Hôm nay,  

Chiều buông… (đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

18/12/202106:32:00(Xem: 4631)
blankBìa sách Khong Đứng Mãi Trong Tranh, và tác giả Lê Chiều Giang
  .

Chiều buông…

 

(đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

 

Đỗ Nghê

 

 

 

Không biết nên gọi Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang là gì cho đúng? Tùy bút? Không phải. Tản mạn? Không phải. Viết ngắn? Không phải. Thơ... Ừ, thơ. Đúng là thơ rồi. Nó cuốn hút. Nó xao xuyến. Nó ray rứt. Nhưng, thực ra thì nó có hơi hướm của một hồi ký hơn với rất nhiều những năm, những tháng, những ngày... cùng với những yêu thương, khóc giấu, khổ đau… Nhưng hình như vẫn không phải là hồi ký, tuy dàn trải cả một đời người, một kiếp người. Tôi biết mình vẫn cứ lẽo đẽo tìm theo những rêu phong của ngày tháng cũ (64). Nó trộn lẫn thơ với nhạc với họa, âm thanh và màu sắc, tưởng tượng và sự kiện. Nó tuôn chảy như một dòng sông, “yên ba giang thượng” mỗi khi chiều xuống…

 

 

Ta có thể hỏi tò mò: Khi muốn Không đứng mãi trong tranh thì người ta làm cách nào? Mà thiệt ra có mấy cách đâu! Những bức tranh đời đó. Một bức bị xé toang với những lời chát đắng. Một bức bị giấu nhẹm với nước mắt và giận hờn. Một bức với những sắc màu sặc sỡ như để bù đắp mà không kịp hoàn tất, để rồi vùi theo với nhan sắc trăm năm.

 

 

Không đứng mãi trong tranh là lúc muốn xổ lồng bay xa. Thiệt không dễ! Bởi muốn bay mà vẫn còn ngập ngừng e sợ. Cái gì làm cho ngập ngừng, e sợ, nấn ná?

Và tôi cứ lẳng lơ, tôi rất lẳng lơ viết những chữ mông lung, vật vờ như gió… sáng trưa chiều tối với hằng tỷ bức email như vậy.

Vẫn có một bờ vực còn đó. Một giới tuyến không thể vượt qua.

Tôi biết mình không được bước xa hơn, dù chỉ là một inch nhỏ. Chúng tôi  dừng lại, đứng ngay ngắn ngay lằn ranh khắt khe nhất của định mệnh. Với tới nhau qua khoảng không gian xa vời ngàn dặm, mù tăm (156).

 

 

Nhưng tuổi vẫn chẳng tha người. Đó là khi người ta “Kên” với tuổi đời. Khi chợt nghĩ tới số 60, tôi nhắm mắt uống thêm ba hớp café một lúc...  Nếu café mà làm tan biến mất được cái số đáng sợ này, chiều nay tôi tình nguyện uống thêm vài ngàn ly nữa…

Phản ứng với số 60 dễ ghét, tôi tiếp tục măc jeans bó sát, áo trễ xuống thêm chút nữa và luôn đi giày cao gót… khua vang, vọng theo mỗi bước chân. Tôi cố gắng hết sức để nhìn như 50 hay trẻ hơn thế… (145).

 

Để rồi chợt nhận ra “thế gian hằng như mộng”:

 

Thiên hạ hay bàn về những điều bất biến, những bền bỉ trăm năm… tôi tính theo phút theo giây.

Những bóng những bọt của đời người (148).

 

Giật mình,

Ta

Chắc phải… yêu thôi.

 

(Liều mạng, 151).

 

Khi yêu thương và được yêu thương, tháng ngày như ngắn lại, tôi sợ đời sẽ hết, tôi sợ ngày sắp hết… Và chúng tôi hấp tấp vội vàng. Vội vàng nhưng… “tinh khiết”.

Một thứ “tình yêu hàm thụ”.

 

Tôi về lại vị trí mình đang đứng, ngó mông ra cuối chân trời, thấy có những óng ánh của hai chữ “Đạo đức”. Với tôi, nó không chỉ phù phiếm mà rất nhiều khi mang ý nghĩa của những người Dại dột, không biết sống và chẳng bao giờ dám sống. (159).

