Hôm nay,  

Nền Dân Chủ Hoa Kỳ Có Đang Bị Suy Yếu?

23/05/202500:00:00(Xem: 1411)
 
acom briefing 5 9 25
Nguồn ảnh: American Community Media
 
Chỉ sau 100 ngày đầu tiên Donald Trump trở lại làm tổng thống, người dân Mỹ giờ đây hoang mang về hướng đi của đất nước mình. Các cuộc thăm dò gần đây cho thấy đa số người Mỹ đồng ý rằng Trump là "một nhà độc tài nguy hiểm"; tin rằng tổng thống đang mở rộng quyền hạn của mình, coi thường pháp quyền, đưa Hoa Kỳ đi chệch khỏi các nguyên tắc căn bản từ khi lập quốc. 
 
Mối quan tâm lớn của người Mỹ hiện nay tập trung vào việc Trump ngày càng khẳng định rằng quyền lực tổng thống của mình là tuyệt đối và không thể bàn cãi. Ông thường xuyên tấn công ngành tư pháp; sử dụng những người trung thành thay vì các chuyên gia đủ tiêu chuẩn; xem các tổ chức quan trọng—bao gồm các trường đại học và báo chí độc lập—là kẻ thù của nhà nước. Chính quyền Trump sử dụng các công cụ của chính phủ để khen thưởng các đồng minh và trừng phạt những người bất đồng chính kiến. Theo hàng trăm học giả hàng đầu về dân chủ, đây là những chỉ dấu phổ biến của một quốc gia đang xa rời chế độ dân chủ. 
 
Trong một cuộc họp báo qua zoom do American Community Media (AcoM) tổ chức vào ngày 9 tháng 5 năm 2025, các chuyên gia đã tìm câu trả lời cho câu hỏi liệu Hoa Kỳ có đang đi theo hướng một quốc gia độc tài không? Và liệu các thể chế của Hoa Kỳ có đủ khả năng phục hồi để chống lại khuynh hướng này không? 
 
Một cuộc khảo sát vào cuối tháng 4 do Viện Nghiên Cứu Tôn Giáo Công Cộng (PRRI) thực hiện cho thấy 52% người Mỹ — bao gồm 87% Dân Chủ, 56% độc lập và 17% Cộng Hòa — đồng ý rằng Trump là một kẻ độc tài nguy hiểm, người có quyền lực cần bị hạn chế trước khi phá hủy nền dân chủ Hoa Kỳ. Khoảng 40% số người Mỹ được hỏi bày tỏ lạc quan về tổng thống sau Trump 100 ngày đầu tiên.
 
Tính đến ngày 1 tháng 5, việc Trump sử dụng quyền hành pháp trong các lĩnh vực dẫn độ người nhập cư, thu hồi tình trạng pháp lý của người dân, lệnh cấm DEI (đa dạng, công bằng, hòa nhập), hạn chế báo chí đã gây ra ít nhất 328 vụ kiện trên toàn quốc.
 
Theo Lucan Ahmad Way, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Toronto, đó là sự khác biệt lớn so với các trường hợp chủ nghĩa độc tài phát triển chậm hơn ở những quốc gia như Hungary, Thổ Nhĩ Kỳ. Đó là sự coi thường nhanh chóng và công khai đối với các phán quyết của tòa án về tính hợp pháp của cách hành động của tổng thống. Trong một cuộc khảo sát của Bright Line Watch, hơn 500 nhà khoa học chính trị tại Hoa Kỳ đã đánh giá nền dân chủ Hoa Kỳ theo thang điểm từ 0 (chế độ độc tài hoàn toàn) đến 100 (nền dân chủ hoàn toàn). Đa số cho điểm 67 điểm vào thời điểm sau cuộc bầu cử vào tháng 11 năm 2024; nay giảm xuống còn 55 điểm chỉ sau vài tuần nhiệm kỳ thứ hai của tổng thống Trump.
 
Vẫn theo Way, những gì chúng ta đang thấy hiện nay là sự lạm dụng pháp lý tinh vi, từ các vụ kiện phỉ báng đến quấy rối trên mạng, nhằm làm tăng tổn thất của những người đối lập chính thống. Một yếu tố thiết yếu của nền dân chủ là người dân có thể chỉ trích chính phủ mà không phải lo lắng về sự trả thù về mặt pháp lý hay kinh tế. Những cộng đồng thiểu số và người nhập cư hiện phải cân nhắc kỹ lưỡng về việc có nên phản đối Trump hay không. Những nhà tài trợ lo sợ khi đóng góp cho Đảng Dân Chủ hoặc các hoạt động thiên tả vì sợ bị trả thù. Ngoài ra còn có cả sự tự kiểm duyệt trên các phương tiện truyền thông.
 
