Hôm nay,  

Bình Thản Trong Tỉnh Thức (Be simple and easy, just rest in awareness)

02/02/202015:09:00(Xem: 6741)


Tác phẩm: Living this life fully- Stories and teachings of Munindra
Tác giả Mirka Knaster
Nguyễn Thượng Chánh, DVM chuyển ngữ

             https://thuvienhoasen.org/a10180/binh-than-trong-tinh-thuc



http://revdannyfisher.files.wordpress.com/2010/10/postcard-living-this-life-fully-front.jpg?w=500


Theo Thiền sư Munindra (1915- 2003), tỉnh thức không phải là điều huyền bí nhưng đó là một một trạng thái bình thường mà chúng ta ai cững có thể thực hiện được bất cứ lúc nào hết.

Nên hành thiền trong mọi hoàn cảnh và cho mọi sự việc: lúc ăn, lúc uống, lúc thay quần áo, lúc thấy, lúc nghe, lúc ngửi, lúc nếm, lúc sờ mó, lúc suy nghĩ…


Bất cứ việc gì chúng ta làm thì nên làm trong chánh niệm (mindfully), sinh động (dynamically), trọn vẹn (totality) và hoàn tất (completness, thoroughness).
Đó là thiền.

Không phải chỉ có suy nghĩ mà thôi, nhưng đó còn là nhận thức từng khoảnh khắc, từng giây phút một mà không để tâm bám víu vào (not clinging), không kết tội, không phán xét,không đánh giá (not evaluating), không so sánh, và không lựa chọn.


Thiền định không phải chỉ có ngồi mà thôi. Đó là một lối sống cần được gắn liền vào suốt cuộc đời của chúng ta.
Thiền định được xem như một lối giáo dục về cách nhìn, cách nghe, cách ngửi, cách ăn, cách uống và cách đi đứng trong tỉnh thức hoàn toàn.

Khai mở chánh niệm (mindfulness) là yếu tố quan trọng nhất trong tiến trình dẫn đến giác ngộ. (process of awakening).

Tâm ý và chánh niệm

Bản chất của tâm ý là không có màu sắc. Khi đượm màu sắc, đó là  “tham ý” (greedy mind). Khi sân hận bùng ra ngay trong giây phút, đó là “tâm ý nóng giận” (angry mind).

Nếu không có chánh niệm (sati,mindfulness), tâm ý sẽ bị chi phối bởi sự nóng giận,cáu kỉnh. Sân hận, tạo ra độc tố và làm ô nhiễm tâm ý. Nhưng tâm ý không phải là nóng giận, nóng giận không phải là tâm ý. Tâm ý không phải là tham (greed), tham không phải là tâm ý.

Tâm ý không mang bản chất thương hay ghét, thích hay không thích. Tâm ý (mind) có nghĩa là “khả năng hiểu biết” (knowing faculty), “khả năng tri nhận” (cognizing faculty)

Chánh niệm là một việc khác: tỉnh giác (alertness), tỉnh thức (awareness), nhớ lại (remembering), chuyên tâm (heedfullness). Nó có nghĩa là không quên, chỉ cần tỉnh thức, chánh niệm những việc gì đang xảy ra. Khi chúng ta phải đi trên cầu tre chật hẹp để qua sông, chúng ta phải thận trọng từng bước một. Nếu quên đi, có thể mình sẽ bị rơi xuống nước. Lúc không có chánh niệm chúng ta sẽ bị thương hoặc bỏ mạng.

Vậy, thực tế cho biết chánh niệm là sự không quên những gì đang thật sự xảy ra ngay trong giây phút hiên tại, trong tư tưởng, trong ý nghĩ, trong lời nói và cả trong hành động.

Thiền sư Munindra nói rằng mặc dù tâm ý lúc nào cũng có đó, nó vẫn hoạt động, nhưng không phải lúc nào chánh niệm cũng vẫn hiện diện bên ta.

 “Rất nhiều lúc bạn cảm thấy tâm ý còn đó, ở ngay bên bạn, nhưng bạn không ở bên tâm ý. Tâm ý đang ở tận đâu đâu vì bạn đang bận lo nghĩ đến chuyện gì khác chẳng hạn như trong lúc đang ăn, đang nhai một cách máy móc, không cần suy nghĩ, không có chánh niệm (unmindfully).

