Hôm nay,  

Con Leslie

27/12/202209:17:00(Xem: 3795)
Truyện

puerto-rico-teeters-on-edge-of-massive-default


Ngày tháng rụng rơi nhanh, quanh qua quẩn lại năm hết tết đến, thời gian lúc cuối cũng chính là thời gian của mùa lễ. Không khí Giáng Sinh rộn ràng từ thôn quê đến thị thành, khắp nơi giăng mắc đèn hoa rực rỡ, phố xá tấp nập khách đi mua sắm, người người tất bật rộn ràng, nhà nhà chuẩn bị đón lễ tết với tất cả sự sung túc mà mình có được. Hãng MITF cũng thế, đèn xanh đỏ nhấp nháy, cây thông nhựa làm bên Tàu được dựng lên, những hộp quà giả to đùng để đầy một góc. Cũng như thông lệ mọi năm, hãng tổ chức bữa ăn cuối cho nhân viên và sau bữa ăn là xổ số may mắn. Ở xứ này việc gì cũng xổ số, ngay cả chương trình di dân cũng có xổ số luôn.

 

Sau bữa ăn này, còn vài ngày nữa thì thằng Joseph bay về Phillipine, thằng Carlos bay về Mễ Tây Cơ. Con Leslie bay về Puerto Rico. Thằng Andrew Jevic ngồi kế bên, hỏi Steven:

 

– Tụi nó về nước sum họp gia đình, còn mầy thì sao?

 

– Nước tao ở xa, muốn đi không phải dễ, rất ít cơ hội về vào những dịp cuối năm, vả lại tao cũng mới về quê hôm tháng mười.

 

– Bao lâu mầy mới về nước mầy một lần?

 

– Vô chừng lắm, cái đó tùy thuộc vào túi tiền và thời gian, trước lần đi tháng mười vừa rồi thì tao về cách đây cũng đã bảy năm.

 

– Trời, lâu quá vậy!

 

– Biết sao được hả mậy? Vé máy bay mắc lắm, riêng tao thì còn bị ràng buộc vợ con và nhiều thứ nữa chứ không chỉ ở tiền. Tao muốn đi, nhớ lắm nhưng không làm sao đi được.

 

– Nghe nói vật giá ở nước mầy rẻ lắm phải không?

 

– Ừ, rẻ thật đấy! Một đồng Mỹ kim đổi ra hơn hai mươi lăm ngàn đồng nước tao.

 

– Trời, kinh khủng quá! Thật khó tưởng tượng nổi.

 

– Mai mốt hãy đi với tao một chuyến, về bển hưởng lạc thú miền nhiệt đới. Ở nước tao kẻ nào có tiền thì được đối xử như ông hoàng, phục vụ tận giường, thõa mãn mọi như cầu, được xếp trên trước.

 

– Tao cũng muốn nhưng cũng sợ, mầy còn nhớ cái vụ thằng Otto Warmbier đi du lịch ở Bắc Hàn không? Thằng đó bị bắt bỏ tù, bị đánh đập và chích thuốc bậy bạ cho chết. Mấy nước Cộng Sản ghê thấy mồ.

 

– Mầy yên tâm đi, nước tao cũng là Cộng Sản nhưng đã biến chất hoàn toàn rồi, tụi nó giờ giàu kinh khủng lắm, chẳng có đứa nào vô sản đâu. Mầy đến chơi tất nhiên chẳng nói gì đến nhân quyền, tự do, dân chủ thì có gì phải sợ, Hơn nữa mầy mang tiền đến chúng xem mầy như thượng khách, ở nước tao giờ đứa nào có tiền thì đứa đó là vua, tuy nhiên khi hết tiền thì chúng sẽ coi mầy không hơn con chó ghẻ. Tụi Mỹ mầy giờ quê mùa lắm, không đủ đô ăn chơi máu lửa bạo liệt như tụi Cộng con đâu! Tụi nó giờ có vô số trò ăn chơi hưởng thụ nhầy nhụa mà tụi mầy không thể nghĩ ra được. Tụi nó giờ như những ông trời con, những Đặng Mậu Lân của thời đại. Mầy không biết Mậu Lân đâu, để tao nói cho mầy nghe. Mậu Lân là em vợ chúa Trịnh ở nước tao hồi thế kỷ mười bảy, y cậy thế cậy quyền ăn chơi sa đọa, cướp bóc chẳng nể ai, hãm hiếp con nhà lành giữa ban ngày...

