Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 5896)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh
.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước16171819202122Trang sauTrang cuối

Trong khi Chủ Tịch Tập Cận Bình thanh trừng nội bộ Đảng CSTQ, Tổng Thống Trump thú nhận rằng không thể áp thuế cao Trung Quốc. Sau đây là tổng hợp nhiều tin từ UPI, ABC Australia và Yahoo Finance. Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã sa thải 9 vị tướng quân hàng đầu của mình khỏi Quân đội Giải phóng Nhân dân PLA vì điều mà Trung Quốc cho là tham nhũng, bao gồm cả vị tướng số hai của đất nước.

Cáo Phó Nhà Văn Nhà Giáo Doãn Quốc Sỹ

J281. Abbhantara Jātaka -- Món Cúng Dường Nước Xoài Ép Tóm tắt: Mẹ của Rahula (La Hầu La) ngã bệnh sau khi xuất gia. Ngài La Hầu La hỏi nên làm gì, và bà xin nước ép xoài. Trưởng lão Sāriputta (Xá Lợi Phất) liền mang nước ép đến, và bà đã khỏi bệnh. Đức Phật kể một câu chuyện về một hoàng hậu xưa kia muốn có một quả "xoài giữa" và một con vẹt trung thành đã tìm được một quả cho bà.

• Nước Mỹ sẵn sàng cho tuần hành 'No Kings' toàn quốc Thứ Bảy 18/10 • Hakeem Jeffries: ‘Nếu không cho dân biểu đắc cử Adelita Grijalva tuyên thệ hôm nay, sẽ có hành động pháp lý’ • John Bolton trình diện tòa liên bang, không trả lời báo chí • Trump nói mức thuế 100% lên Trung Quốc “không thể kéo dài” • Các thượng nghị sĩ bỏ phiếu ngăn chặn chiến tranh ở Venezeula • Tòa phán quyết Mahmoud Khalil có thể tự do đi lại khắp nước Mỹ trong lúc kháng cáo vụ án trục xuất của mình • Sau điện đàm với Putin, Trump có vẻ thay đổi ý sẽ bán tên lửa tầm xa Tomahawk cho Kyiv • Muốn một lần thử ‘Squid Games’? Hãy đến Hàn Quốc

Ít nhất 15 người nhập cư đã chết trong các trại giam giữ di dân tính đến nay. Trong số đó, 10 người chết trong sáu tháng đầu năm, trở thành giai đoạn chết chóc nhất trong lịch sử gần đây.

Chương trình Thẻ Vàng mà TT Trump công bố ngày 19/9/2025 yêu cầu đương đơn phải tặng cho chính phủ Hoa kỳ khoản tiền 1 triệu Mỹ kim. Sau đó, họ có thể đủ điều kiện để xin:Thẻ xanh diện việc làm ưu tiên thứ nhất (EB-1) dành cho người nước ngoài có năng lực đặc biệt trong khoa học, nghệ thuật, giáo dục, kinh doanh hoặc thể thao, và Thẻ xanh diện việc làm ưu tiên thứ hai (EB-2) cho người nước ngoài có năng lực xuất sắc trong khoa học, nghệ thuật hoặc kinh doanh. Tổng số chiếu khán cho cả hai diện này gộp lại là 80,080 suất mỗi năm.

Lịch sử của hộ chiếu là một câu chuyện dài và phức tạp. Ngày nay, những tấm sổ du hành quốc tế ấy được gắn vi mạch, ảnh sinh trắc, mã vạch, và cả hình ảnh ba chiều chống giả. Nhưng thuở ban đầu, qua biên giới không cần gì hơn một tờ giấy bảo chứng thiện chí. Đó là hành trình của “tấm thông hành” — từ lời hứa danh dự giữa hai vương quốc đến biểu tượng quyền lực của quốc gia hiện đại.

