
Israel phát động chiến dịch quân sự quy mô lớn tại cả hai đầu Gaza, khiến hàng trăm người Palestine thiệt mạng chỉ trong một tuần. Đối mặt với sức ép quốc tế và nguy cơ nạn đói bùng phát, họ đồng ý mở đường cho thực phẩm viện trợ được vào Gaza với số lượng không nhiều. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
(CAIRO/JERUSALEM, ngày 18 tháng 5, Reuters) – Sau khi mở các cuộc tấn công quy mô lớn bằng bộ binh ở cả phía bắc và nam Dải Gaza, Israel ra thông cáo sẽ nới lỏng một phần lệnh phong tỏa và cho phép đưa vào một số ít thực phẩm thiết yếu.
Lệnh phong tỏa viện trợ được áp đặt từ tháng 3, và đã vấp phải phản ứng dữ dội từ cộng đồng quốc tế, nhất là khi tình hình khủng hoảng lương thực ngày càng nghiêm trọng. Trước áp lực đó, Israel đã gia tăng các chiến dịch quân sự ở Gaza. Theo các viên chức y tế Palestine, trong tuần qua đã có hàng trăm người thiệt mạng trong các cuộc không kích, riêng đêm qua có tới 130 người chết.
Văn phòng Thủ tướng Netanyahu cho biết: “Theo đề nghị từ Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), và để đáp ứng nhu cầu mở rộng chiến dịch quân sự nhằm đánh bại Hamas, Israel sẽ cho phép một số ít thực phẩm viện trợ được chuyển vào Dải Gaza, nhằm tránh để cuộc khủng hoảng nhân đạo do nạn đói bùng phát.”
Eri Kaneko, phát ngôn viên của điều phối viên viện trợ Liên Hiệp Quốc Tom Fletcher, xác nhận phía Israel đã liên lạc để bàn về việc “nối lại hoạt động chuyển giao viện trợ trong phạm vi giới hạn,” bà cũng cho biết các thảo luận hậu cần vẫn đang diễn ra do thực tế “tình hình tại Gaza hiện nay vẫn rất căng thẳng.”
Thông cáo trên được đưa ra ngay sau khi nguồn tin từ cả Israel lẫn Hamas xác nhận rằng vòng đàm phán gián tiếp mới tại Qatar không có tiến triển đáng kể nào.
Thủ tướng Netanyahu chia sẻ rằng trong các cuộc đàm phán gần đây, hai bên đã bàn về việc ngừng bắn, trao đổi con tin, và đề nghị kết thúc chiến tranh nếu các chiến binh Hamas chịu rời khỏi Gaza và khu vực này được giải trừ vũ khí. Tuy nhiên, Hamas đã từ chối những điều kiện này.
Trong tuyên cáo sau đó, quân đội Israel cho biết họ vẫn có thể thu hẹp quy mô chiến dịch nhằm tạo điều kiện đạt được thỏa thuận tại Doha. Tham mưu trưởng Eyal Zamir đã nói với các binh lính đang hoạt động tại Gaza rằng quân đội sẽ tạo điều kiện để các nhà lãnh đạo quốc gia có thể đạt được thỏa thuận trao đổi con tin.
Trong tuần qua, chiến dịch mang tên “Cỗ Xe Ngựa của Gideon” (Gideon's Chariots) đã được khai triển, với hơn 670 mục tiêu của Hamas bị không kích nhằm giành quyền “kiểm soát tác chiến” tại nhiều khu vực quan trọng của Gaza. Quân đội cho biết họ đã tiêu diệt hàng chục tay súng Hamas trong các đợt tấn công này.
Tuy nhiên, tổn thất đối với thường dân tại Gaza cũng rất lớn. Theo Bộ Y Tế Gaza, chỉ trong tuần qua, ít nhất 464 người Palestine đã thiệt mạng. Phát ngôn viên Khalil Al-Deqran nghẹn ngào nói với Reuters qua điện thoại: “Có những gia đình…chết sạch cả nhà trong cuộc không kích của Israel trong đêm qua.”
Chiến sự do Israel phát động đã tàn phá Gaza khốc liệt, khiến gần như toàn bộ hai triệu người dân không còn chốn dung thân. Theo dữ liệu từ y tế địa phương, số người thiệt mạng đã vượt quá 53,000 người, phần lớn trong số đó là người dân vô tội.