 

Steven còn say sưa nói chuyện về quê mình, về chuyền đi chơi trong tương lai thì con Leslie sà tới cà khịa:

 

– Tụi bay nói xấu gì tao?

 

Steven nhìn nó và cười:

 

– Xấu đẹp gì mầy ơi, tụi tao đang tính mai mốt đi chơi hưởng gió nhiệt đới

 

– Hả? Thiệt không? Vây khi nào đi?

 

– Chỉ mới tính thôi, chưa biết chắc được! Còn mầy thì khi nào sẽ bay về Puerto Rico?

 

– Thứ bảy tuần này.

 

– Tao nghe nói nước mầy đẹp lắm, biển cứ như thiên đường

 

– Ừ, đẹp thật đấy nhưng nghèo và không có công ăn việc làm, vì vậy mà tụi tao chạy sang Mỹ kiếm sống.

 

Con Leslie nói thật, nó cũng như những cư dân vùng Nam Mỹ khác, ào ạt nhập cư vào Mỹ để kiếm sống, vào Mỹ bằng bất cứ giá nào và có không ít người bỏ mạng trên đường xâm nhập vào nước Mỹ. Con Leslie cũng như những người Nam Mỹ khác, tướng ngũ đoản, chiều cao chỉ bằng dân mít mình nhưng to xương và bề ngang vì thế trông cục mịch và dáng đi thì lạch bạch như con vịt xiêm, da ngăm đen. Riêng con Leslie thì da sáng hơn, nét mặt đẹp hơn, có nhiều nét Âu, có lẽ dòng giống của nó đã lai tạp từ khi Tây Ban Nha đô hộ cho nên trong máu nó có gene người Âu.  Con Leslie cặp bồ với thằng Ronny người El Salvado đã nhiều năm nay, tuy vậy nhiều người trong hãng cứ xì xầm thằng Ronny là dân gay, thế rồi một ngày kia hai đứa chia tay. Thằng Ronny bỏ việc và đi theo phái đoàn truyền giáo Our Mission In the World, nó và nhóm này đi khắp nơi trên thế giới để làm thiện nguyện và truyền đạo. Trước khi gia nhập đoàn truyền giáo, nó vẫn thường tỏ ra rất  kính chúa, rất ngoan đạo, rất tích cực trong công việc thiện nguyện ở nhà thờ. Ngày thằng Ronny bỏ việc ra đi, con Leslie vẫn ráo hoảnh không có nét gì tỏ ra buồn, hổng biết nó có chôn giấu nỗi đau trong lòng hay không mà bề ngoài nó tỉnh quá? bởi vậy mọi người bàn tán không ngớt, thậm chí có người còn khẳng định như vậy sẽ tốt hơn cho con Leslie, nếu cứ dây dưa kéo dài càng mệt về sau. Trước khi nghỉ việc, thằng Ronny đề nghị với tụi lãnh đạo để con Leslie thế vào vị trí của nó, lời của nó được đáp ứng, con Leslie khi không trở thành quản đốc mới của mấy chục nhân mạng trong bộ phận lắp ráp linh kiện điện tử. Con Leslie đâu có học hành hay bằng cấp gì, nó làm lâu biết việc và cơ hội may mắn đến với nó thế vào chỗ của thằng Ronny. Người đời thường bảo hay không bằng hên hay thời tới không muốn cũng được là vậy! Con Leslie nhỏ thó lại phải điều động sai xử những thằng to cao như đô vật nên nó có sự e dè kiêng nể thấy rõ. Nó rất nhỏ nhẹ và mềm mỏng chứ hổng dám cà chớn, hễ đụng chuyện không êm là nó đẩy cho văn phòng giải quyết. Thằng Clarence Riley đi trễ về sớm và thường nghỉ ngang xương mà không báo, thế là văn phòng cấm cửa, con Leslie không phải gặp mặt thằng đó nữa. Thằng Zhamarcus làm sai hoài mà cứ cứng đầu cãi, thế là văn phòng kêu lên cho về nhà giữ chó cho vợ, thế là con Leslie tránh phải trực tiếp gây ân oán… còn nhiều vụ như thế nữa, rõ ràng con Leslie mượn tay văn phòng chứ nó không trực tiếp ra mặt. Trong nhóm làm chung có thằng Timothy Bridley nổi bật nhất, nó nổi trội không phải vì làm giỏi hay có trí thông minh hơn người mà là vì nó cao sáu phít rưỡi, nặng ba trăm rưỡi cân Anh. Trông nó lừng lững như ông thần hộ pháp ở mấy đình chùa, to cao vậy nhưng lại hiền như ma sơ và rất vui vẻ.

