Hôm nay,  

Bình Thản Trong Tỉnh Thức (Be simple and easy, just rest in awareness)

02/02/202015:09:00(Xem: 6295)


Tác phẩm: Living this life fully- Stories and teachings of Munindra
Tác giả Mirka Knaster
Nguyễn Thượng Chánh, DVM chuyển ngữ

             https://thuvienhoasen.org/a10180/binh-than-trong-tinh-thuc



http://revdannyfisher.files.wordpress.com/2010/10/postcard-living-this-life-fully-front.jpg?w=500


Theo Thiền sư Munindra (1915- 2003), tỉnh thức không phải là điều huyền bí nhưng đó là một một trạng thái bình thường mà chúng ta ai cững có thể thực hiện được bất cứ lúc nào hết.

Nên hành thiền trong mọi hoàn cảnh và cho mọi sự việc: lúc ăn, lúc uống, lúc thay quần áo, lúc thấy, lúc nghe, lúc ngửi, lúc nếm, lúc sờ mó, lúc suy nghĩ…


Bất cứ việc gì chúng ta làm thì nên làm trong chánh niệm (mindfully), sinh động (dynamically), trọn vẹn (totality) và hoàn tất (completness, thoroughness).
Đó là thiền.

Không phải chỉ có suy nghĩ mà thôi, nhưng đó còn là nhận thức từng khoảnh khắc, từng giây phút một mà không để tâm bám víu vào (not clinging), không kết tội, không phán xét,không đánh giá (not evaluating), không so sánh, và không lựa chọn.


Thiền định không phải chỉ có ngồi mà thôi. Đó là một lối sống cần được gắn liền vào suốt cuộc đời của chúng ta.
Thiền định được xem như một lối giáo dục về cách nhìn, cách nghe, cách ngửi, cách ăn, cách uống và cách đi đứng trong tỉnh thức hoàn toàn.

Khai mở chánh niệm (mindfulness) là yếu tố quan trọng nhất trong tiến trình dẫn đến giác ngộ. (process of awakening).

Tâm ý và chánh niệm

Bản chất của tâm ý là không có màu sắc. Khi đượm màu sắc, đó là  “tham ý” (greedy mind). Khi sân hận bùng ra ngay trong giây phút, đó là “tâm ý nóng giận” (angry mind).

Nếu không có chánh niệm (sati,mindfulness), tâm ý sẽ bị chi phối bởi sự nóng giận,cáu kỉnh. Sân hận, tạo ra độc tố và làm ô nhiễm tâm ý. Nhưng tâm ý không phải là nóng giận, nóng giận không phải là tâm ý. Tâm ý không phải là tham (greed), tham không phải là tâm ý.

Tâm ý không mang bản chất thương hay ghét, thích hay không thích. Tâm ý (mind) có nghĩa là “khả năng hiểu biết” (knowing faculty), “khả năng tri nhận” (cognizing faculty)

Chánh niệm là một việc khác: tỉnh giác (alertness), tỉnh thức (awareness), nhớ lại (remembering), chuyên tâm (heedfullness). Nó có nghĩa là không quên, chỉ cần tỉnh thức, chánh niệm những việc gì đang xảy ra. Khi chúng ta phải đi trên cầu tre chật hẹp để qua sông, chúng ta phải thận trọng từng bước một. Nếu quên đi, có thể mình sẽ bị rơi xuống nước. Lúc không có chánh niệm chúng ta sẽ bị thương hoặc bỏ mạng.

Vậy, thực tế cho biết chánh niệm là sự không quên những gì đang thật sự xảy ra ngay trong giây phút hiên tại, trong tư tưởng, trong ý nghĩ, trong lời nói và cả trong hành động.

Thiền sư Munindra nói rằng mặc dù tâm ý lúc nào cũng có đó, nó vẫn hoạt động, nhưng không phải lúc nào chánh niệm cũng vẫn hiện diện bên ta.

 “Rất nhiều lúc bạn cảm thấy tâm ý còn đó, ở ngay bên bạn, nhưng bạn không ở bên tâm ý. Tâm ý đang ở tận đâu đâu vì bạn đang bận lo nghĩ đến chuyện gì khác chẳng hạn như trong lúc đang ăn, đang nhai một cách máy móc, không cần suy nghĩ, không có chánh niệm (unmindfully).

