Hôm nay,  

Ai Theo Dõi Ai?

11/04/201700:00:00(Xem: 12960)

...TT Obama đã làm gì để phá ông Trump giúp bà Hillary...

Từ gần cả năm nay, thiên hạ đã được nghe tranh cãi, đổ lỗi, tố giác, cải chính, bật mí,… loạn xị xà ngầu về việc Nga đã xía vào nội bộ Mỹ khi TT Putin tìm cách khuynh đảo cuộc bầu cử tổng thống vừa qua. Kết quả là càng nghe, càng theo dõi thì lại càng mù tịt, chẳng hiểu mô tê ất giáp gì nữa.

Kẻ này xin cố gắng tóm lược diễn tiến một cách sơ xài nhất để quý độc giả mường tượng lại toàn bộ vở tuồng cải lương tân thời này.

Câu chuyện bắt đầu từ tháng Sáu năm 2016, gần nửa năm trước ngày bầu cử khi Ủy Ban Quốc Gia của đảng Dân Chủ cho biết hệ thống email của họ đã bị xâm nhập bởi hai nhóm “săn tin” của Nga mà chẳng ai biết tung tích gì hết, có tên là Fancy Bear và Cozy Bear. Ngay sau đó, nhóm Wikileaks bắt đầu xì ra hơn 20.000 emails trao đổi trong nội bộ Ủy Ban này.

Phe DC mau mắn tố cáo bàn tay lông lá của Putin múa may để phá bà Hillary, giúp cho ông Trump đắc cử. Nhưng câu chuyện xì hơi và mau lẹ rơi vào quên lãng. Phe CH không muốn làm rùm beng vì sợ mang tiếng thông đồng với Nga thật. Phe DC cũng muốn nhận chìm câu chuyện vì tin chắc bà Hillary sẽ đắc cử tổng thống và muốn giữ hòa khí để bà Hillary có giao hảo tốt với Putin sau khi đắc cử.

Bất ngờ, bà Hillary thua to. Cả đảng DC, khối cấp tiến và truyền thông dòng chính (TTDC) bầm mặt, tìm cách giải thích, đổ thừa, bám víu, ăn vạ. Tất cả tam thập lục chước được mang ra xài như mọi người đã biết. Những chiêu võ đếm phiếu lại, áp lực cử tri đoàn, đả phá thể thức bầu bán, biện giải thắng phiếu phổ thông,... đều vô hiệu. Bèn khui đống tro tàn “Nga can thiệp” ra lại.

Hai tuần trước lễ tuyên thệ của TT tân cử Trump, TT đương nhiệm Obama ra lệnh CIA, FBI, NSA khẩn cấp điều tra việc Nga can dự, phải có kết quả trước lễ tuyên thệ, vì nếu đợi đến sau khi ông Trump tuyên thệ thì dĩ nhiên tân tổng thống có quyền ra lệnh chấm dứt điều tra ngay. Trong khi FBI bỏ cả năm trời điều tra vụ Nga thâm nhập hệ thống emails riêng của bà Hillary mà vẫn chẳng đi đến đâu, chẳng có bằng chứng gì là Nga đã xâm nhập, thì có lẽ qua phép lạ của Đấng Tiên Tri ban phát, chỉ trong vòng một tuần, FBI đã điều tra xong và báo cáo ngay cho TT Obama là thật sự đã có bàn tay lông lá của Putin thâm nhập cuộc bầu cử Mỹ. Đồng thời CIA, NSA và đâu 15 cơ quan an ninh tình báo khác của Mỹ đều “nhất trí” có chuyện Nga can thiệp vào bầu cử, tuy chẳng có bất cứ một cơ quan nào nói rõ can thiệp cách nào, làm những gì, hay đưa ra một bằng chứng cụ thể nào hết.

Việc TT Obama cố tình tiếp tay hạ uy tín tân tổng thống kế nhiệm sẽ đi vào lịch sử như một sự kiện vô tiền mà có lẽ cũng khoáng hậu luôn. TT Obama tin chắc tân TT Trump sẽ tìm mọi cách xóa di sản cấp tiến của mình, nên tìm mọi cách để hạ uy tín và giảm hậu thuẫn của tân tổng thống, thủ thân trước cho chắc ăn.