 

Steven ghẹo nó:

 

– Mầy qua Hollywood đóng phim vừa nổi tiếng lại có tiền, làm điện tử chi cho uổng!

 

Thằng Timothy cười hềnh hệch:

 

– Tao biết mẹ gì diễn xuất mà đóng phim!

 

– Cần gì diễn xuất, chỉ cần mầy có mặt trong phim là đủ ăn tiền.

 

Cả đám làm ôn dịch làm chung cười rần rật, thằng Andrea xía vô:

 

– Steven, mầy đóng phim với thằng Timothy luôn đi, mầy cũng giống thằng Jacky Chan kia mà.

 

Thằng Timothy không nói gì, nó cười khùng khục giơ hai tay lên trời trông nó giống y hệt kinh kông trong phim Hollywood. Steven cũng cười:

 

– Andrea, mầy đừng so sánh tao với thằng Jacky Chan, tao không thích thằng đó, hãy nói tao là anh em với thằng Jet Li.

 

– Thằng Jacky Chan quá nổi tiếng, sao mầy không thích nó?

 

– Vì nó là thằng ủng hộ Cộng Sản Tàu, ủng hộ độc tài tàn bạo.

 

Thằng Andrea vốn đã nghe chuyện hôm trước Steven cự thằng Eddie và giải thích vì sao mình không thích thằng Jacky Chan rồi nên nó cũng nhanh chóng hiểu chuyện.

 

Steven với con Leslie đứng bên thằng Timothy cứ như hai em bé bên người lớn, có lẽ hai đứa nhỏ con nhất trong nhóm. Steven ngầm so sánh vậy và nảy ra ý ghẹo con Leslie:

 

– Leslie, mầy ưng thằng Timothy đi, mai mốt con mầy sẽ có cái gene cao to của nó.

 

Con Leslie cũng tếu một cây, nó lấy hai tay đặt chéo che hạ thân:

 

– Tao không muốn chết đau đớn, chết thê thảm trên giường.

 

Cả nhóm cười sặc sụa, cười chảy cả nước mắt, cười thắt cả ruột. Thằng Timothy không biết nói gì, cứ giơ hai tay lên, lắc đầu và cười với vẻ vừa khoái trá vừa chấp nhận lời con Leslie là đúng, nó không ngờ con Leslie cũng chịu giỡn đến như vậy.

 

Một sáng thứ hai của mấy tuần trước, khi Steven vừa vào hãng, thằng Juno vẫy tay kêu lại, vẻ mặt hầm hè trông khó coi lắm. Nó nói:

 

– Steven, tao không thích con Leslie, tao ghét con nhỏ đó!

 

– Tại sao?

 

– Con Leslie phân biệt, đối xử không công bằng, tụi Mễ thì khác còn với tụi đen tao thì khác.

