Hôm nay,  

Tản Mạn Với ChatGPT / Ai Bên Tách Trà Cuối Tuần

10/12/202417:05:00(Xem: 5548)

 

TẢN MẠN VỚI ChatGPT / AI

BÊN TÁCH TRÀ CUỐI TUẦN

 

ChatGPT can make mistakes. Check important Info. 

ChatGPT có thể mắc lỗi. Kiểm tra thông tin quan trọng.

 

blank

 

NGÔ THẾ VINH

 

A Certain Smile _ Thay cho một

Thiệp Chúc Mừng Sinh Nhật Quan Nghè Nguyễn Duy Chính

 

 

KHÔNG HỌC Y KHOA NỮA: TS NGUYỄN DUY CHÍNH, Little Saigon, California  21.11.2024: Là một nhà sử học Việt Nam nghiêm túc, các trang viết của Anh ND Chính bao giờ cũng là một nỗ lực đi từ nguồn tài liệu gốc từ kho sử liệu Trung Hoa, do Anh rất giỏi chữ Hán – mà Anh tự học, nên Anh có thể đáp ứng được yêu cầu nghiêm khắc này. Và rồi nhân đọc một bài viết trên mạng, nói tới vai trò quan trọng bất ngờ của AI/ ChatGPT trong Y khoa, Anh ND Chính đã viết cho tôi và các Bạn – dĩ nhiên, ai cũng biết đó là một câu nói đùa, với một tiêu đề diễu cợt:

 

Thất nghiệp đến nơi rồi… Hãy học AI chứ đừng học Y khoa nữa.

Bác sĩ và ChatGPT cùng chẩn đoán bệnh, kết quả khiến nhóm nghiên cứu bất ngờ

 

 

VẪN CÒN THIẾU BÁC SĨ ĐỒNG QUÊ VÀ KHU VỰC NGHÈO KHÓ:

Biết là một câu nói đùa, nhưng tôi vẫn nghiêm chỉnh trả lời Anh ND Chính. Quan Nghè Nguyễn Duy Chính ơi, ngày ấy còn khá xa, do các cơ sở y tế hiện nay vẫn còn thiếu BS, đặc biệt vùng quê, khu vực không được phục vụ chăm sóc đúng mức (underserved areas). Cũng nhân đấy, lần đầu tiên tôi bắt đầu có vài thử nghiệm với AI / ChatGPT không phải là mới, vì ra mắt cũng đã hơn 2 năm rồi. (ChatGPT viết tắt của Chat Generative Pre-training Transformer, 11 năm 2022).

 

VÀI THỬ NGHIỆM CỦA NGÔ THẾ VINH, Long Beach CA Với ChatGPT:

Quan Nghè Nguyễn Duy Chính ơi,

Tôi mới hỏi ChatGPT một câu [1]

 

_ Ai là tác giả cuốn dữ kiện tiểu thuyết "Cửu Long Cạn Dòng Biển Đông Dậy Sóng", và nội dung tác phẩm viết về gì?

 

ChatGPT trả lời ngay:

Cuốn tiểu thuyết Cửu Long Cạn Dòng Biển Đông Dậy Sóng được viết bởi tác giả Hoàng Phủ Ngọc Tường, một nhà văn nổi tiếng của Việt Nam. Tác phẩm này đã gây được sự chú ý lớn trong cộng đồng yêu thích văn học Việt Nam, đặc biệt là những độc giả quan tâm đến lịch sử và các vấn đề xã hội, địa chính trị.

Nội dung của tác phẩm:

  • Cửu Long Cạn Dòng Biển Đông Dậy Sóng là một tiểu thuyết lịch sử, mô tả những biến động xảy ra trong giai đoạn khó khăn của lịch sử Việt Nam, đặc biệt là xoay quanh vấn đề biển Đông và tình hình Biển Đông trong bối cảnh xung đột và tranh chấp lãnh thổ. Câu chuyện không chỉ nói về những cuộc đấu tranh về mặt chính trị, mà còn phản ánh những cảm xúc, sự hy sinh và tình yêu đất nước của các nhân vật trong bối cảnh đầy biến động của thời đại.
  • Tác phẩm cũng đặt ra những câu hỏi về vấn đề chủ quyền, sự bền bỉ của người dân Việt Nam

 
Tôi hỏi ChatGPT một câu
thứ 2:

 

_ Ai là tác giả tiểu thuyết "Vòng Đai Xanh", nội dung sách là gì?

