Trong tập Bốn Mùa Trời và Đất, Márai Sándor cảm giác về mùa hè, …Tôi đứng trên ban công, giữa một vùng xanh, nghe tiếng rì rào thức dậy của cây cỏ. Mùa hè đây rồi, tôi nghĩ; và nó giống như một cảm xúc tràn ngập trong tôi, không khoan nhượng, và đầy những kỷ niệm giản dị… (Giáp Văn Chung dịch)
Trong tản văn Hoa Nở Vì Ai, Vũ Hoàng Thư viết, …Tháng 7 gọi về hàng phượng đỏ thắm rung rinh chùm nở, thứ lung linh ảo mờ, gần gụi mà xa thẳm…
Và mùa hè trong truyện của Đặng Thơ Thơ, … Đó là lúc chín nhất của mùa hè. Những trái táo bắt đầu căng mật. Từ trong lá cây thoảng ra những ngọn gió màu xanh thẫm...
Ở Cảnh Nhàn của Bạch Vân Cư Sĩ có thú sống, xuân tắm hồ sen, hạ tắm ao…, có lẽ thời của người, nước còn trong ao còn sạch.
Còn mùa hè trong Trang Thơ của chúng ta? Mời bạn sống với mùa hè cùng các nhà thơ: Hoàng Trúc Ly, Ingeborg Bachmann, Khương Hà, Phương Uy, Lê Vĩnh Tài, Duyên, Trần Hữu Dũng, Âu Thị Phục An, Trịnh Y Thư, Nguyên Yên.
HOÀNG TRÚC LY (1933 – 1983)
Mưa Chiều Nay
Mùa mưa nghe trời ướt mắt xanh
Gió thổi mưa xưa hờn kinh thành
Hôm nay lưu luyến về bên ấy
Em lạnh lùng không khi nhớ anh
Ngày quen em phượng nở môi son
Chiều tiễn đưa lá rụng dép mòn
Từ mang ly biệt vào năm tháng
Thao thức cho bằng mấy núi non
INGEBORG BACHMANN (1926-1973)
Giữa Hôm Qua và Ngày Mai
Lông mày tôi ẩm ướt
như những vì sao của tháng Tư.
Mưa đêm nhẹ nhàng rơi
đã không còn làm tôi tấy đỏ.
Đốm lửa nhỏ mùa đông
chập chờn lướt qua miền sa mạc,
tôi bây giờ mỏi mệt
để có thể cất bước đi theo.
Cơn sốt ở bên giường
và bình minh ngoài kia đã đến!
Ôi nếu như tôi có thể cảm nhận được hơi ấm
của mùa hè và cơn sốt dịu ngọt trên môi!
Dây xích đã cắt rời
trên đôi bàn tay tan chảy.
Tôi đã được thoát khỏi
vùng đất lạnh lẽo của mùa đông
như tất cả mọi thứ,
như những vì sao của tháng Tư,
đã làm lông mày tôi ẩm ướt…
PHÁP HOAN dịch
KHƯƠNG HÀ
Tháng Bảy
Như thể mùa hè đã bỏ đi rất xa
Tôi trở lại đây và không tìm thấy một cánh hoa dầu nào sót lại
Phải chăng tôi từng sống?
Phải chăng tôi từng chết?
Hay là tôi từ vạn kiếp đã không còn?
Tôi đã đi qua những bãi tha ma
Đứng tần ngần trước vài người chưa một lần quen biết
Những linh hồn rời rã hát từng hơi thật nhỏ
“Chiều mưa biên giới anh đi về đâu?”
