Hôm nay,  

Lại Las Vegas

07/09/202109:26:00(Xem: 5135)
Las Vegas_Pixabay
Thành Phố Las Vegas. (nguồn: www.pixabay.com)


Vùng tôi ở cách Las Vegas khoảng 4 giờ lái xe. Cũng khá gần, cho nên trung bình mỗi năm tôi đi Las Vegas một lần. Tính ra tôi đã đến đó hơn 30 lần. Năm vừa rồi không đi vì cơn đại dịch. Nay được tin Las Vegas đã “chế ngự” được đại dịch, và đã mở cửa 100%, vợ chồng đứa con trai của tôi mời bố mẹ đi Las Vegas xem thử bây giờ nó ra sao. Hơn một năm trời không gặp lại cũng thấy nhớ. Những đứa con khác thì im lặng chờ tôi quyết định có nhận lời đi hay không. 
 

Tôi phân vân. 

Cơn đại dịch này ghê gớm quá. Nhìn lại lịch sử nhân loại, ta vẫn biết đại dịch cũng có xẩy ra, một vài trăm năm một lần, nhưng không chừng lần này khủng khiếp nhất từ xưa đến nay. Nó như đám mây dày đặc bao trùm cả hành tinh ta đang sống. Có lẽ ví von như thế không đúng. Mà đấy là những đám bụi mênh mông, đứng yên một chỗ chờ chực, hay có thể bám vào một môi trường hoặc một vật thể nào đó để di chuyển và đậu vào nơi khác, hạt bụi nhỏ vô cùng nhỏ, không màu sắc, không hương vị, không hình, không dáng, không bóng. Nó lồng lộng như một thứ ánh sáng kinh dị, bí ẩn, và chứa đầy chất độc giết người. Chỉ giết người thôi. Nó có khả năng len lỏi vào mọi ngõ ngách, và tụ lại vào bất cứ nơi nào. Trên đồ vật, trên động vật. Trên và trong con người. Tất nhiên đây không phải là một cái nhìn của giới khoa học.

Nó mang bệnh tới, lan truyền từ người này qua người khác, gây chết chóc cho hàng triệu người trên thế giới. Loài người hối hả một mặt ngăn cản sức tấn công của nó bằng cách tự cô lập hay cách ly  để tránh lây nhiễm, mặt khác ra sức tìm cách kháng cự. Nhờ vậy cũng đạt được vài chiến thắng nhỏ sau những tổn thất lớn. Nhưng nó chưa chịu tha. Như một kiếm khách võ nghệ tuyệt luân thời cổ, nó luôn luôn biến chiêu khiến địch thủ của nó là loài người thoạt tiên ngơ ngác, rồi  lúng túng, hoảng hốt chống trả. Nó còn biết liên kết với tàn quân của những đại dịch trước để tạo thành một sức mạnh khó lường. Nay một vùng nào đó vừa mới tuyên bố thắng trận, thì vùng khác lại bị nó tàn sát tơi bời. Mai nó trở lại vùng nó từng chiến bại để phục thù. Trận chiến cứ thế tiếp diễn kéo dài cho đến nay là gần hai năm trời rồi. Cuối cùng, ai sẽ thắng ai? Câu hỏi chưa có câu trả lời dứt khoát. 

 

Las Vegas, một con quái vật khổng lồ do loài người tạo dựng đã biến đổi một nơi xưa kia vốn là sa mạc cằn cỗi, hoang vu, nóng bức, chết chóc, thành một quần thể kiến trúc vĩ đại gồm vô số lâu đài nguy nga nhất với đầy đủ mọi thứ tiện nghi hiện đại nhất. Đặc biệt là ánh đèn rực rỡ nhất, nhiều nơi giải trí hấp dẫn nhất, nhiều khách sạn và sòng bạc lôi cuốn nhất. 

Nhưng Las Vegas cũng không thoát khỏi sự tàn phá của đám bụi đại dịch. Sau 15 tháng bị đại dịch tấn công, Las Vegas biến thành một đô thị ma. Xe cộ vắng tanh, đèn đóm tắt ngấm, dăm ba cô hồn thập thò đây đó. Mọi âm thanh và tiếng động - tiếng pháo bông, tiếng kèn trống, tiếng nhạc, tiếng còi, tiếng nói, đều câm nín. Con quái vật đã gục ngã? Vô phương cứu chữa? Tôi lo sợ. Không có nó, nhiều người buồn, và tiểu bang Nevada sẽ mất đi một nguồn lợi lớn. Có năm nó mang về trên 50 tỷ đô la.

