Hôm nay,  

Sổ Tay Thượng Đỉnh

02/04/200900:00:00(Xem: 5542)

Sổ Tay Thượng Đỉnh

Nguyễn Xuân Nghĩa
Một Chuỗi Liên Hoàn Toàn Cầu...
Đệ nhất Phu nhân Michelle Obama có mặc áo gì khi tới Luân Đôn, hoặc nói gì với giọng răng và gặp Nữ hoàng Elizabeth II như thế nào... thì đó là trò lăng xăng của truyền thông Mỹ và truyền thông thông ngôn của Việt Nam. Không đáng một giây suy tư cho thế giới.
Chỉ vì thế giới có nhiều vấn đề hệ trọng hơn.
***
Thượng đỉnh G20 chưa mở màn thì đã có những vụ biểu tình phản đối. Dân biểu tình là một mớ bòng bong hổ lốn.
Từ kỷ nguyên mị dân thời Tổng thống Bill Clinton tại Thượng đỉnh 1999 của Tổ chức Thương mại Thế giới WTO ở Seattle, rất nhiều tổ chức đã thừa thắng xông lên. Và xuống đường đập phá. Họ là những đám thân cộng tới chống toàn cầu hoá, là các nhóm bảo vệ môi sinh đến chống tư bản chủ nghĩa hay ủng hộ quyền phá thai, phản đối tự do ngoại thương hoặc đòi xoá nợ cho các nước nghèo đến các lực lượng vô chính phủ - anarchist - và băng đảng ăn cướp, thổ phỉ. Ngần ấy tổ chức đều xuất hiện và tìm cách phá hoại các hội nghị quốc tế.
Rồi cứ tàn lụi dần vì những đòi hỏi mâu thuẫn lẫn nhưng hành động phá hoại vô trách nhiệm trong khi thế giới quan tâm đến khủng bố và kiểm soát an ninh chặt chẽ hơn cho các hội nghị. Năm nay, các nhóm phá hoại ấy bỗng dưng được mùa: thượng đỉnh G20 họp tại London để thảo luận về kinh tế trong bối cảnh khủng hoảng. Cơ hội quá đẹp cho các nhóm phá hoại xuất hiện trước ống kính truyền hình. Tư lệnh Cảnh sát Thủ đô Anh gọi đó là "Mùa Hè Bất Mãn".
Nhưng rổi cũng đi vào lãng quên như một đám âm binh bị bóc bùa cắt dây. Trừ phi là quân khủng bố ra tay, chứ trò phá hoại ấy thật ra không đáng kể. Trái đất vẫn xoay và các hội nghị vẫn tiếp tục...
***
Trước khi thượng đỉnh G20 khai mạc, người ta đã thấy nhiều cuộc gặp gỡ song phương.
Người hùng của nước hung, Thủ tướng Vladimir Putin thì... om xòm vắng mặt - xin diễn nghĩa: công khai cho dân Nga biết rằng đệ tử của ông là Tổng thống Dmitri Medveded mới thay mặt Liên bang Nga phó hội quốc tế. Vì vậy, trước khi Thượng đỉnh G20 khai mạc, Medvedev đã gặp Thủ tướng Anh Gordon Brown, Thủ Đức Angela Merkel và Tổng thống Mỹ Barack Obama.
Đáng chú ý nhất là cuộc gặp gỡ Nga-Mỹ và lời tuyên bố... rất nhạt của cặp Medveded-Obama. Hai bên tập trung nói chuyện về hồ sơ mỏng nhất trong quan hệ đôi bên: tài giảm võ khí nguyên tử (hay hạt nhân, hay hạch tâm). Một món ăn chơi không đáng kể. Phải đợi thượng đỉnh NATO tại Baden-Baden của Đức và Strasbourg của Pháp (hai ngày ba và bốn) rồi thượng đỉnh Âu-Mỹ tại Praha (hai ngày năm và sáu) thì mới biết Obama và Medveded xoay trở đấu trí ra sao.
***
Bây giờ, hãy nói về các nước khác.
Lãnh tụ hai nước có trọng lượng nhất Âu Châu là Đức và Nga đã phó hội và gặp gỡ, đó là Thủ tướng Đức Angela Merkel và Tổng thống Nga Dmitri Medvedev. Hai người chẳng có chuyện gì quan trọng để nói về nghị trình kinh tế của G20 ngoại trừ bày tỏ "mối quan tâm chung về kinh tế tài chánh". Ngôn ngữ ngoại giao, tức là không có thực chất - và không thật. Họ nói chuyện khác.
