Hôm nay,  

Trang Thơ Cuối Tuần

08/04/202320:03:00(Xem: 2726)

hoa dao

THY AN

 

Dù là mùa xuân trở lại

 

rồi chu kỳ thời gian

sẽ dạy chúng ta mùa đông đã tàn như thế nào

và mùa xuân đang trở lại

những tà áo trôi giạt trên đồi xanh

những mảnh đời tha thiết tìm nhau

cảm thông qua từng câu chữ

dù mỗi cô đơn vẫn là của riêng

 

em sẽ về đây lang thang như nắng

đậu trên tường hồng bắt đầu nở hoa

xa xa bên rìa thành phố

đóm lửa thắp lên soi sáng miền xa

dù là có những bóng tối miên trường vĩnh cửu

 

khung cửa sẽ chẳng bao giờ mở toang

bầu trời và bão giông sẽ không hối thúc trở về

nuôi dưỡng những nỗi niềm thầm kín

có khi thật sâu, có khi hời hợt

dù là tách cà phê vẫn nóng dưới vòm lá tối

 

nguyên sơ khu vườn trở về từ đá sỏi

làm sao chia sẻ những bí mật của thiên nhiên

thơ vẫn là ẩn ngôn thầm kín nhất

chữ sẽ chuyền tay trên cỏ cây

ánh nắng đầu mùa xuyên suốt cõi lòng

 

hân hoan theo nụ cười trong veo

choàng vai nhìn thật xa đồi núi

có khi ký ức đem về những vội vã

chìa tay hứng lấy giọt mưa ân sủng  

dù là nước của trời bắt đầu khan hiếm

 

vạt nắng khúc xạ lên những khuôn đời mẫu mực

thanh tân thuở xưa vẫn còn hương thơm

sậm màu thiên thu qua tóc và da thiếu phụ

buổi họp vui ngọt ngào nhân cảnh

gạo lúa trần gian trải mấy độ thương đau 

 

trời xanh bát ngát

chúng ta lên đường bằng hành trang thật nhẹ

một câu chào giữa ngàn hoa

trái tim mở vào biển cả bao la

 

 

Trôi theo sông

 

dòng sông chảy chậm

chở đóa hướng dương từ đồng bằng phì nhiêu

như ngực em khép hờ

vai áo mỏng buổi chiều thấy lạnh

hạt bụi lăng xăng không nhớ đường về

chạy tìm người thi sĩ

xin một câu thơ lãng mạn

 

tội lỗi muốn tỏ bày trên da thịt

bàn tay dọ dẫm những phiêu lưu mong manh

núi đồi rung động

chạm vào hoa lá trời xanh

gục đầu thỏa mãn cơn đam mê sớm tối

 

gõ bất ngờ cánh cửa tâm trí

mờ ảo như sương mưa

mái tóc và nụ cười đẹp như bình nguyên

tình yêu không sợ hãi giữa bạo lực tàn nhẫn

chảy dài theo máu và nước mắt

anh hùng ngã gục đâu đó

kiếp Ukraine nặng nợ quê hương

 

treo vào hồn mùa đông

triết lý phất phơ của những trang sức vô bổ

trăm màu sắc reo hò ngoài phố

bên cạnh những người cúi đầu ghì súng

sự sống và niềm tin gắn liền nhau

hơi thở của những hy sinh bất tận

 

nhìn nhau không nói

tiếng thở dài nằm im trong lồng ngực

nơi ngủ yên

của những bài thơ hiền

trôi theo sông

bên em

 

– thy an

 

(Cuộc chiến tàn bạo Ukraine cuối 03-2023)

 

***

 

NGUYỄN HÀN CHUNG

 

Tôi sẽ bắn vào quá khứ

     

"Nếu anh bắn quá khứ bằng súng lục

thì tương lai sẽ bắn anh bằng đại bác!" (Rasul Gamzatov)

 