Tôi đã bay theo rất nhiều cánh hải âu
Mỗi hành trình là một truyện dài bất tận
Đại dương là nhà, cuồng phong là bạn
Quê hương là điểm cuối của chân trời
Tôi đã băng qua đại mạc khi chỉ còn chút tàn hơi
Trồng xuống một cụm xương rồng
Và đợi những ngôi sao đầu tiên lóe lên trong đêm tối
Khi ánh sáng của dải ngân hà thẩm thấu qua đây
Chúng sẽ đồng loạt nở nụ cười kỳ dị
Tôi đã nảy mầm, tôi liền phân huỷ
Tôi đã đơm hoa, tôi liền mục ruỗng
Tôi đã leo lên tận đỉnh tháp thời gian
Nơi những nhánh cây luân hồi im lìm phiêu tán
Kìa một bộ rễ âm trầm rướn về thinh không
Sinh sôi những dị mộng vĩnh cửu
Ở nơi đó
Trái đất không còn tự nấu chính mình
Mặt trời nguội lạnh
Những tiệc tùng trôi trong đêm như bóng ma
Từng giọng cười vọng như tiếng khóc
Khi tia cực quang cuối cùng biến mất
Lời kinh cầu từ địa ngục xướng lên
Triệu triệu tinh cầu xuôi theo nhau về đây
Cùng phủ phục trước hư vô lộng lẫy
Tôi nằm xuống vào ngày cuối cùng của tháng bảy
Quên rằng mình đã quên gì
Chỉ nở một nụ cười kỳ dị
Gọi tôi về từ vô cùng năm tháng
Giọng người lạnh như sương
Nghiêm cẩn thở dài
Biết đêm nay Sông có qua đời?
PHƯƠNG UY
Đã Dần Im Lặng
rồi
xuân cũng tan dần
bóc vết da
ngày tháng
sạm đen vực tràn trí nhớ
Em thay áo rồi
da mồi lược thuở
trinh nguyên là tự sơ sinh
níu bè lau mùa hạ
sông nắng vàng ươm
bơi ngược đa tình
rồi
đêm
cũng loang dần
ừ em, đừng khóc
đen mắt trùng vây
gân máu li ti
đen mắt trùng vây
cà phê tan giấc ngủ
em đừng xát muối vào đêm
đêm điệp trùng bên ngoài cánh cửa
khóa tiếng ru dậm à hời
đồi mồi trổ
đồi mồi trổ trên ngực em
trên mặt em
trên cả vòng ôm trể nãi
ngón tay xanh
không xóa nổi dấu phai tàn
cuống họng mùa hè
khắc khoải trận mù khan
rồi
chúng ta
trở về lại ngôi nhà trong bài thơ đã rách
trận hồi ức đã bị ám sát
u mê màu đen giả tạo
nỗi buồn hư cấu rã rời
bài thơ mùa xuân của chúng ta
trượt chân chết đuối trong vũng đen
ly cà phê
đã
dần
im
lặng...
LÊ VĨNH TÀI
Bài Thơ Về Mùa Hạ
1.
trong suốt làm ta mềm và buồn
trong hợp âm chú ve tuyệt vọng
tiếng vĩ cầm đôi mắt học trò
ngơ ngác bài thi Shakespeare bi kịch
ánh sáng đang gỡ bỏ
màu đỏ của hoa khỏi áo trắng
nhú nếp nhăn ngực áo dậy thì
danh từ nước mắt bây giờ
làm động từ chia ly
bỏ đi ơi không thể trở về
tản mác
mơ ngày sau
ngày sau em cũng khóc
2.
mặt trăng và những cái nhìn
ta đang tìm kiếm
em cằn nhằn bỏ ta đi đâu
ơi mùa thu...
ta tìm em chiếc gậy người mù
cao nguyên mùa này hoa quỳ
nơi mặt trời vàng bên nách lá
buổi tối đi hoang với lời dối mẹ
qua cầu cởi áo
ối a...
ba mươi giây
DUYÊN
Chào Em… Mùa Hạ
nắng đã về. hây hây. nắng biếc
hoa lá nghiêng mình. chờ nắng. chạm lên môi
gió đong đưa. ve vẩy. mây cười...
thành giọt nước, ơn trời. lấp lánh...
chào em...mùa hạ. đã trở mình
duỗi chân dài. trần gian, ai trẩy hội
chân chim vui. nhập cuộc. mỉm môi cười
xuân vừa qua. hoa lá quá tuyệt vời
trải thảm êm. em xinh. mùa hạ mới
mừng em về. ve sầu. đổi điệu vui.
hương trong gió. nồng nàn
hương biển mặn
sóng vỗ bờ. ôm cát trắng
hạt thuỷ tinh
con coòng đỏ lang thang
bờ biển lặng
gọi mầu đỏ về
gọi nét cọ xưa...
nhạc trổi lên. đoạn jazz buồn. chiều... vào hạ
lướt đồi cao, thông xanh. ngàn gió lộng
luống hoa vàng. thảm cỏ mướt. em xanh
nắng trong veo, sợi nắng lụa. tơ lành
gọi ngày về. gọi chiều lên. đêm cháy bỏng
hạ nồng nàn. em ở lại...
mời em.
chiều phi trường. O'Hare Airport.
