Hôm nay,  

Tuồng ‘Chân Đất’

16/10/200600:00:00(Xem: 4060)

Tuồng ‘Chân Đất’

Bạn,

Theo báo quốc nội, tại miền Trung, trong khi sân khấu hát bội chuyên nghiệp ngày một vắng hoe thì ở nhiều làng quê tỉnh Bình Định, tiếng trống chầu vẫn giục giã lôi cuốn  nông dân đến với những đêm "tuồng chân đất" đầy say mê. Báo Lao Động gọi đó là "tuồng chân đất" bởi cái phong vị quá đỗi dân dã, từ đào, kép cho đến người xem như ghi nhận của 1 phóng viên qua đoạn ký sự như sau. 

"Nghe giục trống chầu/Đâm đầu mà chạy". Đêm rằm tháng 7 âm lịch vừa rồi là một đêm như vậy đối với người dân huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định - một trong những "cái nôi" của nghệ thuật sân khấu tuồng. Sân vận động thị trấn Tuy Phước đông nghìn nghịt người. Họ đổ về đêm hát bội nhân lễ giỗ Đào Tấn - vị danh nhân đất Bình Định vốn được xem là hậu tổ của nghệ thuật sân khấu tuồng. Các đào (diễn viên nữ), kép (diễn viên nam) bất kể nghiệp dư hay chuyên nghiệp trên toàn "cõi hát bội" Bình Định tập hợp lại diễn vở "Sơn hạ nam đường". Nhà nghiên cứu hát bội hàng đầu Việt Nam, cụ Vũ Ngọc Liễn hào hứng: "Tôi 84 tuổi, cả đời sống chết với hát bội, nhưng lâu lắm rồi, cũng đến mươi năm nay mới lại được thoả mãn cơn say tuồng như thế. Dân mình đâu đã dễ quên tuồng. Mà tuồng cũng đâu dễ "đứt bóng" trên mảnh đất "chôn nhau cắt rốn". Nhất là bọn trẻ, những đào Hường, kép Lộc, kép Lễ, kép Lưỡng... diễn cứ là... ngọt xớt".

"Kép Lưỡng" mà cụ Liễn nhắc đến là nghệ danh, còn chính danh là Nguyễn Minh Toàn, 42 tuổi, ở xã Nhơn Hưng, huyện An Nhơn (Bình Định). Phóng viên tìm đến nhà, gặp ngay kép Lưỡng đang biểu diễn trên sân khấu... chái hè, khí giới là cái rựa, ngựa là cái đòn ngồi, và đi hia... chân đất. Hai cô con gái ngồi "diễn" phụ hoạ. Hoá ra họ đang làm dẹp tre (dụng cụ đơm cá) để bán. Kép Lưỡng cười, bảo: "Hát tuồng là cái nghiệp anh ơi. Chứ toàn bộ đào, kép không chỉ gánh (đoàn) tui mà các gánh khác cũng vậy, nghề chính vẫn là... làm nông". Cả nhà này đều tham gia gánh hát. Hai cô con gái ngồi đây còn tuổi đi học, cũng là đào trẻ và đào nhí. Vợ kép Lưỡng, cô đào Trần Thị Hoa, đã đi buôn rau từ sáng sớm. Kép Lưỡng nói: "Gia đình tui chỉ làm khanh tướng vương phi trong đêm diễn thôi, chứ ban ngày về thì cày cuốc 4 sào ruộng, thêm buôn bán, chăn nuôi, làm nghề phụ... Gia đình tui hát xướng có truyền thống. Hát bội đã ngấm vào trong máu, không bỏ được, nên tui mới đứng ra quy tụ mấy chục người cũng mê tuồng ngang ngửa với tui, đi hát khắp nơi".

