Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 6395)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh

.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
(WASHINGTON, ngày 31 tháng 3, Reuters) – Chính phủ Hoa Kỳ vừa công bố các biện pháp trừng phạt nhằm vào sáu viên chức cao cấp của TQ và Hồng Kông, với cáo buộc họ có hành vi “đàn áp liên quốc gia” và làm suy yếu quyền tự trị của Hồng Kông. Đây được xem là một trong những biện pháp đầu tiên của chính quyền Trump trong nhiệm kỳ mới nhằm trừng phạt TQ vì đàn áp các nhà hoạt động dân chủ tại đặc khu này.
Phán quyết buộc chính phủ liên bang của Trump phải đảo ngược quyết định đóng cửa cơ quan VOA và các đài phát thanh khác có chương trình tin tức với khán giả ở những nơi như Trung Quốc, Việt Nam, và Cuba. Đài phát thanh này cung cấp tin tức bằng gần 50 ngôn ngữ và có lượng khán giả hơn 350 triệu người mỗi tuần, bao gồm những nước không có tự do báo chí.
Bài viết này sẽ phân tích một đoạn văn nói về lời dạy về minh tâm và kiến tính, ghi trong sách Trúc Lâm Tông Chỉ Nguyên Thanh, một tác phẩm về Thiền Tông Việt Nam xuất bản lần đầu vào năm 1796. Tác phẩm này được in trong Ngô Thì Nhậm Toàn Tập - Tập V, ấn hành năm 2006 tại Hà Nội, do nhiều tác giả trong Viện Nghiên Cứu Hán Nôm biên dịch.
- Y tế Mỹ đi lùi 25 năm: Bệnh sởi (measles) tuyệt tích năm 2000 bây giờ trở lại dữ dội, năm nay 500 ca bệnh - Thương mại ở Mỹ đổi chiều: Sản phẩm cho người da đen phải làm cho trung tính. - Nam Hàn có tỷ lệ sinh thấp nhất thế giới, chính phủ mai mối, tặng đủ thứ tiền nhưng 3/5 người độc thân nói chưa sẵn sàng kết hôn
(LONDON, ngày 31 tháng 3, Reuters) – Anh sẽ tổ chức một hội nghị quốc tế quy tụ hơn 40 quốc gia và tổ chức, bao gồm Hoa Kỳ, Pháp và Việt Nam, nhằm phối hợp hành động để đẩy lùi làn sóng di cư bất hợp pháp và triệt phá các mạng lưới đứng sau trục lợi.
(WASHINGTON, ngày 30 tháng 3, Reuters) – Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã lên tiếng cảnh báo Iran sẽ hứng chịu các đợt oanh kích và thuế quan phụ thêm (secondary tariffs) nếu không đạt được thỏa thuận về chương trình nguyên tử với Hoa Kỳ.
Thẩm phán Tối cao Sonia Sotomayor kêu gọi độc lập tư pháp, hãy can đảm chống lại các mối đe dọa từ "quyền lực tùy tiện" (ám chỉ Trump). - Trump giải thể Viện Hòa bình Hoa Kỳ USIP: email đuổi 300 nhà nghiên cứu về hòa bình và chiến tranh
Cuộc thánh chiến không ngừng: Thập tự chinh trong trường công Mỹ ra Tòa Tối Cao tháng 4 - Trump đòi các hãng Pháp phải ngưng chính sách DEI (đa dạng, công bằng và hòa nhập) - Giám đốc về vaccine ở FDA từ chức sau lá thư gửi Bộ trưởng: Bộ trưởng phun toàn lời nói dối về vaccine - Dấu hiệu kinh tế suy thoái: Newsweek báo động 5 chỉ số chính dẫn tới khả năng suy thoái kinh tế.