Một tin vui. Vừa rồi nghe nói cơn đại dịch nơi đấy đã bị khống chế, Las Vegas được phép mở cửa đón khách, kể cả khách đến từ nhiều nơi trên thế giới. Tôi tự hỏi sau gần một năm rưỡi bị cơn đại dịch hoành hành, con quái vật có còn cựa quậy được hay không. Hay nó đang dở sống dở chết. Lông lá xác xơ, mình mẩy tiều tụy, mặt mày hốc hác. Đèn đóm không ai lau chùi; những tấm thảm trùm kín trên tất cả lối đi, trên hàng vạn tầng nhà không ai chăm sóc, hút bụi, tẩy sạch; hoa cỏ không ai xén tỉa, tưới bón; máy móc không ai gìn giữ, bảo trì, vân vân.    

Vậy thì không phân vân nữa, hãy theo lũ con đi thăm Las Vegas, xem nay nó ra sao. Quen nhau mấy mươi năm thì đừng lạnh nhạt với nhau. Chúng tôi đều đã được “bảo vệ” bằng hai mũi chích ngừa. Nhưng lòng vẫn không yên. Liệu hàng trăm ngàn người đến đấy đã được chích ngừa chưa? Lại nữa, Las Vegas cũng không đòi hỏi khách bốn phương xuất trình giấy chứng nhận sức khỏe. Trên đường đi, ngồi trên xe, tôi nhận qua điện thoại những lời dặn đi dặn lại của mấy đứa con không cùng đi, rằng bố mẹ nhớ cẩn thận “rửa tay, mang khẩu trang, cách ly”. Tất nhiên tôi sẽ làm theo những lời dặn đó. Hơn thế nữa, tôi mong Las Vegas sẽ vắng như “chùa Bà Đanh” hầu tránh “tên bay đạn lạc”.  Vâng, biết đâu Cô Vít vẫn còn luẩn quẩn rình rập, mà thuốc ngừa không được công hiệu 100%. 

Chúng tôi đến nơi vào chiều Thứ Bảy, ngày 7 tháng 8, và sẽ ở lại đấy ba hôm. Đã sẫm tối. Bầu trời trên cao thì đen thăm thẳm trong khi dưới này là là trên mặt đất, mọi nơi mọi chốn đều ngập lụt trong ánh đèn rực rỡ muôn màu. Xe cộ chen chúc san sát trên đường dành cho xe, người bộ hành tràn ngập khắp các lề đường dành cho người đi bộ. Cảnh tượng rất quen mắt, chúng tôi sung sướng gặp lại cố nhân, nhưng nay coi bộ nó còn rầm rộ, chói loà hơn xưa. Chúng tôi vừa lo lắng, vừa vui mừng. Trước hết tìm chỗ ăn tối. Nhà hàng mọc lên khắp nơi, nhiều hơn hai năm trước. Bước ra khỏi xe, trời nóng như thiêu như đốt.

Lái đến chỗ đậu xe của khách sạn. Cũng thế, vừa mở cửa xe, chúng tôi bị ngay cơn nóng hừng hực trên 100 độ F bủa vây. Tại cửa vào khách sạn, gặp ngay người đứng gác nhắc mọi người đeo khẩu trang vào. Bên trong khách sạn, nhờ máy điều hoà không khí, mát rười rượi. Chúng tôi  vào thang máy lên căn phòng thuộc tầng 36 của khách sạn Cosmopolitan, nơi trước đây chúng tôi vẫn quen đến, sau khi tới quầy ghi tên, lấy chìa khóa, nhận phòng (check in).

Cùng với chúng tôi, số người tới
check in rất đông, sắp hàng dài “rồng rắn”, rồi kéo va-li có bánh xe lăn đi toả ra nhiều nơi. Tôi chột dạ. Đây không phải là Chùa Bà Đanh chút nào cả như tôi mong muốn. Đông đảo như thế này thì làm sao thực hiện được biện pháp cách ly, làm sao ngăn cản được con Cô Vít xâm nhập, truyền nhiễm. 