Chỉ có một cách duy nhất để hướng dẫn mọi hành động đó là cần phải có tỉnh thức trong từng giây phút một (with moment to moment awareness)”.

Có nhiều cách hành thiền chánh niệm

Thiền sư Murindra cho rằng có nhiều cách hành thiền chánh niệm vipassana (inside meditation, nội quán). Tất cả đều là phương tiện. Khi đã hiểu được cách hành thiền của một môn phái rồi thì thiền giả có thể tiếp nhận dễ dàng phép hành thiền của các môn phái khác.

Bất kỳ theo cách của một môn phái nào đi nữa thì cũng đều có ích lợi hết, và nên ghi nhớ rằng mình phải giữ cho tâm rộng mở vì không có gì để bám víu cả.

Khi tâm ý đã đạt đến trạng thái tỉnh lặng rồi thì năng lực sẽ được phục hồi trở lại. Lúc đó hành thiền không cần phải cố gắng lắm, không gò bó lắm. Nó trở nên hài hòa cho cả cơ thể.

Khi chúng ta đã hiểu rõ tiến trình của thiền quán rồi thì nó trở nên rất dơn giản.

Lúc chưa hiểu rõ, thì thiền có vẻ vô cùng khó khăn vì chúng ta chưa được huấn luyện để chỉ chấp nhận việc đang xuất hiện ra trong hiện tại màkhông bám víu, không  kết tội, không phán xét.Khi chúng ta hiểu được Pháp (Dharma) rồi, thì thiền trở thành một việc rất bình thuờng-nó là một lối sống.

Khi một người đã đạt được mức chánh niệm rồi thì một thời gian sau đó thiền trở nên tự động, không đòi hỏi một sự cố gắng nào cả cũng như không có tranh chấp với cơ thể.

Lợi ích của chánh niệm

Chúng ta dễ thành công trong mọi sinh hoạt nếu mình làm trong chánh niệm.

 Không những chỉ có ích lợi về mức độ tâm linh (spiritual) mà thôi, nhưng chánh niệm cũng còn có ích lợi cả về mặt thể chất (physical level)nữa.

 Đây là một tiến trình thanh lọc (purification).Khi tâm ý được tinh khiết, nhiều bệnh tật thuộc tâm thể (psychophysical diseases) sẽ khỏi đi một cách tự nhiên.

 Chúng ta hiểu được các cơn tức giận, hận thù, ganh tức của chính mình- tất cả các tâm sở bất thiện (unwholesome factors) xuất hiện trong tâm ý nhưng chúng ta không hiểu tại saorất nhiều căn bệnh về tâm thể tích tụmột cách vô thức (unconsciously) hoặc do phản xạ từ cảm xúc(reflex action emotionally), có thể được kềm hãm lại, nhưng không thể xem là được loại bỏ hoàn toàn.

Thiền sư Munindra được hỏi có khi nào ngài nóng giận không? Ngài trả lời làđôi khi có.Nhưng khi nóng giận, cáu kỉnh đến thì đều có dấu hiệu báo trước hết. Đó là cảm xúc khó chịu. Khi có dấu hiệu, chúng ta đừng nên để nó thoát ra ngoài miệng bằng lời nói hay bằng hành động. Hảy để nóđi qua.Hảy nhìn nó, nhận diện nóbằng chánh niệm,và thầm nhủ tong tâm: “nóng giận, nóng giận, nóng giận”.

 Khi chúng ta tiếp cận và nhận ra được chúng, chúng ta sẽ cảm thấy bớt đi được một số bệnh tật về thể chất và về tinh thần. Chúng ta được dễ chịu, và yêu đời hơn.

Khi chúng ta để tâm đến chúng, chúng ta thấy chúng không có bản chất tỉnh (not static): Đó là một tiến trình, sau đó thì chúng biến đi, nhưng đừng mong đợi chúng đến hay chúng đi. Nếu mong đợi, chúng ta vướng mắccủa mong đợi (expecting mind).

