Hôm nay,  

Chiều buông… (đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

18/12/202106:32:00(Xem: 4793)
blankBìa sách Khong Đứng Mãi Trong Tranh, và tác giả Lê Chiều Giang
  .

Chiều buông…

 

(đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

 

Đỗ Nghê

 

 

 

Không biết nên gọi Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang là gì cho đúng? Tùy bút? Không phải. Tản mạn? Không phải. Viết ngắn? Không phải. Thơ... Ừ, thơ. Đúng là thơ rồi. Nó cuốn hút. Nó xao xuyến. Nó ray rứt. Nhưng, thực ra thì nó có hơi hướm của một hồi ký hơn với rất nhiều những năm, những tháng, những ngày... cùng với những yêu thương, khóc giấu, khổ đau… Nhưng hình như vẫn không phải là hồi ký, tuy dàn trải cả một đời người, một kiếp người. Tôi biết mình vẫn cứ lẽo đẽo tìm theo những rêu phong của ngày tháng cũ (64). Nó trộn lẫn thơ với nhạc với họa, âm thanh và màu sắc, tưởng tượng và sự kiện. Nó tuôn chảy như một dòng sông, “yên ba giang thượng” mỗi khi chiều xuống…

 

 

Ta có thể hỏi tò mò: Khi muốn Không đứng mãi trong tranh thì người ta làm cách nào? Mà thiệt ra có mấy cách đâu! Những bức tranh đời đó. Một bức bị xé toang với những lời chát đắng. Một bức bị giấu nhẹm với nước mắt và giận hờn. Một bức với những sắc màu sặc sỡ như để bù đắp mà không kịp hoàn tất, để rồi vùi theo với nhan sắc trăm năm.

 

 

Không đứng mãi trong tranh là lúc muốn xổ lồng bay xa. Thiệt không dễ! Bởi muốn bay mà vẫn còn ngập ngừng e sợ. Cái gì làm cho ngập ngừng, e sợ, nấn ná?

Và tôi cứ lẳng lơ, tôi rất lẳng lơ viết những chữ mông lung, vật vờ như gió… sáng trưa chiều tối với hằng tỷ bức email như vậy.

Vẫn có một bờ vực còn đó. Một giới tuyến không thể vượt qua.

Tôi biết mình không được bước xa hơn, dù chỉ là một inch nhỏ. Chúng tôi  dừng lại, đứng ngay ngắn ngay lằn ranh khắt khe nhất của định mệnh. Với tới nhau qua khoảng không gian xa vời ngàn dặm, mù tăm (156).

 

 

Nhưng tuổi vẫn chẳng tha người. Đó là khi người ta “Kên” với tuổi đời. Khi chợt nghĩ tới số 60, tôi nhắm mắt uống thêm ba hớp café một lúc...  Nếu café mà làm tan biến mất được cái số đáng sợ này, chiều nay tôi tình nguyện uống thêm vài ngàn ly nữa…

Phản ứng với số 60 dễ ghét, tôi tiếp tục măc jeans bó sát, áo trễ xuống thêm chút nữa và luôn đi giày cao gót… khua vang, vọng theo mỗi bước chân. Tôi cố gắng hết sức để nhìn như 50 hay trẻ hơn thế… (145).

 

Để rồi chợt nhận ra “thế gian hằng như mộng”:

 

Thiên hạ hay bàn về những điều bất biến, những bền bỉ trăm năm… tôi tính theo phút theo giây.

Những bóng những bọt của đời người (148).

 

Giật mình,

Ta

Chắc phải… yêu thôi.

 

(Liều mạng, 151).

 

Khi yêu thương và được yêu thương, tháng ngày như ngắn lại, tôi sợ đời sẽ hết, tôi sợ ngày sắp hết… Và chúng tôi hấp tấp vội vàng. Vội vàng nhưng… “tinh khiết”.

Một thứ “tình yêu hàm thụ”.

 

Tôi về lại vị trí mình đang đứng, ngó mông ra cuối chân trời, thấy có những óng ánh của hai chữ “Đạo đức”. Với tôi, nó không chỉ phù phiếm mà rất nhiều khi mang ý nghĩa của những người Dại dột, không biết sống và chẳng bao giờ dám sống. (159).