Những lối đi trải thảm vẫn sạch bong, căn phòng cùng giường nệm bàn ghế vẫn thơm tho, bóng lộn. Đứng trên lầu cao nhìn xa, nhìn quanh. Thành phố với cao ốc nguy nga, lộng lẫy, rực rỡ trong biển ánh đèn. Thế là trong thời gian đóng cửa hơn một năm, con quái vật Las Vegas vẫn luôn luôn được chăm sóc kỹ càng.

Sáng Chủ Nhật chúng tôi dậy trễ sau một đêm thức khuya. Xuống tầng 1, định đổi thang máy để đến  nơi đậu xe, tôi dừng lại nơi đây vì ngạc nhiên vô cùng. Trước kia người ta đến Las Vegas đông nhất vào chiều Thứ Sáu, chiều Thứ Bảy. Qua sáng Chủ Nhật, người ta lũ lượt rời nơi này. Hoạ hoằn lắm mới có một vài cặp kéo đến. Hôm nay cũng Chủ Nhật nhưng không thấy khách đi, trái lại khách đến hết lớp này đến lớp khác đông vô kể.  Họ đứng, ngồi, nằm xúm xít thành nhiều nhóm chờ “check in”. Thôi thì đủ nam phụ lão ấu, và đủ màu da. Lớp thanh niên con trai thường mặc áo thun, quần “sọt”, thỉnh thoảng cái cổ và hai cánh trần đầy hình xăm màu xanh, hoặc đen; con gái thì áo chẽn, quần cụt rách lai, hay quần dài thì rách đầu gối, hoặc rách đùi.

Bỗng từ xa tiến đến một cảnh tượng đập mạnh vào mắt: Một bà già tóc bạc phơ đẩy xe lăn trên đấy là một ông già tóc trắng xóa. Xe có máy, nhưng họ không dùng máy. Có lẽ họ chỉ dùng máy khi đi xa, khi mệt mỏi. Hai khuôn mặt đó trông rất bình thản, thư thái,  như muốn nói, Các người vui chơi thì cũng phải để bọn già cả chúng tôi xía vào chút đỉnh chứ. Lại một hình ảnh nổi bật khác. Một người cao lỏng khỏng, râu ria xồm xoàm, đi lững thững một mình, lưng mang cây đàn ghi-ta to tướng nằm trong cái bao làm bằng vải dày. Anh chàng này đi lạc đường chăng, hay tới đây định tìm nguồn hứng, tôi tự hỏi.

Mọi người như muốn cướp thời gian để vui sống. Họ không chịu ngồi yên nhìn thời gian trôi nhanh vuột khỏi tầm tay. Las Vegas là nơi họ thích đến để “hành lạc” mỗi năm một lần, hay vài ba lần (Có thể họ còn đến những nơi khác để chen vào những kẽ hở của một năm cặm cụi làm việc). Thế nhưng đại dịch đã ngang nhiên xía vào cuộc sống của họ. Nay “xả cảng”, thì họ phải vội vàng “đến bù”. Họ cùng một nòi với cụ Nguyễn Công Trứ: 


Cuộc hành lạc bao nhiêu là lãi đấy

Nếu không chơi thiệt ấy ai bù. 


Las Vegas vào những hôm chúng tôi ở lại đông hơn hẳn trước kia. Trong “cơn mê” tập thể đó, chúng tôi cũng bị cuốn hút, nhiều khi quên hẳn cô-vít dù thường được nhắc mang khẩu trang. 


Có người nghĩ rằng Las Vegas là thành phố của tội ác. Người ta đến đó để đánh bạc, lừa gạt, chém giết. Thật ra không phải thế. Las Vegas có rất nhiều sòng bài, và đánh bài theo đúng luật lệ. Nhưng cũng có rất nhiều nơi để thăm viếng, thưởng ngoạn. Nhiều lắm. Chỉ xin lướt qua một số tụ điểm du ngoạn, giải trí. 

Ngay trung tâm thành phố: 

Những vòi phun nước theo điệu nhạc trước khách sạn Bellagio. Vòng quay High Roller đường kính gần 160 mét và có đến 28 ca-bin lồng kính; ngồi trong ca-bin, khi được nó đưa lên cao, ta thấy toàn thể thành phố. Con đường Linq với rất nhiều nhà hàng ăn uống, và những dòng dây song song đưa người bay trên không trung. Khu Nghệ Thuật (The Las Vegas Arts District) với bảo tàng viện, phòng tiển lãm, các trò vui chơi trẻ trung, các món ăn đặc biệt, v.v... 

