Hôm nay,  

Vì Sao Hết Bịnh Rồi Mà Vẫn Còn Dai Dẳng?

02/02/202400:00:00(Xem: 2442)

ho hoai
Có rất nhiều người đã khỏi các bịnh như cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID nhưng vẫn cứ ho dai dẳng hoài không dứt. (Nguồn: pixabay.com)

Gần đây quý vị vừa bị cảm lạnh, cúm, RSV hoặc COVID, bệnh đã qua nhưng mãi vẫn không thể hết ho? Rất nhiều người bị giống như vậy. Triệu chứng này có thể tồn tại trong nhiều tuần sau khi cơ thể chúng ta đã loại bỏ vi-rút.
 
Michael Shiloh, một bác sĩ chuyên nghiên cứu bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế UT Southwestern cho biết những bệnh nhân bị ho thường kể là họ đã bị bịnh từ 8 tuần trước khi đến gặp ông. Ông nói: “Chúng tôi thực sự không thể phát hiện thấy vi rút gì ở những người này nữa nhưng họ vẫn bị ho.”
 
Hoa Kỳ đã chứng kiến sự gia tăng các trường hợp mắc bệnh cúm, RSV và COVID-19 vào cuối năm 2023 và kéo dài sang 2024. Và mặc dù tình hình mắc những loại bịnh trên đã chững lại hoặc giảm xuống trên toàn quốc trong những tuần qua, số người cần chăm sóc sức khỏe đối với các bệnh về đường hô hấp vẫn còn khá cao ở nhiều nơi.
 
Các khoa học gia vẫn chưa tìm ra chính xác lý do tại sao những người khỏe mạnh lại gặp phải những con ho dai dẳng như vậy. Nhưng nghiên cứu về cách nhiễm trùng can thiệp vào dây thần kinh trong đường hô hấp đang hé lộ những manh mối mới.
 
Ho là gì?
 
Ho là một phản xạ quan trọng giúp bảo vệ đường hô hấp khỏi những nguy hiểm như khói độc hại, nước hoặc các mẩu thức ăn bị lọt vào. Phản xạ này được kích hoạt bởi các dây thần kinh đi vào đường hô hấp. Những dây thần kinh này có các protein thụ thể phản ứng với mọi thứ từ không khí lạnh đến chất cay, gắt. Khi một chất kích thích kích hoạt các thụ thể đó, các dây thần kinh sẽ gửi tín hiệu từ dây thần kinh phế vị đến não, khiến chúng ta cảm thấy giống như cảm giác như muốn ho.
 
Từ đó, não sẽ gửi lệnh trở lại đường hô hấp để ho hoặc không ho. Con đường dẫn tới não này giải thích lý do tại sao chúng ta có thể kiểm soát có ý thức ở mức độ nào đó đối với một số loại ho.
 
Các khoa học gia đã tìm hiểu rõ ràng về nhiều tác nhân khác nhau có thể gây ho, nhưng vẫn chưa thống nhất ý kiến về các cơ chế sinh học cụ thể gây ho khi chúng ta bị bịnh, đó là chưa nói đến thời gian sau khi hết bịnh.
 
Mặc dù có vẻ như cơn ho được tạo ra để dọn sạch chất nhầy trong cổ họng của chúng ta, nhưng cũng có khả năng là do vi-rút kích thích phản xạ khiến chúng lây lan. Có nhiều bịnh nhiễm trùng gây ra những cơn ho khan mà không tạo ra chút đờm nào. Nên nếu nói chúng ta ho để làm sạch đường hô hấp khi bị nhiễm trùng, thì lại không giải thích được vì sao các dây thần kinh lại kích thích cơn ho trong những trường hợp trên.
 
Chuyên gia về điện sinh lý học Thomas Taylor-Clark thuộc Đại học Nam Florida cho biết: “Có thể nói một trong số những nguyên nhân là nhiễm vi-rút gây ra tình trạng viêm nhiễm.”
 
Nhiễm trùng khiến các dây thần kinh trở nên nhạy cảm
 
Khi chúng ta bị bịnh, tình trạng viêm nhiễm sẽ làm tăng độ nhạy cảm của các dây thần kinh đường hô hấp, khiến chúng phản ứng thái quá. Có một giả thuyết cho rằng những cơn ho dai dẳng sau khi đã hết bịnh là do lúc đó các dây thần kinh vẫn còn quá nhạy cảm.
 
Ngay từ năm 1990, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy rằng việc nhiễm một loại vi-rút giống cúm đã làm tăng độ nhạy cảm của các dây thần kinh đường hô hấp ở chuột lang (vật thử nghiệm), loài động vật cũng bị ho giống như con người. Chuột lang bị bịnh sẽ ho nhiều hơn khi tiếp xúc với chất kích thích như chất capsaicin so với những con khỏe mạnh, điều này cũng tương tự như ở người.
 
