Hôm nay,  

Hoa Mắc Cỡ

22/01/202512:51:00(Xem: 3797)
hoa mắc cỡ
Ảnh trên mạng.

 

Ngày 23 tháng chạp, các Táo Ta, Táo Mỹ (gốc Việt), Táo Tàu, mũ áo về trời, báo cáo chuyện thế gian một năm qua cho Ngọc Hoàng xét xử.

Sau khi các Táo báo cáo, nhận lời khuyên nhủ cúi tạ ra về tiếp tục làm nhiệm vụ cho năm con Rắn đang chờ trước mặt, Ngọc Hoàng toan bãi triều thì bỗng ngài cúi xuống thấy một cây hoa rất bé đang lễ phép ngước lên nhìn ngài như muốn nói một điều gì, ngài ân cần hỏi:

-       Cô hoa kia, cô cần chi mà lên đây.

-       Dạ thưa con có điều báo cáo và xin Ngọc Hoàng xét xử

-       Nói cho ta biết con từ đâu tới và tên con là gì?

Hoa khoanh tay cúi đầu lễ phép thưa: Con đến từ Việt Nam, tên con là Hoa Mắc Cỡ.

Ngọc Hoàng ngẩn người ra một giây, hỏi trong sự ngạc nhiên:

-       Ta biết con là hoa, nhưng con có điều gì cần báo cáo?

-       Muôn tâu Ngọc Hoàng, Táo Việt Nam lên gặp ngài không nói đến hoàn cảnh của con nên con phải tự mình tới đây giãi bầy. Con xin giới thiệu về thân thế của con:

Con thuộc loại hoa dại mọc ven đường. Thân hoa nhỏ thấp, cánh cấu trúc như lá me, hoa màu tím hồng nhạt. (Như ngài đang nhìn thấy con đây.) Ai chạm nhẹ vào là con úp hai phần cánh vào nhau nên có tên là hoa Mắc Cỡ. Tên khoa học là Pudica, Latinh có nghĩa là rụt rè, hoặc co lại khi tiếp xúc.

 
Hoa còn được biết đến bởi những tên gọi thông dụng như: cây nhạy cảm (sensitive plant), cây nhún nhường (humble plant), cây xấu hổ (shameplant), đừng-chạm-tôi (touch-me-not) (*) 

 

Ngày xa xưa đó, ở miền Nam Việt Nam, mỗi lần học trò đi học về gặp hoa Mắc Cỡ trên lối đi, các em cùng ngồi xuống chạm tay vào để nhìn cây hoa bé nhỏ thẹn thùng rụt đầu, rụt cổ lại. Với hình dáng mảnh mai lại hay mắc cỡ nên còn được người lớn gọi con là hoa Trinh Nữ. Tên Trinh Nữ làm mọi người liên tưởng đến những nữ sinh ở tuổi cắp sách đến trường hay những cô thôn nữ ở tuổi mười lăm, mười tám còn giữ nguyên được nét dịu dàng, trong sáng, lễ phép hay mắc cỡ. Đó là những gì con trao tặng cho những cô gái Việt Nam này.

 

Nhưng từ hồi đất nước Việt hết chiến tranh, quốc gia thịnh vượng, cao ốc xây kín thành phố, không còn chỗ nào cho hoa Mắc Cỡ mọc, loại hoa Mắc Cỡ chúng con chắc đi tới chỗ tuyệt chủng, nên không biết có phải do đó những nữ sinh không biết thế nào là khiêm nhường, nhu mì, mắc cỡ nữa.

Nếu Ngọc Hoàng xem những video, những hình ảnh trên báo mạng, các nữ sinh túm tóc, xé quần áo nhau, đánh nhau một cách hung bạo ngài cũng phải rùng mình.

Thầy giáo lợi dụng học trò nghèo làm điều “vô giáo” không một chút xấu hổ.

Những phụ nữ không còn biết e thẹn, vào chốn tôn nghiêm y phục hở hang không thấy mình vô lễ, bất kính. Phật ngồi trên cao cũng phải cau mày.

 

Ở trong các cơ quan thì người ta hoàn toàn vì tư lợi không hề biết đến mắc cở. Những chữ như: nhạy cảm, nhún nhường, liêm khiết, xấu hổ, không còn được dùng tới trong xã hội Việt Nam nữa. Thật đáng buồn!

 

Nếu cứ nhắc đi nhắc lại những cái tệ hại đang xẩy ra trên quê hương con do những người cai trị dẫn đầu, thì thật là nhàm chán vì ai ai cũng biết khó mà thay đổi được nữa. Và những người mà Ngọc Hoàng đã ban cho họ địa vị chăn dắt dân hoàn toàn không biết “Mắc cỡ” là gì. Cha mẹ, thầy cô, cũng chỉ chú tâm tìm đủ mọi cách để thu lợi nên việc giáo dục con em đã xếp xuống hàng thứ yếu. Những chữ như nhạy cảm, khiêm nhường, đức hạnh, liêm khiết, trong sạch đã hầu như hoàn toàn bốc hơi bay mất trên đất nước này.