Kể từ đầu tháng 3, Israel đã chặn hoàn toàn viện trợ y tế, thực phẩm và nhiên liệu vào Gaza nhằm gây sức ép buộc Hamas trả tự do cho các con tin. Chính quyền Tel Aviv cũng đã chuẩn thuận các kế hoạch có thể bao gồm việc kiểm soát toàn bộ Dải Gaza và điều hành hoạt động viện trợ tại đây.
Các chuyên gia quốc tế cảnh báo nguy cơ nạn đói đang đến rất gần nếu Israel không nới lỏng lệnh phong tỏa và tái lập các tuyến viện trợ nhân đạo.
Trả lời câu hỏi liên quan đến các cuộc đàm phán tại Qatar, một viên chức Hamas cho biết: “Lập trường của Israel vẫn không thay đổi – họ muốn chúng tôi thả con tin nhưng không chịu cam kết chấm dứt chiến tranh.” Viên chức này khẳng định Hamas vẫn đề nghị sẽ phóng thích toàn bộ con tin người Israel để đổi lấy việc chấm dứt chiến sự, rút toàn bộ quân đội Israel khỏi Gaza, gỡ bỏ phong tỏa viện trợ và thả tù nhân Palestine.
Một viên chức cao cấp của Israel xác nhận rằng các cuộc đàm phán hiện vẫn chưa đạt được tiến triển nào.
Israel nhấn mạnh mục tiêu ở Gaza là triệt tiêu hoàn toàn sức mạnh quân sự và bộ máy điều hành của Hamas – nhóm đã gây ra vụ tấn công đẫm máu vào ngày 7 tháng 10 năm 2023, khiến khoảng 1,200 người thiệt mạng, hầu hết là dân thường, và 251 người bị bắt làm con tin.
Tại Israel, Einav Zangauker, mẹ của con tin Matan Zangauker, cho rằng Thủ tướng Netanyahu không muốn chấm dứt chiến tranh để cứu các con tin vì lý do chính trị. Bà chia sẻ trên mạng xã hội: “Họ vẫn chỉ chịu những thỏa thuận nửa vời. Họ đang cố ý làm khổ chúng tôi. Hãy trả con em chúng tôi về đi – tất cả 58 người!”
Hỏa hoạn tại trại tạm cư
Một cuộc không kích trong đêm của Israel đã đánh trúng một trại lều ở Khan Younis, phía nam Gaza, nơi trú ẩn của các gia đình tị nạn, khiến nhiều phụ nữ và trẻ em thiệt mạng, hàng chục người bị thương và các lều trại bị thiêu rụi.
Cùng ngày, Bộ Y tế Gaza thông báo rằng Bệnh viện Indonesia – một trong những cơ sở y tế lớn cuối cùng còn hoạt động một phần ở phía bắc – đã buộc phải ngừng hoạt động vì bị phía Israel tấn công. Quân đội Israel cho biết họ đang nhắm đến “các cơ sở hạ tầng khủng bố” ở khu vực gần bệnh viện này.
Trong khi đó, Hamas giữ im lặng trước các bản tin từ truyền thông Israel và Ả Rập về việc thủ lãnh Mohammed Sinwar đã bị tiêu diệt trong đợt không kích tuần trước, khi đang trú ẩn trong một đường hầm dưới một bệnh viện ở phía nam Gaza.
Hiện tại, hệ thống y tế của Gaza gần như sụp đổ. Lệnh phong tỏa viện trợ khiến tình hình thêm trầm trọng. Israel cho rằng Hamas đã đánh cắp các gói viện trợ, còn Hamas thì hoàn toàn phủ nhận cáo buộc này.
“Chúng tôi tiếp nhận không xuể. Người bị thương cứ dồn về, có rất nhiều trẻ nhỏ,” Al-Deqran, phát ngôn viên Bộ Y tế Gaza cho biết.
Theo Cơ Quan Phòng Vệ Dân Sự Palestine, 75% số xe cứu thương đã không thể hoạt động do hết xăng, và toàn bộ phương tiện có thể sẽ phải ngưng hoạt động trong vòng 72 giờ tới.