Hôm nay,  

Tuồng ‘Chân Đất’

16/10/200600:00:00(Xem: 4066)

Tuồng ‘Chân Đất’

Bạn,

Theo báo quốc nội, tại miền Trung, trong khi sân khấu hát bội chuyên nghiệp ngày một vắng hoe thì ở nhiều làng quê tỉnh Bình Định, tiếng trống chầu vẫn giục giã lôi cuốn  nông dân đến với những đêm "tuồng chân đất" đầy say mê. Báo Lao Động gọi đó là "tuồng chân đất" bởi cái phong vị quá đỗi dân dã, từ đào, kép cho đến người xem như ghi nhận của 1 phóng viên qua đoạn ký sự như sau. 

"Nghe giục trống chầu/Đâm đầu mà chạy". Đêm rằm tháng 7 âm lịch vừa rồi là một đêm như vậy đối với người dân huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định - một trong những "cái nôi" của nghệ thuật sân khấu tuồng. Sân vận động thị trấn Tuy Phước đông nghìn nghịt người. Họ đổ về đêm hát bội nhân lễ giỗ Đào Tấn - vị danh nhân đất Bình Định vốn được xem là hậu tổ của nghệ thuật sân khấu tuồng. Các đào (diễn viên nữ), kép (diễn viên nam) bất kể nghiệp dư hay chuyên nghiệp trên toàn "cõi hát bội" Bình Định tập hợp lại diễn vở "Sơn hạ nam đường". Nhà nghiên cứu hát bội hàng đầu Việt Nam, cụ Vũ Ngọc Liễn hào hứng: "Tôi 84 tuổi, cả đời sống chết với hát bội, nhưng lâu lắm rồi, cũng đến mươi năm nay mới lại được thoả mãn cơn say tuồng như thế. Dân mình đâu đã dễ quên tuồng. Mà tuồng cũng đâu dễ "đứt bóng" trên mảnh đất "chôn nhau cắt rốn". Nhất là bọn trẻ, những đào Hường, kép Lộc, kép Lễ, kép Lưỡng... diễn cứ là... ngọt xớt".

"Kép Lưỡng" mà cụ Liễn nhắc đến là nghệ danh, còn chính danh là Nguyễn Minh Toàn, 42 tuổi, ở xã Nhơn Hưng, huyện An Nhơn (Bình Định). Phóng viên tìm đến nhà, gặp ngay kép Lưỡng đang biểu diễn trên sân khấu... chái hè, khí giới là cái rựa, ngựa là cái đòn ngồi, và đi hia... chân đất. Hai cô con gái ngồi "diễn" phụ hoạ. Hoá ra họ đang làm dẹp tre (dụng cụ đơm cá) để bán. Kép Lưỡng cười, bảo: "Hát tuồng là cái nghiệp anh ơi. Chứ toàn bộ đào, kép không chỉ gánh (đoàn) tui mà các gánh khác cũng vậy, nghề chính vẫn là... làm nông". Cả nhà này đều tham gia gánh hát. Hai cô con gái ngồi đây còn tuổi đi học, cũng là đào trẻ và đào nhí. Vợ kép Lưỡng, cô đào Trần Thị Hoa, đã đi buôn rau từ sáng sớm. Kép Lưỡng nói: "Gia đình tui chỉ làm khanh tướng vương phi trong đêm diễn thôi, chứ ban ngày về thì cày cuốc 4 sào ruộng, thêm buôn bán, chăn nuôi, làm nghề phụ... Gia đình tui hát xướng có truyền thống. Hát bội đã ngấm vào trong máu, không bỏ được, nên tui mới đứng ra quy tụ mấy chục người cũng mê tuồng ngang ngửa với tui, đi hát khắp nơi".