Xa hơn từ 20 phút đến 40 phút lái xe, có thể đi thăm Vùng Thung Lũng Đá Đỏ (Red Rock Canyon), đập Hoover và hồ Lake Meade, hoặc khu Mountain Spring, v.v... Hoặc thuê máy bay đi xem Las Vegas từ trên không.

Nếu thích coi Trình Diễn (Shows), có thể đến David Copperfield tại khách sạn MGM; Cirque Du Soleil tại khách sạn Treasure Island; Blue Man Group tại khách sạn Luxor; V – The Ultimate Variety Show tại khách sạn Planet Hooywood; Shin Lim/Limitless tại The Mirage Theater. 

Tại những khách sạn lớn như MGM, Mandalay, Ceasars Palace, T-Bobile Arena v.v... có hòa  nhạc, hoặc ca nhạc trình diễn bởi những danh ca nổi tiếng trên thế giới, hoặc những trận vô địch hạng nặng quyền Anh, vô địch UFC v.v... 

Nếu thích thể thao, tha hồ đến những sân vận động với nhiều môn chơi khác nhau. Một sân vận động của đội banh cà na nổi tiếng Raiders (fooball) vừa mới cắt băng khánh thành vào ngày 14/8/2021, có thể chứa tới 65 ngàn khán giả. Một khách sạn trị giá trên 4 tỷ đô-la cũng vừa được đưa vào hoạt động, The Hilton Resorts World. Chúng tôi hăm hở đến xem khách sạn này. Cảm tưởng đầu tiên là nó tuy rộng lớn nhưng trông nặng nề quá. Lại thêm tường sơn màu đỏ thẩm không tươi tắn chút nào. 

Tuy nhiên, công bằng mà nói, hễ nhắc tới Las Vegas, ta nghĩ ngay đến những sòng bài nổi tiếng trên thế giới. 

Thì tất cả khách sạn tại Las Vegas đều có sòng bài ở tâng 1, và được gọi là Hotel and Casino. Chẳng hạn MGM Grand Hotel and Casino, Mandalay Bay Resort and Casino. Những món bài  bạc thường có là Slot Machine, Blackjack (Xì lát), Poker (Xì phé), Roulette. Baccarat, v.v...

Xin nói đến vài môn được nhiều người chiếu cố. 

Thường người nào không biết hay không thích lối đánh bài đòi hỏi phải có một số người cùng ngồi vào bàn tham dự, chẳng hạn poker, blackjack, thì chọn một Slot Machine để ngồi một mình với với cái máy đó. Trước kia môn nay được gọi môn Kéo Cần: nhét chip (thẻ tròn bằng nhựa dùng thay tiền) vào máy, rồi kéo cái cần kích hoạt, và máy sẽ cho kết quả thắng bao nhiêu tiền. Hoặc không thắng, thì nhét thêm chíp vào nếu muốn chơi tiếp. Về sau, khỏi cần kéo cần, chỉ bấm nút, đỡ “tốn sức lao động” và thua nhanh hơn. Chơi trò này ít khi thắng lắm. Có những ông già, bà già ngồi suốt ngày trước Slot machine cạnh những lon bia. Mua chip rẻ tiền chơi lâu, thua ít. Lâu lắm mới thắng một vố to, nhưng cũng không đủ bù cho những trận thua dài dài, bèn khoe với con cháu rằng mình có tay đánh bạc. Có những cặp chờ “check in”, hoặc đang nối đuôi rồng rắn chờ coi “show”, sốt ruột bèn để một người đứng giữ chỗ, người kia xề tới slot machines. Khi trở lại khoe với vợ hoặc chồng rằng mình “bấm” sướng tay mà chỉ thua có vài chục đô-la. 

Chơi trò blackjack chẳng hạn, thì khác. Tại Hotel and Casino Cosmopolitan này, khi ế, mỗi chip đổi 15 đô-la. Khi có nhiều người tham dự, mỗi chip được tăng lên tối thiểu là 25 đô-la. Có thể đặt từ 1 chip đến 100 chips hay nhiều hơn, tùy “cái gan” và túi tiền con bạc. Tại những bàn đánh lớn, mỗi chip tương đương 200 đô-la. 

