Hôm nay,  

Chiều buông… (đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

18/12/202106:32:00(Xem: 4840)
blankBìa sách Khong Đứng Mãi Trong Tranh, và tác giả Lê Chiều Giang
  .

Chiều buông…

 

(đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

 

Đỗ Nghê

 

 

 

Không biết nên gọi Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang là gì cho đúng? Tùy bút? Không phải. Tản mạn? Không phải. Viết ngắn? Không phải. Thơ... Ừ, thơ. Đúng là thơ rồi. Nó cuốn hút. Nó xao xuyến. Nó ray rứt. Nhưng, thực ra thì nó có hơi hướm của một hồi ký hơn với rất nhiều những năm, những tháng, những ngày... cùng với những yêu thương, khóc giấu, khổ đau… Nhưng hình như vẫn không phải là hồi ký, tuy dàn trải cả một đời người, một kiếp người. Tôi biết mình vẫn cứ lẽo đẽo tìm theo những rêu phong của ngày tháng cũ (64). Nó trộn lẫn thơ với nhạc với họa, âm thanh và màu sắc, tưởng tượng và sự kiện. Nó tuôn chảy như một dòng sông, “yên ba giang thượng” mỗi khi chiều xuống…

 

 

Ta có thể hỏi tò mò: Khi muốn Không đứng mãi trong tranh thì người ta làm cách nào? Mà thiệt ra có mấy cách đâu! Những bức tranh đời đó. Một bức bị xé toang với những lời chát đắng. Một bức bị giấu nhẹm với nước mắt và giận hờn. Một bức với những sắc màu sặc sỡ như để bù đắp mà không kịp hoàn tất, để rồi vùi theo với nhan sắc trăm năm.

 

 

Không đứng mãi trong tranh là lúc muốn xổ lồng bay xa. Thiệt không dễ! Bởi muốn bay mà vẫn còn ngập ngừng e sợ. Cái gì làm cho ngập ngừng, e sợ, nấn ná?

Và tôi cứ lẳng lơ, tôi rất lẳng lơ viết những chữ mông lung, vật vờ như gió… sáng trưa chiều tối với hằng tỷ bức email như vậy.

Vẫn có một bờ vực còn đó. Một giới tuyến không thể vượt qua.

Tôi biết mình không được bước xa hơn, dù chỉ là một inch nhỏ. Chúng tôi  dừng lại, đứng ngay ngắn ngay lằn ranh khắt khe nhất của định mệnh. Với tới nhau qua khoảng không gian xa vời ngàn dặm, mù tăm (156).

 

 

Nhưng tuổi vẫn chẳng tha người. Đó là khi người ta “Kên” với tuổi đời. Khi chợt nghĩ tới số 60, tôi nhắm mắt uống thêm ba hớp café một lúc...  Nếu café mà làm tan biến mất được cái số đáng sợ này, chiều nay tôi tình nguyện uống thêm vài ngàn ly nữa…

Phản ứng với số 60 dễ ghét, tôi tiếp tục măc jeans bó sát, áo trễ xuống thêm chút nữa và luôn đi giày cao gót… khua vang, vọng theo mỗi bước chân. Tôi cố gắng hết sức để nhìn như 50 hay trẻ hơn thế… (145).

 

Để rồi chợt nhận ra “thế gian hằng như mộng”:

 

Thiên hạ hay bàn về những điều bất biến, những bền bỉ trăm năm… tôi tính theo phút theo giây.

Những bóng những bọt của đời người (148).

 

Giật mình,

Ta

Chắc phải… yêu thôi.

 

(Liều mạng, 151).

 

Khi yêu thương và được yêu thương, tháng ngày như ngắn lại, tôi sợ đời sẽ hết, tôi sợ ngày sắp hết… Và chúng tôi hấp tấp vội vàng. Vội vàng nhưng… “tinh khiết”.

Một thứ “tình yêu hàm thụ”.

 

Tôi về lại vị trí mình đang đứng, ngó mông ra cuối chân trời, thấy có những óng ánh của hai chữ “Đạo đức”. Với tôi, nó không chỉ phù phiếm mà rất nhiều khi mang ý nghĩa của những người Dại dột, không biết sống và chẳng bao giờ dám sống. (159).

 

Thấy không, xổ lồng bay xa đâu có dễ.

 

Đứng mãi trong tranh

Đóng vai:

Góa phụ

Sáng nay ta

Ra với mặt trời

Như kẻ xa xôi về lại trái đất…

 

Rồi nhìn quanh quất, vội vã lại bước vào trong tranh:

 

… Diễn tiếp

Hỡi thế gian

Ta

Bỏ cuộc chơi.

(Đầu hàng,103).

 

 

Duyên chăng? Nghiệp chăng? Từ những ngày còn thơ đọc mà chẳng cần hiểu với Krishnamurti Tagore, Khalil Gibran, Hermann Hesse… Những ngày lang thang phòng tranh, Pagode, Givral… Những ngày trốn học, cà phê góc phố, bỏ Lễ nhà thờ, canh giờ về muộn…

Những ngọn lửa nhỏ cứ ngún dần như thể đợi một cơn gió. Và gió đã bùng lên.