Không bám víu, không kết tội, không hy vọng. Bất cứ việc gì xảy đến cho mình thì hảy nhận nó như thế trong hiện tại, ngay trong giây phút đó, không khen, không ghét. Nếu thương thì mình nuôi dưỡng nó bằng tâm tham (greed), nếu ghét nó thì nuôi dưỡng bằng tâm sân hận (hatred). Cả hai cách đều làm cho tâm bị mất quân bình(unbalanced), không lành mạnh (unhealthy), không tốt (unsound).

Vật thể (object) tự nó không tốt cũng không xấu. Chính tâm ý mình gán cho nó một màu sắc-nói nó tốt hay xấu. Chúng ta bị ảnh hưởng bởi lý lẽ đó và có phản ứng. Hảy nhẹ nhàn, bình thản trước mọi sự việc khi nó xảy đến.Giữ cho tâm ý được quân bình. Chúng ta đang noi theo con đường Trung đạo (middle path). Hảy hoàn toàn tỉnh giác (fully alert)

Những cảm giác khó chịu, cảm giác xấu rất nổi bật trong ta.Ngược lại khi mình có được cảm giác tốt, dễ chịu thì mình hay ít quan tâm đến chúng. Mình không thích cảm giác khó chịu, bực bội nên kết tội chúng.

Chúng ta cần đào xâu trong cảm giác xấu. Chúng ta cần phải hiểu chúng là gì.

Cần phải có sự cân bằng giữa tâm và trí, giữa cảm xúc (emotion) và trithức (intellect), giữa đức tin (faith) và sự khôn ngoan (wisdom). Vậy làm sao thực hiện? Chỉ có sati, hay chánh niệm mới đem lại trạng thái quân bình, sự cân bằng cho cả hai.

Quá cố gắng làm cho chúng ta bồn chồn (restless), quá nhiều tập trung tư tưởng (samadhi, concentration) làm cho chúng ta buồn ngủ. Làm thể nào để biết cần bao nhiêu sức cố gắng, cần  bao nhiêu samadhi mới đủ? Đó là nhiệm vụ của chánh niệm.

Khi có chánh niệm, sẽ có được sự quân bình giữa tâm và trí.

Kết luận

Nếu chúng ta biết sống giây phút hiện tại trong chánh niệm và với tâm trong sạch (thí dụ trong đức hạnh, (virtue hay sila) thì giây phút sắp tới sẽ viên mãng và có được một tương lai tốt đẹp.

Con đưòng Trung đạo sẽ đưa ta về hướng giải thoát, hoàn toàn ra ngoài vòng sanh tử./.

This is the direct path for the purification of beings, for the surmounting of sorrow and lamentation, for the disappearance of pain and grief,for the attainment of the true way, for the realization of nibbana- namely, the foundation of mindfulness. -THE BUDDHA, MN 10.2

Giải thích thêm:Trung Đạo hay Bát Chánh Đạo:

“ Con đường dẫn tới giải thoát khổ đau được gọi là Trung Đạo vì nó tránh hai cực đoan, đó là hưởng thụ lạc thú vật chất và ép xác khổ hạnh.

 Chỉ khi nào thân thể được thoải mái với những tiện nghi hợp lý mà không hưởng thụ những lạc thú vật chất một cách quá đáng, thì tâm trí mới có sự trong sáng và khỏe mạnh để hành thiền và chứng ngộ chân lý.

Pháp tu Trung Đạo là siêng năng vun bồi đức hạnh, hành thiền, và đạt đến trí tuệ, là những pháp tu được giải thích chi tiết trong Bát Chánh Đạo, đó là tám điều chánh đưa đến an lạc và giác ngộ: bao gồm: Chánh ngữ, Chánh nghiệp và Chánh mạng là trau dồi đức hạnh. Đối với Phật tử tại gia thì cố gắng giữ năm giới: 1/ Không giết người hay các loài sinh linh khác; 2/ Không cố ý lấy tiền bạc và tài sản của người khác; 3/ Không tà dâm; 4/ Không nói dối, nói lời độc ác, nói lời thêu dệt và nói lời hai lưỡi; 5/ Không uống rượu hay các chất ma túy, là những thứ làm suy yếu sự chánh niệm và ý thức về đạo đức. Chánh tinh tấn, Chánh niệm và Chánh định, là nói đến việc hành thiền vốn có tính cách thanh lọc tâm trí qua chứng nghiệm trạng thái an tĩnh nội tâm và hành thiền còn có tích cách tăng cường cho tâm trí thông hiểu ý nghĩa của đời sống. Chánh Kiến và Chánh Tư Duy là sự hiển lộ của Phật trí, chấm dứt mọi khổ đau, chuyển hóa bản thân và đạt được sự an lạc bất biến cùng với từ bi vô lượng.”