Chỉ có một cách duy nhất để hướng dẫn mọi hành động đó là cần phải có tỉnh thức trong từng giây phút một (with moment to moment awareness)”.

Có nhiều cách hành thiền chánh niệm

Thiền sư Murindra cho rằng có nhiều cách hành thiền chánh niệm vipassana (inside meditation, nội quán). Tất cả đều là phương tiện. Khi đã hiểu được cách hành thiền của một môn phái rồi thì thiền giả có thể tiếp nhận dễ dàng phép hành thiền của các môn phái khác.

Bất kỳ theo cách của một môn phái nào đi nữa thì cũng đều có ích lợi hết, và nên ghi nhớ rằng mình phải giữ cho tâm rộng mở vì không có gì để bám víu cả.

Khi tâm ý đã đạt đến trạng thái tỉnh lặng rồi thì năng lực sẽ được phục hồi trở lại. Lúc đó hành thiền không cần phải cố gắng lắm, không gò bó lắm. Nó trở nên hài hòa cho cả cơ thể.

Khi chúng ta đã hiểu rõ tiến trình của thiền quán rồi thì nó trở nên rất dơn giản.

Lúc chưa hiểu rõ, thì thiền có vẻ vô cùng khó khăn vì chúng ta chưa được huấn luyện để chỉ chấp nhận việc đang xuất hiện ra trong hiện tại màkhông bám víu, không  kết tội, không phán xét.Khi chúng ta hiểu được Pháp (Dharma) rồi, thì thiền trở thành một việc rất bình thuờng-nó là một lối sống.

Khi một người đã đạt được mức chánh niệm rồi thì một thời gian sau đó thiền trở nên tự động, không đòi hỏi một sự cố gắng nào cả cũng như không có tranh chấp với cơ thể.

Lợi ích của chánh niệm

Chúng ta dễ thành công trong mọi sinh hoạt nếu mình làm trong chánh niệm.

 Không những chỉ có ích lợi về mức độ tâm linh (spiritual) mà thôi, nhưng chánh niệm cũng còn có ích lợi cả về mặt thể chất (physical level)nữa.

 Đây là một tiến trình thanh lọc (purification).Khi tâm ý được tinh khiết, nhiều bệnh tật thuộc tâm thể (psychophysical diseases) sẽ khỏi đi một cách tự nhiên.

 Chúng ta hiểu được các cơn tức giận, hận thù, ganh tức của chính mình- tất cả các tâm sở bất thiện (unwholesome factors) xuất hiện trong tâm ý nhưng chúng ta không hiểu tại saorất nhiều căn bệnh về tâm thể tích tụmột cách vô thức (unconsciously) hoặc do phản xạ từ cảm xúc(reflex action emotionally), có thể được kềm hãm lại, nhưng không thể xem là được loại bỏ hoàn toàn.

Thiền sư Munindra được hỏi có khi nào ngài nóng giận không? Ngài trả lời làđôi khi có.Nhưng khi nóng giận, cáu kỉnh đến thì đều có dấu hiệu báo trước hết. Đó là cảm xúc khó chịu. Khi có dấu hiệu, chúng ta đừng nên để nó thoát ra ngoài miệng bằng lời nói hay bằng hành động. Hảy để nóđi qua.Hảy nhìn nó, nhận diện nóbằng chánh niệm,và thầm nhủ tong tâm: “nóng giận, nóng giận, nóng giận”.

 Khi chúng ta tiếp cận và nhận ra được chúng, chúng ta sẽ cảm thấy bớt đi được một số bệnh tật về thể chất và về tinh thần. Chúng ta được dễ chịu, và yêu đời hơn.

Khi chúng ta để tâm đến chúng, chúng ta thấy chúng không có bản chất tỉnh (not static): Đó là một tiến trình, sau đó thì chúng biến đi, nhưng đừng mong đợi chúng đến hay chúng đi. Nếu mong đợi, chúng ta vướng mắccủa mong đợi (expecting mind).

Không bám víu, không kết tội, không hy vọng. Bất cứ việc gì xảy đến cho mình thì hảy nhận nó như thế trong hiện tại, ngay trong giây phút đó, không khen, không ghét. Nếu thương thì mình nuôi dưỡng nó bằng tâm tham (greed), nếu ghét nó thì nuôi dưỡng bằng tâm sân hận (hatred). Cả hai cách đều làm cho tâm bị mất quân bình(unbalanced), không lành mạnh (unhealthy), không tốt (unsound).