ChatGPT trả lời: "Vòng Đai Xanh" là tiểu thuyết của tác giả Nguyễn Huy Thiệp, một nhà văn nổi tiếng của Việt Nam, được biết đến với phong cách viết sắc sảo và đậm tính triết lý. Tiểu thuyết này được xuất bản lần đầu vào năm 1992. Nội dung tiểu thuyết: "Vòng Đai Xanh" là một tác phẩm chứa đựng nhiều tầng lớp ý nghĩa và khám phá những vấn đề sâu sắc về xã hội, con người và tình yêu. Câu chuyện xoay quanh cuộc sống của một nhân vật chính – một người đàn ông trung niên với những mối quan hệ phức tạp trong cuộc đời. Ông ta trải qua những sự kiện đầy đau đớn và suy ngẫm về cuộc sống, tình yêu, và cái chết. Tiểu thuyết không chỉ đơn giản kể lại những sự kiện trong đời sống nhân vật mà còn phản ánh những mâu thuẫn sâu sắc trong tâm hồn con người. Các vấn đề như sự tha hóa của con người trong xã hội, sự đối đầu giữa lý tưởng và thực tế, và sự đối diện với cái chết được khai thác mạnh mẽ trong tác phẩm.

Tôi hỏi ChatGPT thêm một câu thứ 3:

 

  • Ai là tác giả tập truyện ngắn "Mặt Trận Ở Sài Gòn", nội dung sách là gì?
ChatGPT trả lời ngay: Tập truyện ngắn "Mặt Trận Ờ Sài Gòn" được viết bởi tác giả Vũ Trọng Phụng, một trong những cây bút nổi bật của văn học Việt Nam trong giai đoạn đầu thế kỷ 20. Vũ Trọng Phụng nổi tiếng với phong cách văn chương sắc sảo, hài hước và mang đậm tính hiện thực xã hội. Nội dung của tập truyện này phản ánh những mảng tối trong xã hội Sài Gòn, đặc biệt là trong những năm 1930s, với những câu chuyện xoay quanh các vấn đề xã hội, như: sự phân hóa giai cấp, những mâu thuẫn trong đời sống, và các mối quan hệ xã hội phức tạp. Tập truyện ngắn này không chỉ miêu tả hiện thực xã hội Sài Gòn mà còn bộc lộ những phê phán sâu sắc đối với sự tha hóa của con người trong bối cảnh đô thị hóa và các biến động xã hội. Các nhân vật trong tác phẩm thường là những người nghèo khổ, những kẻ bị xã hội bỏ quên, nhưng cũng có cả những nhân vật là phần còn lại của tầng lớp thượng lưu, sống trong sự giả dối và phù phiếm. Với lối viết phê phán sắc bén, Vũ Trọng Phụng đã làm nổi bật sự mâu thuẫn giữa cái nhìn lý tưởng và thực tế đầy cay đắng của xã hội lúc bấy giờ…
Rõ ràng , cả 3 câu trả lời đều sai.

_ TS Trần Huy Bích, từ Orange County nhận định:  Vũ Trọng Phụng tuy nguyên quán ở huyện Yên Mỹ, tỉnh Hưng Yên, nhưng sinh ra, lớn lên, viết văn, rồi qua đời ở Hà Nội.  Cả cuộc đời ngắn ngủi năm 26 của ông chưa vào Nam bao giờ. Làm sao ông viết được Mặt Trận Ở Sài Gòn? Nội dung của MTOSG không phải là những mảng tối trong xã hội Sài Gòn ... trong những năm 1930s. Đúng là chuyện hài hước!

_ Nhà báo Mạnh Kim, từ Virginia tỏ ý bênh vực AI: Anh Vinh bảo nó vẽ hình, sáng tác nhạc, viết cảm nhận về mùa thu... Cái gì cũng được ạ. AI đang tiến rất rất nhanh… Bữa nọ có bạn cho em biết, bạn ấy hỏi một số người quen. Nó miêu tả em abcd một hồi, AI nói "Mạnh Kim đang sống ở nước ngoài". Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp nó nói trật lất, như vụ các quyển sách của anh Vinh. 