Hôm nay đông người quá, tôi đến bàn blackjack loại rẻ tiền nhất, loại 25 đô-la mỗi chip. Đã có 5 người ngồi sẵn, may còn một ghế trống, tôi nhảy vào, ngồi giữa một thanh niên gốc Ấn Độ và một nàng da trắng khó đoán tuổi vì đeo khẩu trang. Người chia bài cũng đeo khẩu trang. Dựa theo tiếng nói và dáng dấp, tôi đoán cô này chỉ trên dưới 20 tuổi. Tôi rút trong ví ra 200 đô-la đổi được 8 chips. Nếu xui, sẽ thua mau lắm, trong mươi phút thôi. Tôi tính nếu may thì khi nào ăn tới mức 200 đô, hoặc xui thua hết tiền sẽ thôi chơi, vì tôi có kinh nghiệm rằng khi đã thắng tới một mức nào đó mà cứ ưa thắng thêm, không sớm thì muộn sẽ cháy túi; hoặc thua mà bỏ thêm tiền để gỡ sẽ thua thêm. Đứa con biết tôi thua sẽ chìa tiền bù cho tôi. Không lẽ tôi chê tiền, nhưng quả thật tôi không muốn nhận. Ai lại cứ phung phí tiền của con cái. 

Nghĩa là tôi chơi blackjack để “giải trí” cũng có, nhưng cũng muốn “kiếm chác” đôi chút. Và thua nhiều hơn thắng. Tôi để ý thường thường người da trắng ngồi bàn blackjack để vui chơi hơn là vì tiền. Chẳng hạn cô da trắng ngồi cạnh tôi lấy ra 500 đô đổi thành 20 chips. Khi thắng lớn, hoặc trúng “già dách”, biếu ngay người chia bài năm, ba đô. Trong khi chơi, cô chuyện trò tía lia, vui vẻ, với mọi người, với cả người chia bài.  

“Sao cô đi một mình?”

“Thì có sao đâu. A, mà mẹ tôi đang ngồi đằng khu slot machines.”

“Vậy bạn trai đâu? Chưa có hả?”

“Ô, lại thắng rồi.” Cô reo lớn. Reo xong, cô trao đổi với tôi ngồi bên trái, và người ngồi bên phải, mỗi người một “cú nắm đấm”. Nhẹ thôi. Vì cô-vít nên không đưa bàn tay lên đẩy vào nhau. Rồi cô biếu người chia bài vài cái chips lẻ, mỗi chip  trị giá 1 đô la. Xong cô tiếp tục câu chuyện:

“Bạn trai hả, có chứ, tôi đẹp mà. Bạn tôi thích thể thao, lái xe xuống khu kia từ sáng sớm. Chốc nữa tới đón chúng tôi. Tức là mẹ tôi và tôi. Chúng tôi sẽ lái xe về Colorado suốt đêm.”

Khi bại, cô ta tỉnh bơ, không lằm bằm cáu kỉnh như nhiều người khác. Câu chuyện tiếp tục:

“Thế cô không thích thể thao? Không đi theo bạn trai?”

“Ai bảo anh vậy? Con gái Mỹ thích và giỏi thể thao lắm. Anh không biết sao, nước Mỹ nhờ con gái Mỹ mà vào ngày chót ở Thế Vận Tokyo vừa rồi vượt Tàu về huy chương vàng. Cho nên nhất cả huy chương vàng lẫn tổng số huy chương.”

“Huy chương vàng về môn gì?”

Chưa kịp trả lời câu hỏi đó, cô thua hết các con chips, rút 300 đô-la đổi 12 chips, chơi tiếp, và chuyện trò tiếp:

 “Anh hỏi huy chương vàng về môn gì hả? Về bóng rổ, bóng chuyền, và xe đạp lòng chảo.”

“Thế cô thì chơi môn gì?”

“Tennis. Nhưng kìa, kìa, Bob. Thôi, tôi phải đi ngay. Chào các anh nhé. Chúc anh may mắn. Chào anh chia bài. Bye, bye!” 

Cô đứng dậy còn trong tay 2 chips và 4 chips lẻ. Liền biếu người chia bài 4 chips lẻ, rồi đến quầy đổi 2 chips ra tiền mặt. 


Vừa có tin Cô-vít biến thể lan truyền dữ dội tại nhiều nơi trên thế giới cũng như tại nhiều tiểu bang Hoa Kỳ, nhất là những nơi có nhiều người tụ họp đông đúc. Nhờ hai mũi chích ngừa, sau chuyến đi Las Vegas vừa rồi, tôi vẫn được yên thân. Chờ hai tuần vẫn không thấy cô – vít hỏi thăm, thì ngồi viết những dòng này. Tôi sẽ chích mũi thứ ba trong một ngày gần đây. Las Vegas lại có thể bị đóng cửa trong một thời gian ngắn hay dài tuỳ theo mức độ lây nhiễm.