Hiện nay, các khoa học gia đang liên kết tình trạng nhạy cảm quá mức này với các chất gây viêm và những thụ thể trên dây thần kinh đường hô hấp.
 
Vào năm 2016, các khoa học gia đã phát hiện ra rằng việc nhiễm một loại vi-rút giống cúm đã khiến một số dây thần kinh trong đường hô hấp tạo ra thêm nhiều bản sao của protein thụ thể có tên là TRPV1, phản ứng với các chất như capsaicin và các tác nhân kích thích khác. Một số nghiên cứu khác trên chuột lang hoặc tế bào người được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm cũng phát hiện sự gia tăng số lượng bản sao TRPV1 và các thụ thể khác khi đường hô hấp bị nhiễm vi-rút.
 
Một nghiên cứu năm 2017, được tiến hành trên tế bào người được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm, đã chỉ ra rằng ngay cả khi vi-rút đã bị “tiêu diệt” bằng tia UV, nó vẫn làm tăng số lượng bản sao TRPV1 và một thụ thể khác.
 
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
 
Chứng ho sau khi hết bịnh thường kéo dài trong khoảng hai đến ba tuần. Nhưng nếu cơn ho của quý vị kéo dài hơn 8 tuần, quý vị nên đi khám bác sĩ. Nếu cơn ho xảy ra kèm theo các triệu chứng khác như sốt, khó thở, đờm có máu hoặc sụt cân, quý vị nên đi khám sớm hơn.
 
Lukasz Antoniewicz, bác sĩ chuyên khoa phổi của Đại học Y Vienna ở Áo, cho biết ho kéo dài vài tuần sau khi vừa hết bịnh là điều bình thường. Tuy nhiên, dù tám tuần được cho là mốc thời gian để tính thành bịnh ho mãn tính, nhưng đây khoảng thời gian khá dài và không dễ dàng chịu đựng khi triệu chứng ho không thuyên giảm.
 
Antoniewicz cũng chia sẻ một trường hợp bệnh nhân của ông đã bị gãy xương sườn chỉ vì ho, mặc dù họ không có bất kỳ vấn đề xương cốt nào trước đó. Ông cho rằng chỉ cần bị ho liên tục trong khoảng một tháng thôi là đã đủ để đi khám bác sĩ rồi.
 