_ Nhà thơ Trần Mộng Tú, từ Seattle, Washington, nhận định: Cái vụ hỏi han trên mạng như thế này thì "nguy to" rồi. Đừng nói thơ Trần Mộng Tú trong sách của Ngô Thế Vinh cũng là của Vũ Trọng Phụng nhé. TMT viết tiếp: Mời Các Anh Chị thưởng thức đề tài này thì sẽ không bị kỹ nghệ thông minh nó khuynh đảo được. tmt

 

Subject: Lê Ph, Mai Th, Vũ Cao Đàm Pionniers de l’art moderne vietnamien en France, au musée Cernuschi. 

 

_ TS Nguyễn Văn Tuấn, Sydney, Úc Châu: cho rằng, cái này được gọi là ảo giác / hallucination -- AI [Artificial Intelligence] nó tự tin quá… Và trong một lần gặp nhau ở California mới đây thôi, anh NV Tuấn cho biết bấy lâu Anh là thành viên trong Editorial Board của một tập san khoa học quốc tế uy tín trong nhiều năm, Anh Tuấn nói: bây giờ không phải là dễ dàng để nhận ra bài báo gửi tới toà soạn thực sự là sản phẩm trí tuệ của chính tác giả hay là của AI. Và cũng xin chia sẻ với anh Vinh bài tôi nói chuyện mới đây về AI trong Medicine. Ứng dụng AI và Y tế Số hoá trong Y khoa  NV Tun

 

https://www.dropbox.com/scl/fi/jt62103z5ba1w5s6tpqba/_-ng-d-ng-AI-v-Y-t-S-ho-trong-y-khoa_23-3-24.pdf?rlkey=rtiqsr1eue7vp2a58yb5yhn3m&dl=0 

 

TT NGUYỆT MAI, Toledo, Ohio: Với ChatGPT/ AI, Một Trải Nghiệm Hỗn hợp

Sáng qua, từ một nơi cách California 3 múi giờ, cùng các Anh Chị bên California , nhà văn Trần Thị Nguyệt Mai cũng có một cuộc trò chuyện với Chat GPT/ AI:
 
1.     Nguyệt Mai hỏi: Tác giả hiện nay có nhiều sách viết về sông Cửu Long là ai?

_ Một tác giả nổi tiếng đã viết nhiều về dòng sông Cửu Long là Nguyên HồngÔng là tác giả của bài thơ “Cửu Long Giang ta ơi,” một tác phẩm thể hiện tình yêu và niềm tự hào về dòng sông Cửu Long.

_ Bạn có muốn biết thêm về tác phẩm này hoặc về các tác giả khác viết về dòng sông Cửu Long không?

Ngoài Nguyên Hồng, còn có nhiều tác giả khác đã viết về dòng sông Cửu Long. Một số tác giả nổi bật bao gồm:

  1. Trần Đình Thọ với tác phẩm “Đợi lũ”.
  2. Veita Jo Hampton với tác phẩm “Dưới bầu trời yên tĩnh trên sông Cửu Long”.
  3. Đào Ngọc Phong với tác phẩm “Nghe tiếng sóng Mê Kông”.
  4. Nguyên Sa với bài hát “Cửu Long”.
  5. Trần Hữu Dũng với tác phẩm "Bơi xuồng mùa lũ ở đồng bằng sông Cửu Long"1

2. Một nhà văn Việt Nam đương đại có nhiều sách viết về Mekong là ai?

Một nhà văn Việt Nam đương đại nổi tiếng với nhiều tác phẩm viết về dòng sông Mekong là Ngô Thế Vinh. Ông đã viết hàng trăm bài khảo luận và hàng ngàn trang sách về các nguy cơ và thiệt hại do thủy điện trên thượng nguồn sông Mekong gây ra. Một trong những tác phẩm nổi bật của ông là "Mekong Dòng Sông Nghẽn Mạch".

 
3. Bạn có muốn biết thêm chi tiết về tác phẩm này hoặc về các tác giả khác viết về Mekong không?

Có, hãy cho tôi biết thêm về Mekong Dòng Sông Nghẽn Mạch.                    

“Mekong Dòng Sông Nghẽn Mạch” là một tác phẩm nổi bật của Ngô Thế Vinh, được xuất bản dưới dạng song ngữ với tựa đề tiếng Anh là "Mekong The Occluding River"Cuốn sách này dài 700 trang, trong đó có 362 trang viết bằng tiếng Việt và phần còn lại bằng tiếng Anh.

