Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 6000)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh

.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
J121. Kusanali Jātaka -- Người Bạn Trung Thành Tóm tắt: Anāthapiṇḍika có một người bạn mang cái tên không may mắn, mà ông vẫn luôn trung thành, như một người bạn chân thành nên làm. Đức Phật kể lại rằng, trong quá khứ, một vị Thần Cỏ tầm thường đã dùng trí tuệ của mình để giúp bảo vệ nơi trú ẩn của một vị Thần Cây.
-- Cô Gái Ukraine Tỵ Nạn Bị Đâm Chết Trên Tàu Hỏa. -- Trump: ‘Epstein Là Vấn Đề Đã Chết Rồi’. -- Tòa Án Tiểu Bang Michigan Bác Cáo Trạng Nhóm “Đại Cử Tri Giả” Ủng Hộ Trump. -- Chính Quyền Trump Cho Phép ICE Không Cần Điền Đơn Biểu Mẫu Trước Khi Bố Ráp. -- ICE Mở Chiến Dịch “Midway Blitz” Ở Chicago, Nhắm Vào Người Di Dân. - - ICE Dùng Các Vụ Kiện Để Áp Lực Di Dân Tự Trục Xuất. -- Hàn Quốc Phẫn Nộ Vụ Công Nhân Bị Bắt Trong Nhà Máy Hyundai. -- Israel Sơ Tán Toàn Bộ Thường Dân Ở Gaza. -- Thủ Tướng Nepal Từ Nhiệm Sau ‘Cuộc Biểu Tình Gen Z’ Đẫm Máu. -- Tổng Thống Venezuela Tuyên Bố Năm Nay Giáng Sinh Đến Sớm. -- Tàu Cứu Trợ Gaza Bị Không Kích. -- Chuyên Gia Lo Ngại Việc Chính Quyền Trump Cắt Giảm Những Chương Trình Sức Khỏe Tâm Thần. -- Việc Làm Tại Mỹ Thấp Hơn Nhiều So Với Báo Cáo Trước.
Như mọi người đều biết, người ta càng lớn tuổi chừng nào, thì người ta lại thường hay nhớ tới những kỷ niệm trong dĩ vãng của mình nhiều bấy nhiêu. Nhất là những người cao niên đã về hưu, không còn bị ràng buộc bởi những công việc làm thường ngày của mình như trước kia, nên có nhiều thì giờ rảnh rỗi ngồi ở nhà một mình, để hồi tưởng lại những kỷ niệm buồn vui khó quên trong cuộc đời mình, rồi để có những lúc tâm sự cho nhau nghe lại những kỷ niệm khó quên này, trong những dịp tiệc tùng họp mặt bạn bè.
(SEOUL, ngày 9 tháng 9, Reuters) – Theo bản tin của KCNA hôm thứ Ba, Tập Cận Bình đang muốn tăng cường trao đổi chiến lược và hợp tác chặt chẽ hơn với Bắc Hàn. KCNA cho biết Tập đã gửi điện mừng tới Kim Jong Un trong dịp kỷ niệm 77 năm ngày thành lập Bắc Hàn. Trong đó, Tập cho biết: “Phía TQ sẵn sàng chung tay cùng phía DPRK (Bắc Hàn) để phát triển tình hữu nghị TQ-Bắc Hàn và thúc đẩy sự nghiệp xã hội chủ nghĩa của hai quốc gia, thông qua trao đổi chiến lược, đẩy mạnh các chuyến thăm và mở rộng hợp tác.”
(HOA KỲ, ngày 8 tháng 9, Reuters) – Viện Hàn Lâm của Bác Sĩ Gia Đình (American Academy of Family Physicians, AAFP) hôm Thứ Hai khuyến nghị tất cả người trưởng thành trên 18 tuổi, cùng với trẻ em và phụ nữ đang mang thai, nên chích ngừa COVID-19. Điều này trái ngược với chính sách mới của chính phủ liên bang.
Boys từ chối tiết lộ số lượng nhân viên mà công ty tuyển dụng tại Alaska, nhưng các tài liệu trước đây do công ty công bố cho biết công ty có “khoảng 1.000 nhân viên tại Alaska”, và trong số đó, khoảng 80% sống tại tiểu bang này.
Tổng thống Donald Trump luôn mạng mẽ khẳng định “tôi không bao giờ vẽ tranh, tôi không thích vẽ tranh” và “lá thư mừng sinh nhật đó là ‘hoax’”. Thậm chí, Trump đã đệ đơn kiện tờ The Wall Street Journal đòi bồi thường $10 tỷ đô la để có bài báo về bức thư bị cáo buộc này. Sáng nay Thứ Hai 8/9, các thành viên Đảng Dân Chủ trong Ủy ban Giám sát Hạ viện đã công bố bức thư đầy hình ảnh “gợi cảm" gửi Jeffrey Epstein, có chữ ký của Donald Trump trên đó.
Giữa năm 2024, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam giao SJC 10 tấn vàng nguyên liệu để gia công, sản xuất vàng miếng. Song với mục đích chiếm đoạt tài sản thuộc trách nhiệm quản lý, bà Hằng đã chỉ đạo các cấp dưới lập tờ trình khống để nâng định mức hao hụt trong gia công vàng miếng.
