Hôm nay,  

Khoảng Cách Vô Hình

11/28/202109:39:00(View: 3621)



Hoang Quan
Khung Cửa Hẹp - Tranh Hoàng Thanh Tâm


“Cơ cấu tổ chức” trong bếp gia đình anh chị có vài thay đổi từ khi chính phủ ban hành những biện pháp phòng ngừa bệnh dịch. Trước đây, chị thường đi làm về trễ. Bởi thế, anh đảm trách khâu nấu nướng. Chị lo bày bàn và dọn dẹp. Bây giờ, cả hai vợ chồng cùng đóng đô ở nhà. Cho nên, chị chuyển sang bầu bạn với ông Táo.

Chiều nay, trong khi chị bận rộn bên bếp, anh bày chén đũa ra bàn. Chị đặt dĩa rau xào xuống. Liếc qua hai cái chén anh dọn sẵn, một trắng, một xanh. Chị nghĩ, con cái đã ra riêng, nhà giờ chỉ còn chóc ngóc hai vợ chồng. Làm gì, cũng cố gắng giống nhau, cho ra vẻ... sắt cầm hảo hợp. Chị đổi chén, để cặp chén... đẹp đôi. Anh hỏi trổng:

-Sao vậy?

Chị cười nhẹ:

-À, thì đào nào, kép nấy đó mà anh.

Anh dường như không để ý đến nụ cười cầu hòa của chị, giọng gay gắt:

-Chớ không phải anh làm gì, em cũng muốn sửa lưng.

Chị cố cứu vãn tình thế:

-Đâu có anh. Chén đũa giống nhau cho có partner look.

Anh khô khốc:

-Bày đặt màu mè.

Chị tưởng như mặt mình ỉu xìu như bánh tráng nhúng nước. Sao lạ vậy! Những khi đứa con về thăm, ngắm mâm cơm chung, nó xuýt xoa khen: “Mẹ bày biện khéo léo, trông ngon lành ghê.” Anh vui vẻ tán thưởng: “Chứ sao, mẹ con là nhất, mẹ con chứ đâu phải ai!”

Anh không nói, không rằng, gắp gắp, lùa lùa. Anh buông đũa, trong khi chị chưa hết nửa chén cơm. Anh đứng dậy, mở tủ lạnh lấy chai Cola, đưa lên miệng. Chị lật đật:

-Anh, anh! Nhớ rót vào ly. Uống như vậy...

Anh cắt ngang, cáu kỉnh:

-Biết rồi, theo như internet, uống thẳng từ chai có nhiều vi trùng bla bla bla...

Anh dứt khoát đưa chai Cola lên tu một hơi dài, xong lẩm bẩm:

-Riết rồi chẳng được tự do làm cái gì cả.

Anh đã rời nhà bếp cùng chai Cola to tướng trong tay. Chị no ngang, nhưng không dám bỏ mứa, sợ tội trời, đành nhơi nhơi cho hết miếng cơm lạt nhách.

Chị tuân thủ triệt để lệnh cấm cung. Với chị, trong tình hình hiện tại, ở nhà vừa là trách nhiệm, vừa là quyền lợi. Mình ở nhà, để tránh gây những phiền toái đáng tiếc. Hơn nữa, ở nhà, có thêm thì giờ cho bản thân mình, đúng là điều chị luôn mong muốn. Nhà anh chị ở làng, vườn tược rộng rãi, không được cò bay thẳng cánh, nhưng vẫn đủ chim chóc vui vầy, ca hát líu lo. Lăng quăng trong vườn, đầy đủ thiên nhiên cho mắt thấy tai nghe, chân cẳng thoải mái. Vậy mà, anh cứ nhấp nhỏm, đòi đi ra đường. Thấy anh khoác áo, mang giày. Chị vờ vĩnh:

-Chạy bộ hả anh?

Anh thản nhiên:

-Không! Anh ra chợ.

