Hôm nay,  

Tuồng ‘Chân Đất’

16/10/200600:00:00(Xem: 3747)

Tuồng ‘Chân Đất’

Bạn,

Theo báo quốc nội, tại miền Trung, trong khi sân khấu hát bội chuyên nghiệp ngày một vắng hoe thì ở nhiều làng quê tỉnh Bình Định, tiếng trống chầu vẫn giục giã lôi cuốn  nông dân đến với những đêm "tuồng chân đất" đầy say mê. Báo Lao Động gọi đó là "tuồng chân đất" bởi cái phong vị quá đỗi dân dã, từ đào, kép cho đến người xem như ghi nhận của 1 phóng viên qua đoạn ký sự như sau. 

"Nghe giục trống chầu/Đâm đầu mà chạy". Đêm rằm tháng 7 âm lịch vừa rồi là một đêm như vậy đối với người dân huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định - một trong những "cái nôi" của nghệ thuật sân khấu tuồng. Sân vận động thị trấn Tuy Phước đông nghìn nghịt người. Họ đổ về đêm hát bội nhân lễ giỗ Đào Tấn - vị danh nhân đất Bình Định vốn được xem là hậu tổ của nghệ thuật sân khấu tuồng. Các đào (diễn viên nữ), kép (diễn viên nam) bất kể nghiệp dư hay chuyên nghiệp trên toàn "cõi hát bội" Bình Định tập hợp lại diễn vở "Sơn hạ nam đường". Nhà nghiên cứu hát bội hàng đầu Việt Nam, cụ Vũ Ngọc Liễn hào hứng: "Tôi 84 tuổi, cả đời sống chết với hát bội, nhưng lâu lắm rồi, cũng đến mươi năm nay mới lại được thoả mãn cơn say tuồng như thế. Dân mình đâu đã dễ quên tuồng. Mà tuồng cũng đâu dễ "đứt bóng" trên mảnh đất "chôn nhau cắt rốn". Nhất là bọn trẻ, những đào Hường, kép Lộc, kép Lễ, kép Lưỡng... diễn cứ là... ngọt xớt".

"Kép Lưỡng" mà cụ Liễn nhắc đến là nghệ danh, còn chính danh là Nguyễn Minh Toàn, 42 tuổi, ở xã Nhơn Hưng, huyện An Nhơn (Bình Định). Phóng viên tìm đến nhà, gặp ngay kép Lưỡng đang biểu diễn trên sân khấu... chái hè, khí giới là cái rựa, ngựa là cái đòn ngồi, và đi hia... chân đất. Hai cô con gái ngồi "diễn" phụ hoạ. Hoá ra họ đang làm dẹp tre (dụng cụ đơm cá) để bán. Kép Lưỡng cười, bảo: "Hát tuồng là cái nghiệp anh ơi. Chứ toàn bộ đào, kép không chỉ gánh (đoàn) tui mà các gánh khác cũng vậy, nghề chính vẫn là... làm nông". Cả nhà này đều tham gia gánh hát. Hai cô con gái ngồi đây còn tuổi đi học, cũng là đào trẻ và đào nhí. Vợ kép Lưỡng, cô đào Trần Thị Hoa, đã đi buôn rau từ sáng sớm. Kép Lưỡng nói: "Gia đình tui chỉ làm khanh tướng vương phi trong đêm diễn thôi, chứ ban ngày về thì cày cuốc 4 sào ruộng, thêm buôn bán, chăn nuôi, làm nghề phụ... Gia đình tui hát xướng có truyền thống. Hát bội đã ngấm vào trong máu, không bỏ được, nên tui mới đứng ra quy tụ mấy chục người cũng mê tuồng ngang ngửa với tui, đi hát khắp nơi".