 

– Thì nó với tụi Mễ cùng ngôn ngữ, cùng văn hóa, tương đồng về chủng tộc, điều ấy cũng dễ hiểu mà.

 

– Đây là Mỹ, không phải nước nó, nó phải công bằng mới đúng.

 

– Trong nhóm này chỉ có mình tao là dân châu Á, tao chịu thiệt hơn cả tụi Mễ và tụi đen như mầy nhưng tao chấp nhận. Con người ta ai mà hổng có sự yêu-ghét và thiên vị. Ngay cả tụi mầy cũng vậy, nhiều khi vi phạm pháp luật rõ ràng nhưng vẫn cứ ăn vạ kêu là bị kỳ thị, phải chấp nhận những điều không thể chấp nhận, đời là thế!

 

Thằng Juno vẫn hậm hực bất bình, nó còn định nói thêm về những bằng chứng thiên vị thì con Leslie cũng vừa bước vào. Thằng Juno lập tức cười tươi chi lạ, nó ôm lấy con Leslie chào buổi sáng. Sáng mỗi ngày vẫn thấy thế, giờ lại nghe thằng Juno nói thế, Steven rất ngạc nhiên vì thấy nó vẫn  tười cười đùa giỡn với con Leslie. Cứ mỗi sáng gặp nhau đều ôm xã giao chúc ngày mới tốt lành và nói chuyện rôm rả, ấy vậy mà ngoài vui trong giận, mặt tươi mà bụng bất bình, giận bầm gan mà mặt tỉnh như không, đúng là người biết xã giao, biết kiền chế cảm xúc, người có bản lãnh ứng xử có khác! Steven thấy thằng Juno như thế rồi tự so với bản thân thì thấy mắc cỡ dễ sợ. Mình chỉ là đứa trẻ con trong xác người lớn, vui buồn, hờn mừng gì cũng lập tức lộ ra; trong bụng có cứt gì cũng hiện hết trên mặt.

Con Leslie đúng là hên thật, thời tới cứ thế mà xơi, khi mới vô chỉ là công nhân thường như mọi người và được thằng Ronny chọn làm tổ trưởng, rồi khi thằng Ronny bỏ việc ra đi thì thay vào chỗ đó. Gần đến cuối năm thì thằng Robert thấy ưng ý, đưa nó lên làm quản lý luôn. Vốn chẳng học hành gì mà trong vòng mấy năm lên như diều gặp gió, cũng phải công nhận nó lanh lẹ, không biết tiếp thu từ đâu mà mọi việc đều làm ngon lành trôi chảy. Mà cũng lạ, cái hãng MITF là hãng công nghệ vệ tinh của một big tech lớn, ấy vậy mà nó cứ như công ty quốc doanh của Cộng Sản. Có qúa nhiều những ban bệ văn phòng nhì nhằng. Có nhiều kẻ chỉ ngồi văn phòng điều hành công việc mà thiếu sự hiểu biết tình hình thực tế của phân xưởng, đặc biệt có rất nhiều cờ đỏ, cờ xanh cả ngày đi tới đi lui chẳng trực tiếp làm việc, đã thế bày vẽ những việc vô thưởng vô phạt gây thêm phiền phức không cần thiết. Cũng may big tech mẹ rót tiền xuống quá nhiều nên hãng cứ chi thoải mái cho những việc và những người trung gian không trực tiếp làm, phải thành thật mà nói những việc và những người trung gian ấy không có cũng chẳng ảnh hưởng gì đến công việc và chất lượng sản phẩm, thậm chí có giảm bớt những người ấy và những vị trí ấy thì công việc của hãng con ngon làng hơn. Steven và những người trong nhóm vẫn thường nói với nhau như vậy. Thằng Andrea cảnh báo:

 

– Mầy ngậm cái miệng lại, tụi nó nghe được thì mầy chỉ có một đường về nhà giữ con cho vợ. Chuyện nhân sự hay quản lý thế nào là việc của tụi chóp bu, đừng có rảnh háng mà lo chuyện bao đồng.