-Ủa, anh mới đi chợ hôm qua mà. Rau trái tươi mình còn đầy đủ.

Chị xuống giọng như năn nỉ:

-Mình nên hạn chế ra ngoài đường anh ơi.

Anh lạnh lùng:

-Đề phòng là tốt. Nhưng đừng übertreiben quá đáng. Ở nhà hoài, tù túng lắm.

Anh bước ra, đóng sập cửa. Chị đứng cạnh cửa thật lâu, buồn buồn, lo lo. Không biết xử sự như thế nào. Nếu anh cứ tiếp tục như vậy, có lẽ chị phải lập chương trình cách ly giữa hai vợ chồng. Hay là, khi anh về đến nhà, chị cầm sẵn bình nước sát trùng xịt từ đầu đến chân anh, rồi nhắc anh đi rửa tay, trong lúc chị hát hai lần bài Happy Birthday. Nghĩ vẩn vơ vậy thôi, chứ chị biết, bất cứ đề nghị, góp ý gì của chị, anh cũng cho rằng chị muốn ra lịnh, herumkommandieren. Chị đành phó mặc mọi sự cho mệnh trời. Bao lần trước bàn thờ cha mẹ của anh chị, chị lâm râm khấn nguyện, xin bốn đấng sinh thành phù hộ cho toàn thể gia đình được vạn sự an lành. Chị cầu nguyện thêm mẹ của anh, xin bà khuyên nhủ anh bớt tật gàn, chướng. Ngày bà còn sống, bà vẫn tự hào, anh luôn luôn nghe lời mẹ.

Chị để lọ muối nhỏ trong phòng tắm. Lâu lâu chị vào phòng tắm, bật nước ào ào rửa tay, rồi pha một ly nước muối mặn chát súc miệng. Mà phải đúng nguyên tắc ngửa cổ súc cho nước muối chạy sâu xuống cổ họng. Nơi cầu thang, cây chanh mơn mởn hoa, tỏa hương thơm ngát. Mỗi lần đi ngang cây chanh, chị dừng lại, cúi xuống thưởng thức hương chanh. Từ lúc đọc thông tin, người nhiễm bệnh dịch có thể mất khứu giác một thời gian, chị lại càng thường xuyên dừng chân bên cây chanh. Có lúc chị ngồi thụp xuống, hít lấy, hít để, tưởng như niềm vui ùa vỡ trong buồng phổi. Ô, mừng quá, mình vẫn ngửi được hương thơm của chanh. Tức là mình vẫn còn khỏe mạnh.

Ca sĩ Thái Thanh là một trong những ca sĩ chị yêu thích nhất. Rất nhiều bài hát chị chỉ nghe bản thu âm trước 1975, cho dù sau này hòa âm, phối khí có thể chuyên nghiệp hơn. Từ khi nghe tin ca sĩ qua đời, chị hầu như chỉ nghe ca sĩ Thái Thanh hát. Qua giọng hát của ca sĩ Thái Thanh, kỷ niệm của những năm tháng êm đềm hoa mộng trước cuộc đổi đời trở nên sống động trong tâm, trong trí chị. Chị đang mơ màng...

Ôi tình ta đẹp như lời thơ, vấn vương đắm mê mơ màng
Ôi tình ta đẹp như Ngọc Lan ngát hương đượm sương trong trắng
...
Anh đi ngang qua, nói với vẻ bực dọc:

-Đổi nhạc khác được không? Nghe bắt mệt.


Chị ngước nhìn anh, ánh mắt giận dữ. Không trả lời, chị ôm máy vào phòng, đóng sầm cửa. Vừa nghe nhạc, nước mắt chị lưng tròng, cổ họng nghèn nghẹn. Khi anh nghe nhạc “của” anh, có những tiếng hát gây cho chị cảm giác nhộn nhạo, khó chịu, chị chỉ lẳng lặng sang phòng khác. Chị chưa hề yêu cầu anh đổi nhạc, chưa hề chê bai, dè bỉu. Anh phải nhận thấy điều này chứ.

