Hôm nay,  

Chiều buông… (đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

18/12/202106:32:00(Xem: 4988)
blankBìa sách Khong Đứng Mãi Trong Tranh, và tác giả Lê Chiều Giang
  .

Chiều buông…

 

(đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

 

Đỗ Nghê

 

 

 

Không biết nên gọi Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang là gì cho đúng? Tùy bút? Không phải. Tản mạn? Không phải. Viết ngắn? Không phải. Thơ... Ừ, thơ. Đúng là thơ rồi. Nó cuốn hút. Nó xao xuyến. Nó ray rứt. Nhưng, thực ra thì nó có hơi hướm của một hồi ký hơn với rất nhiều những năm, những tháng, những ngày... cùng với những yêu thương, khóc giấu, khổ đau… Nhưng hình như vẫn không phải là hồi ký, tuy dàn trải cả một đời người, một kiếp người. Tôi biết mình vẫn cứ lẽo đẽo tìm theo những rêu phong của ngày tháng cũ (64). Nó trộn lẫn thơ với nhạc với họa, âm thanh và màu sắc, tưởng tượng và sự kiện. Nó tuôn chảy như một dòng sông, “yên ba giang thượng” mỗi khi chiều xuống…

 

 

Ta có thể hỏi tò mò: Khi muốn Không đứng mãi trong tranh thì người ta làm cách nào? Mà thiệt ra có mấy cách đâu! Những bức tranh đời đó. Một bức bị xé toang với những lời chát đắng. Một bức bị giấu nhẹm với nước mắt và giận hờn. Một bức với những sắc màu sặc sỡ như để bù đắp mà không kịp hoàn tất, để rồi vùi theo với nhan sắc trăm năm.

 

 

Không đứng mãi trong tranh là lúc muốn xổ lồng bay xa. Thiệt không dễ! Bởi muốn bay mà vẫn còn ngập ngừng e sợ. Cái gì làm cho ngập ngừng, e sợ, nấn ná?

Và tôi cứ lẳng lơ, tôi rất lẳng lơ viết những chữ mông lung, vật vờ như gió… sáng trưa chiều tối với hằng tỷ bức email như vậy.

Vẫn có một bờ vực còn đó. Một giới tuyến không thể vượt qua.

Tôi biết mình không được bước xa hơn, dù chỉ là một inch nhỏ. Chúng tôi  dừng lại, đứng ngay ngắn ngay lằn ranh khắt khe nhất của định mệnh. Với tới nhau qua khoảng không gian xa vời ngàn dặm, mù tăm (156).

 

 

Nhưng tuổi vẫn chẳng tha người. Đó là khi người ta “Kên” với tuổi đời. Khi chợt nghĩ tới số 60, tôi nhắm mắt uống thêm ba hớp café một lúc...  Nếu café mà làm tan biến mất được cái số đáng sợ này, chiều nay tôi tình nguyện uống thêm vài ngàn ly nữa…

Phản ứng với số 60 dễ ghét, tôi tiếp tục măc jeans bó sát, áo trễ xuống thêm chút nữa và luôn đi giày cao gót… khua vang, vọng theo mỗi bước chân. Tôi cố gắng hết sức để nhìn như 50 hay trẻ hơn thế… (145).

 

Để rồi chợt nhận ra “thế gian hằng như mộng”:

 

Thiên hạ hay bàn về những điều bất biến, những bền bỉ trăm năm… tôi tính theo phút theo giây.

Những bóng những bọt của đời người (148).

 

Giật mình,

Ta

Chắc phải… yêu thôi.

 

(Liều mạng, 151).

 

Khi yêu thương và được yêu thương, tháng ngày như ngắn lại, tôi sợ đời sẽ hết, tôi sợ ngày sắp hết… Và chúng tôi hấp tấp vội vàng. Vội vàng nhưng… “tinh khiết”.

Một thứ “tình yêu hàm thụ”.

 

Tôi về lại vị trí mình đang đứng, ngó mông ra cuối chân trời, thấy có những óng ánh của hai chữ “Đạo đức”. Với tôi, nó không chỉ phù phiếm mà rất nhiều khi mang ý nghĩa của những người Dại dột, không biết sống và chẳng bao giờ dám sống. (159).

 

Thấy không, xổ lồng bay xa đâu có dễ.

