Hôm nay,  

Hoa Mắc Cỡ

22/01/202512:51:00(Xem: 3806)
hoa mắc cỡ
Ảnh trên mạng.

 

Ngày 23 tháng chạp, các Táo Ta, Táo Mỹ (gốc Việt), Táo Tàu, mũ áo về trời, báo cáo chuyện thế gian một năm qua cho Ngọc Hoàng xét xử.

Sau khi các Táo báo cáo, nhận lời khuyên nhủ cúi tạ ra về tiếp tục làm nhiệm vụ cho năm con Rắn đang chờ trước mặt, Ngọc Hoàng toan bãi triều thì bỗng ngài cúi xuống thấy một cây hoa rất bé đang lễ phép ngước lên nhìn ngài như muốn nói một điều gì, ngài ân cần hỏi:

-       Cô hoa kia, cô cần chi mà lên đây.

-       Dạ thưa con có điều báo cáo và xin Ngọc Hoàng xét xử

-       Nói cho ta biết con từ đâu tới và tên con là gì?

Hoa khoanh tay cúi đầu lễ phép thưa: Con đến từ Việt Nam, tên con là Hoa Mắc Cỡ.

Ngọc Hoàng ngẩn người ra một giây, hỏi trong sự ngạc nhiên:

-       Ta biết con là hoa, nhưng con có điều gì cần báo cáo?

-       Muôn tâu Ngọc Hoàng, Táo Việt Nam lên gặp ngài không nói đến hoàn cảnh của con nên con phải tự mình tới đây giãi bầy. Con xin giới thiệu về thân thế của con:

Con thuộc loại hoa dại mọc ven đường. Thân hoa nhỏ thấp, cánh cấu trúc như lá me, hoa màu tím hồng nhạt. (Như ngài đang nhìn thấy con đây.) Ai chạm nhẹ vào là con úp hai phần cánh vào nhau nên có tên là hoa Mắc Cỡ. Tên khoa học là Pudica, Latinh có nghĩa là rụt rè, hoặc co lại khi tiếp xúc.

 
Hoa còn được biết đến bởi những tên gọi thông dụng như: cây nhạy cảm (sensitive plant), cây nhún nhường (humble plant), cây xấu hổ (shameplant), đừng-chạm-tôi (touch-me-not) (*) 

 

Ngày xa xưa đó, ở miền Nam Việt Nam, mỗi lần học trò đi học về gặp hoa Mắc Cỡ trên lối đi, các em cùng ngồi xuống chạm tay vào để nhìn cây hoa bé nhỏ thẹn thùng rụt đầu, rụt cổ lại. Với hình dáng mảnh mai lại hay mắc cỡ nên còn được người lớn gọi con là hoa Trinh Nữ. Tên Trinh Nữ làm mọi người liên tưởng đến những nữ sinh ở tuổi cắp sách đến trường hay những cô thôn nữ ở tuổi mười lăm, mười tám còn giữ nguyên được nét dịu dàng, trong sáng, lễ phép hay mắc cỡ. Đó là những gì con trao tặng cho những cô gái Việt Nam này.

 

Nhưng từ hồi đất nước Việt hết chiến tranh, quốc gia thịnh vượng, cao ốc xây kín thành phố, không còn chỗ nào cho hoa Mắc Cỡ mọc, loại hoa Mắc Cỡ chúng con chắc đi tới chỗ tuyệt chủng, nên không biết có phải do đó những nữ sinh không biết thế nào là khiêm nhường, nhu mì, mắc cỡ nữa.

Nếu Ngọc Hoàng xem những video, những hình ảnh trên báo mạng, các nữ sinh túm tóc, xé quần áo nhau, đánh nhau một cách hung bạo ngài cũng phải rùng mình.

Thầy giáo lợi dụng học trò nghèo làm điều “vô giáo” không một chút xấu hổ.

Những phụ nữ không còn biết e thẹn, vào chốn tôn nghiêm y phục hở hang không thấy mình vô lễ, bất kính. Phật ngồi trên cao cũng phải cau mày.