(Nguyên tác Anh Ngữ: Venerable Ajahn Brahmavamso
Việt dịch:Tỳ Kheo Thích Nguyên Tạng)

Tỉnh thức

“…Tỉnh thức là thực hiện hành động với đầy đủ ý thức, ngay cả trong lúc thở, đi, đứng, nằm, ngồi, v.v. Mục đích của sự chú tâm là kiểm soát và làm lắng dịu tâm. Đây là một trong những điểm trọng yếu của thiền tập trong Phật giáo, bao gồm việc tu tập tỉnh thức thân, khẩu và ý để hoàn toàn tỉnh thức về việc mình làm và cái mình muốn. Chánh niệm là phần thứ bảy trong tám phần của Bát Thánh Đạo. Nhờ chánh niệm mà hành giả có thể hiểu được thực tính của vạn hữu…”

(Tổ Đình Minh Đăng Quang 
PHẬT HỌC TỪ ĐIỂN - BUDDHIST DICTIONARY)

Các bài viết của Bs Nguyễn Thượng Chánh Thư Viện Hoa Sen

http://thuvienhoasen.org/author/post/52/1/nguyen-thuong-chanh


blank

RICHMOND, BC CANADA


Montreal

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Mùa tựu trường đã đến, và năm nay chúng ta sẽ thực hiện những thay đổi đơn giản để tiết kiệm tiền, và dạy cho con cái cách những hành động nhỏ bé có thể tạo nên tác động lớn. Dưới đây là ba mẹo hàng đầu mà phụ huynh có thể áp dụng để bắt đầu năm học mới không tạo ra rác thải
Tổng thống Donald Trump loan báo trên mạng xã hội Truth Social rằng ông sẽ “lãnh đạo một phong trào” loại bỏ cả hai hình thức bỏ phiếu qua thư và bỏ phiếu bằng máy, thay vào đó chỉ kiểm phiếu bỏ vào thùng tại chỗ, trước cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ 2026, theo ký giả Ashley Lopez viết trên đài NPR ngày 18 tháng 8 năm 2025. Ông Trump cho hay Ông đang cho soạn thảo một sắc lệnh hành pháp cấm các tiểu bang dùng phiếu bầu qua thư và có thể cấm cả một số loại máy bỏ phiếu. Ông khẳng định – không đưa ra chứng cứ – rằng máy bỏ phiếu “rất thiếu chính xác, đắt đỏ và kém tin cậy hơn so với kiểm phiếu giấy.” Trong buổi họp với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Bạch Ốc hôm thứ hai, ông nói: “Chúng ta sẽ bắt đầu bằng một sắc lệnh hành pháp để chấm dứt bỏ phiếu qua thư vì nó gian trá. Đã đến lúc Cộng Hòa phải cứng rắn và ngăn chặn, bởi Dân Chủ cần nó. Đó là cách duy nhất họ có thể thắng cử.”
Một câu hỏi lớn đang được đặt ra trên chính trường Hoa Kỳ: Liệu Tổng thống có toàn quyền điều động Vệ Binh Quốc Gia và kiểm soát lực lượng cảnh sát ở bất kỳ thành phố nào trên đất Mỹ không? Vấn đề này đã trở thành tâm điểm sau khi Tổng thống Donald Trump ký một sắc lệnh hành pháp, chính thức nắm quyền chỉ huy Sở Cảnh Sát Washington, D.C., mở đầu cho chiến dịch trấn áp tội phạm quy mô lớn. Ngay lập tức, 800 lính Vệ Binh Quốc Gia cùng các viên chức liên bang đã được triển khai khắp thủ đô. Điều này khiến các nhà lãnh đạo Đảng Dân Chủ trên toàn quốc hoang mang, bất an: Liệu thành phố của họ có phải là nơi tiếp theo?
