Hôm nay,  

Chiều buông… (đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

18/12/202106:32:00(Xem: 4893)
blankBìa sách Khong Đứng Mãi Trong Tranh, và tác giả Lê Chiều Giang
  .

Chiều buông…

 

(đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

 

Đỗ Nghê

 

 

 

Không biết nên gọi Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang là gì cho đúng? Tùy bút? Không phải. Tản mạn? Không phải. Viết ngắn? Không phải. Thơ... Ừ, thơ. Đúng là thơ rồi. Nó cuốn hút. Nó xao xuyến. Nó ray rứt. Nhưng, thực ra thì nó có hơi hướm của một hồi ký hơn với rất nhiều những năm, những tháng, những ngày... cùng với những yêu thương, khóc giấu, khổ đau… Nhưng hình như vẫn không phải là hồi ký, tuy dàn trải cả một đời người, một kiếp người. Tôi biết mình vẫn cứ lẽo đẽo tìm theo những rêu phong của ngày tháng cũ (64). Nó trộn lẫn thơ với nhạc với họa, âm thanh và màu sắc, tưởng tượng và sự kiện. Nó tuôn chảy như một dòng sông, “yên ba giang thượng” mỗi khi chiều xuống…

 

 

Ta có thể hỏi tò mò: Khi muốn Không đứng mãi trong tranh thì người ta làm cách nào? Mà thiệt ra có mấy cách đâu! Những bức tranh đời đó. Một bức bị xé toang với những lời chát đắng. Một bức bị giấu nhẹm với nước mắt và giận hờn. Một bức với những sắc màu sặc sỡ như để bù đắp mà không kịp hoàn tất, để rồi vùi theo với nhan sắc trăm năm.

 

 

Không đứng mãi trong tranh là lúc muốn xổ lồng bay xa. Thiệt không dễ! Bởi muốn bay mà vẫn còn ngập ngừng e sợ. Cái gì làm cho ngập ngừng, e sợ, nấn ná?

Và tôi cứ lẳng lơ, tôi rất lẳng lơ viết những chữ mông lung, vật vờ như gió… sáng trưa chiều tối với hằng tỷ bức email như vậy.

Vẫn có một bờ vực còn đó. Một giới tuyến không thể vượt qua.

Tôi biết mình không được bước xa hơn, dù chỉ là một inch nhỏ. Chúng tôi  dừng lại, đứng ngay ngắn ngay lằn ranh khắt khe nhất của định mệnh. Với tới nhau qua khoảng không gian xa vời ngàn dặm, mù tăm (156).

 

 

Nhưng tuổi vẫn chẳng tha người. Đó là khi người ta “Kên” với tuổi đời. Khi chợt nghĩ tới số 60, tôi nhắm mắt uống thêm ba hớp café một lúc...  Nếu café mà làm tan biến mất được cái số đáng sợ này, chiều nay tôi tình nguyện uống thêm vài ngàn ly nữa…

Phản ứng với số 60 dễ ghét, tôi tiếp tục măc jeans bó sát, áo trễ xuống thêm chút nữa và luôn đi giày cao gót… khua vang, vọng theo mỗi bước chân. Tôi cố gắng hết sức để nhìn như 50 hay trẻ hơn thế… (145).

 

Để rồi chợt nhận ra “thế gian hằng như mộng”:

 

Thiên hạ hay bàn về những điều bất biến, những bền bỉ trăm năm… tôi tính theo phút theo giây.

Những bóng những bọt của đời người (148).

 

Giật mình,

Ta

Chắc phải… yêu thôi.

 

(Liều mạng, 151).

 

Khi yêu thương và được yêu thương, tháng ngày như ngắn lại, tôi sợ đời sẽ hết, tôi sợ ngày sắp hết… Và chúng tôi hấp tấp vội vàng. Vội vàng nhưng… “tinh khiết”.

Một thứ “tình yêu hàm thụ”.

 

Tôi về lại vị trí mình đang đứng, ngó mông ra cuối chân trời, thấy có những óng ánh của hai chữ “Đạo đức”. Với tôi, nó không chỉ phù phiếm mà rất nhiều khi mang ý nghĩa của những người Dại dột, không biết sống và chẳng bao giờ dám sống. (159).

 

Thấy không, xổ lồng bay xa đâu có dễ.

 

Đứng mãi trong tranh

Đóng vai:

Góa phụ

Sáng nay ta

Ra với mặt trời

Như kẻ xa xôi về lại trái đất…

 

Rồi nhìn quanh quất, vội vã lại bước vào trong tranh:

 

… Diễn tiếp

Hỡi thế gian

Ta

Bỏ cuộc chơi.

(Đầu hàng,103).