Cả đám lắc đầu quầy quậy, ai cũng bực mình trước những kẻ trung gian cứ lượn lờ trước mặt chẳng làm gì cả, chịu thôi! Cái thế nó thế, đứa nào ngứa ý, ngứa miệng thì ráng mà chịu hậu quả, cũng may tất cả chỉ xì xầm với nhau chứ chẳng đứa nào đủ can đảm nói công khai.

 

Thứ sáu của mấy tuần trước trước, trong buổi ăn trưa tại hãng. Con Leslie hỏi Steven:

 

– Sắp tới lễ, mầy mua quà gì cho vợ?

 

– Tao chẳng mua gì cả.

 

– Sao vậy? Bộ hết thương nhau hay sắp ly hôn?

 

– Không phải, vẫn thương ra rít nhưng có điều là tiền lương của tao vợ tao nắm giữ hết, cô ấy muốn mua gì thì cứ đi mall mà mua

 

– Vậy thì đâu có lãng mạn, mầy phải mua quà, phải tạo ra sự ngạc nhiên thì cuộc đời mới thú vị.

 

– Đành rằng là vậy, nhưng vợ tao cũng như nhiều người vợ gốc mít dân tao thích thế, coi như tuần nào tao cũng mua quà cho vợ. Còn mầy thì sao? Thằng bồ mới tặng gì cho mầy?

 

– Thằng Khalil Easter mới dắt tao đi mua nhẫn hột xoàn.

 

Nói xong nó xòe bàn tay khoe chiếc nhẫn trên ngón áp út, chiếc nhẫm trắng, trên mặt có hột xoàn sáng lung linh. Steven nào có biết hột xoàn là gì, có đưa ra đá, thủy tinh, hột giả, hột thật… thì cũng chịu, không làm sao phân biệt được. Có điều thằng Khalil dắt nó ra tiệm kim hoàn mua có giấy chứng nhận của hiệp hội kim hoàng quốc tế thì chắc chắn là hột xoàn thiệt. Con Leslie tự hào:

 

– Năm cara đó nha mậy, qua tết tụi tao sẽ tổ chức làm đám cưới ở Miami

 

– Wow! Thật đẹp và lãng mạn, đám cưới ở Miami thì nhất thiên hạ rồi, chúc mừng mầy!

 

Steven giơ hai ngón cái lên tán thưởng nó, con Leslie cười rạng rỡ sung sướng:

 

– Yeah! Cảm ơn mầy, biển Miami đẹp nhất trần gian. Biển ở Puerto rico nước tao cũng đẹp lắm nhưng không rộng lớn và giàu có hào nhoáng bằng.

 

– Nếu đám cưới tổ chức ở thành Ất Lăng thì tao có thể tham dự, còn làm ở dưới Miami thì chắc không đến được rồi.

 

– Tao hiểu, mầy đừng bận tâm nha.

 

– Mầy sắp lấy chồng rồi, giờ tao hỏi thiệt nha, hồi mầy còn cặp thằng Ronny mấy thấy có gì khác với thằng Khalil bây giờ không?

 

– Ý mầy là…

 

– Ừ, thì mọi người đều nói vậy.

 

– Quả thật thằng Ronny là gay, biết vậy nhưng tao vẫn yêu nó mới chết chứ! Công bằng mà nói thì thằng Ronny là người đàn ông tốt hơn tất cả những người đàn ông mà tao biết, nó rất chu đáo, tinh tế và chỉnh chu từng li từng tí. Nó bỏ việc và đi theo đoàn truyền giáo để hoàn thành tâm nguyện mà nó hằng mong mỏi, tao cũng buồn và nhứ nó lắm chứ!

 

– Nếu vậy thì tốt cho cả hai, thằng Ronny giải phóng bản thân nó và nó trả mầy lại cho những người đàn ông đích thực của mầy

 

– Ừ, có lẽ là vậy!

 

– Mầy đã làm tình với thằng Ronny và mầy có nhận ra có gì khác chăng?

