Hôm nay,  

Giã Từ Tháng Mười 2010

30/10/201000:00:00(Xem: 5498)

Giã Từ Tháng Mười 2010

Trần Củng Sơn
Tháng mười mỗi năm thế giới lại mong chờ kết quả giải Nobel được công bố với những người được vinh danh về vật lý, hóa học, y học, kinh tế, văn chương và hòa bình.
Giải Nobel văn chương năm 2010 thuộc về nhà văn nước Peru là Mario Vargas Llosa, 74 tuổi được coi là một trong vài tác giả nổi tiếng trên văn đàn thế giới viết bằng ngôn ngữ Tây Ban Nha. Ông cũng tham gia chính trị, từng ra ứng cử ghế tổng thống Peru năm 1990 nhưng thất bại.
Và gây sôi nổi nhất là giải Nobel hòa bình 2010 được trao cho tù nhân lương tâm Lưu Hiểu Ba đang thọ án tù 11 năm tại Trung Quốc. Sinh năm 1955, có bằng cử nhân văn học, bằng thạc sĩ rồi bằng tiến sĩ, giảng dạy Đại học Bình dân Bắc Kinh. Tham gia biểu tình Thiên An Môn 1989 bị tù rồi được thả năm 1999, tham gia viết bản Hiến chương 08 kêu gọi tự do ngôn luận và chấm dứt sự cai trị độc tài của Đảng Cộng sản Trung Quốc, bị kết án tù 11 năm vào tháng 12/2009.
Được tin Lưu Hiểu Ba có tên trong danh sách đề cử, Trung Quốc đã cảnh cáo và gây áp lực lên Ban tổ chức giải nhưng cuối cùng tên của ông đã được xướng lên. Giới tranh đấu cho nhân quyền và tự do của nước đông dân nhất thế giới lấy làm phấn khởi. Nhà cầm quyền Hoa Lục bẽ mặt, nhiều lãnh tụ quốc tế lên tiếng yêu cầu trả tự do cho ông Lưu trong đó có tổng thống Obama.
Đây là người Trung Quốc chính hiệu với quốc tịch và sinh sống trên mảnh đất quê hương của ông ta khi được trao giải Nobel vinh dự ( khác với một số người gốc Trung quốc lấy quốc tịch nước ngoài như Cao Hành Kiện giải Nobel Văn chương 2000 cư ngụ tại Pháp). Chỉ có Bắc Kinh phản đối vì Ủy ban đã trao giải cho một người đang bị họ giam giữ, xét ra Lưu Hiểu Ba xứng đáng với danh hiệu cao quí này. Như vậy ông sẽ không có mặt để nhận giải vì còn ở trong tù.
Tháng mười 2010 với tin tức giải cứu thành công 33 thợ mỏ bị mắc kẹt dưới hầm sâu 700 mét tại nước Chile trong 69 ngày làm cả thế giới xúc động theo dõi. Ngày 5 tháng 8 đường hầm chính dẫn vào mỏ vàng và đồng bị sập khiến họ bị mất liên lạc với bên trên, ngày 22 tháng 8 nhờ một mũi khoan thăm dò trúng ngay chỗ họ trú ẩn và công tác giải cứu bắt đầu với chi phí tốn 20 triệu đô la gồm các phương tiện kỹ thuật tối tân nhất thế giới trong đó có sự hợp tác hỗ trợ của Hoa Kỳ.
Ngày 12 tháng 10 chiếc lồng đặc biệt được đưa xuống và mang lên từng thợ mỏ một lần. Hàng triệu người reo mừng khi thấy họ còn sống và bước lên mặt đất. Sự thành công gồm có yếu tố kỹ thuật tối tân, yếu tố quyết tâm của chính phủ Chile, yếu tố đoàn kết của 33 thợ mỏ (32 người Chile và 1 Bolivia) trong 69 ngày sống dưới hầm tối qua sự lãnh đạo của thợ mỏ tên Luis Urzua. Tử đó cho đến nay các thợ mỏ này trở nên nổi tiếng và họ cam kết sẽ chia đều các khoản tiền thu được từ câu chuyện kể hầm mỏ sập cho giới truyền thông cũng như phim ảnh sẽ thực hiện sau này.