 

Thấy không, xổ lồng bay xa đâu có dễ.

 

Đứng mãi trong tranh

Đóng vai:

Góa phụ

Sáng nay ta

Ra với mặt trời

Như kẻ xa xôi về lại trái đất…

 

Rồi nhìn quanh quất, vội vã lại bước vào trong tranh:

 

… Diễn tiếp

Hỡi thế gian

Ta

Bỏ cuộc chơi.

(Đầu hàng,103).

 

 

Duyên chăng? Nghiệp chăng? Từ những ngày còn thơ đọc mà chẳng cần hiểu với Krishnamurti Tagore, Khalil Gibran, Hermann Hesse… Những ngày lang thang phòng tranh, Pagode, Givral… Những ngày trốn học, cà phê góc phố, bỏ Lễ nhà thờ, canh giờ về muộn…

Những ngọn lửa nhỏ cứ ngún dần như thể đợi một cơn gió. Và gió đã bùng lên.

 

Bước vào trong tranh, có lúc như ngựa chứng, tóc bờm tung bay như phi nước đại, cổ vươn cao ngoằng hí vang, cho nên không ngạc nhiên khi tranh thiếu nữ của NĐ luôn kề bên một bóng ngựa phi đường xa dưới bóng trăng huyền hoặc lẫn bóng tối u mê giữa ngàn lá biếc.

Sự cách điệu không hài hòa làm cho gương mặt có sắc sáng như trăng, lại thêm chút bóng tối của u mê (11).

 

 

Lê Chiều Giang viết Không đứng mãi trong tranh có khi như thơ, có khi như nhạc, như họa. Giọng điệu đôi khi ngổ ngáo, khinh bạc, nhưng ẩn chứa bên trong là rụt rè, bẽn lẽn, đắn đo…

Cái đó làm cho Không đứng mãi trong tranh đáng đọc, để thấy thương hơn một nhan sắc, một tính cách, một số phận như dòng sông những buổi chiều về...

 

 Chiều buông

Trên dòng sông cuốn mau…

…………………….

 

Về đâu?

Bọt bèo tuôn khắp nơi…

 

Để rồi, nhận ra cõi vô lượng tâm:

 

“Bể sầu không nhiều, nhưng cũng đủ yêu…”

 

(Chiều về trên sông, Phạm Duy)

                   

 

(ĐN Saigon,12.2021)

 