 

Bước vào trong tranh, có lúc như ngựa chứng, tóc bờm tung bay như phi nước đại, cổ vươn cao ngoằng hí vang, cho nên không ngạc nhiên khi tranh thiếu nữ của NĐ luôn kề bên một bóng ngựa phi đường xa dưới bóng trăng huyền hoặc lẫn bóng tối u mê giữa ngàn lá biếc.

Sự cách điệu không hài hòa làm cho gương mặt có sắc sáng như trăng, lại thêm chút bóng tối của u mê (11).

 

 

Lê Chiều Giang viết Không đứng mãi trong tranh có khi như thơ, có khi như nhạc, như họa. Giọng điệu đôi khi ngổ ngáo, khinh bạc, nhưng ẩn chứa bên trong là rụt rè, bẽn lẽn, đắn đo…

Cái đó làm cho Không đứng mãi trong tranh đáng đọc, để thấy thương hơn một nhan sắc, một tính cách, một số phận như dòng sông những buổi chiều về...

 

 Chiều buông

Trên dòng sông cuốn mau…

…………………….

 

Về đâu?

Bọt bèo tuôn khắp nơi…

 

Để rồi, nhận ra cõi vô lượng tâm:

 

“Bể sầu không nhiều, nhưng cũng đủ yêu…”

 

(Chiều về trên sông, Phạm Duy)

                   

 

(ĐN Saigon,12.2021)

 