Được ngày nắng, anh bận rộn sơn sửa nhà đậu xe, chị chăm bẳm tỉa lá, cắt cành trong vườn. Xế trưa, chị rủ anh nghỉ tay, nhâm nhi cà phê bánh ngọt. Trong lúc chuẩn bị thức uống, chị nghe The Jimmy Show. Chương trình phỏng vấn các ca, nghệ sĩ của cậu thanh niên nhỏ tuổi hơn con của chị, nhưng những kiến thức của cậu ta về nhạc Việt Nam luôn làm chị ngạc nhiên, thích thú. Vừa bước vào bếp, anh đưa tay tắt phụp cái Tablet. Chị giật mình, sững sờ nhìn anh:

-Tại sao?

Anh nhún vai:

-Làm gì mà em nghe nhạc từ sáng tới chiều!

Mấy chục năm ở với nhau, anh đã quá rõ thói quen nghe nhạc tối ngày sáng đêm của chị. Anh đã chấp nhận tật của chị, mở mắt là mở máy hát, radio. Cả hai như có thỏa thuận ngầm, lúc nào cảm thấy quá sức chịu đựng thì tự bấm nút hai không: không nghe, không thấy. Mà sao bây giờ anh lại phá lệ. Cơn bướng trong chị trỗi dậy. Chị vào phòng lấy cái điện thoại, mở vội một chương trình nhạc và gắn headset vào tai. Chị dọn cà phê, bánh ra bàn, nói lạt lẽo:
-Anh uống cà phê ăn bánh.

Chị biết, ngồi hai người bên bàn ăn mà mang headset rất khó coi, rất bất lịch sự. Nhưng chị muốn cho anh biết, chị thực sự cảm thấy bị xúc phạm. Chị cố giữ vẻ bình tĩnh, uống cà phê, ăn bánh ngọt. Cả cà phê lẫn bánh ngọt đắng nghét.

Theo lời kêu gọi của “bà mẹ” Merkel, bà thủ tướng Đức, khoảng cách quy định nơi công cộng là hai mét. Khoảng cách trong nhà chị tuy vô hình, không đo được, nhưng dường như rộng lắm. Trước đây, mỗi khi có nguy cơ “chiến tranh lạnh”, chị thường ướm ý, nhắn con về thăm nhà, làm sứ giả hòa bình, hoặc rủ rê bạn bè nhóm họp để hâm nóng không gian buốt giá quanh anh chị. Nhưng trong tình hình hiện tại, chị không thể tìm ra giải pháp khả thi.

Mấy hôm nay, anh không còn đòi đi chợ hàng ngày để mua bánh mì nóng nữa. Có hôm, anh xách xe chạy một hồi, rồi về nhà tay không. Anh kể: “Anh đến chợ, thấy đông người, mất hứng. Thôi về, không vô chợ nữa.” Buổi sáng, anh lịch kịch soạn khẩu trang, chai nước sát trùng. Chị đoán, anh đi chợ, nhưng không hỏi. Anh lên tiếng:

-Anh chạy ra Baumarkt mua gỗ, sửa lại hàng rào.

Chị ậm ừ, trong lòng băn khoăn. Đôi lần đi Baumarkt với anh, chị thấy anh thường tán chuyện rôm rả với nhân viên bán hàng hoặc với người mua hàng, trao đổi kinh nghiệm khi do-it-yourself. Chị biết, bây giờ nhắc nhở anh thế này, thế nọ, chẳng giúp được gì, mà còn phản ứng ngược. Rồi chị cười tự diễu mình, ôi, sao mình lẩn thẩn quá. Bây giờ, ai cũng phải mang khẩu trang thì hơi sức đâu mà chuyện với trò.

Anh về, ngoài mấy thanh gỗ, anh hì hục khuân mấy bịch đất to tướng. Anh khoát tay:

-Anh mua sẵn, khi nào em cần là có ngay.