6.15.2017
TRẦN HỮU DŨNG
Mùa hè
Chuồn chuồn kim đáp nước
Nhẩn nha đầm bông súng tím
Hoàng hôn loang thắm chiều
Chim chìa vôi ngậm nắng
Đậu xuống sân vườn nhà
-Gương mặt mùa hè rực rỡ-
ÂU THỊ PHỤC AN
Gõ Cửa
tình nhân bỏ đi
nắng quay quắt nóng
cơn hừng hực vàng quái con đường
38 độ
cánh cửa đóng lại
những gian dối đóng lại
mùa hè bay theo gót chân vội vàng
bụi bặm bay lên thành phố nắng
kẹt giữa những cuồng ngông
rền vang âm thanh
ta cô đơn trước cánh cửa lòng
không còn rộng mở
tiếng rúc rích của gió
cũng không còn êm êm vuốt ve
những trưa hè quấn quít
gõ mãi cánh cửa quá khứ
chỉ rơi xuống chân nỗi buồn
người bỏ lại.
TRỊNH Y THƯ
Cơn gió mùa hè
– Viết hôm đưa tiễn linh cữu Quỳnh Giao vào lò thiêu.
Cơn gió mùa hè thổi qua thành phố
vắng bóng những đôi tình nhân
đàn én không về đậu trên mỏm đá
gác chuông trầm tư như nhớ một bóng hình.
Nắng như lửa đốt trong lò thiêu
hồn bay đâu ngơ ngác ngoài bờ bụi
thao thức một chốn về – thoảng thanh âm
như tiếng dương cầm
buông lơi những cung bậc lạ lùng mê mỏi.
Cơn gió mùa hè xoay xoay bóng ảo
cát bụi dưới chân kết thành vòng tròn mệnh một
dài thiên mộng – chỉ tiếng nấc là xong
kịp không một lời từ tạ.
Khi đến bên bờ vực
trên nỗi đau phận người
niềm xót thương vì chẳng bao giờ trọn vẹn
trong lòng vẫn giấu kín một âm vang.
Một mai người trở lại
khuôn mặt thành phố dửng dưng
không ai nhớ cơn gió mùa hè cùng
lửa lò thiêu rất nóng.
NGUYÊN YÊN
HẾT
khi hoa nở là lúc bắt đầu tàn khi sao sáng đỉnh trời là tới giờ lẩn biến
câu chuyện chúng mình những ngày hè rực rỡ đã qua bao mùa dâng hoa bao cơn tột đỉnh
tình yêu một lần có thật thức dậy từ con mắt bình minh cơn mưa đầu mùa nồng nàn cầu vòng hò hẹn
chúng ta một lần dào dạt như đất với trời như anh trong em đêm tràn huyệt mộ
quy luật trò chơi đến, đi, được, mất kết hợp nào cũng là khởi đầu tan rã
chỉ có trái tim từ chối luật thời gian say cơn khải hoàn ngụp lầy hạnh phúc
và khi chia tay điểm giờ soi gương nhìn lại thấy hồn mình một nghĩa địa già nua mọi cảm xúc giơ xương chờ
Một chút gì gợn lên nơi mùi cà phê sáng, nơi tách trà nhâm nhi buổi xế chiều, nơi ly vang đỏ nồng đêm tối, làm cồn cào nhớ đến câu thơ đã đọc từ lâu lắm, thơ xưa chăng, nhưng sao cái rung động hôm nay về nó vẫn làm ta xao xuyến đến vậy.