 

– Thật sự tao đã ngủ với thăng Ronny nhiều rồi nhưng lúc ấy tao chẳng để ý gì cả, cứ vui hưởng lên đỉnh thôi, giờ tao ăn nằm với thằng Khalil thì tao mới phát hiện ra sự khác biệt. Tao thấy thằng Ronny cố gắng gồng và có biểu hiện cảm xúc giả tạo gượng gạo. Nó ít khi hôn môi hay đá lưỡi, toàn là tao chủ động. Nó thường xuyên nhắm nghiền mắt hay né không nhìn mắt tao khi làm tình, thời gian ấy tao cứ ngỡ nó là trai nhà lành nên mắc cỡ, giờ gặp thằng Khalil thì tao vỡ lẽ ra là thằng Ronny cố gắng gồng để chìu tao. Đôi khi nó cũng nồng nhiệt trong chăn gối nhưng khác biệt rất xa so với thằng bồ Khalil bây giờ. Thật tình mà nói thằng Ronny vẫn đưa tao lên đỉnh được nhưng tự thâm tâm tao sao vẫn thấy có gì ấy không trọn vẹn, tao vẫn thường ngờ ngợ trong thời gian dài, giờ thì tao hiểu tất cả.

 

– Nếu thằng Ronny không bỏ việc, vậy mầy vẫn cặp với nó?

 

– Dĩ nhiên, tao yêu nó mà, tao có nghe nhiều người xì xầm về giới tính của nó nhưng tao thật sự yêu nó, chỉ sau khi ngủ với thằng Khalil thì tao mới phát hiện ra sự khác biệt ấy. Tao yêu thằng Ronny, không biết là chúa xếp đặt hay định mệnh an bài?

 

– Thằng Khalil có biết chuyện này không?

 

– Có biết nhưng nó không quan tâm.

 

Buổi chiều cuối cùng của tuần làm việc cuối năm, mọi người cụng tay ôm nhau chúc một mùa giáng sinh an lành và hẹn gặp lại sau tết dương lịch. Steven chúc Leslie về nước sum họp với gia đình vui vẻ, an toàn.

 

Chiều lái xe về ngang qua phi trường của thành Ất Lăng, một phi trường lớn và bận rộn nhất thế giới. Steven thấy tấp nập máy bay hạ cánh và cất cánh, mùa lễ cuối năm thì càng bận rộn hơn, máy bay lên xuống dập dìu như xe đò, những chiếc máy bay của nhiều hãng hàng không khác nhau, từ nội địa Cờ Hoa và nhiều nước khác trên thế giới, hầu như các hãng hàng không lớn đều có cửa ở phi trường này. Một chiếc Airbus A380 của hãng Korea Airline vừa mới cất cánh, mũi nó hướng chếch lên đang cố gắng bay lên vượt tầng không. Steven thấy lòng mình chùng xuống, tự dưng tưởng ra những đồng hương gốc mít của mình đang ở trong lòng chiếc máy bay ấy, họ đang vui trên đường bay về quê hương nghỉ lễ như con Leslie. 

 

– Tiểu Lục Thần Phong

(Ất Lăng thành, 12/22)