Chính quyền Trump vừa mở rộng chương trình “visa bond” — quy định buộc người xin visa du lịch hoặc công tác ngắn hạn (B1/B2) từ bảy quốc gia phải ký quỹ một khoản tiền bảo đảm khi nộp đơn. Theo Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, các nước nằm trong danh sách gồm Mali, Mauritania, Sao Tome và Principe, Tanzania, Gambia, Malawi và Zambia. Hai nước sau cùng đã phải thực hiện quy định này từ tháng Tám, năm nước còn lại sẽ bắt đầu trong tháng Mười.

Các phi trường trên khắp Hoa Kỳ đang chứng kiến tình trạng trễ chuyến và hủy chuyến nghiêm trọng, sau khi chính phủ đóng cửa từ ngày 1 tháng 10 khiến nhân viên kiểm soát không lưu phải làm việc không lương. Hàng ngàn người đã nghỉ bệnh, và trong khi ngành này vốn đã thiếu nhân lực từ trước, sự việc nay càng tệ hại hơn: hơn 52.000 chuyến bay bị hủy ngay trước kỳ nghỉ lễ Columbus Day. Theo hai chuyên gia hàng không Strzempkowski và Dickman, tình trạng này cho thấy hệ thống hàng không Mỹ đang bị căng kéo tới mức nguy hiểm. Nhân viên kiểm soát không lưu được xem là lao động thiết yếu, buộc phải làm việc dù không được trả lương. Thông thường họ sẽ được trả bù khi chính phủ mở cửa lại, nhưng Tổng thống Donald Trump gây thêm bất định khi tuyên bố rằng việc trả lương này cần Quốc hội chấp thuận riêng – dù chính ông từng ký đạo luật bảo đảm quyền đó trong nhiệm kỳ đầu.

Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.

Cử tri California sẽ tham gia bầu cử đặc biệt vào ngày 4/11 để quyết định Dự Luật 50. Dự Luật này cho phép California sử dụng bản đồ phân chia địa hạt bầu cử mới, nhằm đáp trả việc Texas vẽ lại bản đồ quá thiên vị hồi tháng Tám.

Cử tri tại Garden Grove được khuyến khích tham gia cuộc bầu cử đặc biệt toàn tiểu bang vào Thứ Ba, ngày 4 tháng 11, 2025, để bỏ phiếu cho Dự luật 50, thay đổi về việc Sử dụng Bản đồ Phân chia khu vực Quốc hội. Bầu cử sớm sẽ diễn ra tại các địa điểm Bầu cử và phòng phiếu được chỉ định tại Garden Grove.

Bản tin này sẽ dịch tổng hợp từ ba bản tin sáng nay: Reuters, CBS và Politico. Reuters ghi rằng một phụ nữ tự nhận bị lạm dụng bởi nhà tài chính quá cố và kẻ phạm tội tình dục Jeffrey Epstein đã kiện Bank of America và Bank of New York Mellon vào hôm qua, thứ Tư 15/10/

• Trả thẻ tác nghiệp, các nhà báo rời Ngũ Giác Đài, từ chối thỏa hiệp • Chánh án liên bang chặn việc Trump sa thải nhân viên trong thời gian đóng cửa, gọi đó là bất hợp pháp • Chính sách visa mới của Trump đe dọa các trường học ở nông thôn • Cựu TT Obama ủng hộ ứng cử viên thống đốc VA Abigal Spanberger • Các thượng nghị sĩ Dân Chủ muốn điều tra video TSA do Noem độc diễn • Bộ trưởng Tài Chính: ‘Trump sẵn sàng gặp Tập và Hoa Kỳ sẽ không bị Trung Quốc kiểm soát’ • Thống Đốc Illinois thắng blackjack $1.4 triệu đô la, quyên góp từ thiện • New York xác nhận ca nhiễm virus chikungunya đầu tiên trong 6 năm • Trump xác nhận cho phép CIA hoạt động ở Venezuela • Hamas cần thêm thời gian để thu nhận hài cốt của con tin

PHÂN ƯU Nhận được tin buồn Ông Alphonso NGUYỄN THIỆN CƠ Sinh năm 1947 tại Phủ Lý, Hà Nam, Việt Nam Tạ thế ngày 7 tháng 10 năm 2025 tại Anaheim, CA
Trang đầuTrang trước16171819202122Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.