Thế rồi câu chuyện cứ lai rai như vậy vì con cá mập này quá béo bở, phe ta không thể nào không cố sức khai thác không ngừng nghỉ để đánh TT Trump, bất kể việc chẳng ai có bằng chứng gì hết. Hôm nay dân biểu này đòi điều tra, ngày mai nghị sĩ nọ muốn điều trần. Hôm nay CNN khui Trump gặp phụ tá của Putin, ngày mai New York Times tố phụ tá của Trump nói chuyện với Putin. Kẻ viết này đã bỏ cuộc, không theo dõi những tin giật gân bí mật bị bật mí, vì thật ra, chẳng có tin nào được xác nhận là có thật hết, toàn là loại tin kiểu “ông nói là thật, bà nói là phiạ”, trong khi chúng ta, chẳng ai có khả năng kiểm chứng gì hết. Các quan chức FBI, CIA và NSA thì ông cũ nói thế này, ông mới nói ngược lại, mà lại theo kiểu úp úp mở mở, ai hiểu sao cũng được. Nhất là giám đốc FBI Comey. Ông đã nói loanh quanh, luẩn quẩn, khiến cho cả hai bên CH và DC đều coi ông là kẻ thù hết.

Phải nói ngay cho rõ, trong hoàn cảnh đó, bài viết này chỉ có thể bàn qua tán lại những chuyện cả thiên hạ biết lờ mờ qua truyền thông, chứ chẳng thể nào biết được sự thật như thế nào.

Một điểm nữa nói ra cho vui. Vài anh nhà báo tỵ nạn sao y bản chính CNN phê phán TT Trump dốt luật nên làm ẩu lung tung. Chuyện tiếu lâm là mấy vị tỵ nạn tiếng Anh chưa thông nhưng lại mạnh miệng chê tổng thống Mỹ dốt luật, rồi giảng giải luật cho ông ta, chưa kể chuyện mấy vị này làm như thể chung quanh một tổng thống chỉ toàn là lính bảo vệ mù tịt về luật, không có luật sư nào làm phụ tá hay cố vấn hết vậy.

Trên căn bản, ta thấy có hai vấn đề chính:

- Nga có tìm cách khuynh đảo cuộc bầu vừa qua hay không?

- Trước bầu cử, Trump và các phụ tá có móc nối, liên hệ hay hợp tác dưới hình thức nào đó với Nga không, và chiến thắng của Trump có phải là nhờ Nga giúp Trump khiến bà Hillary mất phiếu không?

Về việc Nga có ý đồ khuynh đảo cuộc bầu cử vừa qua hay không thì câu trả lời rõ hơn ban ngày là “chắc chắn có”. Chỉ có những người ngây thơ nhất, hay giả bộ ngây thơ nhất, mới nghĩ là TT Putin không làm gì khác ngoài việc ngồi trong văn phòng thắp nhang cầu trời cho ứng viên thân thiện với Nga hơn sẽ thắng.

Việc các đại cường Nga hay Mỹ, Trung Cộng, Do Thái, hay Pháp,... muốn xiá vào bầu cử của các nước khác chẳng có gì mới lạ. Nhất là Mỹ! TTDC lên cơn sốc là Nga đã dám tìm cách xiá vào chuyện nội bộ Mỹ chỉ là chuyện mần tuồng giả dối, ngây thơ cụ.

Đại Cường Cờ Hoa trước đây còn đi xa hơn việc can thiệp vào bầu bán ở các nước khác. Cứ nhìn vào số phận của các “đồng minh” như TT Lý Thừa Vãn và Phác Chánh Hy của Hàn Quốc, TT Ferdinand Marcos của Phi Luật Tân, TT Manuel Noriega của Panama, Shah của Iran, TT Diệm,... thì biết. Bây giờ thế giới văn minh hơn, các phương tiện truyền thông phổ biến hơn, nên việc thanh toán bằng đảo chính, bạo lực đã không còn hợp thời trang nữa, nhưng không phải vì vậy mà Mỹ không can thiệp vào chuyện chính trị nội bộ các nước khác.

Nếu Mỹ, là thành đồng của tự do dân chủ, mà còn mánh mung như vậy thì đương nhiên mấy anh Nga, Trung Cộng còn mánh mung gấp vạn lần. Không cần nhìn đâu xa hơn cuộc bầu tổng thống Mỹ năm 1996 khi Trung Cộng công khai bơm cả triệu bạc giúp TT Clinton và PTT Gore. Nhìn gần hơn nữa là việc TT Obama năm 2012 “nói nhỏ” với TT Nga Medvedev mà quên tắt microphone, khiến cả thế giới nghe được: bàn về chuyện cắt giảm hoả tiễn nguyên tử song phương, TT Obama khi đó đang tranh cử nhiệm kỳ hai, xin TT Medvedev và Thủ Tướng Putin khoan bàn chuyện này, đợi ông thắng cử sẽ tiện cho ông hơn; và TT Medvedev đã đồng ý. Nôm na ra là khi đó Nga cố ý giúp TT Obama gỡ bỏ một khúc xương để ông dễ đắc cử hơn.