Tháng mười 2010, Hà Nội tổ chức đại lễ mừng Thăng Long Ngàn Năm từ ngày 1 tháng 10 đến ngày 10 tháng 10 với bao lời khen chê của báo chí từ trong nước đến hải ngoại. Câu hỏi là tại sao lại chọn đúng ngày quốc khánh của Trung Cộng để làm lễ khai mạc hi vọng trong tương lai sẽ có lời giải đáp. Tin đồn rằng chi phí tổ chức khoảng 5 tỉ đô la thì nhà nước vẫn chưa chính thức kết toán. Nhận định chung của mọi người rằng dấu ấn văn hóa của Việt Nam suốt một ngàn năm từ lúc Lý Thái Tổ dời đô về Thăng Long vẫn mờ nhạt trong các sinh hoạt của đại lễ.
Tháng mười 2010 tin tức bùn đỏ tràn ra từ các công trình khai thác bô xít ở Hungary hủy hoại làng mạc và đổ ra sông Danube làm các nhà môi trường lo ngại. Tin tức này dấy lên một làn sóng phản đối mạnh mẽ dự án bô xít Tây Nguyên tại Lâm Đồng.
 Trên trang mạng www.boxitvn.blogspot.comcó thêm nhiều bài viết mạnh mẽ yêu cầu dừng ngay dự án để ngăn chận một thảm họa môi trường ảnh hưởng đến nhiều triệu người dân cùng mấy ngàn chữ ký của các nhân sĩ, trí thức, cán bộ cao cấp trong đó có bà Nguyễn Thị Bình, nguyên phó chủ tịch nước.


 Vì dự án bô xít xảy ra trên cao nguyên nên khi bùn đỏ tràn ra đổ xuống các tỉnh miền Trung và theo con sông Đồng Nai cung cấp nước cho dân cư vùng Sài Gòn thì hậu quả thật khủng khiếp. Người ta ví dự án bô xít Tây nguyên như những quả bom bùn đỏ treo lơ lửng trên đầu dân chúng không biết lúc nào nổ. Không ai có thể đưa ra một lời cam kết bảo đảm rằng bùn đỏ sẽ không tràn ra ngoài trong tương lai; 10 năm, 20 năm, 30 năm, 40 năm...
Hạch toán kinh tế cho thấy khai thác bô xít chưa chắc có lời nếu không nói là lỗ. Tài nguyên đời đời còn đó thì lúc nào Việt Nam có khả năng kỹ thuật thì tự khai thác lấy, đâu cần phải gấp rút nhờ công nhân và chuyên gia Trung quốc vào vùng cao nguyên chiến lược để làm.
Chuyện khai thác bô xít Tây nguyên ( Cao nguyên miền Trung) có thêm yếu tố chính trị và an ninh quốc phòng ảnh hưởng đến nguy cơ mất còn của dân tộc Việt Nam. Nhiều tướng lãnh cao cấp trong đó có Võ Nguyên Giáp đã lên tiếng phản đối nhưng chẳng ăn thua gì.
 Thêm chuyện các tỉnh cho người nước ngoài (Đài Loan, Hồng Kông, Trung Quốc) thuê rừng đầu nguồn mấy chục năm toàn là những vị trí hiểm yếu chiến lược của Việt Nam cho thấy một âm mưu lâu dài của người Tàu muốn chế ngự dân tộc Lạc Hồng.
Một câu hát nào đó : “ Núi rừng chắn quân thù, núi rừng che quân mình, núi rừng cho dân làng đời sống xanh tươi...” nghe xót xa.
Ngoài biển Đông  “ tàu lạ” bắt giết ngư dân Việt Nam, ngay trên dãy Trường Sơn kiêu hùng, công nhân Trung Cộng chiếm cứ rừng núi cao nguyên với danh nghĩa khai thác bô xít thì số phận của Việt Nam thật u ám.