Mùa thu dẫu vừa khảy đôi ba nhịp vàng trên tàn cây. Mùa thu dẫu đang đốt hết mình trên hàng cây maple đỏ lá suốt dặm dài. Và mùa thu cho dù cũng vừa khép cánh cửa để ra đi, khép rất nhẹ nhàng như sợ làm thức giấc ai đó đang say ngủ. Tất cả. Những bổng trầm của mùa thu đều rúng động mấy tầng cung bậc cảm xúc của ta. Phiến lá vàng óng kia ẩn mật điều gì. Dấu chân vàng ố chiếc lá cuối thu như thể là những dấu chân cuối cùng để – nhẹ hẫng về mai sau – Ngọn gió của mùa thu ly tan nào vẫn thảng thốt trong nỗi chờ đợi. Hạt mưa nào xám tro quán phố. Và người ngồi nghe gió mùa thu về như – tiếng thổn thức của thời gian. Bạn ơi, xin lắng lòng trong buổi đêm tịch mịch để nghe cảm xúc bạn hòa âm thế nào với âm vang thu, để biết tác động mãnh liệt của thu – phù vân thôi cũng nát đời như chơi…
Phần lớn các nhà thơ nữ sinh sau cột mốc đau thương 1975, đã dường như nhẹ nhàng hơn, những ám ảnh của chiến tranh, ít bị day dứt hơn vấn đề ý thức hệ. Họ ít nhiều đã hưởng được quả ngọt của nữ quyền, thoát ra khỏi khung cửa chật hẹp của định kiến, góp phần nở rộ một dòng thơ mạnh mẽ, tự tin, khao khát tự do, và bản lĩnh, nói rất thực nhân sinh quan của mình về những mối tương quan trong một thế giới vật chất như hiện nay. Họ cũng rất phóng khoáng thể hiện những cảm xúc đam mê dạt dào nữ tính. Mang những trạng thái có vẻ như đối nghịch nhau như thế khiến dòng thơ của lớp thơ nữ này tỏa sức quyến rũ lạ lẫm, tạo nên một lớp độc giả với cảm thụ thi ca mới mẻ.
Khi toàn quốc chiến đấu, người phụ nữ cũng xuất hiện trên các chặng đường của đất nước. Chúng ta đã nhìn thấy hình ảnh người phụ nữ trong cuộc chiến ở Ukraine trên truyền hình, trên YouTube. Họ là các y tá, những chị bếp, hay người nữ chiến binh… nghĩa là tất cả những phương tiện phục vụ cho chiến trường chống lại quân Nga. Nơi đó, giữa những tiếng súng chúng ta nghe được từ màn hình TV, giữa những lời kêu gọi tác chiến, vẫn có những lời thơ đầy nữ tính từ đất nước đau khổ Ukraine. Nhà nghiên cứu Julia Friedrich của Viện Nghiên Cứu Chính Sách Công Toàn Cầu (Global Public Policy Institute - GPPi) tại Berlin trong bài nghiên cứu về hình ảnh phụ nữ tại Ukraine, nhan đề “Feminist Activism in Ukraine Usually Means Demanding More Weapons” (Hoạt động nữ tính tại Ukraine thường có nghĩa là xin thêm vũ khí) đăng trên tạp chí Tagesspiegel Online bằng tiếng Đức ngày 6/8/2022 cho thấy ngoài làn sóng di tản ra hải ngoại, còn rất nhiều phụ nữ ở lại Ukraine để trở thành trụ cột cho một giềng mối mới
Bà nổi tiếng với bộ tự truyện 6 cuốn. Quyển thứ nhất nổi tiếng nhất trên thế giới viết về 17 năm đầu đời của bà, I Know Why The Caged Bird Sings (1969), bà nói: “Đầu tiên người đời phải học cách chăm sóc chính mình để rồi có thể chăm sóc người khác. Đó là lý do làm cho “chim trong lồng hót”. Với tự truyện này bà được xem là một trong những phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên dám công khai bạch hóa đời riêng của mình. Maya Angelou được chọn làm “Người Phụ Nữ của Năm 76” (Woman of the Year) về Truyền Thông của tạp chí Ladies’ Home Journal. Giải Thưởng Matrix của Hội Women in Communications, Inc. vào năm 1983, Giải Thưởng Văn Chương North Carolina vào năm 1987, Giải Thưởng Candace 1990 của Cơ Quan Liên Minh Quốc Gia Phụ Nữ Da Đen (The National Coalition of Black Women).
Langston Hughes và Maya Angelou là hai tên tuổi lớn của nền thi ca da đen. Trang thơ xin bắt đầu với Langston Hughes. Ông sinh ở Joplin, Missouri, là một nhà thơ, nhà văn, nhà viết kịch. Thơ của ông kết hợp nhiều thể loại, mang đậm nét những bài hát dân gian da đen. Ông tôn vinh nền văn hóa người Mỹ gốc Phi châu trong thời kỳ được gọi là Thời kỳ Phục Hưng Harlem.