 

Đứng mãi trong tranh

Đóng vai:

Góa phụ

Sáng nay ta

Ra với mặt trời

Như kẻ xa xôi về lại trái đất…

 

Rồi nhìn quanh quất, vội vã lại bước vào trong tranh:

 

… Diễn tiếp

Hỡi thế gian

Ta

Bỏ cuộc chơi.

(Đầu hàng,103).

 

 

Duyên chăng? Nghiệp chăng? Từ những ngày còn thơ đọc mà chẳng cần hiểu với Krishnamurti Tagore, Khalil Gibran, Hermann Hesse… Những ngày lang thang phòng tranh, Pagode, Givral… Những ngày trốn học, cà phê góc phố, bỏ Lễ nhà thờ, canh giờ về muộn…

Những ngọn lửa nhỏ cứ ngún dần như thể đợi một cơn gió. Và gió đã bùng lên.

 

Bước vào trong tranh, có lúc như ngựa chứng, tóc bờm tung bay như phi nước đại, cổ vươn cao ngoằng hí vang, cho nên không ngạc nhiên khi tranh thiếu nữ của NĐ luôn kề bên một bóng ngựa phi đường xa dưới bóng trăng huyền hoặc lẫn bóng tối u mê giữa ngàn lá biếc.

Sự cách điệu không hài hòa làm cho gương mặt có sắc sáng như trăng, lại thêm chút bóng tối của u mê (11).

 

 

Lê Chiều Giang viết Không đứng mãi trong tranh có khi như thơ, có khi như nhạc, như họa. Giọng điệu đôi khi ngổ ngáo, khinh bạc, nhưng ẩn chứa bên trong là rụt rè, bẽn lẽn, đắn đo…

Cái đó làm cho Không đứng mãi trong tranh đáng đọc, để thấy thương hơn một nhan sắc, một tính cách, một số phận như dòng sông những buổi chiều về...

 

 Chiều buông

Trên dòng sông cuốn mau…

…………………….

 

Về đâu?

Bọt bèo tuôn khắp nơi…

 

Để rồi, nhận ra cõi vô lượng tâm:

 

“Bể sầu không nhiều, nhưng cũng đủ yêu…”

 

(Chiều về trên sông, Phạm Duy)

                   

 

(ĐN Saigon,12.2021)

 



