Hôm nay,  

Đại Bi

01/09/202513:57:00(Xem: 1505)

Đại bi, lòng thương rộng lớn, là nền tảng của hạnh bồ-tát, của tâm bồ-đề. Không có đại bi thì không có Bồ-tát, không có Phật. Tất cả dụng hạnh của Bồ-tát đều khởi đi từ đại bi; bởi vì đại bi là bản thể của phương tiện (1).

Từ nơi bản thể đại bi mà mở bày phương tiện thiện xảo (2), cứu độ chúng sanh. Nhưng phương tiện thiện xảo, nếu không cùng khởi xuất từ trí bất-nhị thì chỉ là những xảo thuật của tự ngã, tôn vinh lợi ích hay danh dự cá nhân bằng phương châm lợi tha.

Trí bất-nhị là tuệ giác, là trí tuệ vượt khỏi những ý niệm về hữu-vô, sinh-diệt. Vì vậy, khi bồ-tát vận dụng phương tiện thiện xảo từ lòng đại bi, thì đồng lúc thi triển trí bất-nhị: tất cả các pháp đều huyễn hóa không thật, giống như hoa đốm giữa hư không; không thấy sự khác biệt giữa ta và người, giữa cái khổ tự thân và thống khổ của chúng sanh, giữa hiện hữu hay không hiện hữu, giữa sinh tử và niết-bàn:

“Thế gian ly sanh-diệt
Do như hư không hoa
Trí bất đắc hữu-vô
Nhi hưng đại bi tâm.” (3)

Thuật ngữ thông thường gọi là Trí tuệ và Từ bi; còn nói bằng ngôn ngữ giản dị, gần gũi như Thiền sư Nhất Hạnh, là Hiểu và Thương. Đây là ngôn ngữ tiếp cận xã hội, ai cũng có thể hiểu và thực hành. Nhưng để Hiểu và Thương một cách thâm sâu như Đại Trí và Đại Bi, cần triển khai đến thượng tầng tri hành của người tầm cầu giải thoát giác ngộ chứ không phải chỉ quẩn quanh với tình cảm và hành động thường tục. Có nghĩa là phải miên mật tu tập, thường xuyên quán chiếu Bốn Tâm Vô Lượng (Từ, Bi, Hỷ, Xả), hoặc trải qua các giai đoạn luyện tâm, phát tâm bồ-đề, mới có thể phát triển được đại bi, lòng thương rộng lớn.

Lòng thương, dù mở rộng và quy hướng đến quả vị Phật đi nữa, cũng bắt đầu từ tình thương nền tảng là thương Mẹ. Từ thương Mẹ, nhớ đến ơn sâu của Mẹ, Cha, thân thích, bằng hữu. Từ nhớ ơn, nghĩ đến báo ơn. Từ báo ơn, khởi lòng từ mong muốn lợi lạc hạnh phúc đến Cha, Mẹ, người thân. Từ niệm thương yêu (từ tâm), khởi lòng đại bi, muốn cứu khổ Cha, Mẹ, quyến thuộc, người thân, kẻ oán, và tất cả chúng sanh. Từ đại bi tâm như thế, canh cánh trong lòng ý nguyện cứu khổ ban vui cho chúng sanh, xem như là trách nhiệm phải thực hiện trong đời sống hiện thực (chứ không phải chỉ trong thiền quán). Từ hoài bão cứu độ chúng sanh, phát khởi tâm bồ-đề dũng mãnh, chỉ một lòng hướng về quả vị vô thượng chánh giác. (4)

Mọi người đều có sẵn lòng đại bi, và cũng có sẵn những phiền não tham, sân, si...; cho nên, lòng đại bi cần phải được nuôi dưỡng và phát triển qua thiền quán và qua thực nghiệm (bố thí, ái ngữ, lợi hành, đồng sự) (5). Đại bi lớn mạnh thì phiền não mới được chuyển hóa, triệt tiêu.

