Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 6362)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh

.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Bác Sĩ Monica Peek đi mua sắm tạp hóa tại Phía Nam của thành phố Chicago khi bà ghi nhận một nửa trong số 15 nhân viên thu ngân cửa tiệm không đeo khẩu trang, theo tin CNN hôm Thứ Bảy. Một bác sĩ nội khoa giúp xét nghiệm bệnh nhân vi khuẩn corona tại phòng cấp cứu của Trung Tâm Y Tế Đại Học Chicago, Peek biết những gì đang bị đe dọa. “Này cưng, em cần phải đeo mặt nạ," theo cô nói với người phụ nữ ở quầy thanh toán. "Cô ấy nói, 'Thật sao?' Điều đó thật buồn - tôi biết điều đó nhưng tôi không có. " Chicago, New York và các thành phố lớn khác đang phải vật lộn với sự chênh lệch chủng tộc trong các trường hợp bị lây vi khuẩn corona, với đại dịch phơi bày sự bất bình đẳng kinh tế sâu rộng khiến nó gây tổn hại không đồng đều cho người da đen và người La Tinh.
Hoa Kỳ hiện qua mặt nước Ý về số người thiệt mạng từ vi khuẩn corona cao nhất trên toàn thế giới. Dữ liệu mới nhất, được biên soạn bởi Đại Học Johns Hopkins, cho thấy hơn 20,000 người thiệt mạng tại Hoa Kỳ hiện nay. Cột mốc nghiệt ngà đến ngay sau khi Hoa Kỳ trở thành quốc gia đầu tiên ghi nhận hơn 2,000 người thiệt mạng vì vi khuẩn chỉ trong một ngày. Thống Đốc New York Andrew Cuomo cho biết hôm Thứ Bảy, 11 tháng 4 rằng số người thiệt mạng tại tiểu bang của ông có vẻ đang ổn định. Tuyên bố số liệu 24 giờ với 783 người mới thiệt mạng, ông cho biết trong nhiều ngày qua đã chứng kiến cùng số lượng người thiệt mạng như vậy. Tiểu bang New York đã trở thành trung tâm đại dịch tại Hoa Kỳ, ghi nhận hơn 180,000 trong số 520,000 trường hợp bị lây vi khuẩn corona trên toàn nước Mỹ.
Số thủy thủ trên Hàng Không Mẫu Hạm USS Theodore Roosevelt đã thử nghiệm dương tính với vi khuẩn corona đã gia tang tới 100 vào trưa xế Thứ Bảy, 11 tháng 4, theo CNN tường thuật đầu tiên cho biết. Tổng số trường hợp bị lây trên tàu này là 550.
Người dân Mỹ đang nhận tiền tài trợ đợt đầu tiên gửi trực tiếp vào trương mục ngân hàng từ Bộ Tài Chánh Hoa Kỳ để giúp giảm bớt sự thiệt hại kinh tế do đại dịch COVID-19 gây ra. “Chúng tôi có thể xác nhận rằng tiền tài trợ đang bắt đầu tới các trương mục của một số người Mỹ,” theo một viên chức cao cấp của Bộ Tài Chánh nói với ABC News. “Bộ Tài Chánh và Sở Thuế IRS đã làm việc từng giờ để có thể đưa tài trợ kinh tế nhanh và trực tiếp cho người dân Mỹ làm việc cực khổ.
Cơ Quan Phục Vụ Xã Hội của Quận Cam tại thành phố Santa Ana phúc trình rằng một trong những nhân viên của họ đã bị lây vi khuẩn corona, làm tăng quan ngại trong số những nhân viên đồng nghiệp về điều mà quận này đang làm để bảo vệ họ, theo báo OCRegister cho biết hôm Thứ Bảy. Một nhân viên tại Trung Tâm Khu Vực Santa Ana, là văn phòng khu vực của Sở Xã Hội, đã được xác nhận bị lây vi khuẩn corona hôm Thứ Năm, 9 tháng. Tuy nhiên cũng nhân viên này đã đến sở làm vào ngày đó, theo một đại diện của nghiệp đòan cho biết.