Tương lai ai bắn tôi bằng đại bác

tôi chịu tan xác

không một chút than oán

nhưng bây giờ tôi phải bắn

bắn vào một loại quá khứ bằng tất cả cái gì tôi có

không có súng tôi dùng ngòi bút

vừa ngợi ca một quá khứ vừa đâm một quá khứ khác tóe máu

dòng máu độc hại lưu cữu ấy

đã phá nát hiện tại di hại tương lai

nhiều năm sau nữa

để họ thấu được quá khứ tồi tệ thế nào

Tương lai chúng tôi tệ hại bây giờ

đều là do hệ quả của một loại quá khứ

mà đã là quá khứ làm sao có thể canh cải

Tôi bắn vào quá khứ là bắn vào cái tồn tại chủ quan vào cái đuôi mọc dài vô tận xứ cái sai lạc của những người làm ra và sở hữu biến báo cái quá khứ đó trói buộc gông cùm từ hiện tại tới tương lai

Người ta thường khóc thương rủa sả căm hận cái hiện tại bởi vì quá khứ đã lẫn trốn trong những dụ ngôn trên những câu thơ, những giáo điều man trá lừa phỉnh cả hiện tại, tương lai ngây thơ và hèn nhát

người ta đã thần thánh hóa quá khứ

ai giải thiêng đều bị phỉ báng chà đạp

đều bị xem là điên cuồng ngạo mạn muốn đốt đền

Tôi không những bắn vào một loại quá khứ

tôi còn đốt chúng thành tro bụi không cho nó đi đầu thai bất cứ nơi đâu trên tam thiên đại thiên thế giới

Tôi tin rằng có nhiều người muốn bắn vào quá khứ đấy thôi

nhưng có hàng trăm lý do khiến họ dừng ngay ở vạch xuất phát

từ lâu tôi cũng là một người trong số họ

Tôi thù ghét bọn khủng bố phá hoại sự bình yên của hiện tại mà xưng mình là thần thánh phương nào

tôi không chờ đợi được nữa tôi sắp đến nơi tôi phải đến rồi

Mưa bão gió tuyết lũ lụt virus lòng tham lam không đáy của con người nhân danh thiện lương những giáo điều ràng buộc đã tàn phá cái trần gian xinh đẹp này

Nếu ai cũng không dám bắn vào quá khứ vì sợ tương lai bắn mình tan xác


Em cứ đẹp

 

Em cứ đẹp nhưng xin đừng mở sóng

đài Bê Xê, đừng viết nữa nhớ anh

đùng nói đợi trăm năm ngàn kiếp

nhiễm mấy tên văn sĩ bịa ngôn tình

 

Anh nói dóc chứ suốt đời sợ vợ

nường ly hôn là anh mất nửa nhà

nàng độc chiếm cái xe Lếch Xịt

anh cời đầu tút lại chiếc Hon Đa

 

Em cứ đẹp cho cuộc đời thụ hưởng

cần phấn son xin mết xịt cho anh

tuy đối với vợ con anh bủn xỉn

nhưng với em anh hào phóng chân tình

 

Em cứ đẹp cho tới khi nhắm mắt

đừng than van đừng chờ đợi anh về

anh biết gặp nhau người hoảng vía

là em, không phải gã ba nhe

 

Em cứ đẹp mỗi bài khoe mỗi ảnh

có cái gì trăng trắng cứ phô ra

hình em kiếm cái ngàn lây dễ ợt

đâu như anh lẹt đẹt mấy bà

 

Em cứ đẹp nhưng em đừng mở sóng

băng ép em chừ cũng đã lỗi thời

em cứ có cái gì khoe cái nấy

để làm gì mười năm nữa, tro thôi!

 

Nhắc em đẹp anh yêu em hết sẩy

nhưng có ai lại dám cãi mệnh trời

 

—Nguyễn Hàn Chung

*Phiên âm Tiếng Việt :

Bê Xê (đài BBC) ; Lết xịt (xe Lexus); mết xịt (message), ba nhe (porteur de panniers) chỉ hạng người khuân vác thậm chí ăn cắp); tút (tiếng lóng: làm mới lại); lây (like); Hon da (Xe Honda); Ép em (băng tần FM).