Mặc dù tai họa bùn đỏ Hungary cảnh báo cho dân Việt Nam, với những lời phản đối của nhiều người nhưng chẳng ăn thua gì vì các nhân vật chóp bu của Hà Nội đã bị Trung Cộng nắm lấy.
Tháng mười 2010, những ngày cuối tháng có phiên họp khối ASEAN do Việt Nam chủ trì với sự tham dự thêm của một số nước lớn. Chưa bao giờ thủ đô Hà Nội tấp nập đón các nhân vật tầm cỡ như thủ tướng Tàu Ôn Gia Bảo, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton, Tổng thống Nga Medvedex, Thủ tướng Nhật  Naoto Kan, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-Moon...
Hoa Kỳ đã chính thức lên tiếng bảo vệ quyền lợi hàng hải của họ tại Biển Đông trước lời tuyên bố muốn sở hữu của Trung quốc. Chỉ hi vọng sự nối kết của Mỹ với Việt Nam trở lại sẽ chận đứng phần nào sự bành trướng thế lực của nước đàn anh phương Bắc.
Tháng mười 2010, lũ lụt ở một số tỉnh  miền Bắc Trung phần như Hà Tĩnh, Quảng Bình rất lớn mà nguyên do có lỗi của thủy điện theo một bí thư tỉnh ủy đã công nhận.
Trong khi miền Trung lũ lụt tàn phá thì đồng bằng miền Nam lại mong chờ nước lũ từ thượng nguồn sông Cửu Long đổ về. Năm nay mực nước lũ thấp kỷ lục trong vòng 85 năm qua, thấp hơn năm ngoái một mét. Nước lũ sông Cửu Long tràn về mang theo phù sa màu mỡ bù đắp cho hàng trăm ngàn mẫu đất để trồng lúa vụ đông xuân. Nước ít thì cá tôm vắng bóng, nước biển thừa cơ xâm nhập ảnh hưởng trồng trọt.
Tại sao nước lũ Cửu Long ít,  trong đó có nguyên nhân Trung quốc xây các đập thủy điện giữ nước lại. Chưa hết đâu, còn nhiều đập đang xây trên thượng nguồn , khi hoàn tất thì dòng sông Cửu Long sẽ cạn kiệt và hàng triệu nông dân vùng đồng bằng miền Nam Việt Nam sẽ khốn khó. Chưa thấy chính phủ tìm cách giải bài toán hóc búa này.
Người đàn anh Trung quốc ảnh hưởng quá nhiều đến vận mệnh của đất nước Việt Nam. Chỉ cầu mong một điều là các nhà lãnh đạo đất nước hình chữ S có khả năng, ít tham nhũng để không bán đứng quyền lợi tổ quốc cho ngoại bang và dân tộc Tiên Rồng sáng suốt trau dồi dân trí để mà đứng vững trước tình hình tranh chấp của thế giới.
Tháng mười 2010 sắp hết với cuộc vận động bầu cử quốc hội và một số tiểu bang thành phố Hoa Kỳ khá gây cấn. Kết quả sẽ vào đêm thứ ba 2-11-2010. Có vẻ như Đảng Cộng Hòa sẽ chiếm lấy Hạ Viện để cân bằng quyền lực chính trị. Chính phủ Obama đã không vực dậy được nền kinh tế , tỉ lệ thất nghiệp vẫn còn 10%, ngân sách thâm thủng cả ngàn tỉ đô la nên lòng dân lại muốn thay đổi nữa.
Tháng mười 2010 kết thúc vào tối chủ nhật 31 với đêm lễ Halloween truyền thống của xứ Hoa Kỳ. Kinh tế ảm đạm nên không khí lễ hội thiếu tưng bừng như nhiều năm trước thời thịnh vượng.
Giã từ em tháng mười 2010. Trời San Jose đã chớm lạnh với mây trời u ám.  