Vấn đề đặt ra là Putin lần này đã hậu thuẫn ai và thành công tới mức nào?

Bây giờ ông Trump đã thắng thì những người chống ông dễ dàng la hoảng Putin đã về phe Trump, giúp Trump thắng, nhưng sự thật chưa chắc đã là vậy. Nếu bà Hillary thắng thì phe Trump sau đó cũng có thể tố Putin giúp bà Hillary thắng thôi. Ai biết đâu là đâu? Muốn biết sự thật, phải có bằng chứng cụ thể, mà cho đến nay, chẳng ai đưa ra được bất cứ bằng chứng nào Putin đã giúp Trump, giúp bằng cách nào, thành công tới mức nào? Wikileaks xì emails có hại cho bà Hillary thật, nhưng chẳng ai đưa ra bất cứ bằng chứng nào Putin đã cấu kết với Wikileaks hết.

Nếu nhìn vào chính sách của hai ứng viên, phải nói là TT Putin phải hậu thuẫn bà Hillary mới đúng vì bà chủ trương hòa hoãn với Nga trong suốt thời gian bà làm ngoại trưởng, trong khi ông Trump thì suốt ngày đấm ngực America first! Không có lý do gì TT Putin lại ủng hộ ông Trump chống bà Hillary.

Câu hỏi thứ hai là trước bầu cử, các phụ tá của ông Trump có ai đi gặp quan chức Nga hay không thì câu trả lời -theo ý kẻ này- cũng vẫn là... dĩ nhiên là có. Và vẫn theo ý kẻ này, chắc chắn cũng đã có vài phụ tá hay thân tín của bà Hillary đi gặp quan chức Nga. Chuyện bình thường trong chính trị quốc tế.

TT Putin là tay ma đầu chính trị hạng siêu, không ngu dại gì mà tự trói mình vào ông Trump trong khi cả thế giới nghĩ bà Hillary sẽ thắng. Chắc chắn là ông ta ít nhất cũng đã tìm cách bắt cá hai tay, đánh cá cả hai đầu, nếu không muốn nói là ông đã đánh cá trên con ngựa có nhiều triển vọng thắng hơn.


Nhưng vấn đề là những phụ tá và thân tín đó đã bàn chuyện gì với Nga, đã thỏa thuận những gì, và một lần nữa, qua trung gian của họ, Nga đã làm được gì, đạt được kết quả gì. Đây là những vấn đề cần phải điều tra, và điều tra cả hai phiá, bên ông Trump cũng như bên bà Hillary dĩ nhiên. Nhưng thực tế phải trực diện là cho dù điều tra bao lâu đi nữa, cũng không có câu trả lời đầy đủ và trung thực vì đây là chuyện kín hậu trường ở mức cao cấp nhất, mà các vị khách ăn tiệc đều biết chùi mép rất kỹ. Cùng lắm thì ta cũng chỉ biết được là ông A gặp bà B thôi, chứ chuyện họ thương thảo gì với nhau thì không đời nào ai biết được. Tất cả những hò hét trên TTDC chỉ là tuồng hát chính trị phe phái, cuối cùng cũng chẳng đi đến đâu hết.

Dù sao thì câu chuyện Nga can thiệp giúp ông Trump cũng chẳng thể nào giải thích được việc CH đại thắng tại cả hai viện quốc hội và hàng ngàn chức vụ cấp tiểu bang và điạ phương. Không có cách nào Nga có thể khuynh đảo cả ngàn cuộc bầu bán này.

Nhiều người cho rằng TT Trump khi đánh bom Syria đã bắn một mũi tên chết hai con nhạn là Syria và Bắc Hàn. Thật ra, phải nói là ba con nhạn: kể thêm phe cấp tiến DC và TTDC sẽ bối rối, khó giải thích làm sao việc Putin giúp Trump đắc cử có thể ăn khớp với việc TT Trump đánh bom Syria, con đẻ của Putin, hai tháng sau khi tuyên thệ.