Chị tươi giọng:

-Cám ơn anh. Chợ đông không anh?

Anh lắc đầu:

-Chợ vắng như chùa bà Đanh. Mỗi người cách nhau không phải hai thước mà cả hai chục thước. Cần gì lắm mới ra chợ. Anh cũng keine Lust.

Chị yên bụng. Nay anh “tự nguyện” không muốn đi chợ. Như vậy, chị có điều kiện xích lại gần anh tí nữa đi em. Chị vui vui nhớ đến bài hát “mùi rệu” ngày xưa. Anh theo dõi tình hình bệnh dịch trong các tường thuật trực tuyến của nhiều đài truyền hình nhiều lần trong ngày. Chị chỉ xem mỗi chương trình của đài ARD lúc 8 giờ tối. Buổi chiều, chị đang ngồi đọc sách trong vườn. Anh hí hửng báo tin:

-Em ơi, tình hình ngày càng khá. Hôm nay, chỉ số lây lan, Reproduktionszahl đã xuống dưới 1. Hàng quán, Einkaufszentrum sắp sửa cho mở cửa lại rồi.

Chị reo lên:

-Mừng quá ha anh. Vậy ít bữa mình có đi một vòng thử không anh?

Anh lắc đầu:

-Thôi, ở nhà cho khỏe. Lại làm được khối việc.

Chị nhỏ giọng dò hỏi:

-Mình dựng cổng vòm để trồng hoa hồng nhe anh.

Anh hăng hái:

-Ừ, dựng cổng xong, anh chở em ra nhà vườn mua hoa. Mà vẫn phải đeo khẩu trang, phải cách nhau hai mét đó nghen.

Chị vui quá chừng. Chị chẳng nề hà chi khoảng cách bắt buộc trong chợ, trên phố. Chị nhớ câu nói của xướng ngôn viên trên ti-vi khi bàn luận về tình hình bệnh dịch: “Die Hoffnung stirbt zuletzt”. Niềm hy vọng chết cuối cùng. Ai nấy đều hy vọng cuộc sống sẽ trở lại nhịp độ bình thường trong một ngày gần đây. Trong chị, niềm hy vọng cũng đang vươn lên. Biết đâu, khoảng cách vô hình giữa anh chị sẽ được rút ngắn và biến mất trước khi có lệnh chấm dứt giãn cách xã hội.

Hoàng Quân


Lời bài hát trích trong:
Hương Ngọc Lan, Nhạc: Hoàng Trọng; Lời: Lan Đình, Song Hương
Xích lại gần anh tí nữa đi em, Nhạc: Mặc Thế Nhân


Nghĩa tiếng Việt của những chữ tiếng Đức trong bài:
übertreiben: phóng đại
herumkommandieren: ra lệnh, chỉ huy
Baumarkt: cửa hàng/chợ bán vật liệu xây cất
keine Lust: không thích, không hứng thú làm việc gì
Einkaufszentrum: trung tâm thương mại