Clever Care đại diện cho một cộng đồng đa dạng mà chúng tôi phục vụ. Hơn 86% nhân viên của chúng tôi nói được nhiều hơn một ngôn ngữ, đảm bảo hội viên nhận được sự chăm sóc từ những người hiểu được nhu cầu văn hóa và sức khỏe của họ. Đây là điều khiến cho hội viên tin tưởng chúng tôi bởi họ có thể dễ dàng sử dụng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe của mình. Một điểm khác biệt quan trọng của Clever Care là sự nhạy bén và linh hoạt của một công ty trẻ đang phát triển với tốc độ cao. Không giống với các công ty bảo hiểm lớn với quy trình ra quyết định phức tạp, chúng tôi có thể nhanh chóng thích ứng với những thay đổi của thị trường và nhu cầu của hội viên. Ngoài ra, các nhà đầu tư của chúng tôi, bao gồm Northwest Venture Partners, Google Ventures, và Novo Holdings hiện đang hỗ trợ mạnh mẽ để củng cố sự ổn định và tầm nhìn lâu dài của chúng tôi.
- Thủ tướng Canada than thở: tình bạn Canada-Mỹ đã bị Trump cắt đứt. Canada sẽ tái cấu trúc kinh tế. - Nhật thú nhận kinh tế sẽ thê thảm vì thuế xe - Hơn 300 người giàu nhất Hoa Kỳ xin Quốc hội chặn kế hoạch Cộng Hòa giảm thuế chỉ có lợi cho tỷ phú và hại dân nghèo
Hội Văn Học Nghệ Thuật Việt Mỹ (VAALA) (Vietnamese American Arts and Letters Association - VAALA) hân hạnh tổ chức Hội Chợ Sách “Viet Book Fest” 2025, một sự kiện văn chương kéo dài cả ngày nhằm tôn vinh những tiếng nói Việt hải ngoại trong văn chương. Hội sách năm nay sẽ diễn ra vào Chủ Nhật, ngày 6 tháng Tư, từ 10:00 AM đến 5:00 PM tại Viện Bảo Tàng Bowers, số 2002 N. Main Street, thành phố Santa Ana. Hội sách mở cửa miễn phí cho công chúng. Xin vui lòng ghi danh tại đây: https://bit.ly/VietBookFest2025
Các khoa học gia gần đây đã phát hiện từ trung tâm của một thiên hà gần Dải Ngân Hà (Milky Way) những tia X phát ra với tần số ngày càng tăng. Những tia X này dường như xuất phát từ một ngôi sao lùn trắng (white dwarf) – một dạng tàn dư (rất đặc) của một ngôi sao sau khi đã tiêu thụ hết nhiên liệu – đang ở trong một tình huống ‘nguy hiểm,’ theo Reuters.
Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature Communications vào ngày 5 tháng 12 , tập trung vào một dạng xáo trộn nhiễm sắc thể gọi là hội chứng mất đoạn 22q11.2 (22q11.2 deletion syndrome), bị thiếu một đoạn nhỏ của nhiễm sắc thể số 22. Hội chứng này xảy ra với tỷ lệ khoảng 1 trên 2,150 trẻ sơ sinh, có thể ảnh hưởng đến nhiều bộ phận khác nhau trong cơ thể, gây ra những vấn đề như bất thường bệnh tim mạch, các vấn đề về miễn dịch, bị chẻ môi (sứt môi, cleft palate) và chậm phát triển. Đáng chú ý, các nghiên cứu trước đây cho thấy người bị mất đoạn 22q11.2 có nguy cơ từ 25% đến 30% phát triển bệnh tâm thần phân liệt khi bước vào tuổi thanh thiếu niên hoặc vừa mới trưởng thành.
Bài này là chương thứ 3, nhan đề "Religious switching into and out of Buddhism" của Pew Research Center trong cuộc khảo sát đề tài “Around the World, Many People Are Leaving Their Childhood Religions" [Khắp thế giới, nhiều người đang rời bỏ tôn giáo thời thơ ấu của họ]. Các cuộc khảo sát ở 36 quốc gia cho thấy Kitô giáo và Phật giáo chịu tổn thất lớn nhất do "chuyển đổi tôn giáo".


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.