 

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Tôi có một số kỷ niệm với Miền Đông Hoa Kỳ. Nhớ những ngày cùng theo nhà thơ Giang Hữu Tuyên ôm báo dưới mưa tuyết lất phất. Nhớ những buổi chiều ngồi tới khuya ở nhà anh Ngô Vương Toại, một nhà báo nổi tiếng từ thơi sinh viên ở Sài Gòn vì bị bắn trên một sân khấu nhạc ngoài trời và cuối đời trở thành một nhà truyền thông nổi tiếng trên đài Á Châu Tự Do RFA. Tôi nhớ giáo sư Nguyễn Ngọc Bích, người cực kỳ uyên bác với vốn học và nghiên cứu, và cũng là người cực kỳ thơ mộng với các phân tích về thơ Việt Nam và quốc tế. Và nhớ tới họa sĩ Đinh Cường, người khi vừa mới tới định cư ở Hoa Kỳ là đã có những cuộc triển lãm sôi nổi.

Biết cụ từ lâu, nhưng chúng tôi không được vào lớp học của cụ, tuy vậy có nhiều lần thầy Nguyễn Đăng Thục, mời cụ thỉnh giảng ở đại học văn khoa Saïgon, chúng tôi đã được nghe những lời giảng giải, , những lời vàng ngọc của cụ, hôm đấy cụ nói về vấn đề “dinh tê”, là chỉ dậy cho thanh niên sinh viên tại sao lại có vấn đề dinh tê, là việc đi kháng chiến, rồi lại đổi ý về thành phố… đã lâu rồi, tôi vẫn nhớ lơ mơ là thầy giảng cặn kẽ từ đầu, từ ngôn từ… dinh là đi, là đi về (như trong câu: anh đưa nàng về dinh, vậy đó, vậy đó, phải đúng không, anh Nguyễn Viết Sơn?) còn tê là nhại theo chữ tây thời Pháp thuộc, ý nghĩa của chữ rentrée! Nếu tôi nhớ lơ mơ thì xin một chữ đại xá! Tại vì lâu quá lâu rồi.

William Shakespeare và Anne Hathaway thành vợ chồng vào năm 1582. Chàng mới mười tám tuổi, nàng hai mươi sáu và đang mang thai. Một năm sau, Susanna ra đời. Đến năm 1585, cặp song sinh Judith và Hamnet xuất hiện, khiến căn nhà nhỏ ở Stratford-upon-Avon đầy thêm tiếng trẻ. Trong khi Anne ở lại quê chăm con và giữ nếp nhà, Shakespeare phần lớn thời gian sống giữa London—cách Stratford gần trăm dặm—nơi ông theo đuổi sân khấu và chữ nghĩa. Những năm tháng ấy, ông vẫn đều đặn đi về, nhưng cuộc sống gia đình đa phần đặt trên vai Anne.

Nói đến thi ca “một thời” của Thầy thì khả năng nào để nói, chữ nghĩa nào để diễn đạt, và tư tưởng – tình cảm nào để thấu ý thơ. Thôi thì mình nói bằng tấm lòng chân thành, bằng chút ân tình quý kính mà Thầy trò một thời học tập, làm việc bên nhau. Do vậy, xin đừng bông đùa chữ nghĩa mà thất lễ. Tản mạn thi ca, người viết muốn nói đến vài ý thơ của Thầy đã rơi rớt đâu đó, ẩn núp dưới rặng chân mây, bên bờ vực thẳm, hay như là ủ mình nơi “không xứ” vượt thoát tử sinh của bậc Đại sĩ, mà hòa quyện với đời một thứ tình cảm thâm trầm, da diết của thi nhân.

LTS: Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ (1945-2023) là một học giả, nhà văn, nhà thơ, nhà phiên dịch Tam Tạng Kinh điển Phật Giáo của Việt Nam trong thời hiện đại. Thầy đã xuất bản hàng chục tác phẩm về Phật học, văn học và triết học. Thầy viên tịch vào ngày 24/11/2023 tại Chùa Phật Ân, Đồng Nai, Việt Nam. Việt Báo xin dành số báo đặc biệt kỳ này để tưởng niệm hai năm ngày Thầy viên tịch và cũng để tỏ lòng tri ân những đóng góp của Thầy cho nền văn hóa và văn học của Dân Tộc và Phật Giáo Việt Nam.