 

Thấy không, xổ lồng bay xa đâu có dễ.

 

Đứng mãi trong tranh

Đóng vai:

Góa phụ

Sáng nay ta

Ra với mặt trời

Như kẻ xa xôi về lại trái đất…

 

Rồi nhìn quanh quất, vội vã lại bước vào trong tranh:

 

… Diễn tiếp

Hỡi thế gian

Ta

Bỏ cuộc chơi.

(Đầu hàng,103).

 

 

Duyên chăng? Nghiệp chăng? Từ những ngày còn thơ đọc mà chẳng cần hiểu với Krishnamurti Tagore, Khalil Gibran, Hermann Hesse… Những ngày lang thang phòng tranh, Pagode, Givral… Những ngày trốn học, cà phê góc phố, bỏ Lễ nhà thờ, canh giờ về muộn…

Những ngọn lửa nhỏ cứ ngún dần như thể đợi một cơn gió. Và gió đã bùng lên.

 

Bước vào trong tranh, có lúc như ngựa chứng, tóc bờm tung bay như phi nước đại, cổ vươn cao ngoằng hí vang, cho nên không ngạc nhiên khi tranh thiếu nữ của NĐ luôn kề bên một bóng ngựa phi đường xa dưới bóng trăng huyền hoặc lẫn bóng tối u mê giữa ngàn lá biếc.

Sự cách điệu không hài hòa làm cho gương mặt có sắc sáng như trăng, lại thêm chút bóng tối của u mê (11).

 

 

Lê Chiều Giang viết Không đứng mãi trong tranh có khi như thơ, có khi như nhạc, như họa. Giọng điệu đôi khi ngổ ngáo, khinh bạc, nhưng ẩn chứa bên trong là rụt rè, bẽn lẽn, đắn đo…

Cái đó làm cho Không đứng mãi trong tranh đáng đọc, để thấy thương hơn một nhan sắc, một tính cách, một số phận như dòng sông những buổi chiều về...

 

 Chiều buông

Trên dòng sông cuốn mau…

…………………….

 

Về đâu?

Bọt bèo tuôn khắp nơi…

 

Để rồi, nhận ra cõi vô lượng tâm:

 

“Bể sầu không nhiều, nhưng cũng đủ yêu…”

 

(Chiều về trên sông, Phạm Duy)

                   

 

(ĐN Saigon,12.2021)

 



 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước465466467468469470471Trang sauTrang cuối

Sự đóng góp của các tôn giáo vào nền văn hóa hòa bình là một chủ đề phức tạp, đòi hỏi sự nghiên cứu bằng óc phân tích. Sự phức tạp của các cuộc xung đột đã biến thành lĩnh vực bạo lực lớn hơn, đỉnh điểm là chiến tranh, một hiện tượng phổ biến. Giáo điều tôn giáo và cách tiếp cận theo chủ nghĩa chính thống đã gây ra những kết quả xấu xí nhất cho trái đất. Bất chấp tất cả những phát triển khoa học và công nghệ, sự chuyên chế của chiến tranh và chủ nghĩa tôn giáo chính thống vẫn không suy giảm.

✱ Kyiv muốn các thẩm phán của Liên Hợp Quốc phán quyết vụ tấn công của Nga phạm tội diệt chủng ✱Tòa án Hình sự Quốc tế đã bắt đầu điều tra xem Tổng thống Nga có phải chịu trách nhiệm về các tội ác chống lại thường dân ở Ukraine hay không ✱ Phát ngôn viên chính phủ Pháp Gabriel Attal tuyên bố : « Việc Nga tấn công bệnh viện nhi đồng ở Mariupol là hành động vô nhân đạo và hèn nhát » ✱ Cuộc chiến của Stalin ở Ukraine - giết chết 3.9 triệu người dân Ukraine năm 1932 ...✱ Thượng viện Hoa Kỳ, trong một nghị quyết năm 2018, khẳng định rằng Stalin đã phạm tội diệt chủng.

