Hôm nay,  

Chiều buông… (đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

18/12/202106:32:00(Xem: 4999)
blankBìa sách Khong Đứng Mãi Trong Tranh, và tác giả Lê Chiều Giang
  .

Chiều buông…

 

(đôi dòng về Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang)

 

Đỗ Nghê

 

 

 

Không biết nên gọi Không đứng mãi trong tranh của Lê Chiều Giang là gì cho đúng? Tùy bút? Không phải. Tản mạn? Không phải. Viết ngắn? Không phải. Thơ... Ừ, thơ. Đúng là thơ rồi. Nó cuốn hút. Nó xao xuyến. Nó ray rứt. Nhưng, thực ra thì nó có hơi hướm của một hồi ký hơn với rất nhiều những năm, những tháng, những ngày... cùng với những yêu thương, khóc giấu, khổ đau… Nhưng hình như vẫn không phải là hồi ký, tuy dàn trải cả một đời người, một kiếp người. Tôi biết mình vẫn cứ lẽo đẽo tìm theo những rêu phong của ngày tháng cũ (64). Nó trộn lẫn thơ với nhạc với họa, âm thanh và màu sắc, tưởng tượng và sự kiện. Nó tuôn chảy như một dòng sông, “yên ba giang thượng” mỗi khi chiều xuống…

 

 

Ta có thể hỏi tò mò: Khi muốn Không đứng mãi trong tranh thì người ta làm cách nào? Mà thiệt ra có mấy cách đâu! Những bức tranh đời đó. Một bức bị xé toang với những lời chát đắng. Một bức bị giấu nhẹm với nước mắt và giận hờn. Một bức với những sắc màu sặc sỡ như để bù đắp mà không kịp hoàn tất, để rồi vùi theo với nhan sắc trăm năm.

 

 

Không đứng mãi trong tranh là lúc muốn xổ lồng bay xa. Thiệt không dễ! Bởi muốn bay mà vẫn còn ngập ngừng e sợ. Cái gì làm cho ngập ngừng, e sợ, nấn ná?

Và tôi cứ lẳng lơ, tôi rất lẳng lơ viết những chữ mông lung, vật vờ như gió… sáng trưa chiều tối với hằng tỷ bức email như vậy.

Vẫn có một bờ vực còn đó. Một giới tuyến không thể vượt qua.

Tôi biết mình không được bước xa hơn, dù chỉ là một inch nhỏ. Chúng tôi  dừng lại, đứng ngay ngắn ngay lằn ranh khắt khe nhất của định mệnh. Với tới nhau qua khoảng không gian xa vời ngàn dặm, mù tăm (156).

 

 

Nhưng tuổi vẫn chẳng tha người. Đó là khi người ta “Kên” với tuổi đời. Khi chợt nghĩ tới số 60, tôi nhắm mắt uống thêm ba hớp café một lúc...  Nếu café mà làm tan biến mất được cái số đáng sợ này, chiều nay tôi tình nguyện uống thêm vài ngàn ly nữa…

Phản ứng với số 60 dễ ghét, tôi tiếp tục măc jeans bó sát, áo trễ xuống thêm chút nữa và luôn đi giày cao gót… khua vang, vọng theo mỗi bước chân. Tôi cố gắng hết sức để nhìn như 50 hay trẻ hơn thế… (145).

 

Để rồi chợt nhận ra “thế gian hằng như mộng”:

 

Thiên hạ hay bàn về những điều bất biến, những bền bỉ trăm năm… tôi tính theo phút theo giây.

Những bóng những bọt của đời người (148).

 

Giật mình,

Ta

Chắc phải… yêu thôi.

 

(Liều mạng, 151).

 

Khi yêu thương và được yêu thương, tháng ngày như ngắn lại, tôi sợ đời sẽ hết, tôi sợ ngày sắp hết… Và chúng tôi hấp tấp vội vàng. Vội vàng nhưng… “tinh khiết”.

Một thứ “tình yêu hàm thụ”.

 

Tôi về lại vị trí mình đang đứng, ngó mông ra cuối chân trời, thấy có những óng ánh của hai chữ “Đạo đức”. Với tôi, nó không chỉ phù phiếm mà rất nhiều khi mang ý nghĩa của những người Dại dột, không biết sống và chẳng bao giờ dám sống. (159).

 

Thấy không, xổ lồng bay xa đâu có dễ.

 

Đứng mãi trong tranh

Đóng vai:

Góa phụ

Sáng nay ta

Ra với mặt trời

Như kẻ xa xôi về lại trái đất…

 

Rồi nhìn quanh quất, vội vã lại bước vào trong tranh:

 

… Diễn tiếp

Hỡi thế gian

Ta

Bỏ cuộc chơi.