Con quái vật khổng lồ đó sẽ nằm yên chờ đợi. Rồi sẽ trỗi dậy như nước Mỹ trẻ trung đã bao lần trỗi dậy, ngày càng hùng mạnh sau những biến động kinh hoàng. Tôi không muốn nghĩ tiếp nhưng cái liên tưởng cứ vụt xẩy đến. Người dân của những nước nhược tiểu, đặc biệt trong đó có Việt Nam, đang quằn quại dưới nanh vuốt của cơn đại dịch. Khi nào đại dịch sẽ lắng xuống? Khi nào dân ta sẽ bớt khốn khổ?


24/8/2021

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tôi định cư tại San Diego đã ngoài bốn mươi năm qua. Vùng đất hiếm hoi khó có nơi nào sánh được: bởi chỉ nội trong một ngày lái xe quanh quẩn, người ta có thể đi từ biển lên núi, từ rừng xanh đến sa mạc, thưởng ngoạn đủ đầy hương sắc của đất trời. Sáng sớm thong dong bên vịnh Mission, mặt nước yên như tờ, hàng cọ in bóng trên nền sương mỏng. Trưa ghé Julian, nhâm nhi ly cà phê hay lát bánh táo giữa tiết trời lành lạnh và màu xanh thăm thẳm của rừng thông. Chiều về, con đường tới Borrego mở ra vùng sa mạc hoang vu, xương rồng rải rác trên nền đá đỏ. Suốt dọc hành trình đâu đó hiện ra vườn cam, vườn bơ, đồng nho trĩu quả giữa thung lũng nắng chan hòa. Cảnh vật thay đổi không ngừng, khi mộc mạc, lúc rực rỡ, nhưng vẫn hài hòa như một bản nhạc êm dịu của đất trời. Mỗi lần lái xe ngang qua, tôi cảm thấy mình như được nối lại với nhịp sống của đất, và lòng bỗng nhẹ nhàng lạ thường.
Nhà kho Walmart ở ngoại ô Dallas chiều 24 tháng 12 lạnh như cái tủ đông bị quên đóng cửa. Đèn neon trên trần sáng trắng, lâu lâu chớp một cái như mệt mỏi. Mùi nhựa mới, mùi carton ẩm và tí mùi dầu máy trộn lại với nhau, cảm thấy nghèn nghẹn như cổ họng khi nuốt tin xấu. Tôi đứng giữa hai dãy kệ cao ngất, tay cầm clipboard, tay kia nhét sâu trong túi áo khoác xanh có logo Walmart. Đồng hồ trên tay: 5:17 PM. Giáng Sinh, Walmart đóng cửa sớm lúc 6 giờ. Nếu rời đúng giờ, chạy bốn tiếng, trừ chút kẹt xe, tôi sẽ về đến Houston khoảng mười, mười rưỡi. Trễ, nhưng vẫn còn kịp thấy tụi nhỏ mở quà.
Khi những ngày tháng cuối của một năm đang dần hết, chúng ta thường có lúc bồi hồi nhớ về cố hương, về mảnh đất chôn nhau cắt rốn, hoặc nơi đã in dấu nhiều kỷ niệm đã qua trong đời. Và tôi cũng vậy, xin được nhớ về Gò Vấp, nơi có địa danh Xóm Mới, vùng ngoại ô không xa Sài Gòn, được nhiều người biết đến như vùng đất với nhiều dân Bắc kỳ di cư, nổi tiếng là khu Xóm Đạo, đã từng là nơi sản xuất pháo cùng với món thịt cầy (mộc tồn) lừng danh.
Ông từ người Papua New Guinea đón cha xứ mới người Việt Nam trước cổng nhà xứ. Dáng người ông từ khoảng chừng 30, khuôn mặt PNG nâu nâu đậm nét đăm chiêu, ánh mắt ẩn hiện nét hồi tưởng. Khi nhìn thấy cha xứ mới đang kiên nhẫn đứng đợi dưới mái hiên nhà xứ, nụ cười xuất hiện trên môi ông từ để lộ hàm răng trắng đều thường thấy nơi người bản xứ. Nhưng nụ cười ấy vụt tắt khi ông mở cửa, mời cha xứ lên xe. Ông từ nhanh chóng quay về lại trạng thái khô khốc khi chiếc xe cũ lăn bánh nhọc nhằn trên con đường đá sỏi gập ghềnh. Sau vài câu trao đổi xã giao ngắn gọn, ông từ lại chìm vào trạng thái im lặng. Thời gian trôi qua, năm phút rồi mà vẫn không ai nói thêm một lời nào. Cuối cùng cha xứ lên tiếng,
