Hôm nay,  

Nhật Ký "Cấm Túc" Tuần 24

03/09/202016:34:00(Xem: 5999)

Thứ hai 24 tháng 8


Các nhà nghiên cứu của trường Đại học Oxford ở Anh đã cộng tác với viện bào chế AstraZeneca của Anh và Thụy Điển đã đi đến giai đoạn thử nghiệm vaccine thứ III ở Mỹ.

Vào thứ sáu tuần rồi  (ngày 28 tháng 8), 31 người Mỹ thuộc nhiều lứa tuổi khác nhau đã được chích thử nghiệm thuốc ngừa Coronavirus có tên là “AZD 1222”.

 Một trong những người tình nguyện là Jacob Serrano, 23 tuổi. Chỉ trong vòng vài tháng, Jacob đã mất bảy người thân trong đại gia đình vì COVID-19. Hiểu rõ thảm họa và mất mát do đại dịch cúm Tàu gây ra, anh tình nguyện tham gia chương trình thử nghiệm của AstraZeneca ở Mỹ. Anh là người Mỹ đầu tiên được chích ngừa vaccine tại Headlands Jem Research Institute ở  Lake Worth, Florida vào thứ sáu tuần rồi.


blank

 Courtesy of Jacob Serrano


Bác sĩ Larry Bush, một trong những  người giám sát quá trình thử nghiệm vaccine của AstraZeneca ở Mỹ cho biết "hệ thống miễn nhiễm của người được thử nghiệm đã hoạt động rất tích cực sau khi được chích thuốc".


Theo National Institute of Health (NIH), giai đoạn thử nghiệm thứ III của AstraZeneca thử nghiệm trên 30 ngàn người lớn trên 18 tuổi ở 80 địa điểm trên toàn nước Mỹ.

Sau khi được kiểm tra sức khỏe, những người tình nguyện sẽ được chia thành 3 nhóm, mỗi nhóm sẽ được chích hai lần, mỗi lần cách nhau 4 tuần. Chỉ có hai nhóm được chích thuốc AZD 1222 , nhóm thứ ba được chích một loại nước muối dược phẩm (tên gọi chuyên môn là "placebo").


Để không có thiên kiến, các chuyên gia y tế, bác sĩ giám sát sẽ không biết ai là người được chích “AZD 1222”, ai là người chỉ nhận "placebo" . Dĩ nhiên người tình nguyện cũng hoàn toàn không biết mình thuộc nhóm nào.

Tất cả những người tham gia thử nghiệm đều được theo dõi cùng một quy trình.


Chỉ có chuyên gia y tế của Oxford University và AstraZeneca biết ai được chích "AZD 1222", và ai được tiêm chủng "placebo".

Việc thử nghiệm giai đoạn 3 của thuốc chủng ngừa ở Mỹ còn được tổ chức độc lập “Data and Safety Monitoring Board” (DSMB) giám sát để bảo đảm sự an toàn và đạo đức không bị vi phạm.


AstraZeneca thử nghiệm thuốc chủng ngừa Coronavirus trên 50 ngàn người tình nguyện thuộc mọi lứa tuổi trên khắp thế giới. Tuần này, giai đoạn 3 thử nghiệm sẽ được thực hiện ở Nhật, và Nga.


Đến cuối tháng 8, ngoài AstraZeneca, còn có Moderna (Công Ty Sinh Hóa ở Massachusetts, US); và Pfizer(Công ty Dược phẩm ở New York, có văn phòng ở khắp thế giới) cùng nghiên cứu với BioNTech (Công Ty Sinh Hóa ở Đức) cũng đã tiến vào giai đoạn III thử nghiệm thuốc chủng ngừa COVID-19.


Khi nào các Công Ty trên tiến vào giai đoạn IV (vaccine trial phase IV) thì nhân loại sẽ thấy hiện rõ "ánh sáng cuối đường hầm" thăm thẳm của đại dịch COVID-19.  

 

Thứ ba 25 tháng 8


Để bớt tâm trí bớt căng thẳng vì lo toan đến từ mọi phía của thời... mắc dịch, xin kể lại một câu chuyện thật khá cảm động liên quan đến cả động vật  hai chân , lẫn động vật bốn chân.


Ông bà Eilbeck và hai cậu con trai rất mê đời sống hải hành giữa trời nước bao la. Từ nước Úc ở Nam bán cầu, "miệt dưới"  (như cách gọi của người Úc gốc Việt), hai ông bà bay qua Mỹ mướn một chiếc thuyền, sống vài tháng ở ven biển Đại Tây dương miền Đông Bắc của Mỹ.