(Đầu hàng,103).

 

 

Duyên chăng? Nghiệp chăng? Từ những ngày còn thơ đọc mà chẳng cần hiểu với Krishnamurti Tagore, Khalil Gibran, Hermann Hesse… Những ngày lang thang phòng tranh, Pagode, Givral… Những ngày trốn học, cà phê góc phố, bỏ Lễ nhà thờ, canh giờ về muộn…

Những ngọn lửa nhỏ cứ ngún dần như thể đợi một cơn gió. Và gió đã bùng lên.

 

Bước vào trong tranh, có lúc như ngựa chứng, tóc bờm tung bay như phi nước đại, cổ vươn cao ngoằng hí vang, cho nên không ngạc nhiên khi tranh thiếu nữ của NĐ luôn kề bên một bóng ngựa phi đường xa dưới bóng trăng huyền hoặc lẫn bóng tối u mê giữa ngàn lá biếc.

Sự cách điệu không hài hòa làm cho gương mặt có sắc sáng như trăng, lại thêm chút bóng tối của u mê (11).

 

 

Lê Chiều Giang viết Không đứng mãi trong tranh có khi như thơ, có khi như nhạc, như họa. Giọng điệu đôi khi ngổ ngáo, khinh bạc, nhưng ẩn chứa bên trong là rụt rè, bẽn lẽn, đắn đo…

Cái đó làm cho Không đứng mãi trong tranh đáng đọc, để thấy thương hơn một nhan sắc, một tính cách, một số phận như dòng sông những buổi chiều về...

 

 Chiều buông

Trên dòng sông cuốn mau…

…………………….

 

Về đâu?

Bọt bèo tuôn khắp nơi…

 

Để rồi, nhận ra cõi vô lượng tâm:

 

“Bể sầu không nhiều, nhưng cũng đủ yêu…”

 

(Chiều về trên sông, Phạm Duy)

                   

 

(ĐN Saigon,12.2021)

 