Tác phẩm ghi lại các dữ kiện quan trọng về sông Mekong, từ nguồn gốc ở Cao nguyên Tây Tạng cho đến khi chảy ra Biển ĐôngNgô Thế Vinh đã thu thập một khối lượng lớn thông tin về các con đập thủy điện trên sông Mekong và những ảnh hưởng tiêu cực của chúng đối với hệ sinh thái và đời sống của hàng triệu cư dân ven sông.

Cuốn sách cũng bao gồm những trang bút ký và hình ảnh sống động từ các chuyến đi thực địa của tác giả dọc theo sông Mekong, từ Vân Nam, Lào, Thái Lan, Campuchia đến Đồng bằng sông Cửu LongTác phẩm này không chỉ cung cấp thông tin chi tiết mà còn kêu gọi sự quan tâm của cộng đồng quốc tế về vấn đề bảo vệ hệ sinh thái sông Mekong.

Bạn có thể tìm mua cuốn sách này trên các trang bán sách trực tuyến như Amazon.

 
4. Tôi muốn biết thêm về tác giả Ngô Thế Vinh

Ngô Thế Vinh là một nhà văn và bác sĩ nổi tiếng của Việt Nam. Ông sinh năm 1941 tại Thanh Hóa và tốt nghiệp Đại học Y khoa Sài Gòn năm 1968Trong thời gian học, ông đã tham gia ban biên tập và làm chủ bút báo sinh viên Tình Thương của trường Y khoa Sài Gòn.

Ngô Thế Vinh đã xuất bản nhiều tác phẩm văn học, trong đó có các tiểu thuyết nổi tiếng như “Mây Bão” (1963), “Bóng Đêm” (1964), “Gió Mùa” (1965) và “Vòng Đai Xanh” (1970)Cuốn “Vòng Đai Xanh” đã được trao giải thưởng Văn Học Nghệ Thuật Toàn Quốc năm 1971.

Ngoài ra, ông còn viết nhiều bài khảo luận và nghiên cứu về hệ sinh thái sông Mekong, với các tác phẩm nổi bật như “Cửu Long Cạn Dòng, Biển Đông Dậy Sóng” và "Mekong Dòng Sông Nghẽn Mạch"2Những tác phẩm này đã đóng góp không nhỏ vào việc nâng cao nhận thức về các nguy cơ và thiệt hại do thủy điện trên thượng nguồn sông Mekong gây ra.

Hiện nay, Ngô Thế Vinh đang sinh sống và làm việc tại California, Hoa Kỳ, nơi ông  hành nghề y khoa và viết lách.

 

Bạn có muốn biết thêm chi tiết về bất kỳ tác phẩm nào của ông không?

5. Có, hãy cho tôi biết thêm về cuốn Mây Bão.

“Mây Bão” là tiểu thuyết đầu tay của Ngô Thế Vinh, được xuất bản lần đầu vào năm 1963 khi ông mới 19 tuổi. Cuốn sách này đã nhanh chóng thu hút sự chú ý của độc giả và giới phê bình nhờ vào cách miêu tả chân thực và sâu sắc về những biến động xã hội và chiến tranh tại Việt Nam thời bấy giờ.

Nội dung của “Mây Bão” xoay quanh cuộc sống của những người dân thường trong bối cảnh chiến tranh, với những khó khăn, mất mát và hy vọng của họ. Tác phẩm không chỉ phản ánh hiện thực khắc nghiệt mà còn thể hiện tình yêu quê hương và lòng nhân ái của con người.

Cuốn sách đã được tái bản nhiều lần và vẫn giữ được sức hút đối với độc giả qua nhiều thế hệ. Nếu bạn quan tâm, bạn có thể tìm đọc “Mây Bão” trên các trang bán sách trực tuyến hoặc thư viện.