Tổng Thống Nga Vladimir Putin tuyên bố hôm Thứ Sáu rằng có "một số chuyển động tích cực" trong thương thuyết giữa Nga và Ukraine; các thương thuyết này vẫn đang họp gần như hàng ngày.

Biểu tượng quyến rũ nhất của khuynh hướng thân phương Tây cho đến nay vẫn là Ivan Turgenev: Tài năng, danh tiếng, quảng giao, học thức, thành thạo sáu ngoại ngữ, chưa kể giàu sang quý tộc và một ngoại hình nổi bật với chiếc mũi hoàn hảo trên gương mặt khả ái và chiều cao gần hai mét. Đối trọng của ông về mọi phương diện là Dostoyevsky, xuất thân trong khốn khó, vóc dáng khắc khổ, râu thưa, tóc mỏng, da thiếu nắng, má hóp, mắt nhìn bất an, thần thái bồn chồn và thường xuyên chạy nợ. Hành trình của Dos là từ cực tả đến bảo thủ và thậm chí cực hữu, của Turgenev là từ hư vô đến cấp tiến rồi phóng khoáng ôn hòa. Dos thậm mộ đạo, Turgenev ít nhiều vô thần. Dos táo tợn cực đoan, Turgenev khoan dung điềm tĩnh. Dos cục cằn đầy kịch tính, Turgenev lịch lãm nhẹ nhàng. Dos cường độ, Turgenev sâu lắng. Dos khinh bỉ phong cách, bất chấp kỹ thuật, coi ngôn ngữ chỉ là phương tiện và nếu đang cháy túi thì viết ào ào, miễn bán được bản thảo.

Nhìn vào các con số. Vào khởi đầu thập niên 1930s, có 259 nhà văn xuất bản sách trong Liên Bang Xô Viết. Vào cuối thập niên 1930s – chỉ còn 36. Như thế nào 80% các nhà văn đã biến mất? Có 17 người bị bắn, 8 người tự sát, 7 người chết vì lý do tự nhiên, và 175 người bị bắt và giam trong các trại. Và 16 người mất tích. Những con số này cho một ý tưởng về trái độ Liên Bang Xô Viết đối với giới ưu tú văn hóa Ukraine, một thái độ đã áp đặt một kiểu im lặng văn hóa trong nhiều thập niên. Trong thập niên 1960s, một thế hệ mới, trẻ hơn xuất hiện và mang khu vực vào một thời kỳ nghệ thuật chói sáng mới. Nhưng nó cũng sớm lụi tàn: nhà thơ Vasyl Symonenko bị đánh tới chết, họa sĩ Alla Horska và nhà soạn nhạc Volodymyr Ivasiuk chết trong các hoàn cảnh kỳ lạ, và nhiều người khác bị đẩy vào nhà tù, ép vào các bệnh viện tâm thần, và bị cấm xuất bản. Chết độ Xô Viết khởi dậy cuộc chiến chính trị nhắm vào các khuôn mặt văn học Ukraine trong thập niên 1920s và kéo dài tới cuối thập niên 1980s,

Tuyên Bố Phản Đối Việc Ngăn Cản Giải Văn Việt, Sách Nhiễu Các Nhà Văn Đoạt Giải. / Theo bản tin VOA Tiếng Việt, tuần qua, gần 300 người Việt Nam sinh sống ở Ukraine đã được đưa về nước trên một chuyến bay ‘sơ tán’ của Vietnam Airlines trong lúc hàng triệu người đã rời khỏi quốc gia đang bị Nga tấn công quân sự gần 2 tuần qua. / Thượng nghị sĩ Ron Johnson (Cộng Hòa. Wisc.) vào đầu tuần này đã nói rằng Cộng Hòa nên gỡ bỏ bảo hiểm y tế Affordable Care Act, còn gọi là Obamacare, một loại bảo hiểm y tế cho dân nghèo, nếu Cộng Hòa chiếm cả Bạch Ốc và Quốc Hội năm 2024./ Liên tục trong những ngày vừa qua, sau khi Tổng Thống Nga Vladimir Putin ra lệnh xua quân đánh chiếm Ukraine vào ngày 24 tháng 2, cả thế giới đồng loạt lên án Vladimir Putin và ủng hộ Ukraine đang anh dũng chống lại quân xâm lăng Nga. Chia xẻ nỗi khổ chiến tranh, cộng đồng người Việt tỵ nạn tại Quận Cam miền Nam California đã liên tục tổ chức các buổi lễ cầu nguyện tại các chùa, Thánh Thất Cao Đài, Phật Giáo Hòa Hảo...