Nga muốn Đức tiếp tục nêu vấn đề về việc 1) bành trướng ảnh hưởng của Minh ước NATO, 2) về nhu cầu tài giảm võ khí chiến lược, 3) và chấm dứt việc NATO đòi bảo vệ Ba Lan và Cộng hoà Tiệp. Thủ tướng Đức có thiện chí và thẩm quyền đặt ra các vấn đề ấy với Hoa Kỳ và thực tế đã nói ra như vậy. Ngược lại, Đức muốn Nga không sử dụng võ khí khí đốt để bắt bí kinh tế Âu Châu và nước Đức, một nước tiêu thụ khí đốt của Nga. Đang chuẩn bị bầu cử, Thủ tướng Merkel phải ưu tiên lo cho chuyện nội bộ hơn là một đồng minh chiến lược của Obama.


Bên cạnh Cộng hoà Liên bang Đức, Ba Lan là quốc gia đã bị đòn sóc lịch sử của cả Nga lẫn Đức và nay chỉ còn trông cậy vào Hoa Kỳ. Khi thấy hai nước láng giềng Đông Tây nói chuyện hoà giải, và Hoa Kỳ của Tổng thống Obama lại lửng lơ con cá vàng, lãnh đạo Ba Lan bỗng chột dạ.
Vì vậy, hôm 31, Ngoại trưởng Radoslaw Sikorski của Warsaw phải nói vọng vào thượng đỉnh, rằng Liên bang Nga nên gia nhập... Minh ước NATO!
Minh ước này là hệ thống phòng thủ Bắc Đại tây dương chống Liên Xô, nay lại đón nhận Liên bang Nga thì NATO còn là gì"
Ông Sikorski không điên, chẳng muốn đề nghị hoà giải với Nga mà chỉ muốn Hoa Kỳ tiếp tục việc tăng cường bảo vệ Ba Lan như đã hứa và trong khuôn khổ ấy, gia tăng viện trợ kỹ thuật quân sự cho Ba Lan, trước khi nói đến việc hợp tác với Nga. Nhân đó, người ta mới nhớ rằng từ tháng Tám năm ngoái, ông Sikorski đã trả lời phỏng vấn của tờ New York Times, rằng "Ba Lan đã bị Anh và Pháp phản bội và bỏ rơi trước nguy cơ tấn công của Nga và Đức. Đấy là biến cố trọng đại của xứ này  thế kỷ 20". Bây giờ, qua thế kỷ 21, Ba Lan không muốn chuyện cũ tái diễn, với sự góp phần tích cực của Hoa Kỳ.
Những tiếng nói ấy của Ba Lan, hay Hung Gia Lợi, Cộng hoà Tiệp hoặc ba nước Baltic, tất nhiên cũng gây nhiễu âm khó chịu cho các cuộc họp song phương nhân thượng đỉnh G20.
***
Thượng đỉnh này quy tụ 19 quốc gia có nền kinh tế lớn nhất địa cầu. Thế giới chỉ nói đến thế liên hoàn tay ba giữa Hoa Kỳ, Âu Châu và Liên bang Nga mà quên mất nhiều khu vực khác.
Á Châu phó hội thì có Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ, Nam Hàn và Nam Dương (Indonesia), chưa kể Hiệp hội ASEAN do Thái Lan đại diện.
Thủ tướng Nhật bận việc nhà - và có khi mất job - nên tương đối im hơi lặng tiềng. Nhưng cũng tặng Hoa Kỳ một đóa hoa đẹp trước khi vào G20: ủng hộ kế hoạch kích thích kinh tế của Obama. Vô thưởng vô phạt! Chủ tịch Hồ Cẩm Đào của Trung Quốc thì có tư thế khá hơn.
Bắc Kinh sẽ châm thêm tiền cho Quỹ Tiền tệ Quốc tế IMF, đã nêu vấn đề về đồng Mỹ kim và ngày càng củng cố tư thế đại cường có trách nhiệm về chuyện quốc tế. Bên lề thượng đỉnh G20, Hội nghị song phương Hoa-Nga giữa Hồ Cẩm Đào và Dmitri Medvedev sẽ đẩy mạnh hơn nữa vai trò của IMF và góp phần thu hẹp khả năng xoay trở của Mỹ.
Đầy ấn tượng mà thiếu thực chất.