Là một nhà thơ, một nhà văn, và là một nhà báo. Hẳn là quá nhiều cho một đời người. Và rồi trở thành chiến binh, sau khi quân Nga tiến vào chiếm bán đảo Crimea và tấn công miền Đông Ukraine năm 2014: nhà thơ Borys Humenyuk đã tình nguyện ra trận chống quân Nga. Một số bài thơ của ông được dịch sang tiếng Anh trong tuyển tập Poems From The War, do hai dịch giả Oksana Maksymchuk và Max Rosochinsky thực hiện. Borys Humenyuk ra đời năm 1965 tại ngôi làng Ostriv, thị trấn Ternopil, miền tây Ukraine. Ông là một nhà thơ, nhà văn và nhà báo. Humenyuk đã tham gia tích cực vào những cuộc biểu tình cuối năm 2013 để dẫn tới Cách mạng Nhân phẩm (Revolution of Dignity) của Ukraine trong tháng 2/2014. Những câu chuyện về chiến tranh được kể trong thơ Borys Humenyuk là có thật, không hư cấu.
Chúng ta đều biết rằng Belarus là một nhà nước toàn trị, tuy mức độ cai trị không khắc nghiệt như ở Nga nhưng vẫn là độc tài hơn hầu hết các nước ở Châu Âu. Tuy nhiên văn học Belarus lại là một lĩnh vực không liên hệ bao nhiêu tới những cam kết chính trị của nhà nước Belarus trong nỗ lực hỗ trợ cuộc chiến của Putin tại Ukraine. Những bài thơ được dịch từ tiếng Belarus sang tiếng Anh đang phổ biến trên nhiều mạng trong học giới Hoa Kỳ cho thấy một khuôn mặt văn học Belarus rất mực thơ mộng của một dân tộc đang tìm tới chân, thiện, mỹ. Belarus có khoảng 9 triệu dân, thủ đô là Minsk, từng là một phần của Liên Xô cho tới năm 1991 tới tách ra, được cai trị bởi Tổng Thống Alexander Lukashenko từ năm 1994 (quá lâu, tới 28 năm nắm quyền tối cao). Biên giới Belarus vây quanh bởi Nga, Ukraine, Ba Lan, Lithuania và Latvia. Hơn 40% trong 207,600 cây số vuông (80,200 dặm vuông) là rừng. Belarus bị Thế Chiến 2 tàn phá, mất 1/3 dân số và hơn ½ tài nguyên kinh tế.
Di sản nghệ thuật của nhạc sĩ Cung Tiến không nằm ở số lượng, mà đầy ở phẩm chất. Ngoài những ca khúc, tấu khúc thuần tuý giá trị về âm nhạc, ông còn để lại những bài viết, tiểu luận dưới nhiều đề tài văn học, kinh tế, và truyện dịch. Chúng ta đã đọc, đã nghe khá nhiều về tài hoa và khả năng sáng tác của Cung Tiến từ tuổi 15 cho đến những năm tháng sau cùng. Trong những quà tặng ông để lại tôi đặc biệt yêu thích nghệ thuật phổ thơ thành nhạc của ông, chẳng những cho chúng ta thưởng thức giai điệu bán cổ điển tây phương, ngủ âm đông phương, mà còn mang thơ Thanh Tâm Tuyền, một trong vài thi sĩ hàng đầu trong thời đại của ông đến giới thưởng ngoạn nhạc nghệ thuật và lưu trữ vào kho tàng âm nhạc Việt. Thơ Thanh Tâm Tuyền không dễ phổ thành nhạc.
Như những tiếng cầu xin cứu vớt linh hồn chúng tôi / ngoài khơi bí mật đến tự một con tàu biển; / qua những mảnh danh từ dệt nên hồn mầu nhiệm / em vẫn chỉ là tóc mây cổ nõn và môi./ Sau áo len danh từ là thế giới xa vời, / là đêm không trăng sao là trùng dương thăm thẳm; / qua những chuỗi ngọc cười, em vui nước mất đẫm / vai anh, em buồn. Đêm hồn anh dài không nguôi.
Chúng tôi sử dụng cookie để cung cấp cho bạn trải nghiệm tốt nhất trên trang web của chúng tôi. Nếu tiếp tục, chúng tôi cho rằng bạn đã chấp thuận cookie cho mục đích này.