Đại bi không phải là tình cảm suông. Đại bi là nguồn động lực vô hình nhưng có thể chuyển động và hóa giải tất cả sức nặng của thống khổ trần gian. Không biết bố thí thì không có đại bi. Không biết nói lời chân thật, hòa nhã, thương yêu thì không có đại bi. Không biết làm việc lợi ích cho người, cho xã hội thì không có đại bi. Không biết sống hòa với cộng sự và người chung quanh thì không có đại bi.

Đại bi là mẹ của Phật. Đại bi là mẹ của chúng sanh. Không có mẹ thì không có Phật. Không có mẹ thì không có chúng sanh.

Mẹ biểu tượng, hay mẹ thực tế, đều là căn bản, là chất liệu để khai sinh một đời mới. Một hữu tình chúng sinh, hay một bồ-tát hướng về vô thượng bồ-đề.
Đó là lý do kinh Phật thường ví mẹ như Phật ở nhà; và cũng là lý do mà hình ảnh mẹ, bài ca về mẹ, luôn có mặt trong tất cả các lễ Vu Lan hàng năm.

___________

(1) Tuệ Sỹ - Du-già Bồ-tát Giới, Hương Tích xuất bản 2019, Chương II, Bồ-đề Tâm, trang 77.


(2) “Một cách tổng quát, upāya-kauśalya, hay phương tiện thiện xảo, là trí năng nhạy bén để tiếp cận vấn đề, hay vận dụng thủ đoạn [phương tiện] một cách linh hoạt để thành tựu mục đích.” (Tuệ Sỹ - Huyền Thoại Duy-ma-cật, Ban Tu Thư Phật Học Hải Đức Nha Trang xuất bản 2007 tại Hoa Kỳ, trang 56). Nên hiểu ở đây là pháp do đức Phật thuyết, là ngón tay chỉ mặt trăng, là ngôn ngữ văn tự dùng để thuyết minh, diễn đạt chân lý (chứ không đơn giản là phương cách hành động tùy tiện, lạm xưng là ‘phương tiện’ để thâu tóm quyền lợi, danh vị cho cá nhân hay tập thể).
(3) Kinh Lăng-già, Tôn giả Cầu-na-bạt-đà-la (Guṇabhadra [394-468]), dịch từ Phạn sang Hán: “世間離生滅 / 猶如虛空花 / 智不得有無 / 而興大悲心.”
(4) Pháp tu bảy tầng nhân quả: (1) Nhớ mẹ, (2) Nhớ ơn, (3) Báo ơn, (4) Tu tập tâm Từ, (5) Tu tập tâm Bi, (6) Tu tập ý nhạo tăng thượng, và (7) Tu tập cầu tâm Bồ-đề. Xem thêm chi tiêt trong “Bồ-đề Đạo Thứ Đệ Lược Luận,” của Đại sư Tây Tạng Tsongkhapa [1357-1419], Pháp sư Đại Dũng, Pháp Tôn dịch Hán, Thích Pháp Chánh dịch Việt, trang 203-210.
(5) Tứ nhiếp pháp: bốn phương thức cảm hóa người khác một cách hữu hiệu để đưa họ vào đường chánh.



biachanhphap166
Hình bìa: Pixabay.com


CHÁNH PHÁP Số 166, tháng 09.2025

NỘI DUNG SỐ NÀY:

· THƯ TÒA SOẠN, trang 2

· TIN TỨC PHẬT GIÁO THẾ GIỚI (Diệu Âm lược dịch), trang 3

· THÔNG ĐIỆP VU LAN 2025 (Hội Đồng Giáo Phẩm), trang 6

· NHỮNG ĐÓNG GÓP TO LỚN CỦA CÁC HỌC GIẢ ANH QUỐC CHO NỀN PHẬT GIÁO ÂU-MỸ, t.t. (HT. Thích Trí Chơn), trang 7