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Giáo Sư Dương Ngọc Sum, với tôi, là hình ảnh tiêu biểu, đáng kính từ nhân cách, hiếu học, luôn luôn cởi mở, tính tình hòa nhã, thân thiện với mọi người. Ông định cư tại Hoa Kỳ theo diện H.O 3 vào tháng 7 năm 1990 (trước tôi một tháng, H.O 4) và cũng trải qua những giai đoạn thăng trầm trong tháng ngày tị nạn. Nhân dịp kỷ niệm Lễ Thượng Thọ 90 tuổi của GS Dương Ngọc Sum, nhà giáo và nhà văn, nhà thơ Dương Tử, viết những dòng về ông
Mấy chị em tôi chia nhau mua nhiều loại báo: Làng Văn, Thế Kỷ 21, Văn, Văn Học… chuyền tay nhau đọc. Tôi “quen” Thế Kỷ 21 đã lâu, nhưng chỉ là quan hệ... đơn phương. Vào những năm 90 của thế kỷ trước, tôi gởi bài đến tờ báo Măng Non, sau này đổi thành Văn Nghệ Trẻ của nhà văn Ngô Nguyên Dũng ở Tây Đức. Mãi năm 2003, tôi mon men vượt đại dương, tìm đến Làng Văn Canada. Được thời gian ngắn, anh Ngô Nguyên Dũng cho biết, báo Làng Văn phải đình bản, vì những khó khăn về tài chánh. Duyên văn nghệ của tôi với Làng Văn chưa kịp “bén” đã chấm dứt. Nghe chị Hoàng Nga “mách nhỏ”, tôi gởi bài đến Văn Học. Có lẽ địa chỉ hotmail của tôi bị nhầm là thư rác, junkmail, điện thư bị trả lại với lý do không giao thư được. Tôi vẫn tiếp tục viết, xếp trong “tủ”, lâu lâu đem ra đọc. Mỗi lần đọc, dặm thêm chút “mắm muối”.
Tôi học được cụm động từ “đi lăng quăng” của bố Sỹ vào những ngày còn học tiểu học. Sau giờ tan trường hay vào cuối tuần, thỉnh thoảng bố lại hỏi mấy thằng con trai: “Có đi lăng quăng không?” Dĩ nhiên là có rồi! Ngồi ở thùng xe phía sau chiếc Daihatsu, chúng tôi theo bố đi giao sách ở những tiệm sách, sạp báo ở trung tâm Sài Gòn. Cũng có khi chỉ là ra một công viên, chúng tôi được chạy nhảy, trong khi bố ngồi trên xe viết lách. Không rõ có bao nhiêu tác phẩm của Doãn Quốc Sỹ được viết trong hoàn cảnh này. Rồi cụm từ “đi lăng quăng” trở lại sau gần một nửa thế kỷ. Ở căn nhà Lampson thành phố Garden Grove, mỗi chiều tôi đi làm về ghé qua, bố đã ngồi đợi trước cửa. Thấy tôi đến, bố hỏi ngay: “Có đi lăng quăng không?” Thế là hai bố con bắt đầu hành trình “lăng quăng” đúng nghĩa, qua những khu dân cư ở gần nhà. Đi không có phải là để đến một nơi chốn nào đó. Đi chỉ để mà đi, để hai bố con có thì giờ ngồi bên nhau trò chuyện. 50 năm trước, bố chở con đi; 50 năm sau đổi ngược lại.
Buổi sáng cuối cùng ở Chamonix im lặng lạ thường. Suốt đêm qua, tôi đã để cửa sỗ mở toang, nên khi giựt mình thức dậy, ánh sáng trong suốt của núi tràn đầy phòng. Tấm mền len và drap giường trắng lóa như được phủ lân tinh. Không một tiếng động nào từ dưới đường phố vọng lên. Chỉ có hơi lạnh. Tôi nằm co ro và nghĩ đến ly cà-phê đen. Mùi thơm sẽ bốc lên cùng hơi nóng, rồi tan dần vào không khí. Giống như ký ức. Đôi giày đóng đầy đất bùn và gậy trekking đã xếp gọn gàng trong bao duffle cùng với áo quần đi núi từ đêm hôm qua. Chúng nằm bên cửa, sẵn sàng lên đường. Bên ngoài cửa sổ, rặng núi Mont Blanc vẫn kia, vẫn vĩ đại, vẫn trùng điệp, vẫn lặng lẽ xa xăm. Tôi nghĩ đến 11 ngày vừa qua và cảm thấy buồn buồn, làm như có điều gì tôi đã đánh mất, hay đã để quên trên ngọn núi kia, ở đâu đó, trong quãng đường dài tôi đã đi.