Đây không phải là lần đầu, gia đình Eilbeck có cuộc hải hành vài tháng trên biển. Họ cũng mang theo "thành viên thứ 5" của gia đình, con chó giống Đức Dachshund ( (còn được gọi là giống Wiener) tên là Pip.


blankblank

Pip and her owners -Courtesy of the Eilbecks - Instagram


Khi đại dịch cúm Tàu "đổ bộ" lên khắp địa cầu, gia đình Eilbeck cấp tốc quay về cố hương ở Úc. Nhưng họ không thể mang Pip theo vì luật lệ thời COVID-19 của Úc không cho "khách bốn chân" nhập cảnh.


Họ bay về Úc , ẩn náu ở nhà cho qua "thuở trời đất nổi cơn... đại dịch" sau khi đã gởi Pip cho một người bạn tên Lynn, là chủ nông trại nuôi bò ở South Carolina, cũng đã nuôi hai con chó.

Cứ tưởng là giữ giùm Pip cho gia đình Eilbeck vài tuần lễ, nhưng vài tuần kéo dài thành cả chục tuần. Vì quá bận rộn, không thể chăm sóc Pip chu đáo, Bà Lynn cho đăng một cái quảng cáo chi tiết ở một trang báo địa phương, kể rõ nguồn cơn, và muốn tìm một người khác nuôi Pip giùm trong thời gian chờ quy cố hương với chủ.


Có ba người muốn nhận nuôi Pip. Ellen ở North Carolina được chọn là "người giám hộ" của Pip.

Từ đời sống hải hành trên tàu, chỉ trong vòng vài tháng, Pip chuyển qua đời sống nông trại, rồi chuyển về đời sống thành phố ở North Carolina ở nhà bà Ellen.


Trong lúc đó, ở Nam bán cầu, bà Zoe Eilbeck mỗi ngày thức dậy từ bốn giờ sáng, tìm hiểu về cách vận chuyển "hành khách bốn chân" từ Mỹ về Úc, và đánh vật với cả đống giấy tờ để đưa Pip về nhà. Cả gia đình Eilbeck mỗi ngày vẫn thăm Pip qua video call, từ nhà của "giám hộ" Lynn qua nhà của "giám hộ" Ellen.    


Một ngày đầu tháng 7, Ellen có việc phải đi xa. Bà mang Pip qua gởi nhờ nhà một giám hộ thứ 3 là Stacey. Là một người rất thích nuôi chó, Stacey đặc biệt thương Pip ngay khi vừa thấy "người khách tạm trú bốn chân". Thế là Ellen giao luôn cho Stacey "giám hộ" Pip với đầy đủ "giấy tờ tùy thân" và giấy khám sức khỏe -từ một bác sĩ thú y- của Pip.


Từ Úc, một quốc gia khá nghiêm ngặt trong việc chống đại dịch cúm Tàu với nhiều luật lệ khắt khe, sau nhiều tuần "đánh vật" với luật lệ, với computer, và đủ loại giấy phép di chuyển thú vật từ châu Mỹ qua châu Úc trong thời đại dịch, biên giới các nước vẫn còn "bế quan tỏa cảng", Zoe tìm được Công ty vận chuyển Jetpets chuyên vận chuyển hành khách bốn chân bằng máy bay trên đường hàng không quốc tế.


Vấn đề ở chỗ, hiện tại Úc không cho máy bay, hành khách từ Mỹ nhập cảnh.

Thế là Zoe phải cho Pip đi đường vòng (chi phí cao, tốn kém hơn) từ Mỹ qua Tân Tây Lan , rồi từ Tân Tây Lan về Úc.

Giấy tờ tùy thân của Pip có đủ từ bác sĩ thú y ở Úc, nghĩa là Pip là "chó Úc gốc Đức", mặc dù ở Mỹ gần nửa năm, nhưng vị khách bốn chân này không phải là chó Mỹ.


Vấn đề thứ hai,  Jetpets chỉ bay từ Los Angeles qua Tân Tây Lan, không có đường bay từ North Carolina. Stacey (đương kim giám hộ của Pip) lại không thể bay từ North Carolina qua California.


Zoe lại lên Instagram tìm người đưa Pip bay suốt chiều dài nước Mỹ, mang Pip qua Los Angeles giao cho Jetpets.

Giám hộ thứ tư của Pip xuất hiện. Melissa làm việc cho The Sparky Foundation, một tổ chức chuyên cứu và nuôi những con chó bị bạc đãi, đi lạc hay bị bỏ rơi, tình nguyện bay từ Đông qua Tây giao Pip cho Jetpets, để về đoàn tụ với gia đình Eilbeck.