San Jose- 29-10-2010

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Từng là một trung tâm thương mại sầm uất và biểu tượng cho niềm hy vọng đang dâng cao về tương lai dân chủ trong khu vực, Hồng Kông hiện đang đối mặt với các biện pháp kiểm soát ngày càng siết chặt của chính quyền Bắc Kinh. Từ năm 2019 cho đến nay, khoảng hơn 200.000 người đã ra đi để cố thoát khỏi bầu không khí chính trị ngày càng ngột ngạt. Với việc áp dụng Luật An ninh Quốc gia, quyền tự trị của Hồng Kông từng được cam kết trong mô hình “một quốc gia, hai chế độ” đã bị gần như hoàn toàn xoá bỏ. Xu hướng toàn trị của chính quyền Trung Quốc không những ảnh hưởng trực tiếp đến số phận nghiệt ngã của Hồng Kông mà còn gián tiếp đến trào lưu dân chủ hoá của Việt Nam.
Ở New York, khoảng 2 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu cho cuộc bầu cử thị trưởng lần này, cao nhất từ năm 1969, theo dữ liệu của NBC. Tất cả người dân hiểu được tầm quan trọng của lá phiếu lần này. Mười tháng qua, có vẻ họ hiểu được mức an toàn cuộc sống của họ ra sao, và sức mạnh của nền dân chủ hơn 200 năm của Hoa Kỳ đang lâm nguy như thế nào.
Mamdani không bán mộng. Anh bán khả thi. Và cử tri, sau nhiều lần bị dọa nạt, có vẻ đã chọn đúng thứ cần mua. Hy vọng, khi ấy, không phải lời hứa. Nó là hóa đơn thanh toán mỗi cuối tháng, nhẹ hơn một chút — và là bằng chứng rằng lý trí vẫn chưa bị bôi xóa.
Hiến pháp là văn bản pháp lý tối cao quy định các nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước, xác lập thẩm quyền của các cơ quan công quyền, đồng thời quy định các chế độ kinh tế, văn hóa, xã hội và những quyền cơ bản của công dân. Tất cả các cơ quan nhà nước và công dân đều có nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp...
Trong bài phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm 23 tháng 9 năm 2025, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng, “Biến đổi khí hậu, bất kể điều gì xảy ra, các bạn đã bị cuốn hút vào đó rồi. Không còn việc hâm nóng toàn cầu nữa, không còn chuyện toàn cầu lạnh cóng nữa. Tất cả những tiên đoán này được thực hiện bởi Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức khác, thường là những lý do tồi và đều sai lầm. Chúng được tiên đoán bởi những kẻ ngu mà dĩ nhiên là số phận của đất nước họ và nếu tiếp tục thì những quốc gia đó không có cơ hội để thành công. Nếu các bạn không tránh xa khỏi trò lừa đảo xanh này thì đất nước của các bạn sẽ thất bại.” Đó là lời chứng rõ ràng được đưa ra trước cộng đồng quốc tế về quan điểm và hành động của chính phủ Trump chống lại các giá trị khoa học mà nhân loại đã, đang, và sẽ tiếp tục giữ gìn và thực hiện để làm cho cuộc sống ngày càng văn minh tiến bộ và hạnh phúc hơn.
Năm xưa, khi Benjamin Franklin rời khỏi Hội nghị Lập hiến năm 1787, một người phụ nữ hỏi ông: “Ngài Franklin, chúng ta có được chính thể gì, một nền quân chủ hay một nền cộng hòa?” Ông đáp: “Một nền cộng hòa, nếu các người còn giữ được nó.” Benjamin Franklin muốn nói, một nền cộng hòa, tức chính quyền của nhân dân, dựa trên luật pháp và trách nhiệm của người dân. Nền cộng hoà không tự bền vững, nó chỉ tồn tại nếu người dân có đủ phẩm hạnh, lý trí. Dân chủ không phải một thành quả, mà là thử thách liên tục. Câu nói ngắn gọn, đanh thép năm xưa của Franklin nay linh nghiệm, dưới thời Donald Trump.