Mặc dù có khả năng bị Tối Cao Pháp Viện xem xét, nhưng Way vẫn tin rằng Trump sẽ tái ứng cử nhiệm kỳ thứ ba. Vào thời điểm này, kịch bản này có khả năng xảy ra. Trump đã nhiều lần đưa ra ý tưởng về một nhiệm kỳ tổng thống ba nhiệm kỳ, bao gồm một cuộc phỏng vấn vào cuối tháng 3 với NBC, trong đó ông nói rằng “không nói đùa”, hay “còn quá sớm để nghĩ đến điều đó”. Trump cũng khẳng định một kịch bản có thể xảy ra là phó tổng thống JD Vance sẽ ra tranh cử tổng thống rồi chuyển giao vai trò này cho Trump như "một phương pháp" để giành nhiệm kỳ thứ ba.
 
Theo Aziz Z. Huq, giáo sư luật của Đại Học Chicago, có những điều khoản trong Hiến Pháp có thể áp dụng để ngăn cản ông Trump nắm giữ chức vụ hiện nay. Mục 3 của Tu Chính Án thứ 14 cấm những cá nhân tham gia hoặc hỗ trợ nổi loạn được tranh cử tống thống. Điều này rõ ràng phù hợp khi xét đến hành động của ông Trump vào ngày 6 tháng 1 năm 2021. Tuy nhiên, Tối Cao Pháp Viện (TCPV) với đa số bảo thủ đã tìm ra cách để giải thích theo một cách khác. Vào ngày 4 tháng 3 năm 2024, TCPV ra phán quyết trong vụ Trump kiện Anderson rằng chỉ có Quốc Hội, chứ không phải từng tiểu bang, mới có thể loại Donald Trump khỏi cuộc bầu tổng thống năm 2024 theo Mục 3 của Tu chính án thứ 14.
 
Thực tế là nhiệm kỳ thứ hai của Trump đã phá vỡ các tiền lệ chính trị, kinh tế, pháp lý và văn hóa lâu đời. Điều này cũng có thể báo hiệu sự nới lỏng các ràng buộc lịch sử đối với đảng Dân Chủ. Từ những năm 90 trở đi, đảng Dân Chủ của Hoa Kỳ, cũng giống như nhiều đảng cánh tả trung dung khác trên thế giới, đã chấp nhận một loạt các đường lối kinh tế như giảm bớt sự kiểm soát chính phủ, tự do hóa tài chính… Hướng đi này được gọi là “chủ nghĩa tân tự do”, có lợi cho đảng Dân chủ, nhưng cũng làm giảm bớt sự ủng hộ tuyệt đối từ giai cấp công nhân, vốn là rường cột lịch sử của phe Dân Chủ. 
 
Theo Gloria J. Browne-Marshall, giáo sư luật hiến pháp tại Đại Học Thành Phố New York, những thành viên đảng Dân chủ hiện tại, ít nhất là trong Quốc hội, ít có tầm nhìn xa về tương lai của đảng.  Họ cần có tầm nhìn tương lai, cũng như phản đối mạnh mẽ hơn nữa những hành động phi dân chủ của ngành hành pháp hiện tại. Bởi vì sợ hãi chính là điều mà ông Trump đang mong muốn. Nỗi sợ hãi về những vấn đề gây chia rẽ: sợ người nhập cư, sợ sự đa dạng, sợ giai cấp… Chia rẽ là nguyên tắc của đường lối cai trị “chia để trị”. 
 
Theo bà Browne-Marshall, quyền lực chuyên chế sẽ không giảm bớt khi được nhượng bộ. Nó chỉ ngày càng mạnh mẽ hơn. Trọng tâm của tất cả những điều chính quyền theo chủ nghĩa thượng tôn da trắng hiện nay đang làm không chỉ đơn giản là giành quyền lực. Họ nhắm đến quyền lực cần có vào năm 2045, khi Hoa Kỳ trở thành quốc gia có đa số là người da màu. Họ thực sự sợ hãi sự đa dạng. (VB)
 

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Khi ngày kỷ niệm ông Donald Trump trở lại Tòa Bạch Ốc sắp đến gần, việc theo dõi con đường làm ăn của vị Tổng thống này hóa ra là một việc không dễ. Hầu như tuần nào báo giới cũng khám phá thêm một vụ mới — có khi là dự án tiền ảo, có khi là hợp đồng đầu tư đến từ phương Đông xa xôi. Những công ty mang tên “Trump” hoặc dính dáng đến danh xưng ấy phần lớn là cơ sở tư nhân, không buộc phải công khai sổ sách. Tuy vậy, qua hồ sơ pháp lý, thông cáo thương vụ, và công trình điều tra kiên trì của nhiều nhật báo, một bức tranh rõ rệt hiện ra: sự làm giàu của ông Trump và các thành viên trong gia đình trong nhiệm kỳ thứ hai đạt mức chưa từng thấy trong lịch sử chính giới Hoa Kỳ.

Không có cộng đồng di dân da màu nào an toàn trước những chính sách chống di dân cả bất hợp pháp lẫn hợp pháp của chính quyền hiện nay.

Một video đang lan truyền mạnh trên các trang mạng xã hội về việc Cảnh sát Di trú (ICE) bắt giữ một công dân Hoa Kỳ vì người này “trông giống người Somali.” Nhân viên ICE túm lấy người này, bóp cổ, quật anh ta xuống đất, mặc cho người đàn ông liên tục cầu xin hãy xem chứng minh hộ chiếu kỹ thuật số của mình. Nhưng các nhân viên ICE từ chối.