Các nước Á Châu khác không có tiếng nói gì nhiều tại thượng đỉnh này, ngoại trừ Ấn Độ và Nam Hàn trong hồ sơ WTO và nhu cầu đẩy lui phản ứng bảo hộ mậu dịch của hai khối Âu-Mỹ.
Có ba nước Trung Nam Mỹ là Mexico, Brazil và Argentina thì rõ là có quan điểm "sắc không". Ba xứ này, và có lẽ cả khu vực Trung Nam Mỹ, đã bị thế giới lãng quên trong vụ khủng hoảng và ít được truyền thông quốc tế nhắc tới. Thật ra, Mexico đang bị khủng hoảng về an ninh và sắp cần IMFcứu trợ trong khi Brazil là quốc gia có thế lực và ảnh hưởng mạnh nhất trong khu vực.
Một cường quốc khác cũng lẫy lừng vắng mặt tại thượng đỉnh G20 vì bận việc khác. Đó là xứ Turkey. Thành viên Hồi giáo quy nhất của NATO, đồng minh của Mỹ giữa một thế giới Hồi giáo đang bị cuốn hút giữa hai khối Á Rập theo hệ phái Sunni và Ba Tư theo hệ phái Shia, Thổ Nhĩ Kỳ là cường quốc có trọng lượng nhất. Và đóng chốt chặn Nga bên bờ Hắc hải.
Ngày mùng một, Turkey tổ chức hội nghị tay ba tại Ankara để lãnh đạo Pakistan và A Phú Hãn gặp gỡ và mùng sáu thì đón mừng Tổng thống Obama trong hai ngày thăm viếng. Ngần ấy hồ sơ nóng của Hoa Kỳ và Âu Châu, từ Iraq tới A Phú Hãn, từ Liên bang Nga đến Iran, hay Ukraine hoặc Trung Á.... đều cần tới sự tham dự của xứ này.
Đấy cũng là một tiết mục đáng chú ý trong những ngày tới - và những năm tới.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Sau hơn một năm vất vả phòng chống Covid và kể từ khi có thuốc tiêm ngừa, nước Mỹ đang trở lại bình thường trong những điều kiện mới. Việc đeo khẩu trang và giãn cách xã hội sẽ trở thành những nét sinh hoạt trong đời sống. Bắt buộc cũng có mà tự nguyện cũng có. Từ mùa xuân năm nay nhiều tiểu bang đã bỏ những giới hạn sinh hoạt vì Covid. Riêng California, nơi có nhiều hạn chế gắt gao nhất trong công tác phòng chống, giới hạn được bỏ từ ngày 15/6 vừa qua.
Dan Rather là nhà bình luận kỳ cựu trên hệ thống CBS và là một ký giả tên tuổi của làng truyền thông Hoa Kỳ trong nhiều thập niên. Cùng với Peter Jennings của ABC và Tom Brokaw của NBC, ông thuộc về nhóm "Big Three" đầy ảnh hưởng này của nước Mỹ. Ở tuổi 89 hiện nay, ông vẫn tiếp tục dự phần vào các hoạt động truyền thông một cách thông tuệ, luôn gởi ra những thông điệp đáng suy nghĩ và lan truyền cảm hứng đến hàng triệu khán-thính-độc giả đang luôn theo dõi các bài viết, những cuộc nói chuyện cùng các cuộc phỏng vấn, trò chuyện của ông với một vài nhân vật nổi tiếng.
Trong chiến lược “Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương tự do và rộng mở” của Hoa Kỳ, Việt Nam là môt cưc tuy nhỏ nhưng quan trong trọng cô gắng tạo thế đa phương quyền lực (multipolarity) để phá thế đơn cưc (unipolarity) mà Trung Quốc muốn thực hiện đặt khu vực này dưới “luật chơi của Trung Quốc.” Cả đại sứ chỉ định của Hoa Kỳ Marc Evans Knapper, Bộ trưởng Quốc Phòng Lloyd J. Austin, và có lẽ Phó Tổng Thống Kamala Harris, cũng đề cập đến triển vọng nâng tầm quan hệ Việt-Mỹ từ mức “đối tác toàn diện” lên mức “đối tác chiến lược.”
Đặc biệt, Singapore và Việt Nam có vai trò quan trọng đối với nền kinh tế Hoa Kỳ. Singapore là một trung tâm tài chính khu vực, nơi đặt trụ sở châu Á của các doanh nghiệp của Hoa Kỳ bao gồm Microsoft và Google. Việt Nam đang trở nên chủ yếu hơn đối với chuỗi cung ứng toàn cầu, bao gồm cả chuỗi cung ứng chất bán dẫn, khi ngày càng có nhiều doanh nghiệp chuyển cơ sở sản xuất ra khỏi Trung Quốc.