 

 

VŨ NGUYỄN, Anaheim, CA Với ChatGPT: Một Trải Nghiệm Hoàn Toàn Khác

 

_ Nguyễn hỏi ChatGPT: Phân Tích Mặt Trận Ở Sài Gòn của Ngô Thế Vinh

ChatGPT trả lời ngay: Lấy bối cảnh trong thời kỳ chiến tranh Việt Nam, Mặt Trận Ở Sài Gòn tập trung mô tả những cuộc chiến khốc liệt diễn ra tại đô thị Sài Gòn. Cuốn tiểu thuyết phản ánh sự hỗn loạn dữ dội của thời kỳ này, đặc biệt trong và sau các sự kiện quan trọng như cuộc Tổng tấn công Tết Mậu Thân 1968. Là trung tâm chính trị và văn hóa của miền Nam Việt Nam, Sài Gòn trở thành điểm nóng của cả các cuộc đối đầu bạo lực lẫn xung đột ý thức hệ. Ngô Thế Vinh, với tư cách một bác sĩ và nhà báo, đã mang đến một góc nhìn chân thực, không tô vẽ về tác động của chiến tranh.
Các Chủ Đề Chính:

1. Sự Mơ Hồ Về Đạo Đức Trong Chiến Tranh: Ngô Thế Vinh khắc họa chiến tranh Việt Nam như một cuộc xung đột đầy phức tạp về mặt đạo đức. Cuốn sách tránh xa những câu chuyện anh hùng hay tội phạm đơn thuần, thay vào đó đi sâu vào cách con người ở cả hai phía phải vật lộn với bổn phận, danh tính và nhân tính của mình giữa cảnh hỗn loạn. Các nhân vật thường đối mặt với những lựa chọn thử thách giới hạn đạo đức của họ, làm nổi bật sự bất định và tổn thương tâm lý của chiến tranh.

2. Nỗi Đau và Sức Mạnh Kiên Cường Của Con Người: Cuốn sách mô tả sống động những nỗi đau của dân thường ở Sài Gòn, cho thấy họ đã phải chịu đựng sự sợ hãi, mất mát và hủy diệt như thế nào. Tuy nhiên, trong đó vẫn hiện lên những khoảnh khắc của sự kiên cường, khi các nhân vật tìm cách sinh tồn và giữ lấy nhân tính của mình giữa tàn phá.

3. Sự Vỡ Mộng Về Ý Thức Hệ: Ngô Thế Vinh phê phán sự cuồng nhiệt ý thức hệ của thời kỳ đó, cho thấy cả chủ nghĩa cộng sản lẫn chống cộng đều gây ra những hậu quả tàn khốc cho người dân bình thường. Qua các nhân vật, cuốn tiểu thuyết đặt câu hỏi liệu bất kỳ ý thức hệ chính trị nào có thể biện minh cho sự đau khổ và hủy diệt do chiến tranh gây ra hay không.

4. Sài Gòn Như Một Biểu Tượng Thu Nhỏ: Thành phố Sài Gòn được khắc họa như một nhân vật trong câu chuyện, biểu trưng cho tâm hồn chia rẽ của Việt Nam. Những con phố nhộn nhịp, chợ búa, và các khu dân cư được đặt cạnh các cảnh bạo lực và hủy diệt, phản ánh sự giao thoa giữa hiện đại, truyền thống và chiến tranh.

Góc Nhìn Của Ngô Thế Vinh: Là một bác sĩ và nhà báo từng trải qua chiến tranh, Ngô Thế Vinh mang đến một góc nhìn rất cá nhân và đáng tin cậy. Các tác phẩm của ông, bao gồm Mặt Trận Ở Sài Gòn, thường tập trung vào cái giá con người phải trả trong các cuộc xung đột, kết hợp kiến thức sâu rộng của ông về các khu vực chiến sự với phong cách văn chương vừa chiêm nghiệm vừa cảm động. Ông không ngần ngại mô tả thực tế khắc nghiệt của chiến tranh nhưng cũng tìm cách bảo tồn phẩm giá và nhân tính của những người tham gia.