 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
KYIV – Quân lính Ukraine trú ẩn trong một nhà máy thép, căn cứ cuối cùng ở thành phố Mariupol, đã bất chấp tối hậu thư đầu hàng hoặc chết từ Nga, theo APnews đưa tin ngày Chủ Nhật, tháng 4 năm 2022.
HAMPTON – Các nhà chức trách ở Nam Carolina đang điều tra một vụ nổ súng tại một hộp đêm vào sáng sớm Chủ nhật, khiến ít nhất 9 người bị thương. Đây là vụ xả súng hàng loạt thứ hai trong tiểu bang và thứ ba trên toàn quốc trong kỳ nghỉ lễ Phục sinh cuối tuần này, theo APnews đưa tin ngày Chủ Nhật, tháng 4 năm 2022.
Vào ngày lễ vui mừng nhất của Thiên chúa giáo, Đức Giáo hoàng Francis đã đưa ra lời kêu gọi trong ngày Chủ nhật Phục sinh đầy đau khổ rằng hãy phục hồi hòa bình trong cuộc chiến “vô nghĩa” ở Ukraine và nhắc nhở nguy cơ chiến tranh nguyên tử “đầy lo ngại”.
UKRAINE Thứ Bảy ngày 16 tháng 4 năm 2022 Nga đã mở cuộc không kích mới vào thủ đô Kyiv và Lyiv. Quân đội Ukraine cho biết máy bay chiến đấu Nga tấn công Lyiv, sát biên giới Ba Lan cất cánh từ Belarus. Tại Mariupol binh lính Nga vẫn đang cầm cự tại nhà máy thép Azov, nhưng một số phóng viên Reuters cho biết họ đã không thể tiếp cận được với binh lính, và quanh đó có rất nhiều xác thường dân, theo tin từ báo DN, Thụy điển. Bộ Quốc phòng Nga hôm thứ Bảy tuyên bố rằng toàn bộ khu đô thị Mariupol đã được “dọn sạch quân Ukraine”, ngoại trừ một nhóm binh sĩ vẫn đang cố thủ tại nhà máy thép Azov ở cảng của thành phố. Và trong đêm thứ Bảy rạng sáng Chủ Nhật, Nga đã kêu gọi tất cả binh sĩ Ukraine ở Mariupol hạ vũ khí.
Thiền pháp tỉnh thức (mindfulness meditation) đang trở thành một trong các khuynh hướng ưu thắng của nhiều lĩnh vực hoạt động tại Hoa Kỳ và nhiều nước khác. Thiền pháp này đang được dạy ở bệnh viện để giúp bệnh nhân giảm đau, ở trường học để học sinh nhạy bén hơn, ở nhà tù để tù nhân giảm thói quen bạo lực, ở quân trường để chiến binh bình tỉnh đối phó các tình huống nguy hiểm, ở các doanh nghiệp lớn để hiệu năng làm việc tăng cao hơn, và ở gần như tất cả các lĩnh vực có thể có.
Chiến tranh ở Ukraine do Putin chủ tâm gây ra hiện nay không khỏi làm cho nhiều người nhớ lại những cuộc xung đột giữa các cường quốc hồi thế kỷ XIX. Anh và Nga tranh giành nhau những nguồn lợi của Trung Á, trong lúc những nước u châu khác như Pháp, Đức, Bỉ mở rộng Đế quốc của họ qua Phi châu giàu có tài nguyên...
Một tàu chở dầu chở 750 tấn nhiên liệu diesel từ Ai Cập đến Malta đã ngập nước, bị chìm hôm thứ Bảy ở Vịnh Gabes ngoài khơi bờ biển phía đông nam của Tunisia, làm dấy lên một cuộc chạy đua để tránh dầu tràn. Người phát ngôn của tòa án địa phương Mohamed Karray cho biết: "Con tàu đã chìm vào sáng nay trong lãnh hải Tunisia. Hiện tại, không có tin tức rò rỉ".
The Week ngày 12/4/2022 đi một bài báo nhan đề, “Biden nên ngậm miệng lại” (Biden needs to keep his mouth shut) tác giả nói rằng trong bài phát biểu tại Des Moines ngày 12/4/2022 ông Biden nói rằng Nga phạm tội diệt chủng (genocide) tại Ukraine....
Sau khi bồi thẩm đoàn kết luận một kẻ bạo loạn ngày 6/1/2021 có tội với tất cả các tội danh, một thẩm phán liên bang đã đưa ra lời cảnh báo về nền dân chủ Mỹ. "Cuộc nổi loạn thực tế rất đáng lo ngại", theo lời Reggie Walton, Thẩm phán liên bang vùng thủ đô DC. Ông nói, theo CNN, "Tôi nghĩ rằng nền dân chủ của chúng ta đang gặp khó khăn vì không may là chúng ta có những kẻ gian lận, như cựu Tổng thống [Trump], theo tôi thấy, họ không quan tâm đến dân chủ và chỉ quan tâm đến quyền lực."