 

 

Duyên chăng? Nghiệp chăng? Từ những ngày còn thơ đọc mà chẳng cần hiểu với Krishnamurti Tagore, Khalil Gibran, Hermann Hesse… Những ngày lang thang phòng tranh, Pagode, Givral… Những ngày trốn học, cà phê góc phố, bỏ Lễ nhà thờ, canh giờ về muộn…

Những ngọn lửa nhỏ cứ ngún dần như thể đợi một cơn gió. Và gió đã bùng lên.

 

Bước vào trong tranh, có lúc như ngựa chứng, tóc bờm tung bay như phi nước đại, cổ vươn cao ngoằng hí vang, cho nên không ngạc nhiên khi tranh thiếu nữ của NĐ luôn kề bên một bóng ngựa phi đường xa dưới bóng trăng huyền hoặc lẫn bóng tối u mê giữa ngàn lá biếc.

Sự cách điệu không hài hòa làm cho gương mặt có sắc sáng như trăng, lại thêm chút bóng tối của u mê (11).

 

 

Lê Chiều Giang viết Không đứng mãi trong tranh có khi như thơ, có khi như nhạc, như họa. Giọng điệu đôi khi ngổ ngáo, khinh bạc, nhưng ẩn chứa bên trong là rụt rè, bẽn lẽn, đắn đo…

Cái đó làm cho Không đứng mãi trong tranh đáng đọc, để thấy thương hơn một nhan sắc, một tính cách, một số phận như dòng sông những buổi chiều về...

 

 Chiều buông

Trên dòng sông cuốn mau…

…………………….

 

Về đâu?

Bọt bèo tuôn khắp nơi…

 

Để rồi, nhận ra cõi vô lượng tâm:

 

“Bể sầu không nhiều, nhưng cũng đủ yêu…”

 

(Chiều về trên sông, Phạm Duy)

                   

 

(ĐN Saigon,12.2021)

 