So Sánh Với Các Tác Phẩm Khác Trong Văn Học Chiến Tranh Việt Nam

1. Nỗi Buồn Chiến Tranh của Bảo Ninh: Giống như Ngô Thế Vinh, Bảo Ninh khám phá những vết thương tâm lý do chiến tranh để lại. Tuy nhiên, trong khi Nỗi Buồn Chiến Tranh tập trung vào chấn thương hậu chiến của một người lính và những hồi tưởng về chiến trường nông thôn, thì Mặt Trận Ở Sài Gòn lại tập trung vào trải nghiệm chiến tranh ngay tại đô thị, làm nổi bật những cuộc đấu tranh độc đáo của cư dân thành phố. So Sánh Về Giọng Văn: Văn phong của Bảo Ninh mang tính hồi tưởng và trầm buồn, phản ánh về sự mất mát và tình yêu. Trong khi đó, văn của Ngô Thế Vinh, dù cũng đầy cảm xúc, lại cấp bách và trực diện hơn, nắm bắt sự hỗn loạn của chiến tranh khi nó diễn ra.

2. Các Truyện Ngắn của Nguyễn Huy Thiệp: Truyện chiến tranh của Nguyễn Huy Thiệp thường tập trung vào cuộc sống của những người bị lãng quên và sự phi lý của chiến tranh. Trái lại, Mặt Trận Ở Sài Gòn mang tính tự sự và có cấu trúc hơn, dù cả hai tác giả đều nhấn mạnh đến cái giá con người phải trả trong các xung đột ý thức hệ.

3. Tiểu Thuyết Không Đề của Dương Thu Hương: Dương Thu Hương chỉ trích cả chiến tranh lẫn sự lý tưởng hóa của các lãnh đạo cộng sản. Tương tự, Ngô Thế Vinh cũng phê phán ý thức hệ, nhưng ông tập trung nhiều hơn vào chiến trường đô thị, cho thấy cách các quyết định chính trị tại Hà Nội và Washington biến thành nỗi đau tại Sài Gòn.

Ý Nghĩa Trong Văn Học Việt Nam: Mặt Trận Ở Sài Gòn nổi bật với việc khắc họa trải nghiệm đô thị, trở thành một điểm sáng trong văn học chiến tranh Việt Nam vốn thường tập trung vào nông thôn và rừng núi. Hình ảnh sống động của Sài Gòn trong tác phẩm mang đến một góc nhìn không thể thiếu về chiến tranh Việt Nam, nhắc nhở người đọc rằng sự tàn phá của cuộc xung đột không chỉ giới hạn ở những chiến trường xa xôi mà còn len lỏi vào sâu thẳm các thành phố và cuộc sống của hàng triệu con người.

Bạn có muốn tìm hiểu thêm về các tác phẩm tương tự hay phân tích kỹ hơn về một chủ đề nào đó trong cuốn sách này không? Câu trả lời là “không.”

 
ChatGPT/ AI
với cả đúng lẫn sai, như ChatGPT đã xác nhận:

ChatGPT có thể mắc lỗi. Kiểm tra thông tin quan trọng.

 
Rõ ràng ChatGPT/ AI là chưa hoàn hảo nhưng đang có những bước tiến Phù Đổng, nhất là trong khoa học tự nhiên, trong y khoa điển hình nhất là trong lãnh vực quang tuyến (Radiology). ChatGPT/ AI
đang phát triển mạnh mẽ và ngày càng chính xác hơn. AI không chỉ có vai trò hỗ trợ mà có cả tiềm năng ganh đua với sức sáng tạo của chính con người tạo ra nó.

 

Đến đây, tưởng cũng nên khép lại mấy dòng Tản Mạn về ChatGPT/ AI vì đã tới giờ đi bộ / thiền hành mỗi buổi sáng của các Anh Chị. Chúc cả nhà một ngày vui và những ngày nghỉ lễ cuối năm thật hạnh phúc và an lành.  

NGÔ THẾ VINH

Việt Ecology Press

Long Beach, 23.11.2024 – 08.12.2024                                                                                                       

 

 

 

 

