Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 6834)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh

.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Bão Helene đã để lại một con đường tàn phá khủng khiếp trên khắp Florida và vùng Đông Nam Hoa Kỳ, giết chết ít nhất 49 người tính tới rạng sáng Thứ Bảy, bẻ gãy những cây sồi cao lớn và xé toạc những ngôi nhà khi các đội cứu hộ tiến hành các nhiệm vụ tuyệt vọng để cứu người dân khỏi lũ lụt. Moody's Analytics cho biết họ dự kiến ​​thiệt hại về tài sản sẽ từ 15 đến 26 tỷ đô la.
Khi Tô Lâm sang Mỹ, một điểm nhỏ trong trang phục của ông ta cùng hầu hết các thành viên phái đoàn là những chiếc cà-vạt màu tím đã đeo khi gặp gỡ Tổng Thống Joe Biden. Trong chính trị Hoa Kỳ, màu tím biểu tượng cho tính lưỡng đảng và sự trung dung. Có thể nhận thấy đó là ngầm ý của Tô Lâm và phía Việt Nam, mong muốn được hợp tác cùng cả hai bên Cộng Hòa hay Dân Chủ, bất kể ai sẽ đắc cử tổng thống Mỹ trong cuộc bầu cử vào tháng 11 tới đây.
Bão Helene vào Hoa Kỳ, tàn phá vùng bờ biển hai tiểu bang Florida và Georgia, rồi bây giờ đã suy yếu thành bão nhiệt đới vào sáng sớm thứ Sáu, khoảng năm giờ sau khi đổ bộ vào khu vực Big Bend của Florida với cường độ bão cấp 4, nhưng các nhà chức trách cảnh báo rằng tình hình vẫn rất nguy hiểm.
HOUSTON – Hôm thứ Năm (26/9), Cơ quan Tiện ích Tiểu bang Texas (Texas Public Utility Commission, TPUC) đã chính thức chuẩn thuận Kế hoạch ổn định khu vực Permian Basin (Permian Basin Reliability Plan, PBRP), nhằm mở rộng cơ sở hạ tầng và mạng lưới điện ở khu vực mỏ dầu lớn nhất Hoa Kỳ, theo Reuters.
Vào chiều ngày 3 tháng 9, 2024, tại rạp Frida Cinema, thành phố Santa Ana, Hội Văn Học Nghệ Thuật Việt Mỹ (VAALA) chính thức khởi động Đại Hội Điện Ảnh Việt Nam Quốc Tế 2024 (Viet Film Fest-VFF), sự kiện phim ảnh quốc tế thường niên lớn và lâu dài nhất của cộng đồng người Việt hải ngoại. Những người tham dự, bao gồm nhiều gương mặt cũ mới, đến ngồi đầy khán phòng, để cảm nhận được không khí tình thân giữa những người yêu nghệ thuật thứ bảy, trong một sự kiện văn hóa Việt đã tồn tại và phát triển trong hơn hai thập niên qua. Những thành viên lãnh đạo VAALA đã nói lời cảm ơn đến những người làm phim, đạo diễn, nhà tài trợ, khán giả, tình nguyện viên… đã đồng hành với VFF kể từ ngày mới bắt đầu. Chị Y Sa, sáng lập viên của VFF, cảm ơn và giới thiệu các thành viên trong ban điều hành (executive team), ban tổ chức (core team) VFF 2024. Một điều đáng mừng là trong số đó có nhiều gương mặt trẻ, một dấu hiệu bảo đảm VFF sẽ tiếp tục tồn tại thêm vài thập niên nữa.
Liệu tất cả những người di dân bất hợp pháp vào Hoa Kỳ có nên bị trục xuất không? Liệu Hoa Kỳ có nên mở ra một con đường mới để trở thành công dân cho những người di dân bất hợp pháp không? Con đường đó nên như thế nào? Các gia đình di dân bị chặn lại ở biên giới nên bị giam giữ cùng nhau hay riêng lẻ? Hoa Kỳ có nên ngừng cho phép những người xin tị nạn nhập cảnh vào nước này không? Hoặc, nếu những người xin tị nạn được phép nhập cảnh, bạn sẽ định nghĩa thế nào là người đủ điều kiện được bảo vệ tị nạn? Hoa Kỳ nên tiếp nhận bao nhiêu người tị nạn mỗi năm?