 

Ở trong các cơ quan thì người ta hoàn toàn vì tư lợi không hề biết đến mắc cở. Những chữ như: nhạy cảm, nhún nhường, liêm khiết, xấu hổ, không còn được dùng tới trong xã hội Việt Nam nữa. Thật đáng buồn!

 

Nếu cứ nhắc đi nhắc lại những cái tệ hại đang xẩy ra trên quê hương con do những người cai trị dẫn đầu, thì thật là nhàm chán vì ai ai cũng biết khó mà thay đổi được nữa. Và những người mà Ngọc Hoàng đã ban cho họ địa vị chăn dắt dân hoàn toàn không biết “Mắc cỡ” là gì. Cha mẹ, thầy cô, cũng chỉ chú tâm tìm đủ mọi cách để thu lợi nên việc giáo dục con em đã xếp xuống hàng thứ yếu. Những chữ như nhạy cảm, khiêm nhường, đức hạnh, liêm khiết, trong sạch đã hầu như hoàn toàn bốc hơi bay mất trên đất nước này.

 

Lỗi không phải tại con không ra sức tồn tại mà do các người đó đã không bao giờ nhìn thấy và hủy hoại chúng con một cách thản nhiên.

Con lên đây xin Ngọc Hoàng làm cách nào hóa phép bớt đi những cao ốc, để cho loài hoa “Mắc Cỡ” của chúng con được hồi sinh, mọc lại trên những con đường tới trường học, trên con đường làng, trên con đường chạy vào

dinh Thủ Tướng, chạy vào tòa nhà Quốc Hội, chạy vào các Nha, các Bộ, các Ty, các Ngân Hàng, Tòa Án… Tất cả các nơi mà người Việt nào cũng phải biết dùng tới những chữ thanh sạch, liêm khiết, xấu hổ, nhạy cảm, để dòng giống hoa “Mắc Cỡ” của con được phục hồi.

 

Ngọc Hoàng nghe xong dùng tay áo của ngài che ngang mặt, (Chắc ngài mắc cỡ  khi phải nghe những điều nhậy cảm đó) một lúc lâu mới bỏ tay áo xuống, nhẹ nhàng phán:

 

-       Ta cám ơn con đã mang tấm thân bé nhỏ bay lên được tới đây, đã nói cho ta biết về số phận gần như tuyệt chủng của con. Năm tới đây ta sẽ cho ông Sấm ông Sét xuống trần kéo bớt cao ốc xuống để lấy đất cho loài hoa Mắc Cỡ phát triển trở lại. Các con sẽ làm nhiệm vụ thấm những điều đức hạnh, nhạy cảm, trong sáng, khiêm nhường, liêm khiết xuống lòng đất, từ đất sẽ lan ra biển, ra sông, rồi người người sẽ múc nước đó lên uống, họ sẽ chia cho nhau những hạnh kiểm này.

-  Nếu cần phải hủy diệt những cái vỏ giả tạo bên ngoài để cứu cho một dân tộc biết mắc cỡ, ta cũng sẵn sàng làm.

 

Tôi giật mình tỉnh dậy, biết mình vừa trải qua một giấc mơ. Nhắm mắt cố nhớ lại cái cây hoa bé nhỏ màu hồng có tên là hoa Mắc Cỡ.

 

Ôi ! Tuổi thơ của tôi thực sự được lớn lên với bao ân huệ. Tôi được học về lương thiện, đức hạnh, liêm khiết, khiêm nhường, nhạy cảm, từ ông bà, cha mẹ, thầy cô, cho đến cây hoa nhỏ bé giản dị của đất trời cũng dạy tôi biết mắc cỡ.

 

tmt.