 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tổng Thống Joe Biden và các viên chức hàng đầu khác của Hoa Kỳ đã ngạc nhiên hôm Chủ Nhật, 15 tháng 8 năm 2021, bởi tốc độ của việc Taliban chiếm hoàn toàn Afghanistan, khi việc rút quân đội Mỹ theo kế hoạch khẩn cấp đã trở thành nhiệm vụ để bảo đảm một cuộc di tản an toàn, theo bản tin của AP tường thuật hôm Chủ Nhật. Tốc độ sụp đổ của chính quyền Afghanistan và những hỗn loạn tiếp theo nêu ra thử thách nghiêm trọng nhất của Biden trong tư cách tổng tư lệnh, và ông là đối tượng của sự chỉ trích từ Cộng Hòa là những người nói rằng ông đã thất bại.
Số người chết từ vụ động đất 7.2 độ tại Haiti đã tăng lên tới ít nhất 1,297 hôm Chủ Nhật, 15 tháng 8 năm 2021, trong khi những người cấp cứu đã chạy đua để tìm người sống sót giữa đống đổ nát trước nguy cơ một trận lụt lớn từ cơn bão đang tiến tới, theo Hãng Thông Tấn Mỹ AP tường thuật hôm Chủ Nhật.
Theo dõi tin tức từ quốc gia này, tấm lòng của chúng tôi hướng về người dân Afghanistan và những người tị nạn đang bị buộc phải bỏ trốn để giữ mạng sống. Hơn nữa, chúng tôi tha thiết quan ngại đến số phận của hàng triệu phụ nữ và trẻ em gái của xứ sở này, vì họ phải đối diện với một tương lai đen tối khi gặp trở lại sự đối xử tàn tệ của nhà nước Taliban.
Hàng năm cứ vào ngày rằm tháng 7 âm lịch, các Chùa Phật giáo tổ chức ngày lễ Vu Lan- ngày nhớ công ơn của Mẹ. Hôm nay, trước tình hình dịch bịnh Covid-19 đang hoành hành từ Hà Nội-Saigòn đến Washington D.C. và các tiểu bang ở Mỹ. Cộng đồng người Việt trong nước và hải ngoại quyết tâm tổ chức lễ Vu Lan để dâng lời cầu nguyện đồng bào trong nước và hải ngoại được bảo vệ an toàn trước nguy cơ của dịch bịnh Covid-19.
Bardo Thödol là một cẩm nang viết về sự hướng dẫn trong thời gian trung ấm để giúp người chết tái sinh tốt đẹp.
Giáo Phận Công Giáo San Diego ra lệnh cấm các linh mục không được ký giấy xin miễn chích ngừa chống COVID-19. Kevin Eckery, phát ngôn nhân giáo phận S.D., nói rằng giáo phận không ủng hộ việc miễn chích ngừa, nói là không có lý do tôn giáo nào bịện hộ cho miễn chích ngừa. Linh mục Bernardo Lara nói rõ hơn, rằng giáo hội khuyến khích đi chích ngừa.
Nhưng sống như thế nào đây? Là một câu hỏi rất lớn mà xưa nay đã có nhiều câu trả lời rồi. Riêng tôi dưới nhãn quan của một người Tăng Sĩ của Phật Giáo, thực hành theo lời dạy của Đức Phật, ngoài giáo lý giải thoát, giác ngộ của Đức Phật đã dạy ra, hằng ngày chúng ta phải tiếp xúc với đời thường. Nên đã là Phật tử, chúng ta cần phải rõ biết cái nhân và cái quả và làm sao có thể làm chủ được chính mình trong các động tác đi, đứng, nằm, ngồi, ăn uống, giao tiếp, tiền bạc, nợ nần, tốt xấu, thị phi, nhơn ngã, bỉ thử v.v…
Michigan đã vượt qua dấu mốc 20,000 người chết từ đại dịch Covid-19, với viên chức sức khỏe hàng đầu của tiểu bang cảnh báo rằng người dân phải tiếp tục thực hiện các đề phòng, theo AP tường thuật hôm Thứ Bảy, 14 tháng 8 năm 2021. Các viên chức sức khỏe tiểu bang báo cáo hôm Thứ Sáu rằng Michigan đã có tổng số 20,011 người chết kể từ khi ghi nhận lần đầu vào tháng 3 năm 2020.
Tổng Thống Joe Biden hôm Thứ Bảy, 14 tháng 8 năm 2021, đã ra lệnh đưa thêm 1,000 binh sĩ Hoa Kỳ tới Afghanistan, nâng tổng số quân nhân Mỹ lên 5,000 người để bảo đảm điều mà Biden gọi là một cuộc rút quân đội Mỹ và đồng minh “trật tự và an toàn,” theo bản tin của AP tường thuật hôm Thứ Bảy. Quân đội Hoa Kỳ cũng sẽ giúp di tản những người Afghanistan đã làm việc với quân đội trong thời gian cuộc chiến gần hai thập niên.
Một trận động đất dữ dội 7.2 độ đã làm rung chuyển miền tây nam của Haiti hôm Thứ Bảy, 14 tháng 8 năm 2021, giết chết ít nhất 304 người và làm bị thương ít nhất 1,800 người khác khi các tòa nhà đổ nát thành đống gạch vụn, theo bản tin của Hãng Thông Tấn Mỹ AP tường thuật hôm Thứ Bảy. Thủ Tướng Haiti Ariel Henry nói rằng ông đã gấp rút trợ giúp các khu vực nơi những thị trấn bị phá hủy và các bệnh viện tràn ngập bệnh nhân đến.
Một chủ nhà người Mỹ gốc Á Châu nói rằng người Da Đen làm hợp đồng mà bà đã thuê để tân trang lại căn nhà của bà đã báo cáo rằng một sợi dây thòng lọng đã treo từ một cây trong khu vườn nhà của bà, theo bản tin của Yahoo News tường thuật hôm Thứ Sáu, 13 tháng 8 năm 2021. Julia Ho (có lẽ họ Hồ mà bản tin tiếng Anh không đánh dấu) đã làm chủ căn nhà gần 5 năm và bà đi khỏi nhà khi sự kiện này đã xảy ra, theo Đài Phát Thanh St. Louis Public Radio cho biết. Người làm hợp đồng đã liên lạc với Ty Cảnh Sát Thành Phố St. Louis của tiểu bang Missouri, ngay tức thì sau khi phát hiện dây thòng lọng. Một cuộc điều tra đang diễn ra.
Tháng 7 là tháng nóng nhất thế giới từ trước tới nay, theo cơ quan khoa học và giám sát liên bang Hoa Kỳ đã phúc trình qua bản tin của BBC tiếng Anh hôm Thứ Sáu, 13 tháng 8 năm 2021. Tài liệu cho thấy rằng nhiệt độ kết hợp trên đất liền và mặt biển là 0.93 độ C (1.68 độ F) trên mức trung bình 15.8 độ C (60.4 độ F) của Thế Kỷ 20. Đó là nhiệt độ cao nhất kể từ khi ghi nhận đã bắt đầu cách nay 142 năm. Kỷ lục trước đó, được xác lập vào tháng 7 năm 2016, là tương đương nhiệt độ của năm 2019 và 2020.
Những người Mỹ có nguy cơ cao từ Covid-19 bởi vì các hệ thống miễn dịch bị suy yếu trầm trọng hiện được phép chích liều thuốc chích ngừa thứ ba trong hy vọng được bảo vệ khá hơn, sự thay đổi chính sách được ủng hộ hôm Thứ Sáu bởi các cố vấn của chính phủ, theo bản tin của AP tường thuật hôm Thứ Sáu, 13 tháng 8 năm 2021. Cơ Quan FDA đã quy định rằng những người giải phẫu thay nội tạng và các bệnh nhân suy yếu hệ miễn dịch tương tự khác có thể chích liều thứ ba của loại thuốc Pfizer hay Moderna. Nhưng quyết định cung cấp thêm một liều chỉ dành cho những người trong nhóm có nguy cơ cao, không phải cho công chúng nói chung.
Vào khoảng xế chiều Thứ Năm, Zahra, mẹ cô và 3 chị em của cô lúc đó đang trên đường đi ăn tối tại nhà một người chị em khác khi họ nhìn thấy nhiều người bỏ chạy và nghe nhiều tiếng súng nổ trên đường, theo bản tin của Hãng Thông Tấn Mỹ AP tường thuật hôm Thứ Sáu, 13 tháng 8 năm 2021. “Taliban tới đây rồi!” nhiều người la lên như thế. Chỉ trong vài phút, mọi thứ đã thay đổi đối với cư dân 26 tuổi sống tại tỉnh Herat, là thành phố lớn thứ ba của Afghanistan.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.