Giáo Sư Dương Ngọc Sum, với tôi, là hình ảnh tiêu biểu, đáng kính từ nhân cách, hiếu học, luôn luôn cởi mở, tính tình hòa nhã, thân thiện với mọi người. Ông định cư tại Hoa Kỳ theo diện H.O 3 vào tháng 7 năm 1990 (trước tôi một tháng, H.O 4) và cũng trải qua những giai đoạn thăng trầm trong tháng ngày tị nạn. Nhân dịp kỷ niệm Lễ Thượng Thọ 90 tuổi của GS Dương Ngọc Sum, nhà giáo và nhà văn, nhà thơ Dương Tử, viết những dòng về ông
Mấy chị em tôi chia nhau mua nhiều loại báo: Làng Văn, Thế Kỷ 21, Văn, Văn Học… chuyền tay nhau đọc. Tôi “quen” Thế Kỷ 21 đã lâu, nhưng chỉ là quan hệ... đơn phương. Vào những năm 90 của thế kỷ trước, tôi gởi bài đến tờ báo Măng Non, sau này đổi thành Văn Nghệ Trẻ của nhà văn Ngô Nguyên Dũng ở Tây Đức. Mãi năm 2003, tôi mon men vượt đại dương, tìm đến Làng Văn Canada. Được thời gian ngắn, anh Ngô Nguyên Dũng cho biết, báo Làng Văn phải đình bản, vì những khó khăn về tài chánh. Duyên văn nghệ của tôi với Làng Văn chưa kịp “bén” đã chấm dứt. Nghe chị Hoàng Nga “mách nhỏ”, tôi gởi bài đến Văn Học. Có lẽ địa chỉ hotmail của tôi bị nhầm là thư rác, junkmail, điện thư bị trả lại với lý do không giao thư được. Tôi vẫn tiếp tục viết, xếp trong “tủ”, lâu lâu đem ra đọc. Mỗi lần đọc, dặm thêm chút “mắm muối”.
Tôi học được cụm động từ “đi lăng quăng” của bố Sỹ vào những ngày còn học tiểu học. Sau giờ tan trường hay vào cuối tuần, thỉnh thoảng bố lại hỏi mấy thằng con trai: “Có đi lăng quăng không?” Dĩ nhiên là có rồi! Ngồi ở thùng xe phía sau chiếc Daihatsu, chúng tôi theo bố đi giao sách ở những tiệm sách, sạp báo ở trung tâm Sài Gòn. Cũng có khi chỉ là ra một công viên, chúng tôi được chạy nhảy, trong khi bố ngồi trên xe viết lách. Không rõ có bao nhiêu tác phẩm của Doãn Quốc Sỹ được viết trong hoàn cảnh này. Rồi cụm từ “đi lăng quăng” trở lại sau gần một nửa thế kỷ. Ở căn nhà Lampson thành phố Garden Grove, mỗi chiều tôi đi làm về ghé qua, bố đã ngồi đợi trước cửa. Thấy tôi đến, bố hỏi ngay: “Có đi lăng quăng không?” Thế là hai bố con bắt đầu hành trình “lăng quăng” đúng nghĩa, qua những khu dân cư ở gần nhà. Đi không có phải là để đến một nơi chốn nào đó. Đi chỉ để mà đi, để hai bố con có thì giờ ngồi bên nhau trò chuyện. 50 năm trước, bố chở con đi; 50 năm sau đổi ngược lại.
Buổi sáng cuối cùng ở Chamonix im lặng lạ thường. Suốt đêm qua, tôi đã để cửa sỗ mở toang, nên khi giựt mình thức dậy, ánh sáng trong suốt của núi tràn đầy phòng. Tấm mền len và drap giường trắng lóa như được phủ lân tinh. Không một tiếng động nào từ dưới đường phố vọng lên. Chỉ có hơi lạnh. Tôi nằm co ro và nghĩ đến ly cà-phê đen. Mùi thơm sẽ bốc lên cùng hơi nóng, rồi tan dần vào không khí. Giống như ký ức. Đôi giày đóng đầy đất bùn và gậy trekking đã xếp gọn gàng trong bao duffle cùng với áo quần đi núi từ đêm hôm qua. Chúng nằm bên cửa, sẵn sàng lên đường. Bên ngoài cửa sổ, rặng núi Mont Blanc vẫn kia, vẫn vĩ đại, vẫn trùng điệp, vẫn lặng lẽ xa xăm. Tôi nghĩ đến 11 ngày vừa qua và cảm thấy buồn buồn, làm như có điều gì tôi đã đánh mất, hay đã để quên trên ngọn núi kia, ở đâu đó, trong quãng đường dài tôi đã đi.