(*) nguồn Hoa trên Net.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Thứ nhất "Bá nhân bá tánh",/ Trời sinh ta cá tánh khác nhau / Người thích ở chốn rừng sâu, / Kẻ tìm đến chốn đâu đâu cũng người. / Chấp nhận người khác ta thôi, / Mỗi người một kiểu đừng chơi... "độc tài".
Họ một nam và một nữ, dạng bé nhỏ và đen đủi vào khoảng tuổi đôi mươi trong ngoài. Người thanh niên cởi trần và đeo gùi, cả hai đều chân đất và cô gái mặc cái áo len màu mè, rách ở nhiều chỗ. Họ không vào sân nhà mà chỉ đi ngang phía ngoài vài mươi thước. Trong ký ức của tôi sau này một thời gian dài là người thanh niên có đeo cung tên nhưng sự thật có lẽ anh chỉ có 1 cái rựa vác trên vai hay là anh không có đến con dao, tấc sắt đi rừng. Nhưng chi tiết cung tên này rất là quan trọng mặc dù nó được bịa đặt trong đầu của một thằng bé ba tuổi.
Nhật bản ngoài các kỹ nghệ này kia như ta biết, còn có kỹ nghệ “kyabakura” chiếm 1 tỷ lệ đáng kể của tổng sản lượng quốc gia. Đó là 1 dạng “bia ôm” nhưng chính xác hơn là “bia tâm sự vui buồn” vì khách vào đó không hẳn là để ôm ai mà là nhu cầu tinh thần muốn chia sẻ của đủ hạng đàn ông các cỡ. Tại các quán này bạn uống bia và có người ngồi nghe bạn kể chuyện về mình. Nhân viên phục vụ tại đây vì vậy là chuyên gia nghe chuyện. Theo 1 thăm dò thì họ sếp hạng những thứ đàn ông đáng chán và vô duyên nhất họ phải chịu đựng như sau.
Tôi đến Pháp non ba mươi năm trước do lời mời của một người bạn. Anh ta cũng là họa sĩ. Như hầu hết các đồng nghiệp cùng chủng tộc, không mấy người sống bằng nghề cầm cọ, họ phải có một việc làm nào đó, tuy phụ nhưng lại là chính, nuôi thân, lo cho gia đình, vợ con. Ngày mới vào Đại học Mỹ thuật, như tất cả những người chọn hội họa làm hướng tiến thân, bạn tôi nuôi nhiều tham vọng. Ra trường sẽ sáng tác, sẽ triển lãm, sẽ bán được tranh, báo chí sẽ ngợi khen, vừa có tiếng vừa được miếng. Thế nhưng ba năm miệt mài vẽ, triển lãm, chả ma nào thèm để ý, tranh bán không ai mua, đã đành, truyền thông cũng ngoảnh mặt, có chăng chỉ vài ba dòng thông tin. Chấm hết!
Rượu có chi cay mà uống rượu phải đưa cay. Tôi phân vân về chữ “đưa cay” này. Gọi quách một cách trực tiếp như dân miền Nam: nhậu là phải có mồi. Như đi câu cá. Cá đớp mồi cá sẽ lên bàn nhậu. Nhậu một hồi sẽ “quắc cần câu”. Quắc cần câu là… xỉn, thân hình đi đứng liêu xiêu cong như cái cần câu cá. Xỉn quắc cần câu có biệt tài tự về tới nhà, lăn ra ngủ, khi tỉnh dậy chẳng nhớ cái chi chi. Tại sao người quắc cần câu lại có biệt tài như người mộng du vậy? Mỗi khi con người trải nghiệm được một thứ mới, thùy trước trán sẽ lưu giữ những thông tin này theo dạng trí nhớ ngắn hạn. Sau đó hồi hải mã nằm ở não trước sẽ ghi những thông tin ngắn hạn này để tạo thành ký ức dài hạn. Đường truyền từ thùy trước trán tới hồi hải mã cần có những neuron thần kinh đặc biệt dẫn lối. Say xỉn khiến những neuron này không còn hoạt động. Vậy là xỉn xong ngủ dậy chẳng còn nhớ mô tê gì hết!
