Hôm nay,  

Cách dạy con của Hàn Lâm học sĩ Nguyễn Phi Khanh

7/22/201910:09:00(View: 4424)

Nói với con

Nguyễn Phi Khanh xoa mái đầu con trẻ

Nhìn xa xăm đường cố quốc mịt mù

Cùm nặng trĩu trên bờ vai nhỏ bé

Vạt áo tù …phơ phất gió biên khu

Nguyễn Trãi con ! Nơi đây là giới tuyến

Trở lại đi ! Về lãnh thổ Nam bang 

Hãy thắp sáng trong lòng muôn ngọn nến

Tạo niềm tin khôi phục lại giang san

Gông cùm cha như xích xiềng sông núi

Muôn dân đen rên siết kiếp tôi đòi

Mong một sớm non sông bừng mỡ hội

Minh chúa ra đời , sao lại đổi ngôi 

Về đi con ! Trời phương Nam vượng khí

Vùng Lam Sơn đất hổ phục long tiềm

Rừng Mê Linh mài gươm rèn tướng sĩ

Dựng cơ đồ khởi nghiệp gót chinh yên

Con yêu quí ! Đây là cầu biên giới

Chia tay đây, rồi lui bước quay về

Nơi đất Bắc cha sẽ chờ tin mới

Cho mắt già bừng ánh nắng sơn khê

Nguyễn Trãi lạy cha nghẹn ngào nước mắt

Thôi cha đi ! Con sẽ quyết vâng lời

Một lạy nầy đền ơn cha dưỡng dục

Một lạy thêm , tạ sông núi đắp bồi

Rồi từ đấy ..mười năm dài khởi nghĩa

Phò minh quân Nguyễn Trãi dựng cờ đào

Sạch quân thù liên hoan mừng hội lớn

Nước thanh bình dân tộc ngẩng đầu cao …

Hồ Thanh Nhã 

Cách dạy con của Hàn Lâm học sĩ Nguyễn Phi Khanh 

Ông Nguyễn Phi Khanh thi đỗ Nhị Giáp Tiến sĩ . Khi Hồ Quí Ly cướp ngôi nhà Trần , ông ra làm quan dưới triều Hồ Hán Thương  và được bổ nhiệm chức Hàn Lâm Học sĩ . Năm 1407 quân nhà Minh xâm lược nước ta , ông và vua quan nhà Hồ bị bắt và giải sang Trung quốc . Nguyễn Trải là con thứ của Nguyễn Phi Khanh khóc , chạy sau  đoàn xe tù theo cha cho đến ải Nam Quan là biên giới Hoa – Việt . Tới cầu biên giới Nguyễn Phi Khanh không cho Nguyễn Trải theo nữa . Ông nhất quyết ra lịnh cho con trai quay về và nuôi chí phục thù , hầu giải thoát đồng bào khỏi ách thống trị tàn bạo của quân xâm lược nhà Minh . Thấy lời dạy nghiêm khắc của phụ thân  và nghĩ đến đại nghiệp giải phóng dân tộc , Nguyễn Trãi lạy cha và trở về . Quyết trả thù cha , đền nợ nước nên ông tìm đường tụ nghĩa ở đất Lam Sơn phò tá minh chủ là anh hùng áo vải Lê Lơi .Sau nầy mới có câu đồng dao ;”Lê Lợi vi quân-Nguyễn Trãi vi thần “ truyền tụng thời đó . 