Ngày 30.6.2016 - Theo tổ chức Phục vụ nền Hòa bình Thế giới của Nga (Carnegie Endowment For International Peace - CEFIP) nghiên cứu Chính sách đối ngoại. Việc Nga sáp nhập Crimea vào tháng 3 năm 2014 là bước đi mới nhất trong quá trình lâu dài của Moscow bác bỏ trật tự an ninh Euro-Đại Tây Dương thời hậu Chiến tranh Lạnh, phản ánh một quan điểm sâu sắc khó có thể thay đổi. Sự trở lại của địa chính trị trong giới tinh hoa Nga được hướng dẫn bởi ý thức sâu sắc về sự xâm phạm của phương Tây gia tăng đối với các lợi ích an ninh, kinh tế và địa chính trị của Nga. Nhận thức về sự yếu kém bên trong của đất nước, giới tinh hoa đã đóng góp vai trò huy động quần chúng khi phải đối mặt với các mối đe dọa từ bên ngoài. Việc thiếu tự tin vào khả năng quốc phòng của mình đã khiến các chuyên gia quân sự Nga coi các chiến lược leo thang hạt nhân sớm như một biện pháp răn đe để đối phó với ưu thế vượt trội của phương Tây.
Vào đầu thập niên 1970, một tạp chí ở miền Nam Việt Nam (hình như là Thời Nay) có một bài về trứng Phục Sinh kèm theo ảnh của những quả trứng có họa tiết, hoa văn linh động, màu sắc rực rỡ. Những quả trứng này là pysanka (số ít) hay pysanky (số nhiều) có nguồn gốc từ Ukraine. Thật ra có rất nhiều quốc gia Đông Âu, như Ba Lan, Cộng Hòa Czech, và Belarus cũng có nghệ thuật vẽ trứng, nhưng Ukraine được xem là nguồn gốc nghệ thuật pysanky. Ukraine trong hơn trăm năm bị sát nhập vào Nga, không được sử dụng ngôn ngữ Ukraine, bị cấm đàn bandura, bị tàn sát diệt chủng, ngay cả pysanky cũng bị ngăn cấm đến suýt nữa nghệ thuật này cũng biến mất.
Từ lâu lắm rồi, “dầu gió” là một thứ dược liệu cổ truyền quen thuộc với người dân Việt Nam. “Trúng gió” là từ người Việt dùng để nói về các chứng cảm lạnh, mà các loại dầu dược liệu để bôi khi bị cảm thường được gọi là “ dầu gió”. Khi sổ mũi nhức đầu, người Việt thường xức dầu trước khi uống thuốc. Vào trước năm 1975, trong những loại dầu gió có trên thị trường Việt Nam, dầu gió xanh nhãn hiệu Con Ó– Eagle Brand Green Medicated Oil- là một trong những nhãn hiệu dầu gió nổi tiếng vào bậc nhất. Đây là sản phẩm của công ty Borden Company Limited, sản xuất tại Singapore, đã có mặt trên thương trường từ năm 1963. Ngay từ thập niên 1960s, dầu gió xanh Con Ó đã được xuất cảng đến miền Nam Việt Nam, và trở thành một sản phẩm thiết yếu trong tủ thuốc gia đình Việt.
Ông Ted Bùi, Nghị Viên Thành Phố Fountain Valley , Ứng Cử Viên Dân Biểu Tiểu Bang Địa Hạt 70 thăm Tòa soạn Việt Báo. Trong dịp nầy ông cho biết sau thời gian làm Nghị Viên tại Thành Phố Fountain Valley ông nhận thấy những nhu cầu cần thiết để phục vụ cho cư dân cần phải mở rộng thêm nữa ngoài lãnh vực thành phố, vì vậy cho nên ông quyết định ra tranh cử chức Dân Biểu Tiểu Bang cho kỳ bầu cử vào tháng 6 năm 2022 nầy.
Đại Lễ Giỗ Quốc Tổ Hùng Vương (Năm thứ 4901) đã long trọng diễn ra vào lúc 1 giờ chiều Chủ Nhật ngày 10 tháng 4 năm 2022 (đúng vào ngày giỗ tổ Mồng Mười Tháng Ba âm lịch), tại Saigon Performing Arts Center , Fountain Valley với sự tham dự của quý vị dân cử, đại diện dân cử Thành Phố, Quận Hạt, Tiểu Bang, Liên Bang, quý vị đại diện cộng đồng, hội đoàn, đoàn thể, quý vị mạnh thường quân bảo trợ, cùng một số các cơ quan truyền thông một số các ban văn nghệ và đồng hương tham dự.
Tại nhà hàng Dimond Seafood Place số 36731 Westminster Blvd, Thành phố Westminster, vào lúc 6 giờ chiều Chủ nhật ngày 10 tháng 4 năm 2022, Ủy ban Xây Dựng Tượng Đài Tái Chiếm Cổ Thành Quảng Trị đã tổ chức thành công buổi tiệc gây quỹ hơn 800 người tham dự trong đó có quý vị dân cử, quý Niên Trưởng, quý chiến hữu thuộc các hội đoàn Quân Binh Chủng Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa, quý cộng đồng, một số quý hội đồng hương trong đó có Hội Đồng Hương Quảng Trị, Quảng Nam Đà Nẵng, cùng các cơ quan truyền thông, quý vị mạnh thường quân bảo trợ cùng đông hương, thân hữu.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.