· GIÁO DỤC HIẾU THẢO VỚI MẸ CHA (Nguyên Siêu), trang 9

· VU LAN BÁO HIẾU (thơ Thích Chúc Hiền), trang 13

· NGƯỜI XUẤT GIA & VẤN ĐỀ LỄ LẠY CHA MẸ (Chúc Phú), trang 14

· VU LAN NHỚ MẸ HIỀN (thơ Tuệ Uyển Nhi), trang 19

· THÔNG BÁO AN CƯ KIẾT ĐÔNG (GHPGVNTNHK), trang 20

· PHẬT GIÁO VÀ DI DÂN (Nguyên Giác), trang 21

· ĐỊNH LỰC, THIÊN SỬ (thơ Hoàng Xuân Sơn), trang 23

· BỐ CỤC TỨ NIỆM XỨ (Thích Tâm Hạnh), trang 24

· TỨ CÚ LỤC BÁT “VU LAN THÁNG BẢY” (thơ Vĩnh Hữu Tâm Không), trang 29

· TRI HÀNH HỢP NHẤT (Nhóm Áo Lam), trang 30

· THƯ CUNG THỈNH VÀ THƯ MỜI LỄ HIỆP KỴ LỊCH ĐẠI TỔ SƯ – NGÀY VỀ NGUỒN LẦN 14 (HT. Thích Thông Hải), trang 31

· TÌNH MẪU TỬ (Shundo Aoyama – Hoang Phong dịch), trang 32

· THƯƠNG LẮM QUÊ NHÀ, Ở ĐÓ... (thơ Nguyễn An Bình), trang 34

· ĐÊM QUA, MẸ NẰM MƠ (Vĩnh Hữu Tâm Không), trang 35

· TRÒ VUI GIẢ DỐI (thơ TM Ngô Tằng Giao), trang 39

· KHOẢNH KHẮC VU LAN (Tiểu Lục Thần Phong), trang 40

· TRỞ VỀ BẰNG SỰ RA ĐI, TRÚC BIẾC HOA VÀNG (thơ Huệ Trân), trang 42

· MÁ ƠI (Thanh Nguyễn), trang 43

· VAI TRÒ, Ý NGHĨA CỦA NHẬN THỨC VỀ VÔ THƯỜNG TRÊN CON ĐƯỜNG TU TẬP GIẢI THOÁT (Tuệ Huy Tô Đăng Khoa), trang 45

· CON VỀ THĂM MÁ CHIỀU NAY (thơ Thanh Nguyễn), trang 46

· MƯA RƠI THÁNG BẢY (thơ TN Giới Định), trang 47

· TRUYỆN CỰC NGẮN (Steven N), trang 48

· TA LÀ AI? (thơ Diệu Viên), trang 49

· THÁNG BẢY MƯA VỀ NHỚ MẸ CHA... (thơ Minh Đạo), trang 51

· NGÔN NGỮ VÀ GIẢI THOÁT: Mỹ học và Sứ mệnh Văn học Phật giáo (Huệ Đan), trang 52

· BÔNG HỒNG TRẮNG MÙA VU LAN (thơ Nhật Quang), trang 55

· CÓ TRĂNG, TA VẪN KHÔNG QUÊN ĐÈN (Tuệ Uyển Nhi), trang 58

· KHÚC NGUYỆN CẦU, TÂM SEN CỦA PHẬT... (thơ Tôn Nữ Mỹ Hạnh), trang 59

· TƯƠNG QUAN THẦY THUỐC, BỆNH NHÂN (BS. Nguyễn Ý Đức), trang 60

· KÍNH GỬI MẸ CHA (thơ Trần Toản), trang 62

· SINH NHẬT, NÊN NGHĨ TỚI CÔNG ƠN MẸ, CHA (TL Đào Mạnh Xuân), trang 63

· CÂU CHUYỆN PHẬT NHẬN CON (Truyện cổ Phật Giáo), trang 66

· CỞI TRÓI tập 2 – chương 18 (truyện dài Vĩnh Hảo), tr. 67


https://chanhphap.us/CHANH%20PHAP%20BO%20MOI/Muc%20luc%202025/CP%20so%20166%20(09.25).htm

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước116117118119120121122Trang sauTrang cuối

Thế là người bạn từ thuở thiếu thời của tôi, anh Vũ Bình Nghi đã bỏ tôi mà đi, sau 83 năm sống trên cõi đời. Chúng tôi cùng từ miền Bắc di cư vào Nam năm 1954