Nguyễn Trãi (1380-1442 ) , quê ở  Hà Tây , là một tài năng lỗi lạc hiếm có . Nghe tin anh hùng nông dân Lê Lợi khởi nghĩa chống ách đô hộ hà khắc của quân Minh xâm lược , ông đã băng rừng vượt suối vào tận căn cứ Lam Sơn , tụ nghĩa phò minh chúa . Lúc đầu quân kháng chiến còn yếu , bị quân Minh đánh bại nhiều phen , Lê Lợi suýt bị giặc bắt . may nhờ cận tướng là Lê Lai liều mình cứu  chúa , thay đổi long bào nên Bình Định Vương Lê Lợi thoát chết , chiêu mộ thêm nghĩa binh và củng cố lực lượng . Cuộc kháng chiến vô cùng gian khổ suốt mười năm và sau cùng kết thúc thắng lợi , dành lại nền độc lập cho toàn dân Đại Việt . Sau khi kháng chiến thành công , Nguyễn Trãi thay lời cho Bình Định Vương Lê Lợi viết bài hịch thông báo cho toàn quân dân Đại Việt về kết quả cuộc kháng chiến chống quân Minh suốt mười năm đã thành công rực rỡ . Bài hịch nầy có tên là Bình Ngô Đại cáo , được coi như là một bản Tuyên ngôn độc lập của nhà Hậu Lê lúc ấy . Bài cáo nầy gồm có 3 phần , viết bằng chữ Hán vào mùa Xuân năm 1428 . Phần đầu nêu các mục tiêu nhân nghĩa của cuộc  kháng chiến chống quân Minh . Nguyên lý chánh nghĩa , chân lý độc lập và chủ quyền dân tộc đã được Nguyễn Trãi đúc kết trong bài cáo nầy . Vào thế kỷ thứ 15 mà các nguyên lý trên đã được nêu lên, đủ thấy tài năng cực kỳ lỗi lạc của Nguyễn Trãi . Đoạn tiếp theo Nguyễn Trãi giới thiệu từng bước tiến , từng năm về cuộc kháng chiến của vị anh hùng áo vải Lê Lợi . Đoạn thơ cuối cùng là lời tuyên bối khẳng định nền độc lập của dân tộc , chấm dứt vĩnh viễn 3 lần Bắc thuộc quân Tàu ở phương Bắc . Bài hịch Bình Ngô Đại cáo của Nguyễn Trãi quả là một bản Tuyên ngôn độc lập của nước Đại Việt vào thế kỷ 15 vậy .

Ngày lễ Cha 

Ngày lễ cha ( Father day ) là ngày lễ được dùng để tôn vinh người Cha , mối quan  hệ và ảnh hưởng của Cha trong xã hội . Tại Mỹ và nhiều quốc gia khác, ngày lễ Cha được tổ chức vào ngày Chủ nhật tuần thứ ba của tháng 6 dương lịch . Năm 1961 Tổng thống Mỹ Lyndon b. Johnson đã chỉ định ngày  nầy và được Tổng thống Richard Nixon ký thành luật vào năm 1972 , áp dụng trên toàn nước Mỹ ./.                              

Print
Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
1234567Next PageLast Page

Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.

Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.

Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.

Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.

Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...

Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.

Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.

Ngày đi phỏng vấn thẻ xanh để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thường là một ngày tràn đầy hy vọng và đáng nhớ, đặc biệt đối với những đôi vợ chồng, hoặc những hôn phu, hôn thê. Lễ Tạ Ơn tưởng đâu là ngày họ sum vầy, nói câu “Tạ ơn nước Mỹ” với những hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Nhưng điều đó không xảy ra trong thời này, ở Hoa Kỳ. Khi bước cuối cùng trong quá trình xin thường trú nhân Hoa Kỳ, là cuộc phỏng vấn với viên chức di trú kết thúc, các đặc vụ liên bang lại ập đến, còng tay người vợ/chồng người ngoại quốc và đưa họ đi. Hy vọng trở thành ác mộng.

Dự thảo Hòa ước Ukraine do Hoa Kỳ và Nga đề ra gồm có 28 điểm đã được công bố gần đây. Kết quả của diễn biến này khá bất thường vì không có sự tham gia đàm phán của Ukraine và Liên minh châu Âu (EU)...

Trong một nghiên cứu phối hợp giữa đại học Hồng Kông và đại học Rutgers tại Mỹ cùng một số khoa học gia trong khu vực hồi tháng 8 năm 2024, báo cáo này chỉ ra rằng vị trí của Việt nam sẽ là một "điểm nóng" của những cơn bão nhiệt đới với cường độ dữ dội và thường xuyên hơn trước sự biến đổi khí hậu toàn cầu, với rủi ro cao là ngay Hải Phòng.
1234567Next PageLast Page
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.