Khi Pip và giấy tờ tùy thân đã an vị trên máy bay chỉ dành cho hành khách bốn chân , không có ghế ngồi, chỉ có từng khung nhôm riêng cho mỗi hành khách, không những chỉ có gia đình Eilbeck, mà toàn bộ các giám hộ ở Mỹ (Lynn, Ellen, Stacey, và Melissa) đều dõi mắt theo chuyến bay xuyên cả đại dương và lục địa của Pip.


Sau một chuyến bay dài 13 tiếng không nghỉ, Pip đến Auckland, Tân Tây Lan ngày 23 tháng 7, được các nhân viên thú y địa phương làm việc cho Jetpets chăm sóc, và được cách ly chỉ một ngày (với hành khách bốn chân), rồi được đưa lên một chuyến bay khác qua Melbourne (Úc) . Ở Úc, Pip sẽ bị cách ly mười ngày  phải trong một khách sạn của động vật bốn chân.


Theo lịch trình định sẵn, Pip sẽ được Jetpets đưa lên máy bay về Sydney ngày 3 tháng 8. Không may, cúm Vũ Hán hoành hành mạnh hơn ở Úc, tiểu bang Victoria đưa ra một chính sách lockdown rất nghiêm khắc, biên giới giữa Victoria và New South Wales đóng lại, nội bất xuất, ngoại bất nhập.


Joe, em của bà Zoe, đang sống ở Melbourne đồng ý trở thành giám hộ thứ 5 của Pip trong vòng vài ngày. Trong lúc đó, cả gia đình Eilbeck tìm kiếm những chuyến bay vòng quanh nội địa Úc để có thể đưa Pip về mái nhà xưa trong lúc lệnh lockdown vẫn còn hiệu lực.

Pip được mua vé  trên 4 chuyến bay . Tưởng đã có thể "home sweet home", nhưng cuối cùng lệnh lockdown, vì không đủ khách, tất cả chuyến bay đó đều bị hủy bỏ.


Cảm kích tấm lòng của gia đình Eilbeck với con chó nhỏ, câu chuyện được Sydney Morning Herald đưa lên mặt báo, tường thuật chi tiết chuyến "quy cố hương" và nỗi gian nan của "hành trình đầy bão táp" hơn 10 ngàn dặm của Pip. Biết chuyện, hãng hàng không Virgin Australia đồng ý làm " nhịp cầu không vận" cuối cùng đưa Pip về với gia đình Eilbeck.


Cuối cùng, Pip đến phi trường Sydney ngày 11 tháng 8, sau gần nửa năm "lang bạt kỳ hồ", được chào đón bởi cả 4 thành viên của gia đình Eilbeck, và một số phóng viên báo chí địa phương. Dựa theo truyện Kiều, thì Coronavirus đã đóng vai trò cả "Tú Bà" lẫn "Hoạn Thư" đã hành hạ "Thúy Kiều" Pip không thương tiếc dù không thể tàn phá cơ thể của động vật bốn chân này .


Dù gian nan nhưng Pip chỉ phải sống đời lưu lạc trong 5 tháng. Nhiều người trong số chúng ta đã phải sống đời lưu vong gần nửa thế kỷ.

Hình như động vật hai chân bị "trời xanh quen thói má hồng đánh ghen" nhiều hơn động vật bốn chân?


Thứ tư 26 tháng 8


Ảnh hưởng bởi đại dịch cúm Vũ Hán, các nhà hàng lớn nhỏ, các rạp hát đóng cửa, và các trận tranh tài thể thao với khán giả chật cứng sân vận động bị đình lại từ tháng 3 năm nay, Coca Cola vừa báo cáo tình hình tài chính quý II tệ hại nhất trong 134 năm hoạt động. Doanh thu giảm 28% và thu nhập mất 32% so với cùng kỳ năm ngoái .


Để giữ vững 500 mặt hàng (đa số là nước giải khát) ở hơn 200 quốc gia, Coca-cola sẽ tái cấu trúc tổ chức. Một phần của việc "tái cấu trúc" này là  vài ngàn nhân viên sẽ bị sa thải.


Với hơn 86 ngàn nhân viên ở khắp thế giới, trong đó có 10 ngàn người ở Mỹ, Coca Cola sẽ "buyout"(cho về hưu sớm với một số quyền lợi) cho những người trở thành nhân viên chính thức của Coca Cola trước ngày 1 tháng 9 năm 2017.