Trong nhiều thập niên, Doug Wilson là một mục sư tương đối vô danh ở Idaho, bị đẩy ra lề của chủ nghĩa Tin Lành Phúc Âm vì những giáo lý cực đoan của ông. Giờ đây, ông là một tiếng nói có ảnh hưởng trong cánh hữu Cơ đốc giáo. Sự thay đổi về tầm ảnh hưởng đó đã rõ ràng trong tuần qua khi ông đi một vòng ăn mừng chiến thắng qua thủ đô Washington, chia sẻ sân khấu với các quan chức chính quyền Trump
Chính phủ của Thủ tướng François Bayrou, mới nhậm chức chưa đầy chín tháng, đã sụp đổ hôm thứ Hai sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm với kết quả 364 chống và 194 thuận tại Hạ viện, tờ New York Times đưa tin. Đây là lần thứ tư trong vòng 20 tháng nước Pháp thay thủ tướng, cho thấy tình trạng bất ổn chính trị thường trực trong khi quốc gia phải đối diện gánh nặng tài chính chồng chất. Bayrou kêu gọi tiết kiệm 51 tỉ Mỹ kim mỗi năm để đối phó nợ công, cảnh báo “sự thống trị của chủ nợ cũng dẫn đến mất tự do,” nhưng đề nghị thắt lưng buộc bụng bị cả cực hữu lẫn cánh tả bác bỏ. Chính phủ của Thủ tướng François Bayrou, mới nhậm chức chưa đầy chín tháng, đã sụp đổ hôm thứ Hai sau cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm với kết quả 364 chống và 194 thuận tại Hạ viện, tờ New York Times đưa tin. Đây là lần thứ tư trong vòng 20 tháng nước Pháp thay thủ tướng, cho thấy tình trạng bất ổn chính trị thường trực trong khi quốc gia phải đối diện gánh nặng tài chính chồng chất.
Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ cho phép Tổng thống Donald Trump bãi nhiệm một ủy viên của Ủy hội Thương mại Liên bang (FTC), bất chấp luật liên bang hạn chế quyền kiểm soát cơ quan này của Bạch Ốc. Lệnh do Chánh án John Roberts ban hành đã tạm ngưng phán quyết của một thẩm phán liên bang vốn phục hồi chức vụ cho Rebecca Kelly Slaughter, trong khi vụ kiện tiếp tục được xét xử, theo NBC News.
Tòa Tối Cao Hoa Kỳ với đa số bảo thủ 6–3 đã cho phép Cơ quan Di trú và Hải quan (ICE) tiếp tục truy quét tại Los Angeles dựa trên yếu tố ngoại hình, ngôn ngữ hay nơi làm việc, hủy bỏ tạm thời lệnh cấm của tòa cấp dưới. Phán quyết cho phép hoạt động này nối lại trong khi vụ kiện vẫn được xét xử, nhưng ngay lập tức làm dấy lên phản đối dữ dội.
- Tòa Giữ Nguyên Bản Án 83,3 Triệu Phạt Trump Trong Vụ E. Jean Carroll. - Trump Nói Sẽ Trừng Phạt Nga Sau Khi Putin Mở Cuộc Không Kích Lớn Nhất. - Cố Vấn Kinh Tế Bạch Ốc Nói Fed Phải Hoàn Toàn Độc Lập Với Chính Trị. - Trump Giảm Nhẹ Tuyên Bố Về Chicago, Nói Chỉ Muốn ‘Dọn Sạch’ Thành Phố. - Nga Đẩy Mạnh Chiến Dịch Tin Giả Ở Moldova. - Chủ Tịch Hạ Viện Johnson Rút Lại Lời Nói Trump Là “Người Cung Cấp Tin Cho FBI” Trong Hồ Sơ Epstein. - Hàng Ngàn Người Xuống Đường Ở Jerusalem Đòi Netanyahu Ký Thỏa Thuận Trao Trả Con Tin. - Báo Động Trong Chiến Dịch Chống Điện Gió Của Trump. - Thượng Nghị Sĩ Cộng Hòa Rand Paul Công Kích Phó Tổng Thống JD Vance Vụ Không Kích Venezuela. - Tỉ Lệ Ủng Hộ Trump Đảo Chiều Trong Khối Cử Tri Da Trắng. - Thuốc Trung Quốc Đe Dọa Ngôi Vị Sinh Học Mỹ. - Ngân Hàng Thế Giới Hạ Dự Báo Tăng Trưởng Kinh Tế Việt Nam Xuống 6,6% Vì Thuế Quan Mỹ. - Ngay Cả Người Cao Niên Cũng Khó Được Tiêm Chủng Giữa Lúc COVID Tăng Mạnh
(SYDNEY, ngày 8 tháng 9, Reuters) – Hôm thứ Hai, Erin Patterson, một phụ nữ ở Úc Đại Lợi bị kết tội giết hại ba thân nhân cao niên bên nhà chồng cũ bằng nấm độc và đã bị tòa tuyên án 33 năm tù giam. Thẩm phán cho biết Patterson không hề tỏ ra thương xót gia đình chồng khi dọn ra món Beef Wellington có trộn nấm tử thần (death cap) cho họ ăn.
(WASHINGTON, ngày 7 tháng 9, Reuters) – Giới chức Hoa Kỳ hôm Chủ Nhật cho biết đang điều tra một vụ tấn công mạng bằng email giả mạo, mạo danh Dân biểu Cộng Hòa John Moolenaar. Email này chứa mã độc, bị nghi liên quan đến nhóm tin tặc Trung Quốc APT41, nhằm thu thập thông tin về các cuộc đàm phán thương mại giữa chính quyền Trump và Bắc Kinh.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.