Một buổi sáng nọ tại văn phòng ở Đại học Harvard, Dylan Carlson Sirvent León nhận được hàng loạt tin nhắn hoảng hốt từ các đồng nghiệp: dữ liệu về môi trường trên các trang web của chính phủ liên bang đang dần “bốc hơi.” Thời điểm ấy là tháng Giêng, Tổng thống Trump vừa bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai. Giới khoa học ở Hoa Kỳ đã chuẩn bị sẵn tinh thần là một số thông tin có thể sẽ bị gỡ, giống như những gì từng diễn ra trong nhiệm kỳ đầu. Ngay sau kỳ bầu cử tháng 11, nhiều nhóm nghiên cứu ở Harvard đã cẩn trọng lưu lại dữ liệu về khí thải nhà kính và chất lượng không khí. Nhưng nay, tình hình ngày càng xấu đi.
Các nhà lập pháp thuộc đảng Dân Chủ tại Hội đồng Lập pháp California đã tạo thật sự “tháo găng tay” khi thực hiện những thay đổi trong dự luật ACA 8. Sự việc xảy ra vào sáng Thứ Năm 21/8, chỉ vài phút trước khi tranh luận và chọn biện pháp bỏ phiếu về bản đồ khu vực mới cho cử tri trong cuộc bầu cử đặc biệt toàn tiểu bang vào ngày 4/11.
Nguyên bản: Pali Anh dịch: Robert Chalmers và Ānandajoti Bhikkhu Việt dịch và rút ngắn: Nguyên Giác J21. Kurunga Jātaka -- Khi Devadatta là một thợ săn và Bodhisatta là một con linh dương. Tóm tắt: Các nhà sư nói chuyện về Đề Bà Đạt Đa và những cuộc tấn công của ông này nhắm vào Đức Phật. Đức Phật giải thích rằng Đề Bà Đạt Đa đã hành động tương tự trong những kiếp trước và kể một câu chuyện về một con linh dương khôn ngoan đã thoát khỏi sự hủy diệt của thợ săn nhờ đọc được những dấu hiệu.
Báo Business Insider: Thuế quan của Trump đã khiến một số công ty tuyên bố rằng họ có kế hoạch tăng giá. Ngay cả trước "Ngày Giải phóng" được gọi là của Trump, các công ty đã cảnh báo rằng họ sẽ chuyển chi phí cho người mua sắm. Giá cả dự kiến sẽ tăng trong năm nay khi nhiều công ty báo hiệu kế hoạch tăng giá để đối phó với hàng loạt thuế quan của Tổng thống Donald Trump.
- Trump ‘TACO’ (Thụt Cổ) Khỏi Vai Trò Hòa Đàm Ukraine-Nga. - Thăm Dò Toàn Quốc: Phần Lớn Dân Chủ Ủng Hộ Cuộc Chiến Của California. - Người Mỹ Lo Ngại Nền Dân Chủ Bị Đe Dọa Giữa Cuộc Chiến Tái Phân Chia Địa Hạt ‘Gerrymandering’. - Trump Đòi Thả Tina Peters, ‘Biểu Tượng’ Của Truy Cập Bầu Cử Trái Phép. - 750 Nhân Viên HHS Viết Thư Yêu Cầu Bộ Trưởng Y Tế Ngừng Phát Tán Tin Sai. - Tòa Bác Đơn Chính Quyền Trump Đòi Công Bố Hồ Sơ Đại Bồi Thẩm Đoàn Của Vụ Epstein. - Mỹ Đẩy Trọng Trách Duy Trì Hòa Bình Ở Urakine Sang Châu Âu. - Uganda Tiếp Nhận Di Dân Bị Trục Xuất Từ Hoa Kỳ. - Di Dân Hoa Kỳ Giảm Lần Đầu Tiên Kể Từ Những Năm 1960. - Muốn Vào Mỹ? Phải Xem Có ‘Chống’ Mỹ Không.
(HOA KỲ, ngày 20 tháng 8, Reuters) – Cơ quan Điều Tra Liên Bang Hoa Kỳ (FBI) và Cisco hôm thứ Tư cảnh báo: các nhóm tin tặc gắn liền với mạng lưới gián điệp mạng của Nga đã lợi dụng điểm yếu trong phần mềm cũ của Cisco để xâm nhập vào hàng ngàn thiết bị mạng thuộc hệ thống công nghệ thông tin gắn liền với các cơ sở hạ tầng trọng yếu của Hoa Kỳ.