 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Kể từ ngày thứ Năm, 19 tháng 3 năm 2020, Tòa Đại sứ và Tòa Lãnh sự Hoa Kỳ tại Việt Nam đã hủy bỏ tất cả những cuộc phỏng vấn thường lệ cấp chiếu khán (visa) di dân và phi di dân. Họ sẽ trở lại công việc thường lệ này sớm nhưng chưa thể cho biết chính xác thời gian. Họ sẽ đăng thông báo về việc tái hẹn phỏng vấn cho những đương đơn đã có lịch phỏng vấn nhưng bị hủy bỏ vì đại dịch Covid-19, trên trang mạng điện tử https://vn.usembassy.gov/visas/immigrant-visas/.
Nỗi lo sợ Thế Chiến thứ 3 được khơi dậy một lần nữa sau khi quân đội TQ tổ chức tập trận dữ dội trên Biển Đông nhiều tranh chấp. Cuộc tập trận gồm Thủy Quân Lục Chiến của Quân Đội Giải Phóng Nhân Dân TQ và được báo cáo phô bày cách quân đội của quốc gia cộng sản này có thể tung ra thế lực khắp các vùng biển tranh chấp. Cuộc tập trận diễn ra hôm 5 tháng 5. Thủy Quân Lục Chiến tập trận chống hải tặc gần Quần Đảo Hoàng Sa. Cuộc tập trận cho thấy khả năng của thủy quân lục chiến TQ đối với các lân bang vào lúc các căng thẳng đang gia tăng trong vùng.
2 tuần sau khi Thống Đốc Texas Greg Abbott bắt đầu tái mở cửa kinh tế, tiểu bang miền nam này hôm Thứ Bảy báo cáo 1,801 trường hợp được xác nhận bị lây nhiễm vi khuẩn corona đánh dấu sự gia tăng cao nhất trong một ngày các trường hợp kể từ bắt đầu đại dịch. Trong số các trường hợp mới, 734 là từ các quận Potter và Randall. “Các trường hợp mới của những quận này phần nhiều từ việc thử nghiệm các nhân viên tại các nhà máy thịt trong vùng. Ngày càng có nhiều kết quả thử nghiệm từ các nhà máy được dự đoán,” theo Bộ Y Tế Texas cho biết trong Twitter.
Các bác sĩ đang chật vật xác định các bệnh nhân vi khuẩn corona nào sẽ phát triển các trường hợp nguy kịch mà đòi hỏi phải vào bệnh viện và đặt họ trước nguy cơ tử vong. Một nghiên cứu vừa được phổ biến có thể cung cấp phương cách tiên đoán chính xác nguy cơ sắp chết của bệnh nhân từ COVID-19. Các tác giả của nghiên cứu được đăng trong tạp chí Nature Machine Intelligence đã tạo ra một mẩu để tìm kiếm 3 đánh dấu sinh học – mà có thể được đo lường trong một giọt máu – có thể cho thấy trường hợp của bệnh nhân có thể trở thành nguy kịch trong hơn 10 ngày tới hay không, với ít nhất 90% chính xác.
Các nhà Dân Chủ tại Quốc Hội hôm Thứ Bảy tuyên bố rằng họ yêu cầu tất cả hồ sơ và văn bản liên quan đến quyết định của TT Trump sa thải Tổng Thanh Tra Bộ Ngoại Giao Steve Linick, là viên chức giám sát chính phủ thứ 4 mà Trump đã sa thải hay tìm cách đuổi đi trong 6 tuần lễ qua. “Chúng tôi chống lại việc sa thải vì động cơ chính trị đối với các vị tổng thanh tra và việc Trump đuổi đi những chức vụ quan trọng này,” theo Dân Biểu New York Eliot Engel, chủ tịch Ủy Ban Ngoại Vụ Hạ Viện, và Thượng Nghị Sĩ New Jersey Robert Mendedez, nhà Dân Chủ lãnh đạo Ủy Ban Đối Ngoại Thượng Viện, đã viết như thế trong lá thư gửi tới thứ trưởng ngoại giao.
Ngày hôm nay, Phó Chủ Tịch Hội Đồng Giám Sát Quận Cam và Giám Sát Viên Lisa Bartlett, Địa Hạt 5 đã tháo khoán kế hoạch HEART Plan trị giá $101 triệu Mỹ Kim khẩn thiết để trợ giúp các tiểu doanh nghiệp Quận Cam, các chương trình dịch vụ cộng đồng và cư dân. Kế hoạch này đã ủng hộ đề nghị của Giám Sát Viên Doug Chaffee trong phiên họp đặc biệt của HĐGS ngày 12 tháng 5 là Hội Đồng sẽ lưu ý một kế sách phân chia đồng đều ngân khoản này cho 5 địa hạt của Quận Cam.
Hóa chất có thể gây nhiễm vào bất cứ giai đoạn nào trong tiến trình phát triển và tăng trưởng của các loài động vật và thực vật. Người ta gọi đây là hiện tượng tích lũy sinh học (bioaccumulation). Ngoài ra, trong lúc sản xuất, biến chế, bảo quản và tồn trữ, hóa chất cũng đôi khi dễ dàng lây nhiễm vào thực phẩm.
Tại nhà thờ Thánh Linh, 17270 Ward Street, Fountain Valley, CA 92708, vào sáng Thứ Bảy, ngày 16 tháng 5 năm 2020, Project Vietnam, Hội Y Sĩ Việt Nam Nam California, University Irvine California, Timetogiveback “ Togethe for Community Health and Safety” tổ chức xét nghiệm Covid -19 miễn phí tại sân đậu xe nhà thờ Thánh Linh, theo ông Ngô Chí Thiềng, cựu Chủ Tịch Cộng Đồng Việt Nam Nam Cali và Tiến Sĩ Đinh Xuân Quân cho biết từ lúc 7 giờ sáng đã có hàng trăm đồng hương, trong đó có một số cư dân các sắc tộc xếp hàng theo khoảng cách quy định để chờ được xét nghiệm Covid -19 miễn phí.