Bạn,

Cũng theo báo Lao Động, kép Lưỡng kiêm luôn ông bầu, thành lập gánh hát Nhơn Hưng,  vừa ra mắt cuối năm 2005. Gánh Nhơn Hưng có các "cụ diễn viên" Kim Anh, Văn Trạch (Nhơn Hoà, huyện An Nhơn), Minh Hàng (Phước An, huyện Tuy Phước) gần 70 tuổi mà vẫn chưa nguội lửa tuồng... Những nông dân chân đất theo gánh hát vì mê tuồng và để kiếm thêm thu nhập đã đành, mà nhiều người giàu có an nhàn cũng không chịu ngồi yên một chỗ để xem. Phải theo gánh, phải hát, phải diễn mới thoả.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tại miền Tây, tỉnh Bạc Liêu có 54 km bờ biển với 12 ngàn hecta bãi bồi ven biển chạy dài từ Hiệp Thành đến Gành Hào. Ngư trường Bạc Liêu được xác định có nhiều trữ lượng tôm cá, hàng năm sản lượng khai thác thủy sản trên 67 ngàn tấn. Nơi đây trực tiếp nuôi sống nhiều người mưu sinh ven biển và đội ngũ những người chưa một lần ra khơi nhưng cuộc đời của họ gắn liền với những con nước lớn, ròng
Tại miền Tây, so với các tỉnh trong khu vực đồng bằng sông Cửu Long, thì Sóc Trăng có diện tích rừng bần khá lớn với trên 3.000ha, tập trung chủ yếu ở 2 huyện Long Phú và Cù Lao Dung, dọc theo 2 bên bờ sông Hậu và trải dài đến tận cửa biển Trần Đề. Đây là một hệ sinh thái khá độc đáo vùng cửa sông rất giàu tiềm năng, đặc biệt là phòng hộ chống xói lở, gió lốc
Nếu ở Hà Nội từng có chợ phiên "cửu vạn", nơi tập trung những người tìm bán sức lao động chân tay thì tại TPSG cũng có một phiên chợ độc đáo không kém, "chợ nhạc công". Đây là nơi những con người đem tài năng rao bán từng ngày. Báo Người Lao Động viết như sau. Gần 9 giờ sáng, quán cà phê không tên (cạnh chùa Long Vĩnh) trên đường Lê Văn Sỹ, quận 3
Mùa hè đến, tại Sài Gòn, Hà Nội không chỉ dân chơi sành điệu mà dân thuộc tầng lớp trung lưu thường đến các bể bơi để giải toả "nỗi bức bối" sau mỗi ngày hè oi ả. Thời tiết mùa hè năm nay bất thường hơn, những đợt nắng nóng lên tới 38-39oC xuất hiện thường xuyên. Và bể bơi đã trở thành một giải pháp giúp người ta giải toả đi phần nào không khí ngột ngạt của mùa hè
Chuyện trong thư này xảy ra tại Dệt Long An, 1 công ty có 1,000 công nhân, trong đó, công nhân có thời gian làm việc từ 15 năm trở lên (khoảng 600 người), số còn lại có thâm niên từ 20 đến 30 năm. Một nửa cuộc đời họ gắn bó với công ty, phía sau họ phải cáng đáng 1 đến 3 thành viên trong gia đình. Nhưng đồng lương ít ỏi cuối cùng
Theo báo Tuổi Trẻ, cư dân nhiều khu vực Sài Gòn đang thiếu nước sạch dùng hàng ngày. Để xây hệ thống cung cấp nước, công ty cấp nước thành phố SG phải vay gần 1,000 tỷ đồng, đầu tư cho hệ thống cấp nước sông Sài Gòn giai đoạn 1, công suất 300,000 m3/ngày, nhưng đến nay dự án chỉ phát được 34,000 m3/ngày, nguyên nhân là hệ thống cống nước chưa hoàn tất
Theo báo quốc nội, tại thị trấn Gia Nghiã, huyện Đắc Nông, tỉnh Đắc Nông (tách từ tỉnh Darlac), có hàng chục gia đình cư dân sống xung quanh công ty tư doanh chế biến trà Jun Chow thuộc thôn Nghĩa Thanh của thị trấn này, đangphải chịu cảnh sống chung với... ruồi. Ruồi đã làm đảo lộn mọi hoạt động, sinh hoạt hàng ngày của hàng chục gia đình này.
Sài Gòn có vài trường mẫu giáo có cả nam giáo viên. Đáng nói là không ít người đã dị nghị, mỉa mai, đàn ông, con trai làm nghề giữ trẻ dứt khoát là "có vấn đề". Nhưng thực tế, các nam giáo viên đàn ông nuôi dạy trẻ cũng được các cháu mê không kém các cô. Báo Người Lao Động viết như sau.
Tuần qua, người nhà của cố thi sĩ Kim Tuấn đến Trung tâm Bản quyền - Hội Nhạc sĩ Việt Nam để nhận tiền tác quyền bài thơ Lý cây bông (trong tập thơ Thơ lý và thơ ngắn, trang 24, Nhà Xuất bản Văn nghệ TP.SG 2002) được nhạc sĩ T.Q.T phổ nhạc. Đến nơi, thân nhân cố thi sĩ Kim Tuấn té ngửa bởi "đồng tác giả" đã nhanh tay "nhận giùm". Dù đã được năn nỉ "đừng làm lớn chuyện
Cách đây không lâu, trong làng ca nhạc xôn xao vì việc một ca sĩ nhí có tên gọi "Bé Châu", tuy còn ở độ tuổi cấp tiểu học nhưng hát nhạc tình của người lớn rất điêu luyện trong đĩa nhạc Biển nhớ. Ngoài ca sĩ nhí này, còn có nhiều cậu bé, cô bé cũng đang là những "ngôi sao nhi đồng" trên ca đàn Sài Gòn. Một phóng viên SGGP ghi nhận như sau.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.