 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Khi một nhà hiền triết lánh đời để sống ẩn dật trong rừng sâu, một lãnh tụ xuất chúng hy sinh quên mình để cải hội, một nhà thơ miệt mài làm thơ để ca tụng vẻ đẹp của cuộc đời, hay một Thiền sư tịch cốc để đối mặt với khoảng vắng lặng mênh mông, tất cả những việc làm đó của họ, không ngoài mục đích nào khác hơn là phá cho được một con đường đề tự cứu mình và từ đó, giải phóng luôn những thống khổ muôn đời của kiếp người. Thu phong nhọ phất thiềm nha, Sơn vũ tiêu nhiên chầm lục la. Dĩ hỹ thành Thiền tâm nhất phiến, Cùng thanh tức tức vị thùy đa. (Sơn vũ) (Gió thu khuya khoắt thoảng hiên ngoài, Quạch quê nhà non lấp ruổi gai. Thôi đã theo Thiền lòng lặng tắt, Nỉ non tiếng dễ vẫn vì ai?) (13) (Huệ Chi dịch)
Cuốn On Earth We’re Briefly Gorgeous được viết dưới dạng một bức thư từ một người con trai có tên gọi Chó Con, gửi cho người mẹ mù chữ. Với nỗ lực giải thích cho Mẹ hiểu về bản thân mình, Chó Con đã bộc lộ hết tính cách, bản sắc riêng của mình – như những kết cấu từ bạo lực gia đình và xã hội. “Một thoáng rực rỡ” là những chuyến trở về thời thơ ấu đầy dãy những chấn thương từ chiến tranh trong gia đình ba thế hệ, những cơn nghiệp ngập, tình cảm tuổi mới lớn, tìm hiểu và nhận diện bản sắc, giới tính, tình cảm và xung đột gia đình, để rồi cuối cùng, chịu đựng một sự mất mát to lớn. Rất nhiều bài viết giới thiệu cuốn sách này đã được đăng tải trên các tờ báo và trang mạng Mỹ, Việt khắp nơi, nhưng độc giả người Việt vẫn chưa có được bản dịch tiếng Việt, hy vọng sẽ ra đời một ngày không xa.
Thi sĩ người Anh Thomas Ernest Hulme (1883-1917) đã viết về đêm trăng mùa thu như thế trong bài thơ “Autumn” [Mùa Thu] của ông được viết vào năm 1908. Bài thơ có cái nét nên thơ của một đêm trăng tròn mùa thu nơi miền quê thanh bình ở Việt Nam. Nước Mỹ đã chính thức bước vào mùa thu ngày 22 tháng 9, với đêm đã bắt đầu dài thêm và bầu trời vào ban đêm và sáng sớm lành lạnh. Ở Miền Nam California dường như hiếm thấy cảnh lá vàng rực rỡ vào mùa thu nhưng ở những tiểu bang cao hơn về phía bắc thì mùa thu đã bắt đầu vẽ những bức tranh màu vàng màu đỏ tuyệt đẹp. Mùa thu có lẽ là mùa thơ mộng nhất của năm.Mùa thu còn là nguồn cảm hứng bất tận của các nhà thơ và nhà văn. Trong văn học nước Mỹ có nhà văn Louis Bromfield đã viết cuốn tiểu thuyết “Early Autumn” [Chớm Thu] vào năm 1926 và nhờ cuốn sách này mà ông đã đoạt Giải Pulitzer Prize vào năm 1927. Nhân đầu thu xin đọc cuốn “Chớm Thu” của Bromfield. Nhưng Bromfield là ai?
Thử bút, không phải tùy bút, không phải tản mạn, không phải tạp văn… Nó ùa ra, nó túa ra, có lúc tòe loe, có khi hụt hẫng, những cảm hứng, những ngẫu hứng, những xúc động bất chợt, như không kềm chế được… Bạn tôi, Lữ Kiều Thân Trọng Minh, con mắt thầy thuốc đắn đo, cái hồn thi sĩ mang mang, trái tim hiền triết đông phương. Tuổi đôi mươi tự vấn văn chương, số phận, ý nghĩa đời người… Rồi “xuôi dòng” với bao bờ bến lạ. -- Đỗ Nghê Đỗ Hồng Ngọc
Chủ nhật, 27 tháng 5, gia đình chúng tôi cùng bốn người bạn đến chùa Hương Sen. Đến và biết, và là lần đầu đảnh lễ Ni sư Thích Nữ Giới Hương. Khi lễ Phật Đản kết thúc là “thủ tục” chúc mừng Sinh Nhật Ni sư Thích Nữ Giới Hương do Phật tử Chùa Hương Sen tổ chức. Đơn giản, nhẹ nhàng, nhanh gọn mà sao chúng tôi cảm nhận được sự ân cần, ấm áp của nghĩa tình Thầy-Trò trong kỷ niệm đáng nhớ này.