Năm 2026 sắp đến, hứa hẹn nhiều thay đổi sâu rộng về khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe đối với người có thu nhập trung bình thấp, người già, người tàn tật, nguyên nhân là do những chính sách mới, thay đổi luật ngân sách và cải cách Medicare/Medicaid.

711 chiếc ghế trống, trên đó đặt một cành hoa hồng vàng, đã được sắp xếp ở khu vực trước văn phòng Sở Giao thông Vận tải California (Caltrans), tượng trưng cho 711 nạn nhân đã chết vì tai nạn xe cộ trong năm 2024 ở Quận Los Angeles. Gia đình của những nạn nhân đã trưng bày di ảnh, kỷ vật của người thân xung quanh những chiếc ghế. Khá nhiều nạn nhân là trẻ em.

- Chính Quyền Trump Hủy Hàng Loạt Lễ Nhập Tịch Tại New York Vì Vướng Mắc Pháp Lý. - Âu Châu Xôn Xao: Zelensky Cảnh Báo Kế Hoạch Của Trump Buộc Ukraine Chọn Giữa “Phẩm Giá” Và Sự Hỗ Trợ Từ Hoa Kỳ. - Tòa Bạch Ốc Bênh Vực Việc Tổng Thống Trump Gọi Nữ Phóng Viên Là “Heo”. - 5 Lý Do Giải Thích Vì Sao Nhiều Nhân Vật Cộng Hòa Bắt Đầu Xa Rời Trump. - Thẩm Phán Liên Bang Tạm Chặn Khai Triển Vệ Binh Quốc Gia Tại Washington. - Hỏa Hoạn Tại COP30: Đàm Phán Khí Hậu Tê Liệt Giữa Giai Đoạn Nước Rút. - Tuần Duyên Hoa Kỳ Hạ Cấp Biểu Tượng Hình Chữ Vạn Và Thòng Lọng Trong Chính Sách Mới. - Tòa Án Bác Bỏ Vụ Kiện Liên Quan Đến Phụ Nữ Bị Biên Phòng Bắn Tại Chicago. - Chính Quyền Trump Nhăm Nhe Mở Rộng Khoan Dầu Ngoài Khơi California Và Florida. - Chính Phủ Liên Bang Chuẩn Thuận Hình Nộm Thử Nghiệm Va Chạm Mới Làm Giống Cơ Thể Phụ Nữ. - TQ Tung Thủ Đoạn Ngoại Giao “Chiến Lang,” Công Kích Thủ Tướng Nhật Ở Nhiều Nước. - Chính Quyền Trump Liệt Chính Sách DEI Và Trợ Cấp Phá Thai

Học giả Burghart ghi nhận hiện nay ở Mỹ có khoảng 2.5 triệu nhà hoạt động thuộc các phong trào thượng tôn da trắng, dân tộc Cơ Đốc Giáo đang hoạt động tích cực cho niềm tin của mình.

Bản giảo nghiệm ghi rõ: anh chết trong tư thế treo cổ, tay chân bị trói quặt ra sau bằng vải. Không có dấu hiệu chống cự. Luật sư của gia đình, David B. Rankin, nói tư thế này “đáng nghi ngờ” và chỉ ra rằng trung tâm để Ge rời phòng, tự chuẩn bị dây và chết mà không ai phát giác. Ông nộp đơn kiện FOIA tại tòa liên bang Quận Nam New York nhằm buộc Bộ Nội An và ICE phải cung cấp toàn bộ hồ sơ.

Gabrielle Oliveira của Đại học Harvard đã mô tả cha mẹ di dân coi giáo dục là "sự thể hiện tình yêu" (currency of love), là ý nghĩa cho sự hy sinh để đầu tư một tương lai tươi sáng hơn cho con cái.

Giữa lúc chính phủ Hoa Kỳ bị tê liệt sang tháng thứ hai, Tổng thống Donald Trump đang gây áp lực buộc đảng Cộng Hòa trong Thượng viện hủy bỏ quy tắc filibuster – điều mà giới nghị trường gọi là “lựa chọn hạt nhân” (nuclear option), vì nó làm thay đổi tận gốc cách biểu quyết của Thượng viện. Trump viết trên Truth Social: “Hãy chấm dứt filibuster, không chỉ vì vụ đóng cửa này mà cho tất cả những việc khác. Chúng ta sẽ thông qua mọi chính sách hợp lý và làm nước Mỹ vĩ đại trở lại.” Ông cáo buộc đảng Dân Chủ “sẽ làm điều đó ngay khi có cơ hội”, và hối thúc Cộng Hòa – đang nắm đa số – ra tay trước. Trong khi hai đảng vẫn giằng co về ngân sách và trợ cấp y tế, Dân Chủ yêu cầu gia hạn các khoản hỗ trợ theo đạo luật Affordable Care Act vốn sắp hết hạn cuối năm.
1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.