Đại Đế Nã Phá Luân, vị tướng lừng danh của nước Pháp, người từng lập bao chiến công oanh liệt, đã tuyên bố một câu bất hủ, qua những kinh nghiệm chính bản thân: “Có hai sức mạnh trên thế giới, đó là sức mạnh của Thanh Gươm và sức mạnh của Tấm Lòng. Cuối cùng thì Tấm Lòng luôn đánh bại Thanh Gươm” Là con Phật, chúng ta hiểu, Tấm Lòng ở đây là Lòng Từ Bi, là sự tử tế với nhau, là những viên minh châu trong Tứ Vô Lượng Tâm gồm Từ, Bi, Hỷ,Xả mà chúng ta được thọ nhận để học hỏi, để tu trì.
Thế giới những ngày gần đây chăm chú theo dõi việc chính quyền Mỹ tung gói cứu trợ khẩn cấp 2.2 ngàn tỷ USD trong khi Ngân Hàng Trung Ương Hoa Kỳ (NHTƯ) gấp rút bơm thêm 2.3 ngàn tỷ USD vào thị trường. Tưởng cũng nên tìm hiểu vai trò khác biệt giữa NHTƯ và chính quyền (trong giới hạn của bài này thì chính quyền bao gồm Hành Pháp cùng Lập Pháp) ở hai lãnh vực kinh tế và tài chánh trong nước Mỹ.
CHƯƠNG TRÌNH NÂNG CẤP NĂNG LƯỢNG CALIFORNIA CHIA SẺ NHỮNG LỜI KHUYÊN HAY ĐỂ SỬ DỤNG NĂNG LƯỢNG THÔNG MINH HƠN KHI NGƯỜI DÂN CALIFORNIA DÀNH THỜI GIAN Ở NHÀ Cư dân làm điều đúng đắn là ở nhà vào lúc này có thể sử dụng nhiều điện và gas tự nhiên hơn; chương trình trên toàn tiểu bang hướng dẫn những cách tiết kiệm năng lượng và các chương trình có sẵn của Ủy Ban Tiện Ích Công Cộng California Khi hàng triệu cư dân California làm phần việc của mình bằng cách chuyển nơi ở thành nơi kinh doanh và học hành trên mạng, điều quan trọng là họ nghĩ về việc sử dụng năng lượng. Dù là sử dụng năng lượng cho các thiết bị và công nghệ bổ sung hoặc để thắp sáng, làm mát hoặc sưởi ấm căn nhà của họ, các cư dân gia tăng sử dụng năng lượng như thế này có thể dẫn đến chi phí cao hơn. Kể từ khi có quy định ở nhà của California vào tháng trước, Ủy Ban Tiện Ích Công Cộng California (CPUC) đã thấy cư dân sử dụng điện gia tăng 15 tới 20 phần trăm so với cùng thời gian này năm ngoái. Hiện có hai ch
Nếu đây là một kịch bản Hollywood điển hình thì người hùng “nước Mỹ ngoại lệ” của chúng ta, sau khi trù trừ lưỡng lự trong Màn một, sẽ có quyết định đúng đắn tại điểm chuyển biến. Quái vật Covid-19 độc ác sẽ bị khống chế, trật tự thế giới được tái lập, và xã hội trở lại cái thời trước khi ác nhân xuất hiện. Nhưng nếu sau khi dập tắt được Covid-19 chúng ta quay về với cơ chế xã hội trước đây thì đó sẽ là một chiến thắng Pyrrhic mà đôi bên đều bị huỷ diệt. Có thể chúng ta sẽ có bộ phim thứ nhì, rồi thứ ba… cho đến hồi cuối: Đại nạn môi trường. Nếu cách chống dịch lủng cà lủng củng của chính phủ trong những ngày qua chỉ là dự thảo cho biện pháp đối phó đại nạn sắp tới thì trái đất này kể như tiêu. Tuy nhiên, vẫn có những tín hiệu của niềm hy vọng và lòng can đảm phát ra từ mớ bòng bong hỗn độn Covid: nhân viên các doanh nghiệp thiết yếu đồng loạt xuống đường đòi hỏi được bảo vệ sức khoẻ và trả lương xứng đáng; dân chúng tự động quyên góp và may khẩu trang cho các cơ sở y tế; bác
Viện Thuốc và Thiết bị Y tế Liên bang (BfArM) tin rằng việc phê duyệt một loại thuốc chống lại bệnh Covid-19 do coronavirus mới gây ra là có thể trong năm nay. Chủ tịch BfArM, Karl Broich nói với "Bonner General-Anzeiger" (ấn bản thứ Bảy) rằng cơ quan của ông trong vài tuần tới sẽ có dữ liệu có thể kiểm chứng đầu tiên từ các nghiên cứu lâm sàng ở Đức, trong đó các chất kích tố để điều trị Covid-19 đang được thử nghiệm.