 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Một phiến đá cổ khắc Mười Điều Răn đã được bán với giá hơn 5 triệu USD trong một cuộc đấu giá tại New York, vào ngày thứ Tư 18 tháng 12, theo tin từ AP. Phiến đá này có niên đại từ thế kỷ thứ 3 đến thế kỷ thứ 8 sau Công nguyên và được xem là tấm bia đá cổ nhất ghi lại các điều răn từng được phát hiện.
(Ngày 18 tháng 12, Reuters) – Hoa Kỳ vừa ghi nhận ca bệnh nặng đầu tiên ở người do cúm gia cầm (cúm gà). Bệnh nhân là một cư dân Louisiana, phải vào bệnh viện trong tình trạng nguy kịch; người này được cho là đã tiếp xúc với đàn gia cầm bị nhiễm bệnh nuôi ở nhà.
WASHINGTON – Hôm thứ Ba (17/12), một nhóm các nhà lập pháp lưỡng đảng của Hoa Kỳ đã đưa ra ba dự luật với mục tiêu mạnh tay trấn áp vai trò của Trung Quốc trong cuộc khủng hoảng fentanyl đang lan rộng khắp nước Hoa Kỳ. Các biện pháp bao gồm việc thành lập một lực lượng đặc nhiệm để ngăn chặn hoạt động buôn bán ma túy bất hợp pháp, và thiết lập cơ chế để áp đặt các lệnh trừng phạt đối với những đối tượng TQ có liên quan, theo Reuters.
BERLIN – Hôm thứ Ba (17/12), NATO đã chính thức thay Hoa Kỳ đảm nhiệm vai trò điều phối viện trợ quân sự từ các quốc gia phương Tây cho Ukraine, theo kế hoạch được vạch ra từ trước. Nước đi này được xem là để bảo vệ cơ chế hỗ trợ cho Ukraine trước lòng tị hiềm của Tổng thống đắc cử Donald Trump đối với NATO, theo Reuters.
Các cơ quan quản lý chống độc quyền của Trung Quốc sẽ tăng cường điều tra các thỏa thuận công nghệ của Hoa Kỳ để ứng phó với các hạn chế xuất khẩu ngày càng gia tăng của Hoa Kỳ, theo báo The Information đưa tin hôm thứ Ba trích dẫn những người quen thuộc với vấn đề này.
WASHINGTON – Hôm thứ Hai (16/12), TikTok đã thực hiện nỗ lực cuối cùng để được tiếp tục hoạt động tại Hoa Kỳ: gửi đơn lên Tối Cao Pháp Viện (TCPV), xin tạm thời đình chỉ đạo luật buộc ByteDance (trụ sở tại TQ) phải thoái vốn khỏi TikTok trước ngày 19 tháng 1 (nếu không sẽ bị cấm hoạt động tại Hoa Kỳ), chỉ một ngày trước lễ nhậm chức của Trump, theo Reuters.
OTTAWA – Hôm thứ Hai (16/12), Bộ trưởng Tài chánh Canada Chrystia Freeland đã bất ngờ tuyên bố từ chức sau những bất đồng dai dẳng với Thủ tướng Justin Trudeau, bao gồm cả cách ứng phó với nguy cơ Hoa Kỳ áp thuế. Quyết định của bà Freeland giáng một đòn bất ngờ vào chính phủ vốn đã không được lòng dân của Trudeau, theo Reuters.
Việt Nam chuẩn bị thê thảm vì Trump, theo bản tin trên Wall Street Journal sáng nay, Thứ Hai 16/12/2024. Việt Nam đã tìm thấy điểm ngọt ngào trong nền kinh tế toàn cầu trong cuộc chiến thương mại đầu tiên của Tổng thống đắc cử Donald Trump với Bắc Kinh: nằm ngay giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Isak Andic, người sáng lập tthương hiệu thời trang Mango, đã qua đời hôm thứ Bảy trong một vụ tai nạn ở dãy núi Montserrat bên ngoài Barcelona, hưởng thọ 71 tuổi.
Trong không khí của mùa lễ Giáng Sinh đang về, Câu Lạc Bộ Tình Nghệ Sĩ tổ chức chương trình mừng Giáng Sinh cho các em thiếu nhi trong chương trình đào tạo và phát triển tài năng trẻ.
Trong ngày Thánh Lễ Tạ ơn vừa qua, tôi nhận được điện thoai của một giọng nữ gọi cho tôi để yêu cầu tôi có vấn cho cô ta về một vấn đề có thể sẽ liên quan đến pháp lý, mà cô ta lo lắng có thế xẩy ra không ai biết trước được để mà tránh. Đúng ngày hẹn cô ta đến gặp tôi ở phòng khách Tòa Tổng Giám Mục địa phận, đem theo 3 người con, đứa lớn nhất 12 tuổi, đứa thú nhì 10 và đứa thứ ba 8 tuổi. Theo như lời cô kể lúc cô 16 tuổi quen thân một anh chàng sinh viên đẹp trai, nói chuyện rất có duyên và hai người từ từ yêu nhau thắm thiết, rồi hai người nhất quyết lấy nhau thành vợ chồng
Mở lại hồ sơ 2 quan chức Công an Việt Nam tấn công tình dục tại New Zealand, bài này sẽ do Việt Báo dịch theo báo Stuff. Cảnh sát điều tra khiếu nại của cô Ali Cook về vụ tấn công tình dục của các thành viên phái đoàn Việt Nam đến thăm đã nói với cô rằng không thể làm gì được vì những người đàn ông đó đã rời khỏi đất nước New Zealand. Nhưng, cảm thấy bất bình vì không có hành động nào, cô đã kể câu chuyện của mình cho Stuff, và đột nhiên mọi người, bao gồm cả Thủ tướng, đều có điều gì đó để nói.
Tuệ Trung Thượng Sỹ, một Thiền sư lớn của Việt Nam trong thế kỷ 13, từng nói rằng muốn vượt qua dòng sông sinh từ cần tự nhìn thấy thân và tâm mình như một con trâu bùn, vì khi trâu bùn bước xuống sông là sẽ tự tan rã. Nghĩa là, luôn luôn tự thấy mình là vô ngã, và đó là cách vượt sông sinh tử. Đó cũng là một cách mô tả lời dạy của Đức Phật.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.