Quyền lợi này chỉ dành cho nhân viên làm trong các chi nhánh ở Mỹ và Canada. Công ty dự định sẽ chi trả tổng số tiền từ 350 đến 550 triệu cho những người tình nguyện về hưu sớm này


Rõ ràng, đại dịch COVID-19 tàn phá không sót một ai, từ nhỏ đến lớn, từ già đến trẻ. Để sống còn, dù là một cửa hàng “pop and mom” nhỏ xíu đến một đại Công ty đều phải "tái cấu trúc" theo cách của mình để sống còn sau đại dịch.


Thứ năm 27 tháng 8


Có một công việc làm người ta rất đau lòng nhưng vẫn phải làm vì phải kiếm tiền để sống : thi hành lệnh đuổi nhà (eviction order) từ Tòa Án. Chuyện này hiếm khi xảy ra, nhưng trở nên chuyện hàng ngày ở một khu vực chỉ có dân nghèo sống(low income neighborhood) khi COVID-19 bước sang tháng thứ 6 lưu trú ở Mỹ. 

Alen Rosen, một nhân viên cảnh sát ở Constable, quận hạt Harris County, là một trong những người phải làm công việc đau lòng đó.


Israel Rodriguez nhận được rất nhiều giấy cảnh cáo về việc không trả tiền mướn căn apartment một phòng ngủ nhỏ xíu của anh , khởi đầu từ chủ nhà, rồi đến Tòa án của quận hạt Harris ở Texas. Anh biết nhưng không thể đào đâu ra vài ngàn dollars trả mấy tháng tiền thuê nhà.


Vì không được học hành nhiều, anh làm việc tay chân với lương tối thiểu. Trước khi đại dịch đến Mỹ, dù không thể dành dụm, gia đình anh vẫn sống được trong căn chung cư một phòng.

COVID-19 làm cho gần 30 triệu người Mỹ thất nghiệp. Rodriguez là một trong số đó. Khi tiền trợ cấp $600.00 mỗi tuần từ Liên bang chấm dứt vào cuối tháng 7, trợ cấp của tiểu bang Texas không đủ để giúp Rodriguez giữ lại được nơi che mưa nắng cho gia đình mình.


Rodriguez đến Houston (Texas) từ New Orleans (Louisiana) để mong tìm một cơ hội tốt hơn. Anh hoàn toàn không có thân nhân ở Texas để có thể nhờ cậy trong lúc khốn cùng.


Trong thời tiết mùa hè trên 100 độ F(40 độ C) của Houston,  Rodriguez, và cô bạn gái (mẹ của các con anh) bồng bế bầy con, đứa lớn nhất 4 tuổi, đứa nhỏ nhất mới 20 tháng, cuốc bộ đến một trung tâm tạm cư của Chính phủ dành cho những người homeless có con nhỏ.


Họ không có xe, chỉ có thể mang theo họ một cái xe đẩy (stroller) cho trẻ con , trên đó chất đầy áo quần, và một ít thức ăn của con nít, và một chai nước uống. Đó là tất cả mọi thứ gia đình này có thể mang theo. Tất cả những thứ còn lại trong nhà sẽ bị mang ra để ở lề đường, và sẽ được xe rác đến dọn dẹp.


Mấy đứa con của Rodriguez vẫn hồn nhiên mở một bịch bánh ra ăn.


Ở khắp nước Mỹ, người ta đang đấu tranh cho lệnh đuổi nhà tạm hoãn cho đến cuối năm. Khi luật này được ban hành, vẫn có những người đã bị mất nơi cư trú vì đại dịch như gia đình của Israel Rodriguez.


Có lẽ vì vậy mà Phật luôn nhắm mắt tham thiền dưới gốc cây bồ đề, và Chúa phải chịu đóng đinh trên thập tự giá.


Thứ sáu 28 tháng 8


Từ đầu năm 2019, Tyler and Melanie đã chuẩn bị cho đám cưới của họ vào tháng 8 năm nay. Tiệc cưới sẽ tổ chức ở một nhà hàng sang trọng ở Cleveland,  Ohio đã được reserved. Rồi đại dịch bùng nổ từ tháng 3. Họ chờ đợi, cầu mong tình hình sẽ khả quan hơn vào tháng 8. Không may, COVID-19 vẫn còn tung hoành ngang dọc, mỗi ngày trôi qua, vẫn có nhiều người nhiễm bệnh, nhiều người vĩnh viễn ra khỏi cuộc đời.


Tiệc cưới của Tyler và Melanie đành phải "thời đã thế, thế thời thời phải thế". Vào tháng 5,  từ nhà hàng, họ định tổ chức tiệc cưới ở sân sau nhà một người thân. Catering đã được đặt để cung cấp thực phẩm self service cho 150 người ở đám cưới ngoài trời vào cuối mùa hè.