Câu chuyện Nga can thiệp chưa ngã ngũ thì bây giờ lại lòi ra chuyện TT Trump tố cáo ngược chính quyền Obama... đã giúp bà Hillary bằng cách theo dõi một cách bất hợp pháp ứng viên Trump và ban tham mưu của ông, thậm chí lạm dụng quyền thế bắt các cơ quan an ninh như FBI, CIA, NSA cung cấp tin mật về các hoạt động của họ. Phe ta cùng với TTDC dĩ nhiên hô hoán ngay đây chỉ là chiêu võ “điệu hổ ly sơn” của TT Trump để đánh lạc hướng dư luận. Nhưng sự thực có vẻ phức tạp hơn nhiều cho dù TT Trump cũng chẳng đưa ra được bằng chứng cụ thể nào.

Trước khi đi xa hơn, phải nói ngay vấn đề chính quyền Obama can thiệp giúp bà Hillary đánh TT Trump này, nếu có thật, trầm trọng hơn chuyện Nga can thiệp giúp Trump nhiều. Nga can thiệp, nếu có, cũng chỉ đi đến chuyện quan hệ ngoại giao hai bên khó khăn hơn một chút, có thể một vài viên chức của TT Trump bị áp lực chính trị phải từ chức, rồi uy tín của TT Trump bị sứt mẻ thêm đôi chút tuy những người chống ông vẫn chống, ủng hộ ông vẫn ủng hộ. Chẳng có gì thay đổi nhiều.

Nhưng nếu TT Obama hay những viên chức cao cấp của ông lạm quyền, can thiệp để giúp bà Hillary hay phá ông Trump thì TT Obama đã phạm trọng tội vì đã dùng quyền hành để làm chuyện bất hợp pháp.

Chuyện mới nhất bị lộ ra liên quan đến bà cựu Cố Vấn An Ninh Quốc Gia của TT Obama, Susan Rice.

Có tin bị xì ra là khoảng hơn nửa năm trước bầu cử, khi những tin đồn về Nga toan tính thâm nhập phá bầu cử thì FBI, CIA, bắt đầu theo dõi tình hình và báo cáo thường xuyên cho TT Obama và những viên chức quan trọng nhất, trong đó có Cố Vấn An Ninh Quốc Gia. Những phúc trình đó ghi tin tức mà các cơ quan an ninh đã thu thập được bằng cách theo dõi, nghe điện thoại, đọc emails của một số người đáng quan tâm. Có những trường hợp như FBI theo dõi đại sứ Nga chẳng hạn, báo cáo ông này đã nói chuyện điện thoại với ông A, phụ tá của ứng viên Trump. Đúng thủ tục, FBI chỉ được báo cáo “ông A”, không được tiết lộ tên thật hay chức danh của ông này vì ông ấy chưa bị tình nghi và toà chưa cho phép theo dõi ông đó. Trừ phi một viên chức cao cấp của chính quyền chính thức yêu cầu vì nhu cầu công vụ nào đó, trong trường hợp đó, chỉ có viên chức yêu cầu được biết tên thật thôi, không được phổ biến cho bất cứ ai khác.

Bây giờ tin bị xì ra là bà Susan Rice, khi nhận được những báo cáo đó, với tư cách Cố Vấn An Ninh, đã ra lệnh cho các cơ quan an ninh cho bà biết tên thật của những người bị gián tiếp dính dấp đó, rồi tên người đó được phổ biến rộng rãi trong chính quyền Obama, đúng lúc cuộc tranh cử đang căng thẳng nhất.

Theo báo chí đối lập thì việc làm của bà Rice là lạm quyền, ép cơ quan an ninh tiết lộ tên một cách bất hợp pháp. Chẳng những vậy mà “có thể” nhờ vậy mà phe ta đã biết đại sứ Nga có nói chuyện với tướng Flynn và đã xì tin này ra cho TTDC, đưa đến áp lực khiến tướng Flynn mất chức. Ngược lại, theo TTDC thì việc các quan chức yêu cầu cho biết tên thật là chuyện bình thường của tất cả các chính quyền. Kẻ viết này dĩ nhiên không biết đâu là sự thật.

Chỉ biết là ngay khi tin này bị lộ ra thì bà Rice lên tiếng cải chính ngay và nói bà “chẳng biết gì” về chuyện này. Nhưng sau đó thì các cơ quan an ninh xác nhận bà Rice đã yêu cầu cho biết tên những người này, liên tục cả chục lần. Sau đó thì bà Rice đổi giọng, nhìn nhận đã có những yêu cầu này vì nhu cầu công việc bình thường –bà từ chối không cho biết nhu cầu gì-, nhưng khẳng định bà không hề xì tin tướng Flynn ra cho ai hết.