(HOA KỲ, ngày 20 tháng 8, Reuters) – Hôm thứ Tư, ít nhất 600 nhân viên của Cơ Quan Kiểm Soát và Phòng Bệnh Hoa Kỳ (CDC) lần lượt nhận được thông báo chấm dứt hợp đồng vĩnh viễn.
Chánh án Frank Caprio, người con của Rhode Island, người mà lòng trắc ẩn trong các phán quyết tại tòa đã chinh phục trái tim của hàng triệu người qua chương trình truyền hình thực tế Caught in Providence, đã qua đời ngày 20/8/2025, thọ 88 tuổi. Ông ra đi sau thời gian dài chiến đấu với bệnh ung thư tụy. “Vị chánh án tử tế nhất thế giới” để lại di sản vượt xa chiếc ghế thẩm phán, đó là sự đồng cảm, lòng trắc ẩn trong một hệ thống pháp lý thường khắc nghiệt và đòi hỏi lý trí. Sự ra đi của ông đánh dấu kết thúc một kỷ nguyên của Tòa Án Thành Phố Providence mà khán giả toàn cầu đã theo dõi sự kết hợp độc đáo giữa công lý và nhân văn.
Một vụ gây nhiều chú ý vừa xảy ra tại thủ đô Hoa Kỳ: ông Vinh Nguyễn, trưởng khoa học gia về dữ liệu của Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA), đã bị cách chức và thu hồi quyền tiếp cận tài liệu mật, theo lệnh trực tiếp của Tổng thống Donald Trump.Ông Nguyễn, người từng được tuyển dụng vào NSA khi mới 17 tuổi nhờ năng khiếu toán học xuất chúng, đã phục vụ trong ngành tình báo suốt nhiều năm và giữ vai trò chủ chốt trong các chương trình trí tuệ nhân tạo, mật mã học và điện toán lượng tử. Theo lời các đồng nghiệp, ông là người góp phần xây dựng hệ thống phân tích tin tức tình báo hiện đại, phục vụ cho việc thu thập thông tin từ nước ngoài.
- Trump Muốn Xóa Lịch Sử Nô Lệ Ở Mỹ. - Trump Dùng ‘Vật Lý Học’ Để Chặn Di Dân. - Hạm Đội Tàu ‘Drone’ Của Hải Quân Hoa Kỳ Không Thành Công Như Mong Muốn - Nga Tấn Công Ukraine Trong Đêm, Chiến Đấu Cơ NATO Vào Cuộc. - Trump Khen Netanyahu Là Người Hùng Chiến Tranh, Tự Nhận ‘Tôi Cũng Vậy’ - Trump Buộc Thống Đốc Fed Từ Chức. - Một Người Việt Bị Truy Tố Trong Đường Dây Buôn Ma Túy Lớn. - CEO Của Target Từ Chức Vì Để Mất Khách Hàng. - FDA Cảnh Báo Loại Tôm Đông Lạnh Nhập Từ Indonesia Bán Trong Walmart.
(HOA KỲ, 19 tháng 8, Reuters) – Một nhóm DB Cộng Hòa tại California vừa khởi kiện nhằm ngăn chặn kế hoạch phân chia lại khu vực bầu cử do Thống đốc Gavin Newsom đưa ra. Theo kế hoạch này, Đảng Dân Chủ sẽ có thêm năm ghế Hạ Viện California, dùng chiêu “gậy ông đập lưng ông” để đáp lại Đảng Cộng Hòa ở Texas.
(HỒNG KÔNG, ngày 20 tháng 8, Reuters) – Theo quân đội Hoa Kỳ và nhiều chuyên gia kiểm soát vũ khí quốc tế, không chỉ tập trung phát triển sức mạnh quân sự thông thường, TQ còn đang mở rộng cả về số lượng lẫn năng lực của lực lượng nguyên tử.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.