Đầu tháng 8, đa số khách mời từ chối tham dự vì sợ bị Coronavirus tấn công, và mang bệnh về nhà làm hại cả gia đình.  


Một lần nữa , ngày trọng đại của họ lại phải đi theo chiều hướng mới. Sau hôn lễ ở nhà ông bà của họ, cô dâu, chú rể vẫn trong lễ phục đám cưới đến thẳng Laura's Home Women's Crisis Center. Ở đó , toàn bộ thực phẩm catering cho tiệc cưới sẽ phục vụ 130 em bé ở địa phương, và tất cả phụ nữ đang tạm trú ở trung tâm từ thiện này.


blankblank

Courtesy of Tyler and Melanie


Tyler và Melanie sẽ giúp dọn thực phẩm, và đến từng bàn thăm hỏi các khách mời rất đặc biệt


Có thể họ không có một phim đám cưới lộng lẫy, đầy hoa, và champagne, cùng sàn nhảy hào nhoáng như những đám cưới truyền thống nhưng họ đã khởi đầu đời sống gia đình với những khuôn mặt ngây thơ, rạng rỡ của các em ở trung tâm tạm trú "Laura's Home"


Đó là quà tặng lớn nhất từ các em bé dành cho họ, là hành trang quý nhất họ mang theo vào đời sống vợ chồng.


Thứ bảy 29 tháng 8


Theo một thống kê của trường Đại học Temple University ở Philadelphia, Pennsylvania, một phần ba các sinh viên ở Mỹ, khoảng 14 triệu người, đã mất việc vì COVID-19.

Hầu hết sinh viên làm việc bán thời gian ở các trung tâm mua sắm, hay các nhà hàng. Đại dịch bùng nổ , các em phải chấm dứt niên học 2019-2020 rất sớm. Và cũng mất luôn thu nhập nhỏ nhoi từ công việc, từ những đồng tiền tip đôi khi rất hào phóng, cao hơn tiền công các em được lãnh.


Trên 18 tuổi, biết tự lập, các em tìm đủ mọi cách để kiếm tiền, làm những công việc lương thiện, chẳng có liên quan đến chương trình học của mình.


Đa số các em nam làm công việc dọn nhà, cắt cỏ, dọn kho. Các em nữ thì đi chợ cho người khác qua Công ty Instacart.

Cũng có những em phải đi bán đồ door to door cho các công ty bán lẻ.  Thậm chí vài em còn nghiên cứu để hành nghề "bói" bằng bài (reading tarot cards).


May mắn hơn các bạn, có khiếu về trang trí và hội họa, Tamarek Sweat, sinh viên năm thứ hai của trường Texas A&M University kiếm sống dễ dàng, nhàn nhã hơn bằng cách vẽ trên đủ loại áo( sweatshirts, T-shirts...) theo yêu cầu của các bạn.

blankblank


Mới đầu làm để kiếm tiền trang trải chi phí. Nhưng nhờ cô có khiếu, và lấy tiền công rẻ, Tamarek "ăn nên làm ra", mở rộng "dịch vụ " của mình qua Instagram. Đến nay cô đã có khách hàng ở khắp 30 trường Đại học ở miền Nam và Trung Tây của Hoa kỳ.


Đúng là "bần cùng tất biến, biến tất thông"


Chủ Nhật 30  tháng 8


Tháng 8 chấm dứt với một record rất buồn cho California (tiểu bang lớn nhất nước Mỹ,có nền kinh tế đứng hàng thứ năm trên toàn thế giới), là tháng có nhiều người thiệt mạng vì COVID-19 nhất kể từ tháng 3 khi COVID-19 xâm nhập Mỹ. Chỉ trong tháng 8 có đến 3,745 người vĩnh biệt đời sống vì đại dịch cúm Tàu


Ngày cuối cùng của tháng 8, California có thêm 6,500 bệnh nhân COVID-19 mới, Texas có ba ngàn người. Florida, Georgia, Illinois, Missouri, North Carolina, and Tennessee , mỗi tiểu bang có thêm một ngàn nạn nhân mới của Coronavirus.


Trên toàn thế giới, cuối tháng 8 đã có bốn quốc gia có hơn một triệu bệnh nhân đang bị nhiễm cúm Tàu, xếp theo thứ tự trong một cái bảng xếp hạng rất đáng buồn: Hoa kỳ, Ba Tây, Ấn Độ, và Nga.


Với tình hình hiện tại, chỉ trong tuần lễ đầu tháng 9, chắc là Ba Tây sẽ xuống hạng 3, "nhường" cho Ấn Độ lên hạng nhì.