Vi nhựa, những hạt nhựa nhỏ bé được phát hiện khắp nơi trên thế giới, giờ đây đã trở thành mối lo ngại lớn khi được phát hiện trong cơ thể con người, đặc biệt là trong não. Một nghiên cứu mới được công bố bởi Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) cho thấy não bộ của chúng ta có thể lưu trữ lượng hạt vi nhựa nhiều hơn so với các cơ quan khác. Trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã kiểm tra sự hiện diện của vi nhựa trong các cơ quan như gan, thận và não của các thi thể. Điều đáng ngạc nhiên là các mẫu não cho thấy có lượng vi nhựa cao gấp 10-20 lần so với các cơ quan còn lại.
Dị ứng thực phẩm có thể đe dọa tính mạng: nổi mề đay, nôn mửa, khó thở, và huyết áp tụt nhanh bất ngờ là những phản ứng nghiêm trọng mà một số người mắc có thể gặp khi ăn phải những loại thực phẩm không phù hợp. Tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người, dị ứng có thể xảy ra rất nhanh và đôi khi cần được điều trị khẩn cấp. Theo Cơ quan Kiểm soát và Phòng bệnh CDC, khoảng 8% trẻ em bị dị ứng với một số loại thực phẩm, 6.2% ở người lớn. Các chuyên gia y tế đang nghiên cứu những phương thức giúp giảm bớt những phản ứng nhạy cảm này, hoặc thậm chí là ngăn ngừa ngay từ đầu.
Trước hết, chúng ta sẽ bắt đầu với một tin tốt là: nếu có một thiên thạch, kích thước lớn đủ để hủy diệt cả một thành phố, đang lao về phía Địa cầu, và chúng ta có nhiều năm để chuẩn bị, các khoa học gia đã có cách để ngăn chặn thảm họa này. Sứ mệnh DART của NASA đã chứng minh rằng chúng ta có thể sử dụng phi thuyền để đẩy các thiên thạch ra khỏi tầm nguy hiểm, tránh xảy ra va chạm với Địa cầu.
ẤN ĐỘ Một thảm kịch đã xảy ra trong lễ hội tôn giáo Jivitputrika tại bang Bihar, miền đông Ấn Độ, khiến ít nhất 46 người thiệt mạng, trong đó có 37 trẻ em. Sự kiện này được tổ chức hàng năm trong ba ngày nhằm tôn vinh sức khỏe và sự an toàn của trẻ em, với việc các bà mẹ thường nhịn ăn để cầu phúc cho con cái, theo BBC.
TOKYO – Hôm thứ Sáu (27 tháng 9), Đảng Tự do Dân chủ (Liberal Democratic Party, LDP) của Nhật Bản đang chuẩn bị cho một trong những cuộc đua tranh cử Thủ tướng khó đoán nhất trong nhiều thập niên, có thể sẽ khiến Nhật Bản có thủ tướng trẻ nhất hoặc nữ thủ tướng đầu tiên trong lịch sử, hoặc một chính trị gia kỳ cựu thành công trong lần tranh cử cuối cùng của mình, theo Reuters.
Báo Washington Post đã lên tiếng ủng hộ TNS Tim Kaine tranh cử vào Thượng Viện Hoa Kỳ nhiệm kỳ III trong bài xã luận phổ biến vào ngày 23/9/2024. Bài xã luận nhận định ông là một thượng nghị sĩ kiểu mẫu: chu đáo, nghiêm túc, điềm tĩnh, đứng đắn và có tính xây dựng.
Độc giả Vùng Vịnh và Florida cẩn trọng: bão đang tới. Bão Helene đang mạnh lên khi di chuyển qua phía đông Vịnh Mexico theo dự báo sẽ đổ bộ vào bờ biển Big Bend của Florida vào tối thứ Năm hoặc sáng sớm thứ Sáu
HONG KONG – Hôm thứ Năm (26/9), tòa án Hong Kong chuẩn bị tuyên án đối với hai cựu biên tập viên của tờ Stand News bị kết tội “xúi giục phản loạn” (sedition) vì từng đăng nhiều bài viết liên quan đến các cuộc biểu tình và chỉ trích các biện pháp đàn áp của TQ năm 2019. Phán quyết này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng quốc tế, theo Reuters.
HOA KỲ – Hôm thứ Tư (25/9), Văn phòng Cảnh sát trưởng Quận Santa Barbara cho biết một vụ nổ đã xảy ra tại phòng xử án của Tòa án Santa Maria, California; can phạm đã bị bắt giữ, theo Reuters.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.