 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Các quan chức Ukraine và Hoa Kỳ đã họp kín trong khoảng hơn 8 giờ tại Jeddha, Saudi Arabia vào thứ Ba, 11/3/2025, để tìm ra giải pháp chấm dứt chiến tranh với Nga, trong khi Kiev đưa ra đề nghị ngừng bắn một phần trên không và trên biển. Phái đoàn của Hoa Kỳ gồm có Cố Vấn An Ninh Quốc Gia Mike Waljz, Ngoại Trưởng Marco Rubio. Phái đoàn Ukraine gồm Ngoại Trưởng Andrii Sybiha, Bộ Tưởng Quốc Phòng Rustem Umerov và Chánh Văn Phòng Tổng Thống Andriy Yermak.
Dữ liệu cho thấy phân biệt đối xử tại nơi làm việc vẫn là rào cản đối với sự thăng tiến nghề nghiệp của phụ nữ da đen.
DB Anh Mike Martin: Nga có thể "làm sụp đổ NATO" với cú thử Điều 5, khi cho lính mặc quân phục ẩn danh tấn công Narva (thị trấn Estonia giáp biên) rồi sẽ "hiếp dâm và thảm sát" như ở Ukraine. - Dân Ukraine sợ Zelensky nhượng bộ Nga (và Trump) quá nhiều: 47,1% không chấp nhận nếu nhượng đất cho Nga và bị cấm vào NATO, chỉ 8,2% nói đồng ý vì cần hòa bình
(WASHINGTON, ngày 11 tháng 3, Reuters) – Hạ viện Hoa Kỳ (do Đảng Cộng hòa kiểm soát) đã thông qua dự luật ngân sách tạm thời để duy trì hoạt động của các cơ quan liên bang, ngăn chặn nguy cơ chính phủ phải đóng cửa sau thứ Sáu (14/3). Tổng thống Donald Trump vẫn đang điên cuồng theo đuổi chính sách cắt giảm quy mô bộ máy chính phủ liên bang.
(HOA KỲ, ngày 11 tháng 3, Reuters) – Tình hình dịch sởi tại Texas và New Mexico ngày càng trở nên đáng lo ngại khi số ca nhiễm tăng thêm 28 trường hợp chỉ trong vòng 5 ngày. Tính đến nay, tổng số ca nhiễm tại hai bang này đã lên tới 256 ca kể từ khi dịch sởi bùng phát vào cuối tháng 1.
Hhiện tượng mới của nhiều người dân Nam Hàn ưa chuộng thiền tập chánh niệm nhưng không muốn gắn liền với các giáo hội. Một điểm cũng đáng chú ý ở Nam Hàn hiện nay là khuynh hướng hồi phục tín ngưỡng dân gian Shamanism, có thể dịch là tín ngưỡng Thầy Pháp dân gian, có thể đối chiếu phần nào tương đương như Đạo Mẫu tại Việt Nam
- Rủ nhau đốt tiền: 5 vị khách tỷ phú của Trump bốc hơi 209 tỷ đô tài sản kể từ lễ nhậm chức của Trump - Rạng sáng hôm nay, cổ phiếu Tesla Inc. tăng 3% nhờ Trump nói sẽ mua liền 1 xe Tesla mới - Cổ phiếu Mỹ lao đốc hơn 1.000 điểm vào chiều Thứ Hai, gây cơ nguy suy thoái kinh tế. - Musk la làng: mạng X bị tấn công, đứt mạng mấy giờ liền
(NEW YORK, ngày 10 tháng 3, Reuters) – Tòa án đã ra phán quyết tạm dừng lệnh trục xuất Mahmoud Khalil, sinh viên người Palestine tại Đại học Columbia. Vụ trục xuất này là một phần trong chiến dịch trấn áp của chính quyền Trump đối với những người biểu tình chống Israel. Phiên tòa xét xử được lên lịch vào thứ Tư (12/3).
(MONTREAL/JEDDAH, ngày 10 tháng 3, Reuters) – Ngoại trưởng Marco Rubio tuyên bố: Hoa Kỳ phản đối việc sử dụng những từ ngữ có thể làm tổn hại đến việc cố gắng đưa Nga và Ukraine đến bàn đàm phán. Trước thềm cuộc họp của Nhóm G7 trong tuần này, Washington đã có những tranh cãi với các đồng minh, làm dấy lên lo ngại về nguy cơ bế tắc trong việc đạt được đồng thuận chung.
Cùng với một chủng virus cúm độc lực hơn, sự hoài nghi về vaccine, những thay đổi về chính sách công, thông tin sai lệch, và nỗi sợ bị trục xuất của cộng đồng di dân đã góp phần tạo nên cơn bão hoàn hảo cho một mùa cúm
- Trump thú nhận Ukraine có thể không tồn tại nổi trong cuộc chiến chống lại Nga ngay cả khi có Mỹ hỗ trợ - TNS Cộng Hòa Lindsey Graham xin Trump tái tục viện trợ quân sự và chia sẻ thông tin tình báo với Ukraine: chơi vậy tệ hơn vụ Mỹ rời bỏ Afghanistan - Zelensky: Ukraine đã tìm hòa bình ngay từ "giây đầu tiên" của cuộc chiến với Nga chứ không hiếu chiến như Trump nói
Mark Carney, 59 tuổi, đã giành chiến thắng với hơn 85% số phiếu trong cuộc bầu chọn để kế nhiệm Justin Trudeau làm lãnh đạo đảng Tự do. Điều đó cũng đồng nghĩa với việc ông sẽ sớm đảm nhiệm vị trí Thủ tướng Canada. ”Tôi sẽ làm việc không ngừng nghỉ với một mục tiêu duy nhất: xây dựng một Canada mạnh mẽ hơn cho tất cả mọi người”, ông tuyên bố trong bài phát biểu đầu tiên trên cương vị lãnh đạo đảng.
Thương vụ ở các tiệm ở biên giới Mỹ-Canada suy giảm 80%. Một cửa hàng biên giới ở tỉnh British Columbia của Canada, tỉnh đang giáp biên với 3 tiểu bang Mỹ Washington, Idaho, và Montana, đang chao đảo vì doanh số giảm 80%, khi căng thẳng thương mại và lòng trung thành của người tiêu dùng thay đổi làm lung lay nền tảng của cửa hàng.
Nếu anh không nói! Ai nói? Bây giờ không nói! Bao giờ? Chuyện ông Dương Văn Minh. Tại sao ông lại ra nhận trách nhiệm vào 2 ngày sau cùng. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu tướng Minh cũng theo đoàn tầu hải quân VNCH tách bến Sài Gòn ra đi đêm 29 tháng 4-1975. Nhưng ông quyết định ở lại chỉ để lãnh đòn thù trước mặt và sự sỉ nhục của bạn sau lưng. Từ suốt 50 năm qua, cứ đến 30 tháng 4 là mọi người đều nhắc đến câu chuyện tướng Dương Văn Minh đầu hàng với biết bao nhiêu là oán trách. Riêng chúng tôi vẫn giữ trong lòng những suy nghĩ khác.
Đau đớn kinh tế: Tổng thống Donald Trump và các đồng minh của ông đã bắt đầu ám chỉ rằng người Mỹ có thể phải chịu một số đau đớn về kinh tế khi chính quyền thực hiện kế hoạch áp thuế đối với hàng tỷ đô la hàng hóa nhập cảng vào Hoa Kỳ và sa thải hàng nghìn công nhân liên bang trên khắp cả nước. Phát biểu trước Quốc hội tuần này, Trump đã cảnh báo người dân Mỹ rằng họ sẽ phải đối mặt với "một chút xáo trộn" từ kế hoạch áp thuế toàn diện đối với hàng tỷ đô la hàng hóa của ông.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.