Nhân loại sắp chấm dứt một mùa hè bất thường, chưa từng có trong lịch sử, không có vacation, không có hòa nhạc ngoài trời, không có các trận thi đấu thể thao.... Và quan trọng hơn hết là không có nụ cười trên môi mọi người.


Người Mỹ thì sắp khép lại mùa hè rất buồn với ngày Lễ Lao Động (thứ hai đầu tháng 9 hàng năm) không đem lại niềm vui cho hầu hết mọi người.

Tuy vậy, cũng có những người ham chơi, "chưa thấy quan tài chưa đổ lệ", vẫn hào hứng lên kế hoạch đi chơi cho cuối tuần lễ Lao Động. Thấy trước điều này, chính quyền địa phương đã ban hành lệnh đóng cửa toàn bộ bãi biển ở thung lũng điện tử (Silicon Valley) miền Bắc California để ngăn ngừa Coronavirus phát tán, lây lan.


Nghĩ đến tình hình COVID-19, nghĩ đến những người đã, hay đang đứng ở bờ vực bị "eviction" vì không có tiền trả cho chủ nhà như ở Harris County của Texas, chắc là chúng tôi vẫn ở nhà nhìn trời xanh qua khung cửa kính vì "người buồn thì cảnh có vui đâu bao giờ!"