Sáng nay, một post trên mạng xã hội của một người bạn làm tôi khựng lại: “Nếu không thích nước Mỹ, thì cuốn gói cút đi.” Câu đó khiến tôi nhớ về một buổi chiều hơn mười năm trước. Hôm ấy, nhóm bạn cũ ngồi quây quần, câu chuyện xoay về ký ức: Sài Gòn mất. Cha bị bắt. Mẹ ra tù. Chị em bị đuổi học, đuổi nhà. Và những chuyến tàu vượt biển không biết sống chết ra sao. Giữa lúc không khí chùng xuống, một người bạn mới quen buông giọng tỉnh bơ: “Các anh chị ra đi là vì không yêu tổ quốc. Không ai ép buộc dí súng bắt các anh chị xuống tàu cả.” Cả phòng sững sờ. Ở đây toàn người miền Nam, chỉ có chị ta là “ngoài ấy.” Vậy mà chị không hề nao núng. Ai đó nói chị “gan dạ.” Có người chua chát: “Hèn gì miền Nam mình thua.”
Trong cái se lạnh của trời Tháng Mười vào Thu, khi màu lá trên khắp nước Mỹ chuyển sang gam màu đỏ rực, vàng óng, thì một cơn bão đang âm ỉ sôi sục, len lỏi dưới bề mặt của cuộc sống người Mỹ. Gió càng thổi mạnh, cơn bão ấy sẽ càng nhanh chóng bùng nổ. Vỏn vẹn trong một tháng, nước Mỹ chứng kiến ba sự kiện chấn động, nức lòng những người đang dõi theo sự mong manh của nền Dân Chủ. Mỗi sự kiện diễn ra trong một đấu trường riêng của nó, nhưng đều dệt nên từ cùng một sợi chỉ của sự phản kháng kiên cường: bắt nguồn từ sự phỉ báng tính chính trực của quân đội; tước toạt thành trì độc lập, tự do của báo chí – ngôn luận; và những cú đánh tới tấp vào sức chịu đựng của người dân.
Hiểu một cách đơn giản, văn hoá là một khái niệm tổng quát để chỉ sự chung sống của tất cả mọi người trong cùng xã hội, bao gồm ngôn ngữ, phong tục tập quán, tôn giáo và luật pháp. Do đó, luật pháp là một thành tố trong toàn bộ các hoạt động văn hoá và có ảnh hưởng đến tiến trình phát triển xã hội, một vấn đề hiển nhiên...
Bất kỳ là ai, trẻ cũng như già, nữ cũng như nam, thật là tò mò, nếu chúng ta có thể biết được tương lai gần hoặc xa của mình, của người khác. Biết được tương lai là chuyện thú vị, hoặc căng thẳng, hoặc sôi nổi, hoặc sợ hãi. Ví dụ như bạn tiên đoán được ba tháng nữa sẽ gặp tai nạn hoặc cuối năm nay sẽ bị vợ ly dị. Nhưng có thể nào tiên đoán như vậy không? Làm gì có, chỉ là chuyện giả tưởng, chuyện phim ảnh và tiểu thuyết. Chuyện mấy bà phù thủy nhìn vào thau nước hoặc quả bóng kính trong thấy được chuyện mai sau, việc mấy ông thầy bói bấm tay nhâm độn, lật bài bói toán, v… v… chỉ thỏa mãn giấc mơ và tưởng tượng. Trong thực tế, chuyện đang xảy ra còn chưa giải quyết xong, nói chi chuyện ngày mai. Không đúng, nếu biết chuyện ngày mai thì chuyện hôm nay vô cùng dễ giải quyết. Ví dụ, “nếu biết rằng em sẽ lấy chồng, anh về lấy vợ thế là xong. Vợ anh không đẹp bằng em lắm, nhưng lấy cho anh đỡ lạnh lòng.” (Thơ vô danh). Thay vì cứ đeo đuổi hai ba năm sau, kéo dài buồn bã, đau khổ, để rồi “Lòn


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.