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tôi có một số kỷ niệm với Miền Đông Hoa Kỳ. Nhớ những ngày cùng theo nhà thơ Giang Hữu Tuyên ôm báo dưới mưa tuyết lất phất. Nhớ những buổi chiều ngồi tới khuya ở nhà anh Ngô Vương Toại, một nhà báo nổi tiếng từ thơi sinh viên ở Sài Gòn vì bị bắn trên một sân khấu nhạc ngoài trời và cuối đời trở thành một nhà truyền thông nổi tiếng trên đài Á Châu Tự Do RFA. Tôi nhớ giáo sư Nguyễn Ngọc Bích, người cực kỳ uyên bác với vốn học và nghiên cứu, và cũng là người cực kỳ thơ mộng với các phân tích về thơ Việt Nam và quốc tế. Và nhớ tới họa sĩ Đinh Cường, người khi vừa mới tới định cư ở Hoa Kỳ là đã có những cuộc triển lãm sôi nổi.
Biết cụ từ lâu, nhưng chúng tôi không được vào lớp học của cụ, tuy vậy có nhiều lần thầy Nguyễn Đăng Thục, mời cụ thỉnh giảng ở đại học văn khoa Saïgon, chúng tôi đã được nghe những lời giảng giải, , những lời vàng ngọc của cụ, hôm đấy cụ nói về vấn đề “dinh tê”, là chỉ dậy cho thanh niên sinh viên tại sao lại có vấn đề dinh tê, là việc đi kháng chiến, rồi lại đổi ý về thành phố… đã lâu rồi, tôi vẫn nhớ lơ mơ là thầy giảng cặn kẽ từ đầu, từ ngôn từ… dinh là đi, là đi về (như trong câu: anh đưa nàng về dinh, vậy đó, vậy đó, phải đúng không, anh Nguyễn Viết Sơn?) còn tê là nhại theo chữ tây thời Pháp thuộc, ý nghĩa của chữ rentrée! Nếu tôi nhớ lơ mơ thì xin một chữ đại xá! Tại vì lâu quá lâu rồi.
William Shakespeare và Anne Hathaway thành vợ chồng vào năm 1582. Chàng mới mười tám tuổi, nàng hai mươi sáu và đang mang thai. Một năm sau, Susanna ra đời. Đến năm 1585, cặp song sinh Judith và Hamnet xuất hiện, khiến căn nhà nhỏ ở Stratford-upon-Avon đầy thêm tiếng trẻ. Trong khi Anne ở lại quê chăm con và giữ nếp nhà, Shakespeare phần lớn thời gian sống giữa London—cách Stratford gần trăm dặm—nơi ông theo đuổi sân khấu và chữ nghĩa. Những năm tháng ấy, ông vẫn đều đặn đi về, nhưng cuộc sống gia đình đa phần đặt trên vai Anne.
Nói đến thi ca “một thời” của Thầy thì khả năng nào để nói, chữ nghĩa nào để diễn đạt, và tư tưởng – tình cảm nào để thấu ý thơ. Thôi thì mình nói bằng tấm lòng chân thành, bằng chút ân tình quý kính mà Thầy trò một thời học tập, làm việc bên nhau. Do vậy, xin đừng bông đùa chữ nghĩa mà thất lễ. Tản mạn thi ca, người viết muốn nói đến vài ý thơ của Thầy đã rơi rớt đâu đó, ẩn núp dưới rặng chân mây, bên bờ vực thẳm, hay như là ủ mình nơi “không xứ” vượt thoát tử sinh của bậc Đại sĩ, mà hòa quyện với đời một thứ tình cảm thâm trầm, da diết của thi nhân.
LTS: Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ (1945-2023) là một học giả, nhà văn, nhà thơ, nhà phiên dịch Tam Tạng Kinh điển Phật Giáo của Việt Nam trong thời hiện đại. Thầy đã xuất bản hàng chục tác phẩm về Phật học, văn học và triết học. Thầy viên tịch vào ngày 24/11/2023 tại Chùa Phật Ân, Đồng Nai, Việt Nam. Việt Báo xin dành số báo đặc biệt kỳ này để tưởng niệm hai năm ngày Thầy viên tịch và cũng để tỏ lòng tri ân những đóng góp của Thầy cho nền văn hóa và văn học của Dân Tộc và Phật Giáo Việt Nam.