Nguyễn Trần Diệu Hương

Cuối tháng 8/ 2020


Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tôi định cư tại San Diego đã ngoài bốn mươi năm qua. Vùng đất hiếm hoi khó có nơi nào sánh được: bởi chỉ nội trong một ngày lái xe quanh quẩn, người ta có thể đi từ biển lên núi, từ rừng xanh đến sa mạc, thưởng ngoạn đủ đầy hương sắc của đất trời. Sáng sớm thong dong bên vịnh Mission, mặt nước yên như tờ, hàng cọ in bóng trên nền sương mỏng. Trưa ghé Julian, nhâm nhi ly cà phê hay lát bánh táo giữa tiết trời lành lạnh và màu xanh thăm thẳm của rừng thông. Chiều về, con đường tới Borrego mở ra vùng sa mạc hoang vu, xương rồng rải rác trên nền đá đỏ. Suốt dọc hành trình đâu đó hiện ra vườn cam, vườn bơ, đồng nho trĩu quả giữa thung lũng nắng chan hòa. Cảnh vật thay đổi không ngừng, khi mộc mạc, lúc rực rỡ, nhưng vẫn hài hòa như một bản nhạc êm dịu của đất trời. Mỗi lần lái xe ngang qua, tôi cảm thấy mình như được nối lại với nhịp sống của đất, và lòng bỗng nhẹ nhàng lạ thường.
Nhà kho Walmart ở ngoại ô Dallas chiều 24 tháng 12 lạnh như cái tủ đông bị quên đóng cửa. Đèn neon trên trần sáng trắng, lâu lâu chớp một cái như mệt mỏi. Mùi nhựa mới, mùi carton ẩm và tí mùi dầu máy trộn lại với nhau, cảm thấy nghèn nghẹn như cổ họng khi nuốt tin xấu. Tôi đứng giữa hai dãy kệ cao ngất, tay cầm clipboard, tay kia nhét sâu trong túi áo khoác xanh có logo Walmart. Đồng hồ trên tay: 5:17 PM. Giáng Sinh, Walmart đóng cửa sớm lúc 6 giờ. Nếu rời đúng giờ, chạy bốn tiếng, trừ chút kẹt xe, tôi sẽ về đến Houston khoảng mười, mười rưỡi. Trễ, nhưng vẫn còn kịp thấy tụi nhỏ mở quà.
Khi những ngày tháng cuối của một năm đang dần hết, chúng ta thường có lúc bồi hồi nhớ về cố hương, về mảnh đất chôn nhau cắt rốn, hoặc nơi đã in dấu nhiều kỷ niệm đã qua trong đời. Và tôi cũng vậy, xin được nhớ về Gò Vấp, nơi có địa danh Xóm Mới, vùng ngoại ô không xa Sài Gòn, được nhiều người biết đến như vùng đất với nhiều dân Bắc kỳ di cư, nổi tiếng là khu Xóm Đạo, đã từng là nơi sản xuất pháo cùng với món thịt cầy (mộc tồn) lừng danh.
Ông từ người Papua New Guinea đón cha xứ mới người Việt Nam trước cổng nhà xứ. Dáng người ông từ khoảng chừng 30, khuôn mặt PNG nâu nâu đậm nét đăm chiêu, ánh mắt ẩn hiện nét hồi tưởng. Khi nhìn thấy cha xứ mới đang kiên nhẫn đứng đợi dưới mái hiên nhà xứ, nụ cười xuất hiện trên môi ông từ để lộ hàm răng trắng đều thường thấy nơi người bản xứ. Nhưng nụ cười ấy vụt tắt khi ông mở cửa, mời cha xứ lên xe. Ông từ nhanh chóng quay về lại trạng thái khô khốc khi chiếc xe cũ lăn bánh nhọc nhằn trên con đường đá sỏi gập ghềnh. Sau vài câu trao đổi xã giao ngắn gọn, ông từ lại chìm vào trạng thái im lặng. Thời gian trôi qua, năm phút rồi mà vẫn không ai nói thêm một lời nào. Cuối cùng cha xứ lên tiếng,
Giáo Sư Dương Ngọc Sum, với tôi, là hình ảnh tiêu biểu, đáng kính từ nhân cách, hiếu học, luôn luôn cởi mở, tính tình hòa nhã, thân thiện với mọi người. Ông định cư tại Hoa Kỳ theo diện H.O 3 vào tháng 7 năm 1990 (trước tôi một tháng, H.O 4) và cũng trải qua những giai đoạn thăng trầm trong tháng ngày tị nạn. Nhân dịp kỷ niệm Lễ Thượng Thọ 90 tuổi của GS Dương Ngọc Sum, nhà giáo và nhà văn, nhà thơ Dương Tử, viết những dòng về ông
Mấy chị em tôi chia nhau mua nhiều loại báo: Làng Văn, Thế Kỷ 21, Văn, Văn Học… chuyền tay nhau đọc. Tôi “quen” Thế Kỷ 21 đã lâu, nhưng chỉ là quan hệ... đơn phương. Vào những năm 90 của thế kỷ trước, tôi gởi bài đến tờ báo Măng Non, sau này đổi thành Văn Nghệ Trẻ của nhà văn Ngô Nguyên Dũng ở Tây Đức. Mãi năm 2003, tôi mon men vượt đại dương, tìm đến Làng Văn Canada. Được thời gian ngắn, anh Ngô Nguyên Dũng cho biết, báo Làng Văn phải đình bản, vì những khó khăn về tài chánh. Duyên văn nghệ của tôi với Làng Văn chưa kịp “bén” đã chấm dứt. Nghe chị Hoàng Nga “mách nhỏ”, tôi gởi bài đến Văn Học. Có lẽ địa chỉ hotmail của tôi bị nhầm là thư rác, junkmail, điện thư bị trả lại với lý do không giao thư được. Tôi vẫn tiếp tục viết, xếp trong “tủ”, lâu lâu đem ra đọc. Mỗi lần đọc, dặm thêm chút “mắm muối”.