Vật thể (object) tự nó không tốt cũng không xấu. Chính tâm ý mình gán cho nó một màu sắc-nói nó tốt hay xấu. Chúng ta bị ảnh hưởng bởi lý lẽ đó và có phản ứng. Hảy nhẹ nhàn, bình thản trước mọi sự việc khi nó xảy đến.Giữ cho tâm ý được quân bình. Chúng ta đang noi theo con đường Trung đạo (middle path). Hảy hoàn toàn tỉnh giác (fully alert)

Những cảm giác khó chịu, cảm giác xấu rất nổi bật trong ta.Ngược lại khi mình có được cảm giác tốt, dễ chịu thì mình hay ít quan tâm đến chúng. Mình không thích cảm giác khó chịu, bực bội nên kết tội chúng.

Chúng ta cần đào xâu trong cảm giác xấu. Chúng ta cần phải hiểu chúng là gì.

Cần phải có sự cân bằng giữa tâm và trí, giữa cảm xúc (emotion) và trithức (intellect), giữa đức tin (faith) và sự khôn ngoan (wisdom). Vậy làm sao thực hiện? Chỉ có sati, hay chánh niệm mới đem lại trạng thái quân bình, sự cân bằng cho cả hai.

Quá cố gắng làm cho chúng ta bồn chồn (restless), quá nhiều tập trung tư tưởng (samadhi, concentration) làm cho chúng ta buồn ngủ. Làm thể nào để biết cần bao nhiêu sức cố gắng, cần  bao nhiêu samadhi mới đủ? Đó là nhiệm vụ của chánh niệm.

Khi có chánh niệm, sẽ có được sự quân bình giữa tâm và trí.

Kết luận

Nếu chúng ta biết sống giây phút hiện tại trong chánh niệm và với tâm trong sạch (thí dụ trong đức hạnh, (virtue hay sila) thì giây phút sắp tới sẽ viên mãng và có được một tương lai tốt đẹp.

Con đưòng Trung đạo sẽ đưa ta về hướng giải thoát, hoàn toàn ra ngoài vòng sanh tử./.

This is the direct path for the purification of beings, for the surmounting of sorrow and lamentation, for the disappearance of pain and grief,for the attainment of the true way, for the realization of nibbana- namely, the foundation of mindfulness. -THE BUDDHA, MN 10.2

Giải thích thêm:Trung Đạo hay Bát Chánh Đạo:

“ Con đường dẫn tới giải thoát khổ đau được gọi là Trung Đạo vì nó tránh hai cực đoan, đó là hưởng thụ lạc thú vật chất và ép xác khổ hạnh.

 Chỉ khi nào thân thể được thoải mái với những tiện nghi hợp lý mà không hưởng thụ những lạc thú vật chất một cách quá đáng, thì tâm trí mới có sự trong sáng và khỏe mạnh để hành thiền và chứng ngộ chân lý.

Pháp tu Trung Đạo là siêng năng vun bồi đức hạnh, hành thiền, và đạt đến trí tuệ, là những pháp tu được giải thích chi tiết trong Bát Chánh Đạo, đó là tám điều chánh đưa đến an lạc và giác ngộ: bao gồm: Chánh ngữ, Chánh nghiệp và Chánh mạng là trau dồi đức hạnh. Đối với Phật tử tại gia thì cố gắng giữ năm giới: 1/ Không giết người hay các loài sinh linh khác; 2/ Không cố ý lấy tiền bạc và tài sản của người khác; 3/ Không tà dâm; 4/ Không nói dối, nói lời độc ác, nói lời thêu dệt và nói lời hai lưỡi; 5/ Không uống rượu hay các chất ma túy, là những thứ làm suy yếu sự chánh niệm và ý thức về đạo đức. Chánh tinh tấn, Chánh niệm và Chánh định, là nói đến việc hành thiền vốn có tính cách thanh lọc tâm trí qua chứng nghiệm trạng thái an tĩnh nội tâm và hành thiền còn có tích cách tăng cường cho tâm trí thông hiểu ý nghĩa của đời sống. Chánh Kiến và Chánh Tư Duy là sự hiển lộ của Phật trí, chấm dứt mọi khổ đau, chuyển hóa bản thân và đạt được sự an lạc bất biến cùng với từ bi vô lượng.”

