
(WASHINGTON, ngày 10 tháng 6, Reuters) – Cơ quan cưỡng chế thuế quan và luật di trú (ICE) đang đối mặt với làn sóng chỉ trích dữ dội khi đẩy nhanh các chiến dịch truy bắt di dân, với mục tiêu mới lên tới 3,000 vụ mỗi ngày – gấp ba lần so với trước đó.
Tại San Diego, các nhân viên liên bang bố ráp một nhà hàng Ý nổi tiếng và bắt đi những công nhân là di dân. Ở Massachusetts, giấc mơ của một nữ vận động viên bóng chuyền trung học bỗng chốc vỡ tan khi em bị tạm giữ và đối mặt với lệnh trục xuất chỉ sau một lần vi phạm luật giao thông. Thậm chí, ngay tại nơi vốn được xem là an toàn như tòa án, các vụ bắt giữ vẫn diễn ra, nhắm vào cả những người đã nhập cảnh hợp pháp và không hề có ý định lẩn trốn.
Theo tờ Reuters, Tòa Bạch Ốc đã yêu cầu ICE “tăng mạnh chỉ tiêu,” từ mức 1,000 vụ bắt giữ mỗi ngày lên đến 3,000. Điều này buộc ICE phải thay đổi “chiến lược,” bố ráp và bắt giữ trên diện rộng và không còn giới hạn ở những người từng có tiền án, tiền sự.
Nhiều cộng đồng địa phương và các viên chức Dân Chủ đã lên tiếng phản đối, cho rằng ICE đang bắt người một cách bừa bãi và gieo rắc nỗi sợ hãi trong các cộng đồng di dân nhập cư. Tại Los Angeles cuối tuần qua, hàng loạt cuộc biểu tình đã nổ ra sau khi ICE bố ráp tại các cửa hàng Home Depot, một xưởng may và một kho hàng.
“Có vẻ như họ bắt bất kỳ ai mà họ nghi là di dân lậu, không cần biết có tiền án tiền sự gì hay không,” Julia Gelatt, Phó Giám Đốc Chương trình Chính sách Di trú Hoa Kỳ thuộc Viện Chính sách Di trú, một tổ chức phi đảng phái, cho biết.
Sự thay đổi rõ rệt này cũng cho thấy chính quyền Trump không còn tuân thủ thông điệp lâu nay rằng họ chỉ nhắm đến “những tội phạm hình sự nguy hiểm nhất.” Thực tế hiện nay cho thấy họ đang mở rộng diện truy bắt tới cả những người chỉ vi phạm luật di trú.
Theo Tom Homan, giám quan biên giới (border czar) của Tổng thống Trump, tính đến cuối tháng 5, chính quyền đã trục xuất khoảng 200,000 người chỉ trong vòng bốn tháng. Nhưng con số này vẫn thấp hơn giai đoạn tương tự dưới thời Biden, khi đó, số lượng di dân vượt biên nhiều hơn và việc trục xuất được tiến hành nhanh chóng hơn.
Các chiến dịch hiện tại của ICE được đẩy mạnh sau một buổi họp nội bộ đầy căng thẳng tại Tòa Bạch Ốc cuối tháng 5. Stephen Miller, cố vấn cấp cao Tòa Bạch Ốc và là người hoạch định chính sách di trú cho Trump, đã chỉ trích gay gắt các viên chức ICE vì “chưa đạt chỉ tiêu đề ra.” Ông nhấn mạnh rằng ICE nên “bắt giữ tất cả những ai vi phạm luật di trú” và “không cần lọc đối tượng theo mức độ phạm tội.”
Miller thậm chí còn đề nghị nhắm vào những nơi thường có di dân như Home Depot và các cửa hàng tiện lợi 7-Eleven. “Mục tiêu là con số, chứ không phải là tính chất phạm tội.”
Một cựu viên chức ICE nhận xét rằng Miller dường như không nắm được sự phức tạp trong việc thực thi luật di trú.
Tại Los Angeles, chẳng hạn, một phán quyết của tòa án năm 2024 đã hạn chế quyền của ICE trong việc gõ cửa nhà người dân để bắt người, và cảnh sát địa phương cũng không chịu hợp tác chặt chẽ với ICE.
“Không thể đạt được con số họ muốn ở một nơi như L.A., trừ khi họ đến các điểm có đông công nhân là di dân và bắt hết những người không có giấy tờ hợp pháp,” cựu viên chức này cho biết.
Nữ phát ngôn viên Tòa Bạch Ốc Abigail Jackson đã lên tiếng bảo vệ chính sách của Trump: “Nếu quý vị đang cư trú bất hợp pháp tại Hoa Kỳ, quý vị sẽ bị trục xuất. Đây là lời hứa của Tổng thống Trump với người dân Hoa Kỳ, và chính quyền sẽ giữ đúng lời hứa đó.”
Phía Bộ Nội An cũng xác nhận: ICE đã thực hiện lệnh khám xét hình sự tại một nhà hàng ở San Diego; nữ sinh trung học ở Massachusetts đang đối diện án trục xuất; còn các vụ bắt giữ tại tòa án là để đẩy nhanh tiến trình trục xuất những người nhập cảnh dưới thời Tổng thống Biden.
Bị bắt giữ khi đang “trình diện”
Hôm Chủ Nhật, hơn 100 người đã tụ tập bên ngoài nhà tù quận Butler, tiểu bang Ohio, để phản đối việc bắt giữ Emerson Colindres – một thanh niên 19 tuổi gốc Honduras, cầu thủ bóng đá xuất sắc vừa tốt nghiệp trung học vào tháng 5.
Colindres sống ở Hoa Kỳ từ khi 8 tuổi, đang tham gia chương trình “giám sát bằng công nghệ” của ICE: bị giám sát thông qua cuộc gọi qua điện thoại, vòng đeo chân và các thiết bị theo dõi khác.
Tuần trước, Colindres nhận được tin nhắn yêu cầu đến văn phòng ICE để làm việc. Tuy nhiên, ngay khi đến nơi, cậu đã bị bắt giữ.
Theo lời mẹ của cậu, Ada Baquedano, cậu bị ra lệnh trục xuất sau khi đơn xin tị nạn của gia đình bị bác bỏ, nhưng vẫn đều đặn đi trình diện và có đơn xin thị thực đang chờ giải quyết. Bà nói: “Họ đang tìm cách đưa nó về lại Honduras, nhưng nó không hề biết gì về nơi đó. Từ nhỏ đến lớn, nó chỉ biết nước Mỹ.”
Phát ngôn viên của DHS cho biết Colindres đã có quyết định trục xuất cuối cùng, và nêu rõ rằng nhiều trường hợp tương tự từng chỉ bị giám sát mà không bị bắt giữ. “Nếu đã có lệnh trục xuất từ thẩm phán và người đó không có tình trạng hợp pháp, thì họ sẽ bị đưa về nước,” phát ngôn viên này khẳng định.
Gelatt cho rằng việc ICE bắt giữ người tại các buổi “trình diện” sẽ giúp gia tăng chỉ tiêu số vụ bắt giữ, nhưng đây vốn là những người đã và đang hợp tác với ICE, và việc giam giữ họ có thể khiến chi phí tăng cao hơn.