Hôm nay,  

2023-2024: Bứt Khỏi Kệ Sách

12/20/202400:00:00(View: 4334)

 

Book ban chart 1
Trong niên học 2023-2024, đã có 4.561 cuốn sách bị cấm tại Florida, 3.671 cuốn bị cấm tại Iowa. 538 cuốn tại Texas, 408 tại Wiscosin, và Virginia 121 cuốn.
 

Xu hướng cấm sách trong trường học công lập Mỹ

Trong ba năm học gần đây, PEN America đã ghi nhận hàng loạt trường hợp cấm sách xảy ra trên toàn nước Mỹ, đặc biệt trong các trường công lập. Những nỗ lực xóa bỏ một số câu chuyện và bản sắc khỏi thư viện trường học không chỉ gia tăng mà còn trở thành dấu hiệu của một sự chuyển đổi lớn hơn, đặt ra câu hỏi nghiêm trọng về tương lai của giáo dục công lập. Việc kiểm duyệt này phản ánh một xu hướng đáng lo ngại: sự tập trung vào việc kiểm soát nội dung văn hóa và giáo dục, thay vì khuyến khích học sinh tiếp cận kiến thức đa chiều.

Chủ trương của Đảng Cộng hòa so với Đảng Dân chủ đối với việc cấm sách

Việc cấm sách tại Hoa Kỳ thường là một vấn đề gây tranh cãi, đặc biệt khi nó liên quan đến sự khác biệt quan điểm giữa hai đảng chính trị lớn, Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ. Quan điểm và cách tiếp cận của hai đảng đối với việc cấm sách thường phản ánh các ưu tiên chính trị, văn hóa, và xã hội khác nhau.

Đảng Cộng hòa: Tập trung bảo vệ các giá trị truyền thống, gia đình, và tôn giáo: 1. Ủng hộ cấm sách có nội dung không phù hợp với trẻ em (tình dục, bạo lực, LGBTQ+).  2. Chỉ trích các sách liên quan đến lý thuyết phê phán chủng tộc và "thức tỉnh" (woke content). 3. Nhấn mạnh quyền của phụ huynh trong kiểm soát nội dung giáo dục.

Đảng Dân chủ: Bảo vệ quyền tự do học tập, tự do ngôn luận, và sự đa dạng trong giáo dục.  1. Phản đối kiểm duyệt, cho rằng cấm sách hạn chế quyền tiếp cận thông tin. 2. Ủng hộ sách về chủng tộc, bản dạng giới tính, và LGBTQ+ để thúc đẩy hòa nhập. 3. Tập trung vào việc khuyến khích tư duy phản biện và thảo luận mở rộng.

 

Tình trạng cấm sách gia tăng trong năm học 2023-2024

Theo báo cáo từ PEN America, đã có 10.046 trường hợp cấm sách được ghi nhận từ năm 2021 đến năm 2024. Các sách bị cấm thường chứa những nội dung phản ánh sự đa dạng về trải nghiệm sống, bản sắc, và góc nhìn văn hóa. Một số ví dụ nổi bật bao gồm:

  1. “Gender Queer” của Maia Kobabe: Cuốn sách hồi ký bằng tranh mô tả hành trình khám phá giới tính và bản sắc phi nhị nguyên giới của tác giả. Đây là một trong những sách bị cấm nhiều nhất vì chứa nội dung liên quan đến LGBTQ+.
  2. “The Bluest Eye” của Toni Morrison: Cuốn tiểu thuyết kinh điển của tác giả thắng giải Nobel kể câu chuyện về một cô bé da màu sống trong một cộng đồng nghèo ở Mỹ, khám phá những vấn đề về sắc tộc, phân biệt chủng tộc và lạm dụng.
  3. “All Boys Aren’t Blue” của George M. Johnson: Một tuyển tập hồi ký của nhà văn queer da màu, đề cập đến những trải nghiệm về giới tính, tình dục và bản sắc trong xã hội Mỹ hiện đại.
  4. “Stamped: Racism, Antiracism, and You” của Jason Reynolds và Ibram X. Kendi: Cuốn sách phi hư cấu dành cho thanh thiếu niên, khám phá lịch sử và tác động của chủ nghĩa phân biệt chủng tộc tại Mỹ.
  5. “Melissa” (tên gốc: “George”) của Alex Gino: Một cuốn tiểu thuyết thiếu nhi kể về một cô bé chuyển giới khám phá bản thân trong một thế giới chưa sẵn sàng chấp nhận cô.