Năm nào cũng vậy, tháng 7 tháng 8, mùa mưa, mùa lũ lụt lại về trừng phạt quê hương Việt Nam. Từ rất xa xôi, người Việt khắp nơi thấp thỏm buồn rầu và lo sợ cho cảnh ngập lụt, bão tố hoảng loạn ở nhà, không riêng chỉ miền Trung mà cả miền Nam cũng lụt, miền Bắc và Bắc trung phần bị càn quét dữ dội do bão Bualo, rồi kế đến là bão Matno. Miền Bắc và cả thủ đô Hà Nội mưa bão trước chưa kịp khô, lại ngập nước, đường phố hóa thành sông do vỡ đập nước Lạng Sơn, nước sông dâng cao đỉnh điểm, tại thành phố còn có một số tổ chức cứu trợ, nhưng kẹt là ở các tỉnh miền cao, nước lên quá mau, đa số dân cư phải leo vội lên trú trên những mái nhà cao hơn. Cũng tại xả nước các đập thủy điện nữa v.v…
Đợi, và đợi. Có đến khoảng gần một trăm người xếp hàng đợi. Mới có năm giờ sáng thôi! Trời Đà Lạt đổ sương xuống nghe ướt tóc, ướt vai. Phòng bán vé còn đóng kín cửa. Sáu giờ mới bán vé. Biết vậy rồi, nhưng đám đông người này vẫn đến sớm chờ đợi. Chẳng qua là số xe có giới hạn, mình đến sớm mới mong có xe đi, nếu không thì phải về và trở lại vào ngày mai. Người ta nhìn nhau, như ngầm nói qua đôi mắt rằng đến sớm chắc ăn hơn. Mà không chừng có người đã ngủ đêm trước phòng bán vé để được xếp hàng phía trên cùng.
Tháng 7 trời xanh cao, mùa lên hâm nóng. Mặt đất nung nhiệt ngấm ngầm địa chấn, như muốn cùng người rung vang lời ngân quá khứ. Tháng 7 gọi về hàng phượng đỏ thắm rung rinh chùm nở, thứ lung linh ảo mờ, gần gụi mà xa thẳm, “mù không lối vào...” (TCS). Vang vang trong gió, lời trẻ thơ láng giềng vọng lại đùa vui tiếng nước...
Nếu Thanksgiving ở bên Mỹ mang màu sắc rộn rã chuẩn bị cho mùa Giáng Sinh, thì Thanksgiving bên Canada lại rơi vào Tháng Mười dịu êm, có đủ màu sắc nâu vàng đỏ của lá cây chuyển màu cuối Thu, với màu cam của những trái pumpkins cho lễ hội Halloween . Những ngày này, gia đình tôi chộn rộn với những đợt “thu hoạch” cuối cùng, chuẩn bị dọn dẹp vườn tược sạch sẽ trước khi mùa lạnh đang đến. Theo ý nghĩa nguyên thủy của Thanksgiving là Tạ Ơn đất trời cho mùa màng bội thu, thì năm nay gia đình tôi cũng xin được Tạ Ơn. Mấy cây táo và plum trúng mùa trĩu quả, hái mấy lượt vẫn không hết. Những quả plum tím căng mọng ngọt ngào, vừa đem tặng bạn bè, hàng xóm, vừa để đông lạnh ăn dần, mà vẫn còn mấy rổ tươi đầy ắp. Mùa táo, nhiều gia đình Việt Nam thích đem ngâm chua ngọt, trong khi những người bản xứ làm mứt táo, hoặc sên táo làm apple pie, một trong những món bánh khoái khẩu của nhiều người trong bàn ăn Thanksgiving bên cạnh pumpkin pie .


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.