Hàng triệu người Mỹ đã bắt đầu bỏ phiếu trong cuộc bầu cử tổng thống khi các điểm bỏ phiếu mở cửa trên khắp Bờ Biển Phía Đông Hoa Kỳ vào sáng thứ Ba 5/11/2024. Bỏ phiếu bắt đầu từ sáng Thứ Ba tại Connecticut, New Jersey, New York, New Hampshire, Virginia và một số khu vực của Indiana và Kentucky nằm ở múi giờ phía đông

Đài truyền hình Svt Thụy điển vào lúc 8 giờ sáng hôm nay đã phỏng vấn Björn Ulvaeus, tay guitar kỳ cựu, cựu thành viên và cũng là người đồng sáng tác bản nhạc The Winner Takes It All nổi tiếng của ban nhạc ABBA, bản nhạc mà Donald Trump xử dụng trong các buổi vận động tranh cử của mình. Ông nhận xét rằng việc bài hát được sử dụng trong bối cảnh này là “thật kinh khủng, nhưng đồng thời cũng rất khôi hài.”

SEOUL/TOKYO – Hôm thứ Ba (5/11), Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản cho biết Bắc Hàn đã phóng ít nhất bảy phi đạn đạn đạo tầm ngắn từ bờ biển phía đông; hành động này diễn ra ngay sau khi Bình Nhưỡng lên án các cuộc tập trận quân sự của Hoa Kỳ, Nhật Bản và Nam Hàn, và chỉ vài giờ trước khi cuộc bầu cử Tổng thống bắt đầu ở Hoa Kỳ, theo Reuters.

WASHINGTON – Hôm thứ Hai (4/11), Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cho biết, Ngoại trưởng Antony Blinken đã nói chuyện với Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant, thúc giục Israel tăng cường viện trợ nhân đạo cho Gaza, theo Reuters.

Thị trấn Geary, Oklahoma, đã mất toàn bộ lực lượng cảnh sát và hai phần ba hội đồng thành phố vào cùng ngày tuần trước. Cảnh sát trưởng thành phố và cả bốn cảnh sát tuần tra đã từ chức hôm thứ năm, tờ Oklahoman đưa tin. Họ đã nộp phù hiệu mà không đưa ra lời giải thích cho sự ra đi của mình, tờ KOCO đưa tin. Hai trong số ba thành viên hội đồng của thành phố đã từ chức vào cùng ngày và cũng không đưa ra lời giải thích nào về lý

Khi tiếp nhận vị trí Tổng Bí thư, Ông Tô Lâm đưa Thượng tướng Nguyễn Duy Ngọc vào vị trí Chánh Văn phòng Trung ương Đảng. Và nhân sĩ đầu tiên được Ông Tô Lâm mời để tiếp xúc là Tiến sĩ Nguyễn Quang A, một nhà hoạt động trong Diễn đàn Xã hội Dân sự “trao đổi và tập hợp các ý kiến nhằm góp phần chuyển đổi thể chế chính trị của nước ta từ toàn trị sang dân chủ một cách ôn hòa."

Chúng ta nên tổ chức những chương trình thích hợp như thế nào từ đầu năm mới cho đến 30 tháng Tư năm 2025. Xin cho biết ý kiến chung về các lĩnh vực gồm: phim ảnh, hội họa, nhiếp ảnh, văn nghệ, hội thảo, nhân quyền, văn hóa, triển lãm, hội Tết, sáng tác, chương trình dành cho quý vị cao niên và phần dành cho các thanh thiếu niên. Đặc biệt, chúng ta sẽ có những đề tài nào liên quan đến việc đấu tranh chính trị với cộng sản.

Nguồn tin trên báo chí mới đây cho biết hầu như những loại thuốc phiện cần sa ma túy marijuana, cocaine v.v.. mang tên khác nhau, nhưng nay trong các loại thuốc cần sa này đều có pha trộn nhiều hay ít chất độc fentanyl nên dễ gây tử vong, cho những ai bị nghiền uống những loại thuốc phiện gọi chung là thuốc cần sa ma túy, do nhập cảng từ Trung Quốc vào Hoa Kỳ ào ạt qua mấy tháng nay và đa số nguyên liệu này cũng lại do Trung Quốc bào chế ngay tại Hoa Kỳ.