Xem lại “nguyên tắc thứ ba” của chúng ta, thấy ngay một cái định nghĩa bảnh hơn nhiều: “Di động là liên tục tiến về vùng chân không hoặc có áp lực thấp hơn áp lực hiện tại đang bao quanh mình”. Rõ ràng, đầy đủ, hàm chứa tất cả những yếu tố vật lý gây ra chuyển động. Vậy thì, khỏi cần trông cậy vào ai. Trong vườn chiều nay, ta vừa nhâm nhi cà phê vừa làm một vài thí nghiệm giản dị, dễ như trò chơi con trẻ, để khám phá thêm một huyền bí của đất trời.
Lực lượng Hồi giáo Taliban lên nắm quyền tại Afghanistan không chỉ làm thay đổi triệt để hệ thống chính trị quốc nội mà còn tình hình an ninh khu vực và quốc tế.
Một gian thương trộn 10% đồng vào vàng rồi rao bán vàng nguyên chất sẽ bị bỏ tù về tội lừa đảo. Nhà nước in tờ giấy bạc 100 đồng nhưng giá trị chỉ còn lại 90 đồng nhưng lại gọi là 10% lạm phát (inflation, tức là tiền mất giá.) Nếu bạn đọc thay vì mua tivi 32 inch năm nay chờ thêm 2 năm mua tivi 50 inch lớn hơn, đẹp hơn mà giá lại rẻ hơn thì gọi là giảm phát (deflation, tức là hàng hóa mất giá.)
Cơn mưa phùn đêm qua còn đọng nước trên đường. Gió thu đã về. Lá vàng theo gió lác đác vài chiếc cuốn vào tận thềm hiên. Cây phong đầu ngõ lại chuẩn bị trổ sắc đỏ ối như mọi năm. Người đi xa từ những mùa thu trước, sẽ không trở về. Những người bạn lâu không gặp, thư gửi đi bị trả lại, nhắn tin điện thoại không thấy trả lời. Có lẽ cũng đã ra đi, không lời từ biệt. Đã có những cuộc ra đi rất lặng lẽ từ gần hai năm qua, không chỉ ở nơi đây, mà ở khắp toàn cầu. Ra đi bất ngờ, ra đi nhanh chóng. Không hoa tang. Không lễ nghi tôn giáo. Không lời ai điếu. Những túi bọc thi thể chất vội vào những thùng xe đông lạnh. Những thi hài quấn vải hoặc cuộn trong manh chiếu được chất trên những giàn củi, hỏa thiêu. Những chiếc quan tài được chôn lấp vội vàng trên đất công, với bia mộ đơn giản, không hình ảnh, ghi tên tuổi của một người già bệnh hay một người trẻ cường tráng, một người quyền quý hay một người bần cùng vô danh… Tất cả những người ra đi ấy, từ những nơi chốn khác nhau, thành thị hay
Hoá ra không phải chùm khế nào cũng ngọt. Quê hương, đôi khi, cũng thế. Cũng chua chát và đắng nghét đối với rất nhiều người mà tôi (chả may) là một. Cùng cả triệu dân Việt khác, tôi cũng đã có lúc hốt hoảng đâm sầm ra biển (dù không biết bơi) khi tóc hãy còn xanh. May mắn, tôi thoát chết. Lên lại được bờ, tôi đi lang thang tứ xứ cho mãi đến khi tóc đã đổi mầu nhưng vẫn chưa bao giờ trở về cố lý. Có kẻ tưởng là tôi chảnh, có mới nới cũ, có trăng quên đèn, quên cả cố hương. Không dám chảnh đâu. Tôi bị chúng “cấm cửa” mà!
Dù vậy, tôi vẫn cũng còn có đôi chút suy nghĩ lăn tăn. Hay nói theo ngôn ngữ của thi ca là vẫn (nghe) “sao có tiếng sóng ở trong lòng.” Chúng ta có nhất thiết phải đốt cả dẫy Trường Sơn, phải hy sinh đến cái lai quần, và hàng chục triệu mạng người – thuộc mấy thế hệ kế tiếp nhau – chỉ để tạo nên một đống bùn bẩn thỉu nhầy nhụa như hiện tại không?


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.