Ở đây có một câu hỏi lớn: nếu là chuyện bình thường thì tại sao ban đầu, bà lại cải chính và khẳng định bà không biết gì về những yêu cầu công bố tên thật này? Không có tội, sao lại nói láo?

Điểm đáng nghi ngờ chính là con người bà Rice.

Năm 2012, đại sứ Mỹ tại Libya bị giết chết tại tòa lãnh sự Mỹ ở Benghazi. TT Obama ra lệnh cho một quan chức cao cấp lên TV giải thích. Bà ngoại trưởng Hillary Clinton từ chối. Giám đốc CIA, tướng David Petraeus, và bộ trưởng Quốc Phòng Robert Gates cũng từ chối. Bà Rice, khi đó là đại sứ tại Liên Hiệp Quốc tình nguyện làm con thiêu thân. Trong một ngày chủ nhật, bà xuất hiện trên 5 chương trình TV để giải thích đây là chuyện dân chúng biểu tình tự phát vì bất mãn, chống một cuốn phim YouTube 15 phút xúc phạm Đấng Tiên Tri Mohamed, và cuộc biểu tình đó biến thái thành tấn công bạo động đưa đến cái chết của ông đại sứ, không phải là khủng bố tấn công.

Điểm lạ lùng là bà Rice là đại sứ tại Liên Hiệp Quốc, chẳng liên quan gì đến chuyện Benghazi, chẳng biết chuyện gì đã xẩy ra, mà chỉ lập lại quan điểm chính thức của chính quyền Obama, một quan điểm mà cả bà Hillary, tướng Petraeus và bộ trưởng Gates biết là xạo và từ chối lên tiếng trên TV.

Khi bà Hillary từ chức ngoại trưởng, chuẩn bị ứng cử tổng thống, TT Obama muốn đưa bà Rice thay thế, nhưng đại đa số thượng nghị sĩ chống vì câu chuyện Benghazi này. TT Obama đành bổ nhiệm TNS John Kerry làm ngoại trưởng, rồi tặng bà Rice giải an ủi Cố Vấn An Ninh Quốc Gia, không cần Thượng Viện phê chuẩn.

Bà Rice là một luật sư da đen, bạn tâm giao lâu năm với TT Obama. Việc bà sẵn sàng làm con thiêu thân trong vụ Benghazi khiến nhiều người nghi ngờ bà cũng đã sẵn sàng làm chuyện bất hợp pháp đòi biết tên những người trong báo cáo của FBI, CIA để giúp bà Hillary theo ý của TT Obama.

Phản ứng của TTDC? Trong khi toàn thể khối TTDC tung thế xa luân chiến khui việc Nga giúp ông Trump cả năm nay dù không bằng chứng gì, thì trái lại, TTDC tìm mọi cách bao che vụ chính quyền Obama giúp bà Hillary. Anh phóng viên da đen Don Lemon của CNN cao giọng cho biết không thể “hạ mình” tiếp tay cho chiến thuật điệu hổ ly sơn của TT Trump. New York Times và Washington Post nhận định lướt qua vụ bà Rice, coi như câu chuyện nằm trong chiến dịch bôi bác các cơ quan an ninh của chính quyền Trump. ABC và NBC không loan tin luôn. CBS cho biết “tin phịa vì bà Rice đã nói không vi phạm luật gì hết”. Nếu CBS mà là quan tòa thì cả thế giới này sẽ không còn một tội nhân nào hết, vì theo ông toà này, chỉ cần bị cáo chối không phạm tội là hết tội. Thật là tiện việc!

Toàn thể câu chuyện đã trở thành mớ boòng boong mà chẳng ai nhìn thấy gì hết. Trong khi TT Putin bị tố tìm cách can thiệp để phá bà Hillary giúp ông Trump thì TT Obama đã làm gì để phá ông Trump giúp bà Hillary? Một câu hỏi không có câu trả lời. Hay đúng hơn, có hai câu trả lời tùy người trả lời đứng về phiá nào. Nếu không đứng về phiá nào thì... mù tịt! (09-04-17)

Vũ Linh

Quý độc giả có thể liên lạc với tác giả để góp ý qua email: [email protected]. Bài của tác giả được đăng mỗi Thứ Ba trên Việt Báo.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.