Bạn,

Cũng theo báo Lao Động, kép Lưỡng kiêm luôn ông bầu, thành lập gánh hát Nhơn Hưng,  vừa ra mắt cuối năm 2005. Gánh Nhơn Hưng có các "cụ diễn viên" Kim Anh, Văn Trạch (Nhơn Hoà, huyện An Nhơn), Minh Hàng (Phước An, huyện Tuy Phước) gần 70 tuổi mà vẫn chưa nguội lửa tuồng... Những nông dân chân đất theo gánh hát vì mê tuồng và để kiếm thêm thu nhập đã đành, mà nhiều người giàu có an nhàn cũng không chịu ngồi yên một chỗ để xem. Phải theo gánh, phải hát, phải diễn mới thoả.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Theo ghi nhận của báo quốc nội, dường như ai từng biết đến Đà Nẵng, Quảng Nam là biết đến Ngũ Hành Sơn. Không gian huyền ảo, thơ mộng, chùa chiền và hang động, cây cỏ và tiếng chuông chùa, sóng vỗ và những dằng dặc nghìn trùng cách không xa trung tâm thành phố, Ngũ Hành Sơn từ lâu đã thật sự là một cõi thiên thai.
Theo báo quốc nội, tại các tỉnh khu vực phía Bắc của miền Trung gồmThanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình có hàng trăm kilômét đê biển được xây dựng cách đây hơn 30 năm, phần lớn bị xuống cấp trầm trọng. Đa số hệ thống đê biển của các địa phương này đều bị tàn phá bởi các cơn bão năm 2005. Đê bị tan hoang nhưng
Theo báo SGGP, tại miền Tây Nam phần, có khu vực Vườn Tràm Chim, Tam Nông (tỉnh Đồng Tháp) và vùng Hà Tiên- Kiên Lương (tỉnh Kiên Giang) là nơi sếu đầu đỏ về sống đã hàng chục năm qua. Và những năm trở lại đây, đàn sếu giảm đi rất nhiều. Nguyên nhân chính của hiện trạng này là tại các khu vực đàn sếu sống, các ban
Theo báo quốc nội, trên địa bàn thành phố Sài Gòn có nhiều chợ hoạt động về đêm tại cÁc quận nội thành. Những năm trước đây, nhiều nhà quản lý chợ nói nhiều đến nguy cơ "cáo chung" của các chợ đêm ở Sài Gòn bởi tình trạng kinh doanh ế ẩm. Nhưng sau một thời gian "tự điều chỉnh", hiện nay nhiều chợ đêm như Minh Phụng
Theo báo quốc nội, tại miền Bắc VN, có Chùa Vĩnh Nghiêm (còn gọi là chùa Đức La), nằm trên quả đồi thấp của xã Trí Yên, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang. Đây là một trung tâm Phật giáo lớn thuộc dòng thiền Trúc Lâm, nơi đào tạo tăng đồ cho cả nước do vua Trần Nhân Tông sáng lập từ thế kỷ XIII. Không chỉ đẹp về cảnh quan
Theo báo quốc nội, trên địa bàn tỉnh Phú Yên có một hòn núi mang dấu tích lịch sử thời Vua Lê Thánh Tông. Đó là Núi Đá Bia (Thạch Bi Sơn) nằm trên dãy đèo Cả. Núi cao 706m, trên chóp có tảng đá rất lớn đứng sừng sững, cao chót vót, quanh năm mây mù che phủ. Đứng dưới chân tảng đá, phải ngửa người mới nhìn lên đỉnh. Dưới chân
Theo ghi nhận của báo quốc nội, tại Tây Nguyên, số voi nhà và voi rừng ở tỉnh Đắc Lắc đang sụt giảm nhanh chóng, giờ chỉ còn 61 voi nhà và 40 - 50 voi rừng. Nếu so với tài liệu điều tra năm 1979 là 502 con voi nhà thì con số 61 bây giờ thật đáng giật mình. Nguyên nhân của sự sụt giảm này có liên quan đến yếu tố con người
Chuyện kể trong lá thư này xảy ra tại một làng chài bên sông Mã thuộc địa phận tỉnh Thanh Hóa. Từ nhiều năm nay, khi con tôm, con cá ngày càng cạn kiệt, dân chài đã chuyển sang làm nghề mới, đó là nghề mò đá cuội trên sông. Người dân ở đây cho biết, làng chài thuộc địa phận xã Cẩm Phong huyện Cẩm Thủy, đã lênh đênh
Theo báo quốc nội, những ngày gần đây, giá xăng dầu tại VN biến động mạnh đã khiến tình hình vận chuyển xăng dầu lậu qua biên giới VN-Cam Bốt ở miền Tây Nam phần "nóng bỏng" trở lại. Vào mùa nước lũ tràn đồng, dân buôn lậu cũng hoạt động mạnh, và địa bàn 3 tỉnh An Giang, Kiên Giang và Long An đang là "điểm nóng"
Theo báo Đồng Nai, vào tháng bảy âm lịch, mùa chay lớn nhất trong năm, ở thành phố Biên Hòa bỗng xuất hiện khá nhiều quán ăn chay, đặc biệt là quán hủ tiếu, mì chay. Trước đây, vào ngày rằm, mùng một âm lịch, Biên Hòa có vài quán cơm, hủ tiếu, mì chay tấp nập thực khách đến dùng chay. Năm nay, trong hai ngày 14, 15 âm lịch (lễ Vu lan


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.