Thống kê đáng chú ý

Phân tích 1.091 cuốn sách bị cấm ở nhiều khu học chánh cho thấy:

  • 40% sách có nhân vật chính hoặc phụ thuộc cộng đồng LGBTQ+.
  • 40% sách có nhân vật chính hoặc phụ thuộc các nhóm chủng tộc hoặc sắc tộc thiểu số.
  • 21% sách đề cập đến các chủ đề về quyền con người, hoạt động xã hội.
  • 20% sách chứa nội dung liên quan đến sức khỏe tâm thần, bao gồm trầm cảm, lo âu.
  • 20% sách tập trung vào các mối quan hệ gia đình hoặc tình bạn.
  • 17% sách có nội dung liên quan đến bạo lực hoặc lạm dụng.
  • 16% là sách lịch sử hoặc tiểu sử về những nhân vật nổi tiếng hoặc sự kiện lịch sử quan trọng.
  • 11% sách chứa nội dung về cái chết, sự mất mát.
  • 9% sách có đề cập đến chất kích thích, rượu, hoặc ma túy.


Tác động đến học sinh và giáo dục

Những cuốn sách bị cấm thường mang đến cơ hội để học sinh khám phá các góc nhìn mới, hiểu thêm về bản thân và cộng đồng xung quanh. Việc ngăn cản học sinh tiếp cận những tài liệu này không chỉ hạn chế sự hiểu biết mà còn cản trở sự phát triển toàn diện của thế hệ tương lai.

Hơn nữa, những nỗ lực kiểm duyệt này thường nhắm vào các nhóm thiểu số yếu thế, khiến học sinh thuộc cộng đồng LGBTQ+ hoặc các nhóm thiểu số cảm thấy bị loại trừ khỏi câu chuyện chung của xã hội. Điều này có thể dẫn đến cảm giác bị xa lánh, thiếu tự tin, và làm suy yếu tinh thần sáng tạo trong học đường.

 

Những điều cần làm?

PEN America nhấn mạnh rằng việc bảo vệ quyền tự do đọc là nhiệm vụ quan trọng của các nhà giáo dục, phụ huynh, và các nhà lập pháp. Việc đảm bảo học sinh được tiếp cận với một loạt các tài liệu phong phú, đa dạng và toàn diện là yếu tố then chốt để xây dựng một nền giáo dục mạnh mẽ, công bằng và tiến bộ.

Vì vậy điều cần thiết cần làm là cùng nhau chống lại các hành vi kiểm duyệt cực đoan, đảm bảo rằng thư viện trường học là nơi những cánh cửa mở ra một thế giới tri thức rộng lớn, phong phú và đa dạng, nơi mọi học sinh đều có thể tìm thấy chính mình trong những trang sách.

Để biết thêm chi tiết và có đầy đủ danh sách, bạn đọc có thể truy cập phần Phương pháp và Câu hỏi Thường gặp về việc cấm sách của PEN America. Bạn cũng có thể xem các báo cáo trước đây về tình trạng cấm sách được công bố vào các tháng  Tháng Tư 2022Tháng Chín 2022Tháng Tư 2023Tháng Chín 2023Tháng Mười Hai 2023Tháng Tư 2024, và Tháng Chín 2024.

 

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.
Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.
Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.
Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.
Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...
Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.
Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.
Ngày đi phỏng vấn thẻ xanh để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thường là một ngày tràn đầy hy vọng và đáng nhớ, đặc biệt đối với những đôi vợ chồng, hoặc những hôn phu, hôn thê. Lễ Tạ Ơn tưởng đâu là ngày họ sum vầy, nói câu “Tạ ơn nước Mỹ” với những hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Nhưng điều đó không xảy ra trong thời này, ở Hoa Kỳ. Khi bước cuối cùng trong quá trình xin thường trú nhân Hoa Kỳ, là cuộc phỏng vấn với viên chức di trú kết thúc, các đặc vụ liên bang lại ập đến, còng tay người vợ/chồng người ngoại quốc và đưa họ đi. Hy vọng trở thành ác mộng.
Dự thảo Hòa ước Ukraine do Hoa Kỳ và Nga đề ra gồm có 28 điểm đã được công bố gần đây. Kết quả của diễn biến này khá bất thường vì không có sự tham gia đàm phán của Ukraine và Liên minh châu Âu (EU)...
Trong một nghiên cứu phối hợp giữa đại học Hồng Kông và đại học Rutgers tại Mỹ cùng một số khoa học gia trong khu vực hồi tháng 8 năm 2024, báo cáo này chỉ ra rằng vị trí của Việt nam sẽ là một "điểm nóng" của những cơn bão nhiệt đới với cường độ dữ dội và thường xuyên hơn trước sự biến đổi khí hậu toàn cầu, với rủi ro cao là ngay Hải Phòng.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.