(Nguyên tác Anh Ngữ: Venerable Ajahn Brahmavamso
Việt dịch:Tỳ Kheo Thích Nguyên Tạng)

Tỉnh thức

“…Tỉnh thức là thực hiện hành động với đầy đủ ý thức, ngay cả trong lúc thở, đi, đứng, nằm, ngồi, v.v. Mục đích của sự chú tâm là kiểm soát và làm lắng dịu tâm. Đây là một trong những điểm trọng yếu của thiền tập trong Phật giáo, bao gồm việc tu tập tỉnh thức thân, khẩu và ý để hoàn toàn tỉnh thức về việc mình làm và cái mình muốn. Chánh niệm là phần thứ bảy trong tám phần của Bát Thánh Đạo. Nhờ chánh niệm mà hành giả có thể hiểu được thực tính của vạn hữu…”

(Tổ Đình Minh Đăng Quang 
PHẬT HỌC TỪ ĐIỂN - BUDDHIST DICTIONARY)

Các bài viết của Bs Nguyễn Thượng Chánh Thư Viện Hoa Sen

http://thuvienhoasen.org/author/post/52/1/nguyen-thuong-chanh


blank

RICHMOND, BC CANADA


Montreal

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Nhiều ký ức về nhiệm kỳ trước của Trump vẫn còn nguyên vẹn: những luận điệu chống di dân gay gắt, hứa hẹn sẽ trục xuất hàng loạt, mở rộng chiến dịch bố ráp trên toàn quốc và huy động cả lực lượng cảnh sát địa phương vào cuộc. Di dân và các công ty, xí nghiệp không thể quên những gì đã xảy ra: Cơ quan Di trú và Hải quan (ICE) liên tục bố ráp, bắt bớ tại các nhà máy thịt, công trường và nông trại. Những cuộc bố ráp thường diễn ra ngay giữa giờ làm việc, gieo rắc bao nỗi kinh hoàng. Đối với di dân, đó là cảnh bị giam giữ, gia đình ly tán, và cuối cùng là bị trục xuất. Đối với các công ty xí nghiệp, đó là bất ngờ bị thiếu người làm, xoay sở không kịp nên có nhiều chỗ phải đóng cửa, ngừng hoạt động.
Trong cuộc phỏng vấn đầu tiên kể từ khi đăng quang, Giáo hoàng Leo XIV đã thẳng thắn bàn về những vấn đề lớn của thời đại: bất bình đẳng thu nhập, sự chia rẽ trong xã hội và nhu cầu khẩn thiết của hòa bình. Nhân loại có tiềm năng vượt thắng bạo lực và hận thù vốn đang xé nát chúng ta,” ngài nói. “Sự phân cực nay thành đặc điểm của thời đại, nhưng nó chẳng đem lại ích lợi cho số đông, ngoài một thiểu số hưởng lợi, còn phần lớn nhân loại tiếp tục khổ đau.”
Theo Viện Giáo Dục Quốc Tế, đơn vị theo dõi các chương trình dành cho sinh viên nước ngoài, trong năm học 2023-2024 có hơn 1.1 triệu sinh viên quốc tế tại Hoa Kỳ. Hơn một nửa trong số đó đến từ Trung Quốc hoặc Ấn Độ. Nhưng những chính sách hạn chế người nhập cư thuộc mọi thành phần (trong đó có sinh viên) của chính quyền Trump đang làm giảm đáng kể con số này. NAFSA (Hiệp Hội Các Nhà Giáo Dục Quốc Tế) và JB International (một công ty công nghệ giáo dục vì lợi nhuận) ước tính số lượng sinh viên quốc tế tại các trường đại học Hoa Kỳ vào mùa thu năm 2025 dự kiến sẽ giảm 30% đến 40% so với năm ngoái, tương đương khoảng 150,000 sinh viên. Lý do là vì các hạn chế visa mới; nhiều cuộc hẹn xin visa bị hủy bỏ tại các tòa đại sứ và lãnh sự Hoa Kỳ ở nhiều quốc gia như Ấn Độ, Trung Quốc, Nigeria, Nhật Bản.
