Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 5809)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh
.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước6789101112Trang sauTrang cuối

Học giả Burghart ghi nhận hiện nay ở Mỹ có khoảng 2.5 triệu nhà hoạt động thuộc các phong trào thượng tôn da trắng, dân tộc Cơ Đốc Giáo đang hoạt động tích cực cho niềm tin của mình.

Ông Donald Trump và những người ủng hộ MAGA thường tuyên bố rằng có 20–25 triệu người di dân bất hợp pháp đang sinh sống tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, cũng chính Bộ An ninh Nội địa Hoa Kỳ (DHS) dưới thời ông Trump lại ước tính con số này chỉ có khoảng 11 triệu người. Sau khi Tổng thống Joe Biden chấm dứt các quy định bảo vệ người xin tị nạn vào năm 2024, và ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống, làn sóng di dân tìm cách vượt biên vào Hoa Kỳ đã giảm mạnh.

Chính quyền Trump đang đề nghị hủy bỏ quy định ban hành thời Biden về tiêu chuẩn “gánh nặng xã hội”, một thay đổi có thể khiến người di dân hợp pháp bị từ chối thẻ xanh nếu họ sử dụng các chương trình trợ giúp như Medicaid, theo tờ Newsweek. Matthew J. Tragesser, phát ngôn viên của Sở Di Trú và Nhập Tịch thuộc Bộ Nội An, cho hay cơ quan muốn thu hồi quy định năm 2022 để nhân viên xét duyệt “có quyền quyết định rộng hơn, xem xét mọi dữ kiện liên quan, phù hợp với nguyên tắc lâu nay rằng người đến Hoa Kỳ phải tự lực”.

Khi bánh mì baguette được UNESCO chính thức công nhận là di sản thế giới tại Paris vào năm 2022, phái đoàn Pháp đã vẫy những ổ bánh mì mảnh khảnh, giòn tan trong không khí, một bức ảnh được lan truyền khắp thế giới. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ca ngợi bánh mì baguette là "250 gram ma thuật và sự hoàn hảo trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta" trên mạng xã hội.

Taiwan đang sống trong một giai đoạn phồn thịnh hiếm có, nhưng ẩn sau những con số đẹp đẽ ấy là một chuỗi mất cân đối khiến giới kinh tế phải giật mình. Xét theo sức mua, thu nhập bình quân đầu người của Taiwan đã vượt cả Úc, Đức và Nhật. Nhưng theo Big Mac Index của The Economist, Taiwan lại sở hữu đồng tiền bị định giá thấp nhất thế giới. Ngân Hàng Trung Ương Taiwan (CBC) đang đứng trước một thế khó: những chính sách giúp đưa nền kinh tế lên đỉnh cao nay lại trở thành gánh nặng khó bền vững.

Trung Tâm Medicare và Medicaid (CMS) vừa thông báo các thay đổi đối với Medicare Parts A và B trong năm 2026, giữa lúc mùa ghi danh (15/10–7/12) đang diễn ra trên toàn quốc. Những điều chỉnh này xuất hiện trong bối cảnh chi phí chăm sóc sức khỏe tiếp tục tăng. Các kế hoạch bảo hiểm theo luật Affordable Care Act được dự báo tăng khoảng 20% khi các khoản tín dụng thuế mở rộng hết hạn. Bảo hiểm qua chủ hãng cũng dự kiến tăng hơn 6%. Lạm phát, chi phí nhân lực sau COVID-19, và nhu cầu dùng các thuốc GLP-1 như Ozempic hay Wegovy cho tiểu đường và giảm cân đều làm giá thành y tế đội cao.

South Carolina đang cứu xét một dự luật phá thai bị xem là nghiệt ngã nhất toàn quốc. Văn bản cấm phá thai trong mọi trường hợp trừ khi nguy đến sinh mạng người mẹ, và áp mức án có thể lên tới ba mươi năm tù cho phụ nữ phá thai lẫn người hỗ trợ. Dự luật đồng thời hình sự hóa nhiều phương thức ngừa thai như vòng IUD, siết chặt thụ tinh ống nghiệm, và buộc bác sĩ tránh đề cập việc phá thai hợp pháp ở các tiểu bang khác. Bài của Jeffrey Collins, Los Angeles Times, ngày 16 tháng 11 năm 2025.

"TRỪNG PHẠT BẰNG TỬ HÌNH" - Tổng thống Donald Trump sáng thứ Năm công kích dữ dội nhóm dân cử Đảng Dân Chủ xuất hiện trong một video gửi thẳng đến quân nhân và giới tình báo, nhắc rằng họ có quyền không thi hành những mệnh lệnh vi phạm luật pháp. Trump gọi họ là “kẻ phản quốc” và viết rằng đây là “hành vi phản loạn có thể bị xử tử.” Trên Truth Social, Trump viết: “HÀNH VI PHẢN LOẠN, bị TRỪNG PHẠT BẰNG TỬ HÌNH!” rồi tiếp: “Không thể để những lời này tồn tại. KẺ PHẢN QUỐC!!! NHỐT HỌ LẠI???”