Gần đây, một số người Việt hành nghề lái Uber (hay Lyft) vừa mất việc vì đại dịch COVID-19 đã có những thắc mắc khác nhau về việc làm thế nào để nhận được trợ cấp từ chính phủ
Tổng Thống Trump đã nói ông muốn thấy tất cả nhà thờ đầy người vào Lễ Phục Sinh Chủ Nhật. Điều đó sẽ không xảy ra, nhưng không phải tất cả nhà thờ đều sẽ trống vắng, theo bản tin của BBC tiếng Anh cho biết hôm Thứ Sáu. Lễ Phục Sinh có ý nghĩa gì giữa cơn đại dịch? Đó là một câu hỏi mà các giáo sĩ trên khắp Hoa Kỳ đang khó giải, cả về mặt lý luận và tinh thần. Và một trong số đó đã kích hoạt các cuộc chiến chính trị về quyền tập trung tại các ngôi nhà để thờ cúng vào thời điểm đất nước gần như đóng cửa để đánh bại một căn bệnh truyền nhiễm. “Chúng tôi đã thực hiện dịch vụ phát trực tiếp trên cơ sở tạm thời trong 15 ngày (ban đầu) mà Tổng Thống Trump yêu cầu," theo James Buntrock, mục sư tại Nhà Thờ Glorious Way ở Houston, Texas, một lần nữa đang tổ chức các dịch vụ cho người đến trực tiếp.
Số người thiệt mạng vì bị lây vi khuẩn corona trên toàn cầu đã vượt qua con số 100,000 hôm Thứ Sáu, 10 tháng 4 năm 2020, trong khi các trường hợp bị lây đã trên 1.6 triệu người, theo tin dủa Reuters cho biết hôm Thứ Sáu. Người chết đầu tiên đến từ thành phố Vũ Hán của Trung Quốc hôm 9 tháng 1. Sau đó 83 ngày số người thiệt mạng lên tới 50,000 và chỉ 8 ngày sau số người chết đã nhảy vọt lên hơn 100,000 người.
Sở Thuế Hoa Kỳ IRS đã công bố một trang mạng mới hôm Thứ Sáu, 10 tháng 4 nơi mà những người không khai thuế bình thường có thể cung cấp thông tin trương mục ngân hang để họ có thể nhận tiền trợ giúp đại dịch vi khuẩn corona. Trang mạng mới là www.irs.gov . Trong đó có một khung với chữ mầu xanh blue lớn ghi rằng “Non Filers: Enter Payment Info Here.”
Cư dân làm điều đúng đắn là ở nhà vào lúc này có thể sử dụng nhiều điện và gas tự nhiên hơn; chương trình trên toàn tiểu bang hướng dẫn những cách tiết kiệm năng lượng và các chương trình có sẵn của Ủy Ban Tiện Ích Công Cộng California


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.