Với lòng kính cẩn và tri ân, xin được cùng hướng về vị Thầy chung của chúng ta: Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ, người đã một đời cống hiến cho sự nghiệp văn hoá, giáo dục và sự tồn vong của Chánh Pháp. Người là bậc Cao tăng, Thạc đức của Phật giáo Việt Nam. Người là hiện thân của Bồ-đề nguyện và Bồ-đề hành. Người là bậc Đại sĩ, bằng bi nguyện và hùng lực đã giữ vững con thuyền Đạo pháp trong lòng Dân tộc. Từ thuở thiếu thời, Người đã bộc lộ tài hoa, cốt cách và phẩm hạnh cao quý của Sa môn. Tuổi ba mươi đã phải khép lại những trang cảo thơm, lên rừng xuống biển, chịu lênh đênh cùng vận nước thăng trầm. Bản án tử hình không khiến Người dao động tâm tư, chỉ làm sáng thêm tinh thần “uy vũ bất năng khuất”. Tù đày và quản thúc không thể thay đổi được một người đã quyết tâm sống trọn vẹn với những giá trị mình đã lựa chọn.

Quán trọ là cõi tạm thế gian. Nẻo về là Niết-bàn lộ. Từ quán trọ đến Niết-bàn, nói xa thì muôn trùng vạn dặm của ba A-tăng-kỳ kiếp, mà nói gần thì chỉ cách nhau trong đường tơ kẽ tóc của một móng tâm. Tâm khởi động thì ở quán trọ. Tâm tịch lặng thì là Niết-bàn. Khi khởi tâm “nhớ nửa cung đàn” thì đang ở quán trọ. Nhưng hãy để ý chữ “nửa cung đàn” là cách ẩn dụ của nhà thơ Tuệ Sỹ. Nó diễn bày một cách tinh tế cảm thức siêu thoát của nhà thơ. Nhớ trọn cung đàn thì đó là thứ nhớ nhung bị vướng lụy của tình cảm phàm tình. Nhớ “nửa cung đàn” thì đó chỉ là dư âm lướt nhẹ qua tâm hồn rỗng lặng như cánh chim bay qua bầu trời xanh không để lại dấu vết gì. Thầy Tuệ Sỹ là người nghệ sĩ siêu thoát, như có lần nhà bình luận văn học Đặng Tiến đã viết về thơ của Thầy trong bài “Âm trầm Tuệ Sỹ”:“Thơ bao giờ cũng phản ảnh ba tính cách: môi trường xã hội trong lịch sử; ngôn ngữ trong những biến chuyển với thời đại; và tác giả, qua đời sống hàng ngày;

“Cụ tượng” – cái tên nghe vừa vụng, vừa ngang. Vụng, vì nó ngắt gọn một cách bất chấp quy phạm. Ngang, vì nó từ chối cả hệ thống gọi tên vốn dĩ đã quá đông đúc của nghệ thuật: nào “trừu tượng”, nào “biểu hiện”, nào “tối giản”. Bùi Chát không tham gia vào cuộc xếp loại ấy, anh chỉ muốn gọi đúng động tác của mình: cụ thể hóa những mảnh hỗn độn mù mờ bên trong.

Tôi không trừu tượng hóa thế giới hiện thực này. Khi vẽ, tôi chỉ cụ thể hóa những trừu tượng luôn có sẵn trong tôi. “Trừu tượng” đối với tôi không phải sự biến dạng hiện thực. Nó vốn tồn tại từ trước, trong những tầng hỗn độn mù mờ bên trong con người. Thứ đó không tên gọi, không hình dáng, như một khối đá chưa được đẽo gọt, một đám mây cuộn không thể nắm bắt. Khi vẽ, tôi chỉ làm công việc duy nhất: kéo nó ra ngoài, trao cho nó một hình thái bằng màu, bằng nét, bằng bố cục.

Mùa Thu ở Seattle hiện tại và mùa Thu ở làng Cau, tỉnh Thái Bình mấy mươi năm về trước cùng bềnh bồng trôi trong trái tim của một người di tản, như những con tằm qua bao bàn tay của người phụ nữ lao động thành tấm áo tơ đẹp như gấm trên nước Trung Hoa… mà người dệt lụa không bao giờ được mặc, và người mặc áo tơ tằm đó cũng không bao giờ biết được công lao và tài hoa của người làm nên sản phẩm quý đó.
1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.