Sở Di Trú Hoa kỳ đã có động thái đe dọa là sẽ bắt đầu từ chối đơn I-526 nếu Quốc hội không tái ủy quyền chương trình EB-5 Trung tâm vùng vào ngày 11 tháng 3, 2022 tới đây. Điều này nghe có vẻ bất công, nhưng nó có thể là một cách để thúc đẩy Quốc hội thực hiện việc tái ủy quyền.

Tại nhà hàng Paracel Seafood Restaurant, vào lúc 11 giờ trưa Chủ Nhật ngày 6 tháng 3 năm 2022, Hội Đồng Hương Quảng Nam - Đà Nẵng (QNĐN) đã tổ chức tiệc họp mặt mừng Tân Xuân Hội Ngộ (Nhâm Dần 2022).

UKRAINE Theo Reuters, các bức ảnh do công ty Maxar chụp hôm thứ Năm cho thấy đoàn xe 64km đã chia nhỏ ra, dàn trải và hiện đang di chuyển ở vùng ngoại ô Kiev, cách Sân bay Antonov không xa. Một số xe đã trú dưới những tán cây để tránh bị vệ tinh nhìn thấy dễ dàng. Một số khác nằm xa hơn về phía bắc, nơi pháo hạng nặng đã được triển khai để có thể bắn phá thành phố. Hai thành phố Lutsk và Dnipro bị tấn công sáng thứ sáu giờ Ukraine

HOA KỲ – Giá tiêu dùng đã tăng với tốc độ nhanh nhất trong hơn 40 năm vào tháng 2 năm 2022. Lạm phát lại dày vò thêm một tháng nữa, đẩy chi phí sinh hoạt thậm chí còn lên cao hơn. Trang The Hill ngày Thứ Năm, 10 tháng 3 năm 2022, đã rút ra năm điểm cần chú ý từ bản báo cáo chỉ số giá tiêu dùng CPI của Bộ Lao động Hoa Kỳ:

WASHINGTON – Các quan chức liên bang sẽ gia hạn quy định bắt buộc mang khẩu trang trên máy bay và phương tiện giao thông công cộng thêm một tháng, đến giữa tháng 4, theo APnews đưa tin ngày Thứ Năm, 10 tháng 3 năm 2022.

WASHINGTON – Chính quyền Biden cho biết 2 vụ phóng tên lửa của Bắc Triều Tiên trong những tuần gần đây là các vụ phóng thử một ICBM tầm xa mới, và cảnh báo có thể sẽ sớm xảy ra một vụ thử toàn tầm, theo APnews đưa tin ngày Thứ Năm, 10 tháng 3 năm 2022.

MARIUPOL – Thường dân bị mắc kẹt ở Mariupol đang tuyệt vọng khi các lực lượng quân lính Nga tiếp tục bắn phá thành phố, bất chấp bị quốc tế lên án về cuộc không kích vào một bệnh viện phụ sản hôm trước, theo APnews đưa tin ngày Thứ Năm, 10 tháng 3 năm 2022.

Bộ Trưởng Tư Pháp Merrick Garland hứa rằng cuộc điều tra về bạo loạn 6/1/2021 sẽ ngừng lại cho tới khi tất cả những người phạm tội hình sự hôm đó phải bị quy trách nhiệm trước công lý -- bao gồm cả cựu Tổng Thống Donald Trump.

ÂU CHÂU Đại lộ Zelensky, Quảng trường Ukraine và Đường Ukraine tự do. Tại một số thủ đô châu Âu, các đại sứ quán Nga đã nhận được hoặc có thể nhận được các địa chỉ đường phố mới có kết nối với Ukraine, theo tin AFP
Trang đầuTrang trước465466467468469470471Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.