Ngày hôm nay, hàng loạt viên chức cấp liên bang, tiểu bang và địa phương lên tiếng kêu gọi giới hữu trách mở cuộc điều tra hành vi sai trái của Michelle Steel sau khi báo LAist thuộc hệ thống NPR loan một bài báo điều tra gây chấn động dư luận phanh phui vụ bê bối tham nhũng mới nhất của Michelle Steel: Khoán sai trái hợp đồng trị giá 1.2 triệu Mỹ kim tiền thuế, nhằm cung cấp bữa ăn cho những người cao niên lợi tức thấp, cho một công ty in ấn và phân phát các tài liệu quảng cáo tranh cử của chính bà. Cần nhắc thêm là công ty ấn hành tài liệu chính trị có tên DTN Tech này, không có chút kinh nghiệm nào trong việc quản lý các chương trình trợ cấp liên bang, “tính giá mỗi bữa ăn đắt gấp ba lần” so với các chương trình tương tự tại các địa hạt khác trong Quận Cam, đồng thời từ chối giao tận nhà cho những người cao niên cần giúp đỡ như các chương trình khác.

CALI, COLOMBIA – Cuộc họp COP16 về môi trường tại Cali, miền tây nam Colombia, là sự kiện thu hút nhiều người tham gia nhất trong lịch sử với gần 25.000 người. Trong COP15 tại Montreal hai năm trước, các quốc gia trên thế giới đã thống nhất một kế hoạch cứu vãn thiên nhiên, gọi là Khung Kunming–Montreal. Tuy nhiên, để kế hoạch này thực sự có hiệu lực phải cần thêm một số thỏa thuận. COP16 hôm Chủ Nhật (3/11) dự kiến sẽ thúc đẩy kế hoạch cứu nguy thiên nhiên mà các quốc gia trên thế giới đã đồng thuận hai năm trước. Nhưng lần này, các quốc gia giàu có không còn sẵn lòng chi nhiều tiền hơn cho việc bảo tồn thiên nhiên toàn thế giới mà chuyển trọng tâm sang thảo luận về việc tìm kiếm nguồn tiền từ khu vực tư nhân để bù đắp sự thiếu hụt, theo Reuters.

RISHON LE-ZION, Israel – Hôm Chủ Nhật (3/11), một nghi án về việc lộ thông tin mật liên quan đến Gaza, được cho là có liên quan đến một phụ tá của Thủ tướng Benjamin Netanyahu, đã gây chấn động chính trường Israel và khiến các gia đình của con tin bị Hamas bắt giữ vô cùng phẫn nộ bởi họ đang kỳ vọng vào một thỏa thuận để cứu người thân của mình, theo Reuters.

Một nhà sư Phật giáo đã cắm trại biểu tình 24/24 giờ bên ngoài Đại sứ quán Hoa Kỳ tại London, kêu gọi Mỹ chấm dứt viện trợ quân sự cho Israel trong cuộc xung đột đang diễn ra ở Gaza, theo hãng thông tấn Anadolu đưa tin.

Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Nam Hàn thông báo hôm Chủ Nhật rằng Seoul, Washington và Tokyo đã tiến hành các cuộc tập trận không quân chung với máy bay ném bom B-1B để ứng phó với vụ phóng tên lửa đạn đạo xuyên lục địa gần đây nhất của Bắc Hàn.

Vi diệu thay Chánh Pháp từ phương Đông xa xôi đã đi vào vùng đất phương Tây, giống như những hạt giống trong gió rơi nhẹ nhàng trên mặt đất xa lạ. Những lời cổ xưa như lời thì thầm từ những ngọn núi xa xôi, lời nhắc nhở thầm lặng từ những thung lũng vượt thời gian. Chánh Pháp đã vượt qua các lục địa, mang theo kho tàng vô giá của trí tuệ tinh tuý. Giờ đây cánh cửa giải thoát khỏi khổ đau đã mở ra. Chánh Pháp hiển bày, nhẹ nhàng hướng dẫn–nếu chúng ta chịu lắng nghe.
Trang đầuTrang trước116117118119120121122Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.