Trí tuệ và từ bi có phải chỉ riêng nhân loại mới có? Hay là, loài vật cũng có trí tuệ và từ bi, nhưng ở mức sơ khai hơn? Cuộc nghiên cứu mới đây về heo rừng cho thấy những bất ngờ về mức độ cao của không ngoan và tình thương nơi một trường hợp khảo sát. Cuộc nghiên cứu của các nhà khoa học tại Czech University of Life Sciences Prague cho thấy lần đầu tiên ghi lại đầy đủ hình ảnh về trường hợp được ghi lại trên báo Business Insider hôm 5/9/2021 qua bản tin nhan đề “A family of wild boars organized a cage breakout of 2 piglets, demonstrating high levels of intelligence and empathy” (Một gia đình heo rừng tổ chức phá cũi, cứu 2 heo con, cho thấy mức độ cao của trí tuệ và thương xót). (1) Các hình ảnh ghi lại cho thấy một heo rừng cái đã giúp 2 con heo nhỏ thoát ra khỏi 1 chuồng bẫy. Con heo rừng cái, dựa theo kích thước và tính phái nên được suy đoán là heo mẹ, đã tìm các chiến thuật để đẩy bật các thanh gỗ chốt đang chặn cửa chuồng bẫy.
Lời thơ mộc mạc, giản dị, ngôn từ mang âm hưởng của người dân quê miền Tây Nam Bộ, để diễn tả cảm xúc, tư duy gắn kết với con người, với sinh hoạt xã hội và thiên nhiên, để phát huy cái hay, cái đẹp truyền thống của Việt Nam. Ý thơ mang tính xây dựng, thể hiện gương mẫu đạo đức qua những bài học làm người. Người tốt, theo quan niệm “Trung, hiếu, tiết, nghĩa” của người xưa.
Nếu phân biệt về giới tính, số lượng và tác phẩm của những người viết “Nam” ngoài vòng đai trong Văn chương miền Nam thời chiến (1954-1975) có khá nhiều: Y Uyên, Lê Bá Lăng, Doãn Dân, Trần Hoài Thư, Phạm Văn Nhàn, Luân Hoán, Vũ Hữu Định, Phan Xuân Sinh, Nguyễn Bắc Sơn, Linh Phương... Hầu như không có một người “Nữ” nào viết ngoài vòng đai cả. Có thật vậy không? Phải đợi đến tháng 10/2011, nghĩa là sau 40 năm từ khi sách được phát hành vào tháng 9/1971, khi trang blog Phay Van với cô chủ thật “đặc biệt” và nhóm bạn yêu thích văn chương mà tôi đã ghi lại trong “Hành trình của Cõi Đá Vàng” [1], thì tôi mới biết đến tên nhà văn Nguyễn Thị Thanh Sâm. Trước năm 1975, trong chúng ta hầu như không mấy ai nghe nói tới tác phẩm “Cõi Đá Vàng” của bà, dù cho cuốn sách ấy được nhà An Tiêm, một trong những tên tuổi của miền Nam thời bấy giờ, xuất bản.
Ngày 11 tháng 9 năm nay 2021 đánh dấu 20 năm sau ngày nước Mỹ bị tấn công khủng bố kinh hoàng nhất trong lịch sử gần hai trăm rưởi năm lập quốc khi tổ chức khủng bố quốc tế al-Qaeda dùng máy bay dân sự chở đầy xăng và hành khách làm vũ khí lao vào các mục tiêu tấn công, gồm World Trade Center tại New York, Ngũ Giác Đài tại Thủ Đô Washington và một nơi nào đó nhưng đã bị những hành khách Mỹ yêu nước phản kháng một cách bi hùng trên chuyến bay United Flight 93 bị khủng bố cướp đã cất cánh từ Phi Trường Newark của New Jersey trên đường đến San Francisco đã lao xuống một nơi hoang dã tại Shanksville, Pennsylvania làm gần 3,000 người thiệt mạng. Cảnh tượng tòa tháp đôi World Trade Center tại Thành Phố New York, biểu tượng của trung tâm tài chánh phồn thịnh nhất thế giới, bị hai chiếc máy bay dân dự đâm thẳng vào với ngọn lửa đỏ rực bùng lên giữa nền trời xanh của một ngày cuối hạ, 11 tháng 9, và sau đó sụp đổ hoàn toàn thành bình địa đã trở thành hình ảnh kinh hoàng của thời đại khủng bố.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.