Tôi học được cụm động từ “đi lăng quăng” của bố Sỹ vào những ngày còn học tiểu học. Sau giờ tan trường hay vào cuối tuần, thỉnh thoảng bố lại hỏi mấy thằng con trai: “Có đi lăng quăng không?” Dĩ nhiên là có rồi! Ngồi ở thùng xe phía sau chiếc Daihatsu, chúng tôi theo bố đi giao sách ở những tiệm sách, sạp báo ở trung tâm Sài Gòn. Cũng có khi chỉ là ra một công viên, chúng tôi được chạy nhảy, trong khi bố ngồi trên xe viết lách. Không rõ có bao nhiêu tác phẩm của Doãn Quốc Sỹ được viết trong hoàn cảnh này. Rồi cụm từ “đi lăng quăng” trở lại sau gần một nửa thế kỷ. Ở căn nhà Lampson thành phố Garden Grove, mỗi chiều tôi đi làm về ghé qua, bố đã ngồi đợi trước cửa. Thấy tôi đến, bố hỏi ngay: “Có đi lăng quăng không?” Thế là hai bố con bắt đầu hành trình “lăng quăng” đúng nghĩa, qua những khu dân cư ở gần nhà. Đi không có phải là để đến một nơi chốn nào đó. Đi chỉ để mà đi, để hai bố con có thì giờ ngồi bên nhau trò chuyện. 50 năm trước, bố chở con đi; 50 năm sau đổi ngược lại.
Buổi sáng cuối cùng ở Chamonix im lặng lạ thường. Suốt đêm qua, tôi đã để cửa sỗ mở toang, nên khi giựt mình thức dậy, ánh sáng trong suốt của núi tràn đầy phòng. Tấm mền len và drap giường trắng lóa như được phủ lân tinh. Không một tiếng động nào từ dưới đường phố vọng lên. Chỉ có hơi lạnh. Tôi nằm co ro và nghĩ đến ly cà-phê đen. Mùi thơm sẽ bốc lên cùng hơi nóng, rồi tan dần vào không khí. Giống như ký ức. Đôi giày đóng đầy đất bùn và gậy trekking đã xếp gọn gàng trong bao duffle cùng với áo quần đi núi từ đêm hôm qua. Chúng nằm bên cửa, sẵn sàng lên đường. Bên ngoài cửa sổ, rặng núi Mont Blanc vẫn kia, vẫn vĩ đại, vẫn trùng điệp, vẫn lặng lẽ xa xăm. Tôi nghĩ đến 11 ngày vừa qua và cảm thấy buồn buồn, làm như có điều gì tôi đã đánh mất, hay đã để quên trên ngọn núi kia, ở đâu đó, trong quãng đường dài tôi đã đi.
Năm nào cũng vậy, tháng 7 tháng 8, mùa mưa, mùa lũ lụt lại về trừng phạt quê hương Việt Nam. Từ rất xa xôi, người Việt khắp nơi thấp thỏm buồn rầu và lo sợ cho cảnh ngập lụt, bão tố hoảng loạn ở nhà, không riêng chỉ miền Trung mà cả miền Nam cũng lụt, miền Bắc và Bắc trung phần bị càn quét dữ dội do bão Bualo, rồi kế đến là bão Matno. Miền Bắc và cả thủ đô Hà Nội mưa bão trước chưa kịp khô, lại ngập nước, đường phố hóa thành sông do vỡ đập nước Lạng Sơn, nước sông dâng cao đỉnh điểm, tại thành phố còn có một số tổ chức cứu trợ, nhưng kẹt là ở các tỉnh miền cao, nước lên quá mau, đa số dân cư phải leo vội lên trú trên những mái nhà cao hơn. Cũng tại xả nước các đập thủy điện nữa v.v…
Đợi, và đợi. Có đến khoảng gần một trăm người xếp hàng đợi. Mới có năm giờ sáng thôi! Trời Đà Lạt đổ sương xuống nghe ướt tóc, ướt vai. Phòng bán vé còn đóng kín cửa. Sáu giờ mới bán vé. Biết vậy rồi, nhưng đám đông người này vẫn đến sớm chờ đợi. Chẳng qua là số xe có giới hạn, mình đến sớm mới mong có xe đi, nếu không thì phải về và trở lại vào ngày mai. Người ta nhìn nhau, như ngầm nói qua đôi mắt rằng đến sớm chắc ăn hơn. Mà không chừng có người đã ngủ đêm trước phòng bán vé để được xếp hàng phía trên cùng.
Tháng 7 trời xanh cao, mùa lên hâm nóng. Mặt đất nung nhiệt ngấm ngầm địa chấn, như muốn cùng người rung vang lời ngân quá khứ. Tháng 7 gọi về hàng phượng đỏ thắm rung rinh chùm nở, thứ lung linh ảo mờ, gần gụi mà xa thẳm, “mù không lối vào...” (TCS). Vang vang trong gió, lời trẻ thơ láng giềng vọng lại đùa vui tiếng nước...
Nếu Thanksgiving ở bên Mỹ mang màu sắc rộn rã chuẩn bị cho mùa Giáng Sinh, thì Thanksgiving bên Canada lại rơi vào Tháng Mười dịu êm, có đủ màu sắc nâu vàng đỏ của lá cây chuyển màu cuối Thu, với màu cam của những trái pumpkins cho lễ hội Halloween . Những ngày này, gia đình tôi chộn rộn với những đợt “thu hoạch” cuối cùng, chuẩn bị dọn dẹp vườn tược sạch sẽ trước khi mùa lạnh đang đến. Theo ý nghĩa nguyên thủy của Thanksgiving là Tạ Ơn đất trời cho mùa màng bội thu, thì năm nay gia đình tôi cũng xin được Tạ Ơn. Mấy cây táo và plum trúng mùa trĩu quả, hái mấy lượt vẫn không hết. Những quả plum tím căng mọng ngọt ngào, vừa đem tặng bạn bè, hàng xóm, vừa để đông lạnh ăn dần, mà vẫn còn mấy rổ tươi đầy ắp. Mùa táo, nhiều gia đình Việt Nam thích đem ngâm chua ngọt, trong khi những người bản xứ làm mứt táo, hoặc sên táo làm apple pie, một trong những món bánh khoái khẩu của nhiều người trong bàn ăn Thanksgiving bên cạnh pumpkin pie .


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.