Năm nào cũng vậy, tháng 7 tháng 8, mùa mưa, mùa lũ lụt lại về trừng phạt quê hương Việt Nam. Từ rất xa xôi, người Việt khắp nơi thấp thỏm buồn rầu và lo sợ cho cảnh ngập lụt, bão tố hoảng loạn ở nhà, không riêng chỉ miền Trung mà cả miền Nam cũng lụt, miền Bắc và Bắc trung phần bị càn quét dữ dội do bão Bualo, rồi kế đến là bão Matno. Miền Bắc và cả thủ đô Hà Nội mưa bão trước chưa kịp khô, lại ngập nước, đường phố hóa thành sông do vỡ đập nước Lạng Sơn, nước sông dâng cao đỉnh điểm, tại thành phố còn có một số tổ chức cứu trợ, nhưng kẹt là ở các tỉnh miền cao, nước lên quá mau, đa số dân cư phải leo vội lên trú trên những mái nhà cao hơn. Cũng tại xả nước các đập thủy điện nữa v.v…
Đợi, và đợi. Có đến khoảng gần một trăm người xếp hàng đợi. Mới có năm giờ sáng thôi! Trời Đà Lạt đổ sương xuống nghe ướt tóc, ướt vai. Phòng bán vé còn đóng kín cửa. Sáu giờ mới bán vé. Biết vậy rồi, nhưng đám đông người này vẫn đến sớm chờ đợi. Chẳng qua là số xe có giới hạn, mình đến sớm mới mong có xe đi, nếu không thì phải về và trở lại vào ngày mai. Người ta nhìn nhau, như ngầm nói qua đôi mắt rằng đến sớm chắc ăn hơn. Mà không chừng có người đã ngủ đêm trước phòng bán vé để được xếp hàng phía trên cùng.
Tháng 7 trời xanh cao, mùa lên hâm nóng. Mặt đất nung nhiệt ngấm ngầm địa chấn, như muốn cùng người rung vang lời ngân quá khứ. Tháng 7 gọi về hàng phượng đỏ thắm rung rinh chùm nở, thứ lung linh ảo mờ, gần gụi mà xa thẳm, “mù không lối vào...” (TCS). Vang vang trong gió, lời trẻ thơ láng giềng vọng lại đùa vui tiếng nước...
Nếu Thanksgiving ở bên Mỹ mang màu sắc rộn rã chuẩn bị cho mùa Giáng Sinh, thì Thanksgiving bên Canada lại rơi vào Tháng Mười dịu êm, có đủ màu sắc nâu vàng đỏ của lá cây chuyển màu cuối Thu, với màu cam của những trái pumpkins cho lễ hội Halloween . Những ngày này, gia đình tôi chộn rộn với những đợt “thu hoạch” cuối cùng, chuẩn bị dọn dẹp vườn tược sạch sẽ trước khi mùa lạnh đang đến. Theo ý nghĩa nguyên thủy của Thanksgiving là Tạ Ơn đất trời cho mùa màng bội thu, thì năm nay gia đình tôi cũng xin được Tạ Ơn. Mấy cây táo và plum trúng mùa trĩu quả, hái mấy lượt vẫn không hết. Những quả plum tím căng mọng ngọt ngào, vừa đem tặng bạn bè, hàng xóm, vừa để đông lạnh ăn dần, mà vẫn còn mấy rổ tươi đầy ắp. Mùa táo, nhiều gia đình Việt Nam thích đem ngâm chua ngọt, trong khi những người bản xứ làm mứt táo, hoặc sên táo làm apple pie, một trong những món bánh khoái khẩu của nhiều người trong bàn ăn Thanksgiving bên cạnh pumpkin pie .
