Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 6474)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh

.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
(BOSTON, ngày 5 tháng 3, Reuters) – Tòa án liên bang tại Boston đã ra phán quyết ngăn chặn chính quyền Trump thực hiện kế hoạch cắt giảm ngân sách tài trợ cho nghiên cứu khoa học.
(WASHINGTON, ngày 5 tháng 3, Reuters) – Hơn 700 nhà ngoại giao thuộc Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ và Cơ Quan Phát Triển Quốc Tế Hoa Kỳ (USAID) đã cùng ký vào một bức thư gửi Ngoại trưởng Marco Rubio để phản đối quyết định giải thể USAID. Theo họ, hành động này không chỉ làm suy yếu vai trò lãnh đạo thế giới của Hoa Kỳ mà còn ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, đồng thời tạo ra những khoảng trống quyền lực, mở đường cho TQ và Nga gia tăng ảnh hưởng trên trường quốc tế.
Chỉ sau 5 phút Trump bắt đầu đọc bài diễn văn, Dân biểu Texas Al Green, đứng lên, giơ thẳng đầu gậy về phía Trump, nói lớn: “Ngài tổng thống, ông không có quyền cắt MediCaid.” Khi nhận được “hiệu lệnh lắc đầu” không đồng ý của Trump, chủ tịch Hạ Viện Mike Johnson gọi an ninh Quốc Hội đuổi ông ra khỏi phòng họp. Chung quanh Dân biểu Green, các thành viên Dân Chủ khác ngồi im lặng, nhìn thẳng về phía trước. Bên hàng ghế Cộng Hòa hét rất to: “Tống cổ ông ta đi.” Một nữ dân biểu nào đó khều nhẹ vào tay của cảnh sát Quốc hội: “Đừng làm tổn thương ông ấy” và tất cả ngồi lại tiếp tục lắng nghe Trump nói. Bị “tống cổ” ra khỏi House Chamber, người đàn ông đơn độc Al Green với cây gậy của ông trả lời truyền thông: “Tôi chấp nhận hình phạt. Nó xứng đáng để người dân biết có những người trong chúng ta sẵn sàng đứng lên chống lại tham vọng của tổng thống muốn cắt Medicare, Medicaid và Social Security.”
Irvine (VB) - Có tin vui cho những ai cần cảm giác lãng mạn của tình yêu và thật nhiều tiếng cười để tạm quên đi những căng thẳng bất an của chính trường Mỹ hiện tại. Vào tối Thứ Hai, ngày 3 tháng 3 năm 2025, tại rạp chiếu phim Regal Irvine Spectrum, công ty phát hành phim 3388 Films đã tổ chức buổi ra mắt thảm đỏ, trình chiếu độc quyền tại Bắc Mỹ Bộ Tứ Báo Thủ (Rascals), bộ phim hài ăn khách số 1 tại Việt Nam của nhà sản xuất kiêm đạo diễn Trấn Thành.
Bài này [Matthieu Ricard: “Reducing all of Buddhism to mindfulness is far too simplistic”] in trên báo Hindustan Times hôm 4/3/2025, là cuộc phỏng vấn do nhà văn Chintan Girish Modi thực hiện, trong đó nhà sư gốc Pháp Matthieu Ricard, người theo học nhiều năm với Đức Đạt Lai Lạt Ma và một số vị sư Tây Tạng, trả lời những câu hỏi về chánh niệm, ứng dụng chánh niệm, bất toàn của chánh niệm nếu không có giới, nghi lễ Phật giáo, biểu tượng với các vị Bồ Tát như Văn Thù, Quan Âm, chánh niệm thế tục [không có yếu tố giải thoát]...
- Thủ tướng Pháp: Mỹ dừng cấp vũ khí cho Ukraine là dấu hiệu Mỹ từ bỏ Ukraine và để Nga chiến thắng - Phòng Thương mại Quốc tế ICC: thuế quan của Trump đối với Canada và Mexico có thể đưa kinh tế toàn cầu suy thoái như thời 1930s. - Trump bị Thủ Tướng Canada mắng là ngu vì chiến tranh thương mại sẽ hại cả các gia đình Mỹ - Tỉnh Ontario (của Canada) áp thuế 25% đối với điện truyền vào 1,5 triệu hộ gia đình ở Minnesota, Michigan và New York - Khí đốt tự nhiên tại Mỹ tăng 10% vì thuế quan
Một nghiên cứu UCLA vào năm 2023 cho thấy nếu LA có thêm không gian xanh ở trên mức trung bình, thành phố có thể tăng thêm 908,800 năm tuổi thọ chung cho cư dân thuộc các cộng đồng nghèo.