Bạn,

Cũng theo báo Lao Động, kép Lưỡng kiêm luôn ông bầu, thành lập gánh hát Nhơn Hưng,  vừa ra mắt cuối năm 2005. Gánh Nhơn Hưng có các "cụ diễn viên" Kim Anh, Văn Trạch (Nhơn Hoà, huyện An Nhơn), Minh Hàng (Phước An, huyện Tuy Phước) gần 70 tuổi mà vẫn chưa nguội lửa tuồng... Những nông dân chân đất theo gánh hát vì mê tuồng và để kiếm thêm thu nhập đã đành, mà nhiều người giàu có an nhàn cũng không chịu ngồi yên một chỗ để xem. Phải theo gánh, phải hát, phải diễn mới thoả.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Thờì gian gần đây, rất nhiều dân nghèo miền Trung lập nghiệp ở các khu "kinh tế mới" đã phải đối mặt với hạn hán, mất mùa. Nhiều gia đình quay về quê cũ để kiếm sống, và bi thảm hơn là họ trở thành những kẻ vô gia cư ngay trên làng quê mình, như trường hợp của 133 gia đình tại 1 làng ở huyện Hiệp Đức tỉnh Quảng Nam. Báo Người Lao Động viết về tình cảnh của những gia đình này như sau.
Chuyện kể với bạn trong lá thư này xảy ra tại khu khai đá Hòn Sóc thuộc xã Thổ Sơn, huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang. Đó là tình trạng mất an toàn lao động vẫn tiếp tục diễn ra nghiêm trọng; hàng ngàn công nhân phải làm việc trong nỗi phập phồng, chẳng biết hiểm họa giáng xuống đầu mình khi nào. Báo Lao Động kể như sau.
Thời gian gần nay, nhiều nông dân ở các quận vùng ven thành phố Sài Gòn đã bán tất cả đất đai với hy vọng đổi đời. Trong tình hình giá đất ngoại thành tăng cao do giới đầu tư địa ốc đổ xô mua, một nông dân nghèo bán vài sào đất, trong phút chốc, có bạc tỉ trong tay
Câu chuyện kể với bạn trong lá thư này xảy ra tại 1 xã của tỉnh Long An, nơi mà chính quyền CSVN địa phương sắp tiến hành giải tỏa ruộng vườn để xây khu công nghiệp. Để được nhận tiền đền bù khi phải di dời nhà, cư dân cả xã này đua nhau xây những căn nhà tạm chỉ trong vòng 1 ngày. Sau đó, họ sẽ làm hồ sơ khai giá nhà, để xin tiền đền bù giải toả nhà. Báo Tuổi Trẻ kể như sau.
Theo báo quốc nội, trong kỳ tuyển sinh viên vào các trường đại học, cao đẳng năm 2003 vưà qua có hàng loạt thí sinh không dự thi, hoặc thi rớt vẫn được xét nguyện vọng 3 vào các trường Đại học dân lập Hùng Vương, Văn Hiến, Học viện Ngân hàng qua hồ sơ chuyển theo đường bưu điện từ hội đồng tuyển sinh các trường Đại học khoa học xã hội-nhân văn, ĐH Bách Khoa, ĐH Kinh tế.
Theo báo quốc nội, thời gian gần nay, các chủ nhà trọ cho sinh viên thuê tại TPSG bắt đầu thông báo nâng giá. Lý do mà họ đưa ra là giá nước tăng từ tháng 7. Nhiều sinh viên nghèo tại các tỉnh không kịp xoay xở. Tin Nhanh VN ghi nhận thực trạng này như sau.
Theo báo Thanh Niên, tại thành phố Cần Thơ, nhiều trường tiểu học có nguy cơ sụp đổ, các bức tường của các phòng học đã xuất hiện các vết nứt. Học sinh ngồi học trong lớp luôn nơm nớp lo sợ tai họa ập xuống. Trình bày thực trạng này, báo TN viết như sau.
Vừa qua, công an CSVN tỉnh Lâm Đồng đã bắt một số dân cá cược chuyên nghiệp tổ chức cá độ tại tỉnh này. Ít ai ngờ, từ thị xã Bảo Lộc đã hình thành nên các đường dây cá độ xuyên quốc gia. Tuy nhiên, những phần tử bị bắt chỉ là các "cò con" mà thôi, trong khi đó, các"đại gia" của các đường dây này vẫn hoạt động công khai. SGGP viết về một số đại gia cá độ túc cầu tại Bảo Lộc (B'Lao) như sau
Theo báo quốc nội, tại VN, số trẻ em bỏ nhà đi hoang, nhất là trẻ em ở nông thôn bỏ quê lên các thành phố lớn kiếm sống , ngày càng gia tăng. Nguyên nhân có phải hoàn toàn từ phía trẻ hay còn những lý do nào khác. Để hiểu rõ hơn vấn đề này, 1 phóng viên báo Giáo Dục-Thời Đại đã tìm đến nhà trọ số 18, tổ 20 Phúc Tân, quận Hoàn Kiếm
Ngôi làng được nhắc đến trong lá thư này là 1 làng nghèo nằm "gọn lỏn" bên bờ sông, sát với bến phà Hàm Luông, ấp Thanh Sơn 1, thuộc xã Thanh Tân, Mỏ Cày, Bến Tre , được người dân nơi đây đặt cho cái tên làng lặn.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.