Chính quyền Trump hiện đang liên tục mở rộng việc sử dụng các công cụ giám sát, thường dưới danh nghĩa chống gian lận, ngăn chặn tội phạm, phát hiện di dân không có giấy tờ. Nhưng những công cụ đó, từ việc truy cập dữ liệu DMV, nhận dạng khuôn mặt, khám xét điện thoại di động, thỏa thuận chia sẻ dữ liệu… hiện đang vượt xa những gì mà chính quyền mô tả là “thực thi luật nhập cư.” Mạng lưới kiểm soát kỹ thuật số này đặt mọi công dân Hoa Kỳ dưới sự giám sát chưa từng có. Bằng cách thu thập và liên kết chéo thông tin cá nhân, người dân có nguy cơ bị chính quyền theo dõi vì mục tiêu chính trị, đánh cắp danh tính và dữ liệu cá nhân. Bắt đầu với cái cớ giám sát di dân bất hợp pháp, nhưng tương lai có thể là tất cả mọi người. Trong một buổi họp báo trên mạng do American Community Media tổ chức vào đầu tháng 9, các chuyên gia đã bàn thảo về những nguy cơ mà người dân Hoa Kỳ đang phải đối mặt.
Trong chương trình Giáo Dục Cộng Đồng (Community Education), các lớp Thiền Thực Nghiệm được trường University of the West (Đại Học Tây Lai) công nhận là lớp học “Non-Credit” theo hệ mở rộng ngoại khoá cho cộng đồng người Việt do giảng viên Thích Thiện Trí giảng dạy.
Hầu hết các đảng viên Cộng hòa và nhiều quan chức chính quyền Trump tin rằng cuộc cạnh tranh của Mỹ với Trung Quốc có ý nghĩa gần như sự tồn vong. Nhưng thấy rõ là, Donald Trump không nằm trong số đó.
Một phúc trình mới của Đại học Yale vừa đưa ra bằng chứng cho thấy mạng lưới trại cải tạo trẻ em Ukraina do Nga điều hành rộng lớn hơn nhiều so với những gì trước đây các nhà điều tra ước lượng, với cả chương trình huấn luyện quân sự tại các trường thiếu sinh quân và cơ sở dành cho trẻ em từ 8 tuổi trở lên. “Các em được huấn luyện quân sự thật sự như việc ném lựu đạn, và trong một trường hợp chúng tôi biết có trẻ em còn tham gia chế tạo máy bay không người lái,” Nathaniel Raymond, giám đốc phòng nghiên cứu, nói trong một cuộc phỏng vấn với NPR.
-- Trump Và Thủ Tướng Anh Starmer Họp Báo Sau Khi Ký Kết Các Thỏa Thuận Đầu Tư. -- Dân Chủ Công Bố Kế Hoạch Ngân Sách Riêng khi Nguy Cơ Đóng Cửa Chính Phủ Đến Gần -- Ngưng Chiếu Jimmy Kimmel: Làn Sóng Tranh Cãi Lan Rộng Từ Quốc Hội Đến Hollywood. -- Người Cao Niên Muốn Chích Ngừa Covid Nên Làm Ngay Tuần Này. -- Chính Quyền Trump Sửa Bài Thi Công Dân, Khiến Việc Nhập Tịch Khó Hơn. -- Thượng Nghị Sĩ Và Các Hãng Bảo Hiểm Đặt Nghi Vấn Ủy Ban Vaccine Liên Bang. -- Chính Quyền Trump Gia Tăng Đưa Di Dân Vào Biệt Giam. -- Thẩm Phán Ép ICE Cải Thiện Điều Kiện Giam Giữ Di Dân Ở New York. -- Chính Quyền Trump Công Bố Liên Minh Giáo Dục Công Dân Với Các Nhóm MAGA. -- Fed Khẳng Định Giữ Vững Tính Độc Lập. -- Người Biểu Tình Được Xử Trắng Án Dù Trưởng Biên Phòng Ra Làm Chứng. -- Hội Đồng Regents Phê Chuẩn Việc Bổ Sung Thiết Bị Quân Sự Cho Cảnh Sát Đại Học California. -- Trump Vẽ Lại Khu Vực Bầu Cử, Quyền Đại Diện Thiểu Số Bị Đe Dọa. -- .....