Tôi quen biết khá nhiều văn nghệ sĩ, đủ thứ hạng: vang danh năm châu bốn biển, khiêm nhường quận lỵ làng xã, làng nhàng phường khóm, tổ dân phố. Đa phần không như tôi tưởng hồi còn trẻ, họ chả phải là những á thánh mà chỉ là những con người với đầy đủ cung bật tốt xấu. Có anh đóng rất tròn vai trò người chồng, người cha mẫu mực trong gia đình, có chú chân chỉ hạt bột, cơm nhà quà vợ và … sòng phẳng đến độ, trong mắt nhìn bạn bè, là những gã keo kiệt, xem cắc bạc như bánh xe bò, tính toán chi li từng tách cà phê, từng điếu thuốc.
Trung tâm lọc máu, nơi tôi đến “làm việc”, khá qui mô, gồm nhiều nhân viên: văn phòng, tiếp tân, kỹ thuật, lao công dọn dẹp vệ sinh, bác sĩ, trợ lý, y tá… Riêng đội ngũ y tá gồm 6 người, trong số này có hai người cho tôi nhiều ấn tượng nhất: Một anh Mỹ đen cao to như con gấu, chí ít cũng 250 ký, khó đăm đăm, ít khi cười, phát ngôn cộc cằn. Nói chung, thoạt nhìn tôi không ưa nổi, và sợ, tay này lụi kim (mỗi lần 2 mũi, kim to như cây tăm xỉa răng, cách nhau khoảng 2cm, một mũi hút máu ra đưa vào máy lọc chất dơ rồi trả lại cơ thể qua mũi thứ hai. Cứ thế luân lưu hơn ba tiếng)
Hồi học đệ tứ (lớp 9 bây giờ) tôi có một thằng bạn tên Thái Hải, con trai bác sĩ kiêm thi sĩ Thái Can, nó giống tôi ở cái tính “ba nhe” (phương ngữ miền Trung chỉ những bọn trẻ rắn mắt, cứng đầu, nghịch phá), nhưng khác tôi 180 độ: hắn học cực giỏi, tôi cực dốt! Hơn sáu mươi năm, tôi lang bạt kỳ hồ, thỉnh thoảng về quê nhưng chỉ như khách trọ, chỉ lưng bữa nửa tháng lại ra đi, nên không có cơ hội gặp bạn bè xưa, cũng có nghĩa kể từ ngày còn oắt con cho đến bây giờ tôi chưa gặp lại người bạn thời niên thiếu. Nghe nói sau này hắn cũng là bác sĩ như ông thân sinh. Phải thôi, học giỏi như nó, không nối nghiệp cha mới lạ.
Có thể khẳng quyết, trong dòng văn học Việt Nam viết bằng chữ quốc ngữ, chắn chắn Song Thao là nhà văn viết Phiếm uyên bác và mạnh mẽ. Ông đi nhiều, đọc nhiều, viết chuyên cần. Chỉ trên mười năm ông đã trình làng 31 tập Phiếm, mỗi tập trên 300 trang. Đề tài của ông đa dạng, bao quát, từ cây kim sợi chỉ đến vũ trụ bao la với lỗ đen, mặt trăng, sao hỏa, phi thuyền…, đến chuyện đời thường, những địa danh ông từng đặt chân đến. Chúng ta sẽ còn được đọc nữa những tập Phiếm sẽ ra trong tương lai.
Những năm trên dưới hai mươi, tôi xem văn chương là một thứ đạo, những cuốn sách, những thi phẩm không khác kinh thánh, các nhà văn, nhà thơ ngang bằng các giáo chủ. Tôi mê văn chương, tôn sùng những người tạo ra nó. Bước vào tuổi trung niên, say mê vẫn còn, nhưng bình tĩnh hơn, chừng mực hơn. Cho đến khi phần lớn đời mình gắn liền với sách vở như nghiệp dĩ, văn chương, ban đầu tôi viết vì nhu cầu nội tâm, muốn tỏ lộ những buồn vui đau đớn hài mãn… qua chữ nghĩa, trước tiên cho mình, thứ đến cho người, với mong muốn xẻ chia.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.