Nguồn: “You’re not sick anymore—so why are you still coughing?” được đăng trên trang Nationalgeographic.com.
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Cầm trên tay một chiếc túi xách có tất cả những điểm đặc trưng của mẫu túi xách Chanel cổ điển: lớp da chần bông sang trọng, phụ kiện vàng lấp lánh, đường khâu tinh tế. Chỉ có một số chi tiết nhỏ khác lạ. Zekrayat Husein nhận xét khi nghiên cứu chiếc túi qua kính hiển vi: “Phần da quá cân đối, và kích thước của mỗi hạt trang trí rất đồng đều.” Bà cho hay, đó là một món đồ giả có chất lượng tốt, nhưng chẳng có giá trị gì khi so với một chiếc Classic Flap chính hiệu từ Chanel giá 11,000 Mỹ Kim.
Nếu có thể kéo dài tuổi thọ hoặc thậm chí là bất tử, liệu chúng ta có thực sự muốn điều đó không? Trong cuốn sách mới có tựa đề “Why We Die: The New Science of Aging and the Quest for Immortality” (Tạm dịch “Tại Sao Chúng Ta Chết: Phát Hiện Mới Về Lão Hóa và Đi Tìm Sự Bất Tử”), Venki Ramakrishnan, khoa học gia về sinh học phân tử đoạt giải Nobel, đã sàng lọc các nghiên cứu từ trong quá khứ đến tiên tiến nhất để tìm hiểu những lý thuyết kéo dài tuổi thọ cùng với những hạn chế thực tế. Trong quá trình tìm hiểu, ông cũng đặt ra các câu hỏi quan trọng về những vấn đề liên quan đến xã hội, chính trị và đạo đức của những nỗ lực đi tìm sự sống vĩnh cửu.
Diễm biến mất. Giáo sư nói với tôi con người không thể tự biến mất. Bà hỏi chủ tiệm tóc kỹ hơn, cô chủ tiệm nói lý do cô khẳng định Diễm “biến mất”, là vì tất cả bạn bè của Diễm ở Bình Tân, ở thị trấn, ở quê của mẹ, đều cùng một thời điểm đột ngột mất liên lạc với Diễm. Không phải là chặn Zalo hay block Facebook, mà đơn giản là biến mất. Chủ tiệm tóc có vài học trò học xong nghề cũng lên mở tiệm hoặc làm thuê gần Bình Tân, Quận 12, là những chị Diễm thường ghé ở nhờ mỗi khi lên Sài Gòn. Họ đều nói họ mất liên lạc với Diễm cùng một thời điểm.
Một cậu bé 16 tuổi nâng nguyên một chiếc Volkswagen lên để cứu hàng xóm bị kẹt dưới xe. Người mẹ dũng cảm chiến đấu với gấu Bắc Cực để bảo vệ con mình. Cô con gái lôi chiếc máy kéo bị lật đè trên người cha ra. Những kỳ tích này được thực hiện nhờ có một lượng adrenaline tăng vọt và giải phóng các hệ thống của cơ thể cũng như năng lực của cơ bắp, vốn chỉ có thể ‘xuất toàn lực’ trong những tình huống căng thẳng cực độ.
Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.
Là một khoa học gia nghiên cứu về cảm giác đói và việc kiểm soát cân nặng, Zachary Knight, Giáo sư Sinh lý học, Viện Khoa học thần kinh cơ bản Kavli, Đại học California, San Francisco, quan tâm đến cách bộ não thông báo cho chúng ta biết khi chúng ta đã ăn đủ no. Khi bắt đầu cảm thấy no, chúng ta sẽ ăn chậm lại. Trong nhiều thập niên, các khoa học gia cho rằng sự thay đổi tốc độ này được điều khiển duy nhất bởi các tín hiệu từ dạ dày và ruột đến não. Nhưng một nghiên cứu mới từ phòng thí nghiệm tại UC San Francisco chỉ ra rằng, trên thực tế, có một quá trình khác đang diễn ra, và nó bắt đầu ngay từ khi chúng ta nếm thử thức ăn.
Trong một bài viết về chích ngừa tăng cường cho Covid mùa đông năm nay, tôi đã nhận xét về sự tương đối trong những khuyến cáo của Trung tâm Kiểm soát Bệnh Hoa Kỳ (CDC) về vấn đề chích ngừa Covid mũi booster. Riêng trẻ em thì sao? Khuyến nghị cho họ là gì? CDC khuyến nghị tiêm phòng cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên. Mặc dù phân tích của CDC cho thấy trẻ em từ 5 đến 17 tuổi ít có khả năng mắc bệnh nặng do COVID hơn nhiều so với các nhóm tuổi khác, nhưng trẻ em đôi khi vẫn bị bệnh nặng, ngay cả những trẻ không có bệnh lý tiềm ẩn. (Phần lớn trẻ em từ 6 tháng đến 11 tuổi nhập viện từ tháng 1 đến tháng 6 năm nay (2023) đều chưa được chích ngừa Covid).
Trong cuộc sống, tình yêu không chỉ đến từ các mối quan hệ lãng mạn mà còn có thể xuất hiện trong gia đình, bạn bè và các mối quan hệ xã hội khác. Tình yêu và các mối quan hệ lành mạnh đều mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe thể chất và tinh thần của chúng ta, bất kể là tình yêu trong sáng hay lãng mạnh. Theo Stephanie Cacioppo, một nhà khoa học thần kinh tại Đại học Oregon, tình yêu được coi là một nhu cầu sinh học thiết yếu đối với sức khỏe con người, giống như nhu cầu về nước uống, thức ăn và tập thể dục. Mặc dù trái tim thường được coi là "tội phạm", nhưng hầu hết các lợi ích liên quan đến tình yêu đều bắt nguồn từ bộ não, được lập trình tiến hóa để sản xuất và giải phóng hooc-môn khi chúng ta trải qua cảm xúc rung động, phát triển tình cảm và ước mong gắn bó.
Bất kể chúng ta đang đứng ở đâu trên Trái đất, dưới chân chúng ta đều có nước chảy len lỏi bên dưới lòng đất. Nước ngầm cung cấp nước uống cho khoảng một nửa dân số thế giới và gần một nửa lượng nước dùng để tưới, tiêu dùng, giúp giữ cho các dòng sông, ao hồ và đầm lầy tồn tại qua thời kỳ hạn hán. Nước ngầm là nguồn tài nguyên có thể tái tạo, nhưng có thể mất hàng thập niên, thậm chí hàng thế kỷ để một số tầng nước ngầm phục hồi sau khi bị cạn kiệt. Những hiểu biết hiện nay về vấn đề này chủ yếu dựa vào việc ghi lại các đo lường mực nước trong các giếng ở những địa điểm khác nhau.
Để tạo ra một chai Mouton Rothschild 1945, hãy pha hai phần Château Cos d'Estornel với một phần Château Palmer và Cabernet California. Đó là mánh lới của Rudy Kurniawan, một gian thương kinh doanh rượu vang, ông ta đã pha trộn các loại rượu này rồi đổ vào những chai cũ có dán nhãn giả và bán cho những người sưu tập cả tin. Năm 2014, ông ta bị kết án 10 năm tù tại một nhà tù ở Hoa Kỳ, bị tịch thu 20 triệu MK và phải trả thêm 28 triệu MK cho các nạn nhân.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.