J161. Indasamanagotta Jātaka -- Vị ẩn sĩ bướng bỉnh và con voi Tóm tắt: Một vị sư mới xuất gia không thích thực hiện bổn phận và muốn đi theo con đường riêng của mình. Đức Phật kể câu chuyện về một vị khổ hạnh ngoan cố, bất chấp lời khuyên của thầy mình, đã nuôi một con voi cưng và cuối cùng bị chính con voi giết chết.
(PENNSYLVANIA, ngày 17 tháng 9, Reuters) – Một vụ đấu súng dữ dội xảy ra tại thị trấn Codorus, quận York, Pennsylvania, hôm Thứ Tư khiến ba cảnh sát thiệt mạng và hai người khác bị thương nặng. Tay súng cũng bị cảnh sát bắn chết tại chỗ.
(WASHINGTON, ngày 17 tháng 9, Reuters) – Giữa lúc dư luận còn chưa nguôi sau vụ ám sát Charlie Kirk, chính quyền Tổng thống Donald Trump đang gấp rút chuẩn bị ban hành một sắc lệnh mới nhằm đối phó với bạo lực chính trị và ngôn ngữ thù hận (hate speech).
Chủ tịch Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC: Federal Communications Commission) Brendan Carr gợi ý rằng giấy phép phát sóng của ABC có nguy cơ bị thu hồi do những phát ngôn của Kimmel về Tyler Robinson, kẻ bị cáo buộc giết Kirk.
-- Trump Được Hoàng Gia Anh Đón Tiếp Bên Cạnh Làn Sóng Phản Đối. -- Xp Lee – Dân Chủ Thắng Bầu Cử Đặc Biệt Ở Minnesota Sau Vụ Ám Sát Melissa Hortman.. -- Phát Hiện Sinh Viên Da Đen Ở Delta State Chết Treo Cổ. -- Nhóm Thượng Tôn Da Trắng Tuần Hành Huntington Beach Hô To Khẩu Hiệu: ‘Người Da Trắng Phản Công’, “Chiếm Lại Đất Nước”. -- Ba Người Chết Trong Vụ Nổ Súng Trước Trường Trung Học Ở Illinois. -- Cựu Viên Chức C.D.C. Điều Trần Tố Kennedy Chèn Ép Khoa Học Về Vaccine. -- Tỷ Phú Thân Trump Chuẩn Bị Thâu Tóm TikTok. -- Nhân Viên UC Kiện Trump Vì Ép Buộc Tài Chính Sau Khi Cắt Giảm UCLA. -- Hơn 100 Quỹ Từ Thiện Tự Do Chuẩn Bị Đối Phó Chiến Dịch Tấn Công Của Trump. -- Quân Đội Israel Mở Cuộc Tấn Công Bộ Binh Vào Gaza City. -- Giám Đốc FBI Kash Patel Nói Không Có Chứng Cớ Epstein Môi Giới Nạn Nhân Cho Người Khác. -- Nghi Can Ám Sát Charlie Kirk Thú Nhận Với Bạn Cùng Phòng, Ra Tòa Đối Diện Án Tử Hình. -- Mục Sư Howard-John Wesley...
Tối 17/9, tại Anh, bằng một máy chiếu, một trong các tòa tháp của Lâu đài Windsor, Anh quốc, đã được rọi sáng bằng nhiều hình ảnh và đoạn phim về Jeffrey Epstein và Donald Trump. Ngay cả hình ảnh của Hoàng tử Andrew cùng với Epstein cũng được chiếu lên. Đồng thời, nhiều người biểu tình cũng tụ tập tại khu vực, giương biểu ngữ phản đối sự hiện diện của Trump. Một tấm hình lớn với Trump và Epstein cũng được trải ra trong một công viên ở Windsor vào thứ Ba, theo tin từ đài truyền hình SVT, Thụy điển.
(Ngày 16 tháng 9, Reuters) – Cơ Quan Nguyên Tử Năng Quốc Tế (IAEA) hôm Thứ Ba cho biết, các chuyên gia giám sát đang làm việc tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở đông nam Ukraine (hiện do Nga kiểm soát) đã nghe thấy tiếng pháo kích vang lên gần đó. Đồng thời, họ cũng nhìn thấy khói đen bốc lên từ ba địa điểm lân cận.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.