(WASHINGTON, ngày 5 tháng 3, AP) – Dù tuyệt chủng vẫn là một dấu chấm hết vĩnh viễn, các khoa học gia tại công ty công nghệ sinh học Colossal Biosciences đang thử nghiệm một hướng đi gần nhất với việc “hồi sinh” các loài động vật cổ đại: chỉnh sửa gene của động vật sống để chúng có những đặc điểm giống với các loài đã tuyệt chủng, chẳng hạn như voi ma mút lông xoăn (woolly mammoth).
(NEW YORK, ngày 5 tháng 3, AP) – Chính quyền Trump vừa công bố danh sách hơn 440 tòa nhà liên bang có thể bị đóng cửa hoặc rao bán, bao gồm cả trụ sở chính của Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) và Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ). Theo đánh giá của chính quyền Trump, các tòa nhà này bị xem là “không thuộc hoạt động cốt lõi của chính phủ.”
PHÂN ƯU Nhận được tin buồn cụ ông Phanxico Nguyễn Mộng Thuyên sinh ngày 31 tháng 12 năm 1929
Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang Atlanta cho biết ước tính về Tổng Sản Phẩm Nội Địa (gross domestic product - GDP) của Hoa Kỳ trong quý đầu tiên năm 2025 sẽ giảm -2.8 %, một dấu hiệu đáng lo ngại cho nền kinh tế. Vào cuối tháng 2, Ngân Hàng Dự Trữ Liên Bang Atlanta dự đoán GDP chỉ giảm -1.5% trong quý 1, 2025. Tuy nhiên sau khi US Census Bureau và Institute for Supply Management công bố dự đoán về chi tiêu tiêu dùng cá nhân và đầu tư cố định tư nhân trong quý đầu tiên đã giảm từ 1.3 % và 3.5 % xuống còn 0.0 % và 0.1 %, Ngân Hàng Dự Trữ đã tiên đoán GDP giảm -2.8%, một con số đáng kể. Kinh tế Hoa Kỳ sẽ còn suy thoái tệ hơn nữa sau khi chính quyền Trump hủy bỏ một số cơ quan, sa thải hàng loạt công chức liên bang, cắt giảm chi tiêu các chương trình an sinh xã hội. Tổng cộng là $2,000 tỉ.
Tân Bộ trưởng Giáo dục gửi email chỉ thị bắt đầu công tác cuối cùng của Bộ: Xóa sổ Bộ Giáo Dục, trao quyền giáo dục về các tiểu bang. - Hôm nay Trump đọc diễn văn trước lưỡng viện về hướng đi tương lai. - TNS Elissa Slotkin sẽ đưa ra phản bác của đảng Dân chủ đối với Trump. Khách do Dân Chủ mời dự diễn văn lưỡng viện là cựu chiến binh TQLC Andrew Lennox bị sa thải tại 1 bệnh viện Cựu chiến binh
(BOULDER, Colorado, ngày 3 tháng 3, Reuters) – Sáng thứ Hai, hơn 1,000 người tập trung bên ngoài tòa nhà của Cơ quan hải dương và khí quyển (NOAA) tại Boulder, Colorado, để biểu tình phản đối việc chính quyền Trump sa thải hàng loạt khoa học gia của cơ quan này. Theo lời hai nhân viên của NOAA, số lượng nhân sự bị cắt giảm có thể lên tới hơn 10% tổng số khoa học gia đang làm việc tại đây.
(SEOUL, ngày 4 tháng 3, Reuters) – Kim Yo Jong, cô em gái đầy quyền lực của Kim Jong Un, chỉ trích chính quyền Trump ngày càng “kiếm chuyện,” và tuyên bố đó là lý do để Bắc Hàn tiếp tục củng cố năng lực răn đe hạt nhân của mình.
Gặp nhau rồi cũng tới lúc từ biệt. Tết qua rồi. Đã hoàn tất mỹ mãn những buổi ngồi viết thư pháp trong Phố Hoa Garden Grove và tại Tịnh Xá Giác Lý trong những ngèy Tết Ất Tỵ. Một buổi hội ngộ để tiễn nhà thư pháp Thích Nhuận Tâm, Trụ trì Chùa Lá Gò Vấp, đã thực hiện nồng ấm và xúc động chiều Chủ Nhật 2/3/2025 tại thị trấn Stanton, Quận Ca


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.