Với lòng kính cẩn và tri ân, xin được cùng hướng về vị Thầy chung của chúng ta: Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ, người đã một đời cống hiến cho sự nghiệp văn hoá, giáo dục và sự tồn vong của Chánh Pháp. Người là bậc Cao tăng, Thạc đức của Phật giáo Việt Nam. Người là hiện thân của Bồ-đề nguyện và Bồ-đề hành. Người là bậc Đại sĩ, bằng bi nguyện và hùng lực đã giữ vững con thuyền Đạo pháp trong lòng Dân tộc. Từ thuở thiếu thời, Người đã bộc lộ tài hoa, cốt cách và phẩm hạnh cao quý của Sa môn. Tuổi ba mươi đã phải khép lại những trang cảo thơm, lên rừng xuống biển, chịu lênh đênh cùng vận nước thăng trầm. Bản án tử hình không khiến Người dao động tâm tư, chỉ làm sáng thêm tinh thần “uy vũ bất năng khuất”. Tù đày và quản thúc không thể thay đổi được một người đã quyết tâm sống trọn vẹn với những giá trị mình đã lựa chọn.
Quán trọ là cõi tạm thế gian. Nẻo về là Niết-bàn lộ. Từ quán trọ đến Niết-bàn, nói xa thì muôn trùng vạn dặm của ba A-tăng-kỳ kiếp, mà nói gần thì chỉ cách nhau trong đường tơ kẽ tóc của một móng tâm. Tâm khởi động thì ở quán trọ. Tâm tịch lặng thì là Niết-bàn. Khi khởi tâm “nhớ nửa cung đàn” thì đang ở quán trọ. Nhưng hãy để ý chữ “nửa cung đàn” là cách ẩn dụ của nhà thơ Tuệ Sỹ. Nó diễn bày một cách tinh tế cảm thức siêu thoát của nhà thơ. Nhớ trọn cung đàn thì đó là thứ nhớ nhung bị vướng lụy của tình cảm phàm tình. Nhớ “nửa cung đàn” thì đó chỉ là dư âm lướt nhẹ qua tâm hồn rỗng lặng như cánh chim bay qua bầu trời xanh không để lại dấu vết gì. Thầy Tuệ Sỹ là người nghệ sĩ siêu thoát, như có lần nhà bình luận văn học Đặng Tiến đã viết về thơ của Thầy trong bài “Âm trầm Tuệ Sỹ”:“Thơ bao giờ cũng phản ảnh ba tính cách: môi trường xã hội trong lịch sử; ngôn ngữ trong những biến chuyển với thời đại; và tác giả, qua đời sống hàng ngày;
“Cụ tượng” – cái tên nghe vừa vụng, vừa ngang. Vụng, vì nó ngắt gọn một cách bất chấp quy phạm. Ngang, vì nó từ chối cả hệ thống gọi tên vốn dĩ đã quá đông đúc của nghệ thuật: nào “trừu tượng”, nào “biểu hiện”, nào “tối giản”. Bùi Chát không tham gia vào cuộc xếp loại ấy, anh chỉ muốn gọi đúng động tác của mình: cụ thể hóa những mảnh hỗn độn mù mờ bên trong.
Tôi không trừu tượng hóa thế giới hiện thực này. Khi vẽ, tôi chỉ cụ thể hóa những trừu tượng luôn có sẵn trong tôi. “Trừu tượng” đối với tôi không phải sự biến dạng hiện thực. Nó vốn tồn tại từ trước, trong những tầng hỗn độn mù mờ bên trong con người. Thứ đó không tên gọi, không hình dáng, như một khối đá chưa được đẽo gọt, một đám mây cuộn không thể nắm bắt. Khi vẽ, tôi chỉ làm công việc duy nhất: kéo nó ra ngoài, trao cho nó một hình thái bằng màu, bằng nét, bằng bố cục.
Mùa Thu ở Seattle hiện tại và mùa Thu ở làng Cau, tỉnh Thái Bình mấy mươi năm về trước cùng bềnh bồng trôi trong trái tim của một người di tản, như những con tằm qua bao bàn tay của người phụ nữ lao động thành tấm áo tơ đẹp như gấm trên nước Trung Hoa… mà người dệt lụa không bao giờ được mặc, và người mặc áo tơ tằm đó cũng không bao giờ biết được công lao và tài hoa của người làm nên sản phẩm quý đó.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.