Robert Redfield, lãnh đạo Các Trung Tâm Kiểm Soát và Ngăn Ngừa Bệnh Tật Hoa Kỳ (CDC), hôm Thứ Sáu cảnh báo về khả năng rất cao rằng Hoa Kỳ sẽ có nhiều hơn 100,000 người thiệt mạng vì vi khuẩn corona vào đầu tháng 6 tới. “Các theo dõi của CDC đối với 12 mẩu tiên đoán khác nhau về khả năng tử vong từ COVID-19 tại Hoa Kỳ. Tính tới ngày 11 tháng 5, tất cả tiên đoán sự gia tăng số tử vong trong những tuần lễ tới và tổng số cao hơn 100,000 vào ngày 1 tháng 6,” theo Redfield viết Twitter cho biết. 89,420 người đã thiệt mạng tại Hoa Kỳ tính tới Thứ Bảy, 16 tháng 5, với hơn 1 triệu rưỡi người bị lây nhiễm vi khuẩn corona. Trong khi đó hơn 8 thủy thủ trên Hàng Không Mẫu Hạm USS Theodore Roosevelt đã thử nghiệm dương tính lần thứ 2 với vi khuẩn corona, nâng tổng số thủy thủ bị lây nhiễm lần thứ 2 lên 13 người trong lúc phục vụ trên chiếc mẫu hạm này.
Trung Quốc đã xác nhận rằng họ đã ra lệnh cho các phòng thí nghiệm trái phép để hủy diệt các mẩu vi khuẩn corona mới nhưng nhấn mạnh rằng đó là vì “lý do an toàn sinh học.” Tuyên bố này đến sau khi Ngoại Trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo đã nhiều lần nói rằng TQ từ chối trao các mẩu vi khuẩn lấy từ các bệnh nhân bị truyền nhiễm COVID-19 vào cuối tháng 12 năm ngoái và rằng các viên chức đã hủy diệt các mẩu ban đầu, theo báo South China Morning Post cho hay.
Bạch Ốc có vẻ ủng hộ đợt hai của ngân phiếu tài trợ giúp chống vi khuẩn corona, ngược với sự không đồng ý của các nhà lập pháp Cộng Hỏa tại Thượng Viện, theo CNBC tường thuật cho biết hôm Thứ Năm, trích thuật 2 viên chức cao cấp của chính phủ. Trong một tuyên bố gửi tới CNBC, Bạch Ốc không tức thì xác nhận tường thuật trên, nhưng nói rằng, “Như TT Trump đã nói, chúng ta sẽ bảo đảm rằng chúng ta chăm sóc tất cả người Mỹ để chúng ta vươn dậy từ thách thức sức khỏe, mạnh hơn, và với sự phồn thịnh kinh tế, là lý do tại sao Bạch Ốc đã tập trung vào việc ủng hộ phát triển, thuế giới trung lưu và gỡ bỏ luật lệ.”
Ngày hôm nay, 15 tháng 5, ba Dân Biểu Liên Bang Hoa Kỳ đại diện cho cộng đồng người Việt tại Quận Cam, bao gồm có Dân Biểu Lou Correa (CA-46), Dân Biểu Alan Lowenthal (CA-47), và Dân Biểu Harley Rouda (CA-48) đã gửi một lá thư đến cho Thống Đốc Gavin Newsom của Tiểu Bang California liên quan đến phát biểu gần đây của ông về các tiệm nail cũng như việc lời nói của ông đã gây nên nhiều sự quan tâm và đau buồn trong cộng đồng người Việt, đặc biệt là tại Little Saigon.
Tôi sinh ra trong miền Nam, sau ngày thày u tôi di cư vào Nam năm 1954. Ngày còn bé chưa biết chiến tranh là gì. Đến năm 10 tuổi thấy đám tang ông chú họ với quan tài phủ cờ, nến lung linh, nghe nhiều tiếng khóc lóc thảm thương sao buồn quá. Chú là sĩ quan dù, chết trận ở Đồng Xoài. Thày tôi và bố chú đi nhận xác ở Tổng Y viện Cộng hoà. Nghe thày kể khi đi phải mang theo tỏi để lúc vào nhà xác đưa lên mũi khử mùi hôi. Nhiều xác chết, không biết chú nằm ở đâu, bố chú khấn nguyện “Con ơi! Nếu con chết thiêng thì ra dấu cho bố biết để nhận con”. Một xác người động đậy và đó là chú.
Thống Đốc New York Andrew Cuomo đã tuyên bố rằng lệnh ở trong nhà của tiểu bang, hết hạn hôm Thứ Sáu, 15 tháng 5, được gia hạn tới ngày 13 tháng 6. “Cả các trường hợp liên quan đi lại và truyền nhiễm do tiếp xúc cộng đồng của COVID-19 đã được công bố chính thức tại Tiểu Bang New York và được dự kiến sẽ tiếp tục,” theo sắc lệnh hành pháp của thống đốc cho biết trong việc tiếp tục chính sách “Tiểu Bang New York Ngừng” mà đã có hiệu lực trong tháng 3. “Tất cả các cơ chế thi hành bởi chính quyền tiểu bang và địa phương sẽ tiếp tục áp dụng hoàn toàn và có hiệu lực cho đến ngày 13 tháng 6, ngoại trừ sau này được gia hạn hay thay đổi bởi Sắc Lệnh Hành Pháp tương lai,” theo ông Cuomo cho biết hôm ký ban hành lệnh vào Thứ Năm.
Hôm Thứ Sáu, 15 tháng 5, TQ đã thúc giục Hoa Kỳ đáp ứng một nửa và tăng cường hợp tác trong việc chống lại đại dịch vi khuẩn corona sau khi TT Trump đe dọa cắt đứt quan hệ song phương. Mối quan hệ giữa 2 cường quốc kinh tế lớn nhất thế giới đã xấu đi trong những tuần lễ gần đây, với cả hai bên kình nhau về xuất phát của vi khuẩn đã giết chết hơn 300,000 người.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.