Nhạc sĩ Hùng Lân mất vào ngày 17/9/1986 tại Sài Gòn. Hôm nay, ngày 17/9/2025 tôi nhớ tới ông. Tính ra đã 39 năm. Ba năm trước, tại nhà thờ Phanxicô Dakao đã có một lễ giỗ 36 năm ngày mất của ông. Linh mục Đỗ Xuân Quế, chủ tế lễ giỗ, đã nói trong thánh lễ: “‘Hôm nay là lễ giỗ thứ 36 của ông Phêrô Hoàng Văn Hương tức là nhạc sĩ Hùng Lân. Ông là người đáng cho chúng ta trân trọng và quý nhớ. Vậy chúng ta hãy cùng nhau cầu nguyện cho ông được vào nước Thiên Chúa. Nếu ông đã được vào rồi thì xin nhớ đến chúng ta là những người đang tiếp tục cuộc hành trình nơi dương thế đang hướng về Nước Trời.” Sau thánh lễ là chương trình tưởng niệm trong đó có tiết mục trình diễn nhạc của Hùng Lân, cả nhạc đạo lẫn nhạc đời. Người dẫn chương trình cho tiết mục này là nhạc sĩ Cao Huy Hoàng, đến từ Phan Thiết. Ông chia sẻ: “Nếu ngày ấy, thầy Hùng Lân qua đời, Chúa hỏi ‘nén bạc của ta đâu?’, thầy có lẽ không trả lời hoặc chưa trả lời kịp thì hôm nay, chúng ta có thể nhìn lại và thấy được rằng nén bạc của thầ
« Chưa gặp em tôi đã nghĩ rằng, có người con gái đẹp như trăng… khi gặp em rõ thấy một bà chằng! » … Chằng tinh, hay chằn tinh là một loài người hay cũng coi là một loài quỷ hung ác. Tùy vào hoàn cảnh, tùy vào người ta gặp, ta đối diện. Nay thế giới có nhiều loại chằn tinh, chằn ở trong mọi lãnh vực, chính trị, văn hoá, kinh tế, giáo dục và cả trong xã hội v.v…Do đấy, ta muốn tìm hiểu nguyên do chằn ở đâu ra. Hẳn là trong văn hóa Nam Bộ Việt Nam - Ấn Độ - Khmer…? Theo tác giả Huỳnh Thanh Bình, chằn là một loại sinh vật truyền kỳ, làm hộ pháp, canh giữ chùa, tháp, chánh điện phật giáo nam truyền và chiếm vị trí quan trọng trong văn hóa và tâm linh của người Khmer nam bộ, phổ biến trong kho tàng truyện kể dân gian và tuồng tích sân khấu của đa phần người Đông Nam Á.
Cả ông ta và tôi cùng cười xòa. Ui, mình đúng là đãng trí thứ thiệt. Phần Lan đã gia nhập Eurozone từ 1999 và dùng Euro ngay từ buổi đầu như những quốc gia thành viên khác. Ngày trước, nhắc đến những thủ đô bắc Âu, người ta thường nghĩ đến Oslo giàu có của Na Uy, Copenhagen trẻ trung của Đan Mạch. Giờ đây, Helsinki dần dà từng bước góp mặt vào danh sách những thủ đô được du khách ưa chuộng. Sức thu hút của thành phố ngày càng tăng. Từ 15 năm nay, Helsinki là một trong những thành phố tân tiến nhất Âu châu.
Bà xỏ chân vào đôi dép, lê lẹp xẹp vào buồng. Bà lấy ra một bịch nhựa trong đó đựng trăm thứ lặt vặt không ra hình thù gì. Bà nhìn trước, ngó sau như người ăn trộm. Chị mua ve chai đứng ở ngoài cửa bếp. Như một việc đã quá quen thuộc, chị đón lấy cái túi, móc vào cái cân xách. Trước kia chị phân loại giấy ra giấy, nhựa ra nhựa, nay thì hai bên đã thỏa thuận với nhau là có một cái giá trung bình cho toàn thể. Bà thì nhìn đăm đăm vào mớ hàng lặt vặt ấy như nhìn một thứ gì quý giá lắm. Mà không quý sao được, vì đó là kết quả của nhiều tuần bà lượm lặt và cất giữ.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.