 

Lỗi không phải tại con không ra sức tồn tại mà do các người đó đã không bao giờ nhìn thấy và hủy hoại chúng con một cách thản nhiên.

Con lên đây xin Ngọc Hoàng làm cách nào hóa phép bớt đi những cao ốc, để cho loài hoa “Mắc Cỡ” của chúng con được hồi sinh, mọc lại trên những con đường tới trường học, trên con đường làng, trên con đường chạy vào

dinh Thủ Tướng, chạy vào tòa nhà Quốc Hội, chạy vào các Nha, các Bộ, các Ty, các Ngân Hàng, Tòa Án… Tất cả các nơi mà người Việt nào cũng phải biết dùng tới những chữ thanh sạch, liêm khiết, xấu hổ, nhạy cảm, để dòng giống hoa “Mắc Cỡ” của con được phục hồi.

 

Ngọc Hoàng nghe xong dùng tay áo của ngài che ngang mặt, (Chắc ngài mắc cỡ  khi phải nghe những điều nhậy cảm đó) một lúc lâu mới bỏ tay áo xuống, nhẹ nhàng phán:

 

-       Ta cám ơn con đã mang tấm thân bé nhỏ bay lên được tới đây, đã nói cho ta biết về số phận gần như tuyệt chủng của con. Năm tới đây ta sẽ cho ông Sấm ông Sét xuống trần kéo bớt cao ốc xuống để lấy đất cho loài hoa Mắc Cỡ phát triển trở lại. Các con sẽ làm nhiệm vụ thấm những điều đức hạnh, nhạy cảm, trong sáng, khiêm nhường, liêm khiết xuống lòng đất, từ đất sẽ lan ra biển, ra sông, rồi người người sẽ múc nước đó lên uống, họ sẽ chia cho nhau những hạnh kiểm này.

-  Nếu cần phải hủy diệt những cái vỏ giả tạo bên ngoài để cứu cho một dân tộc biết mắc cỡ, ta cũng sẵn sàng làm.

 

Tôi giật mình tỉnh dậy, biết mình vừa trải qua một giấc mơ. Nhắm mắt cố nhớ lại cái cây hoa bé nhỏ màu hồng có tên là hoa Mắc Cỡ.

 

Ôi ! Tuổi thơ của tôi thực sự được lớn lên với bao ân huệ. Tôi được học về lương thiện, đức hạnh, liêm khiết, khiêm nhường, nhạy cảm, từ ông bà, cha mẹ, thầy cô, cho đến cây hoa nhỏ bé giản dị của đất trời cũng dạy tôi biết mắc cỡ.

 

tmt.