-- Tang Lễ Tiễn Đưa Dick Cheney Hôm Nay Tại Nhà Thờ Quốc Gia Washington. -- Mỹ Tăng 119.000 Việc Làm, Nhưng Chuỗi Báo Cáo Lao Động Bị Đứt Đoạn. -- Kế Hoạch Vẽ Lại Địa Hạt Của Trump Gặp Trở Ngại, Dân Chủ Đang Chiếm Ưu Thế. -- Trump Chuẩn Thuận Kế Hoạch Hòa Bình 28 Điểm Thiếu Sự Đồng Thuận Từ Ukraine. -- Cập Nhật Thẻ Xanh: Tòa Liên Bang Chặn Tăng Phí EB-5. -- C.D.C. Điều Chỉnh Trang Web, Phản Ánh Nghi Ngờ Của Kennedy Về Vaccine Và Tự Kỷ. -- Elon Musk Chuẩn Bị Sản Xuất Robot Người trong khi Trung Quốc Đã Bán Ra Thị Trường. -- Úc Cấm Trẻ Dưới 16 Tuổi Sử Dụng Facebook Và Instagram Từ Tháng 12. -- Úc Cấm Trẻ Dưới 16 Tuổi Sử Dụng Facebook Và Instagram Từ Tháng 12. -- Bạch Ốc Soạn Sắc Lệnh Buộc Bộ Tư Pháp Kiện Các Tiểu Bang Ban Hành Luật AI. -- Trump Ký Luật Công Bố Hồ Sơ Epstein, Nhưng Nhiều Lỗ Hổng Giữ Tài Liệu Ở Lại Trong Bóng Tối. -- Tổ Chức Công Giáo Kiện Chính Quyền Trump Vì Bị Ngăn Vào Trung Tâm Giam Giữ Di Dân. -- Dân Biểu Yêu Cầu ICE Thả Phụ Nữ Mang Thai Bị Giam Trong Điề

J371. Dighitikosala Jātaka -- Nuôi dưỡng soán giận chỉ gây ra đau khổ, và từ bi chính là chìa khóa để chấm dứt hận thù. Tóm tắt: Hai nhóm nhà sư tranh cãi về một vấn đề giới luật, và mặc dù bị Đức Phật khiển trách, họ vẫn tiếp tục tranh cãi. Đức Phật sau đó kể câu chuyện về một hoàng tử có cha mẹ bị một vị vua ngoại bang giết hại. Sau đó, khi hoàng tử có cơ hội giết kẻ thù, chàng nhớ lại lời dạy của cha mình và quyết định tha thứ cho kẻ giết cha mình.

- Pope Leo nói chính quyền Trump đối xử ‘tàn bạo và thiếu tôn trọng’ với di dân. - James Comey chống lại bản cáo trạng truy tố ông. - Bộ Nội An chuẩn bị gửi hàng trăm đặc vụ đến Louisiana. - Larry Summers từ chức khỏi hội đồng quản trị OpenAI. - Trump hứa cho dân $2,000, Cộng Hòa lo ngại tăng nợ chính phủ. - Texas cầu cứu TCPV sau khi bị tòa chặn bản đồ bầu cử mới. - Ba công ty vận động hành lang tìm tài trợ cho Trump phá East Wing xây phòng khiêu vũ. - 19 người chết và 66 người bị thương trong vụ tấn công Nga vào Ukraine. - Nam Trung Bộ Việt Nam chìm trong biển nước.

Bản giảo nghiệm ghi rõ: anh chết trong tư thế treo cổ, tay chân bị trói quặt ra sau bằng vải. Không có dấu hiệu chống cự. Luật sư của gia đình, David B. Rankin, nói tư thế này “đáng nghi ngờ” và chỉ ra rằng trung tâm để Ge rời phòng, tự chuẩn bị dây và chết mà không ai phát giác. Ông nộp đơn kiện FOIA tại tòa liên bang Quận Nam New York nhằm buộc Bộ Nội An và ICE phải cung cấp toàn bộ hồ sơ.

Chiều Thứ Ba 18/11, sau gần nửa tiếng, Hạ Viện đã thông qua với số phiếu 427-1, ủng hộ dự luật buộc Bộ Tư Pháp công khai hồ sơ về tội phạm tình dục bị kết án Jeffrey Epstein. Đây được cho là chiến thắng bước đầu cho nỗ lực trong nhiều tháng vượt qua sự phản đối của Donald Trump và lãnh đạo Đảng Cộng hòa.

- Trump: ‘Câm Mồm, Con Lợn Kia’ - Nạn Nhân Tình Dục Của Epstein Lên Tiếng Trước Công Chúng Lần Thứ Hai - Hôm Nay Hạ Viện Dự Trù Bỏ Phiếu Về Dự Luật Công Bố Hồ Sơ Epstein - Larry Summers 'Vô Cùng Xấu Hổ' Vì Những Tiết Lộ Của Epstein - Trump ‘Mở Vòng Tay’ Đón Thái Tử Ả Rập Xê Út Đến Mỹ - Mạng Xã Hội X Tê Liệt Vào Sáng Thứ Ba - NPR Và CPB Khôi Phục Hợp Đồng Phát Thanh Công Cộng Trị Giá $36 Triệu - Bitcoin Giảm Dưới $90.000, Nhà Giao Dịch Ngày Càng Thận Trọng - Taylor Swift Im Lặng Khi Chính Quyền Trump Dùng Nhạc Của Cô - Ít Nhất 94 Người Palestine Đã Chết Trong Các Nhà Tù Của Israel Trong Hai Năm

Hằng năm, Ngày Tái Chế Toàn Nước Mỹ nhắc nhở mọi người rằng những hành động nhỏ như tái chế một lon nước ngọt, hay ủ phân từ vỏ táo có thể tạo nên tác động lớn cho hành tinh và cho các thế hệ tương lai.
Trang đầuTrang trước6789101112Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.