(*) nguồn Hoa trên Net.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tuần này tôi trân trọng giới thiệu Đỗ Kh. Nhà văn Đỗ Kh., hẳn không xa lạ gì với người yêu văn chương tiếng Việt, ở hải ngoại nói riêng, trong nước nó chung. Ba mươi bốn năm trước, Đỗ Kh. (lúc bấy giờ ông còn ký bút hiệu Đỗ Khiêm) là tác giả đầu tiên tôi chọn để trình làng nhà xuất bản Tân Thư do tôi chủ trương. CÂY GẬY LÀM MƯA cũng là tác phẩm đầu tiên tác giả này đến với thế giới văn chương tiếng việt. Ngoài CGLM, Tân Thư còn in của ông một tập truyện nữa, KHÔNG KHÍ THỜI CHƯA CHIẾN. Với bút pháp rất riêng cộng kiến thức và trải nghiệm sâu rộng qua những chuyến đi khắp mọi nơi trên hành tinh này, Đỗ Kh. cho chúng ta những bài viết lý thú.
Mặt trời như chiếc nong đỏ ối sắp chạm mái ngói phủ rêu của dãy phố cổ. Bức tường bên trái loang lổ, tróc lở, chồng chéo những dòng chữ thô tục cạnh các bộ phận sinh dục nam nữ đủ cỡ đủ kiểu vẽ bằng than hoặc mảnh gạch vỡ. Bức tường thấp, có chiếc cổng gỗ đã mất hẳn màu sơn, xiêu vẹo, quanh năm nằm trong vị thế mở ngõ. Chiếc cổng dẫn vào ngôi miếu nhỏ. Bên trong miếu, trên bệ thờ bằng xi măng hai ba bài vị chẳng hiểu viết gì, chẳng biết thờ ai. Trước bài vị, lư hương chỉ toàn chân nhang. Từ lâu không còn ai đến đây hương khói, ngôi miếu đã biến thành giang sơn riêng của dơi, chuột cùng các loại côn trùng. Cạnh ngôi miếu, một tàn cổ thụ rậm lá với những rễ phụ chảy thõng thượt, bò ngoằn ngoèo trên mặt đất.
Mỹ bỏ cấm vận Việt Nam ngày 3 tháng 2 năm 1994, dưới thời Bill Clinton. Khởi từ dấu mốc đó Việt Nam dần dần thân thiện hơn với người anh em “sen đầm đế quốc” này, thời kỳ ngăn sông cách chợ đã được khai thông, nhiều người xuất ngoại thăm thân nhân, du lịch hoặc công tác. Giới văn nghệ sĩ không ngoại lệ. Thuở đó gần như tháng nào tôi cũng đón ít nhất một văn, thi, nhạc, họa… sĩ. Phải chăng tại fake news, một người nhà quê như tôi bỗng biến thành “tay chơi” có số má dưới mắt nhìn các vị cầm cọ, cầm bút trong nước?
Hầu hết mọi người già thường mắc phải chứng quên những chuyện gần, nhưng lại nhớ những chuyện xưa, có khi hàng sáu bảy chục năm trước. May mắn (hay xui xẻo?), tôi có một trí nhớ khá tốt, dù gần hay xa tôi đều không quên. Tuy nhiên tôi lại vướng phải nhược điểm là chỉ nhớ sự việc nhưng lại không nhớ thời điểm. Nhược điểm này theo tôi từ ngày thơ trẻ cho đến hôm nay. Khác hẳn một vài người quen, chả hạn nhà văn Hoàng Khởi Phong, anh có một trí nhớ xuất chúng về những con số. Số điện thoại, số nhà của ai đó, chỉ nhìn hoặc nghe qua một lần là ghim ngay vào não, nhiều năm sau, hỏi, anh trả lời vanh vách. Nhà văn Cung Tích Biền cũng không kém, xuất thân là giáo sư dạy sử, ngoài những chi tiết liên quan đến chuyên môn như tên, đế hiệu các vị vua, ngày lên ngôi, ngày chết, những hành trạng của họ suốt thời gian trị vì, và mọi biến cố lịch sử… trải dài từ thời lập quốc, bốn nghìn năm trước, đến bây giờ. Như Hoàng Khởi Phong, anh nhớ rõ mọi con số, kể cả những chi tiết liên quan.
Hai hôm trước một cô em, cũng cầm bút, đến thăm, nhân tiện đề nghị, nếu sức khỏe không cho phép tôi gõ chữ thì cô ấy sẽ giúp, tôi chỉ cần nói qua băng ghi âm, cô em chép lại rồi giao cho tôi nhuận sắc. Nhà phê bình Nguyễn Hưng Quốc, qua trao đổi riêng, vẫn nhiều lần khuyên tôi nên viết hồi ký. Theo hai người, do một thời chủ trương tạp chí Hợp Lưu, tôi có điều kiện tiếp cận và rành rất nhiều chuyện của giới văn nghệ sĩ cũng như văn học hải ngoại lẫn trong nước, nếu tôi không làm thì rồi mọi sự cố sẽ trôi vào lãng quên, thiệt thòi cho văn học Việt Nam, uổng lắm.
Tuổi già thường sống với dĩ vãng. Nhiều chuyện tưởng đã vĩnh viễn ra khỏi trí nhớ, thế mà bất chợt bỗng hiện về, có khi mồn một từng chi tiết nhỏ, tựa mới xảy ra hôm qua, hôm kia, có khi nhập nhòa hư thực bất phân. Chuyện này không lâu, chỉ 23 mươi năm, trước một năm ngày tôi bị tai biến. Nhớ, vì có một chi tiết, lạc đề, nhưng vui.
Trong tiểu thuyết kiếm hiệp của Kim Dung, tôi thích nhất nhân vật Hồng Thất Công, bang chủ Cái Bang (kế thừa là Kiều Phong), ông già tính khí trẻ con. Tôi thích vì rất hợp tạng. Nói cách khác, tôi rất sợ những chuyện nghiêm túc. Ở đây bạn đọc sẽ bắt gặp mọi chuyện: chính trị, xã hội, kinh tế, văn chương, thi ca, nghệ thuật…, kể cả những chuyện tầm phào như gái trai, rượu chè hoang đàng nhăng nhít... Nói gọn, mảnh vườn này luôn rộng cửa, bạn đọc hãy cùng tôi rong chơi.
Trong tiểu thuyết kiếm hiệp của Kim Dung, tôi thích nhất nhân vật Hồng Thất Công, bang chủ Cái Bang (kế thừa là Kiều Phong), ông già tính khí trẻ con. Tôi thích vì rất hợp tạng. Nói cách khác, tôi rất sợ những chuyện nghiêm túc. Ở đây bạn đọc sẽ bắt gặp mọi chuyện: chính trị, xã hội, kinh tế, văn chương, thi ca, nghệ thuật…, kể cả những chuyện tầm phào như gái trai, rượu chè hoang đàng nhăng nhít... Nói gọn, mảnh vườn "Ba Điều Bốn Chuyện" này luôn rộng cửa, bạn đọc hãy cùng tôi rong chơi.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.