Hôm nay,  

Nếu Có Tiền...

12/06/200800:00:00(Xem: 9710)
Một buổi sáng, bỗng nhận được một thông điệp qua thư điện tử, mở ra, thấy nhiều điều đơn giản nhưng rất chí lý làm bừng tỉnh một giấc mơ vàng. Thông điệp thuộc loại dây chuyền, yêu cầu người nhận hãy chuyển đi ít nhất hai chục nơi để có thể được may mắn ngay lập tức. Nếu không, sự xui xẻo sẽ đến với người nhận.

Bỏ qua những yếu tố may rủi có tính huyền hoặc này, thông điệp đã đem lại những suy nghĩ rất bổ ích cho cuộc sống hiện tại.

Thông điệp bắt đầu bằng hai chữ "Có Tiền": "Có tiền, ta có thể mua được một ngôi nhà, nhưng không mua được tổ ấm. Có tiền, ta có thể mua được chiếc đồng hồ, nhưng không mua được thời gian. Có tiền, ta có thể mua được chiếc gường, nhưng không mua được giấc ngủ. Có tiền, ta có thể mua được cuốn sách, nhưng không mua được kiến thức. Có tiền, ta có thể đi khám bác sĩ, nhưng không mua được sức khỏe tốt. Có tiền, ta có thể mua được địa vị, nhưng không mua được sự nể trọng. Có tiền, ta có thể mua được máu, nhưng không mua được cuộc sống. Có tiền, ta có thể mua được thể xác,  nhưng không mua được tình yêu."

Đúng lắm! Rất nhiều lần, ta cảm thấy thèm thuồng khi nhìn thấy những ngôi nhà đẹp như mơ, lãng mạn như trong chuyện cổ tích. Ta chợt cảm thấy thất vọng, và tự nhủ: "Thôi, chắc chờ kiếp sau vậy! Kiếp sau nhớ kiếm chỗ đầu thai nào giầu thật giầu, sang thật sang, để có một ngôi nhà đẹp như vậy, để có một chiếc giường êm ái như vậy, có những cuốn sách lộng lẫy dát vàng như thế, có chiếc đồng hồ oai vệ như thế, và nhất là có cái địa vị, cái tên mà người ta ghi lại trong những cuốn sách dành riêng cho giới thượng lưu quốc tế..."

Từ đó, ta buồn. Ta đâm chán đời, giận ghét, ghen tị bùng lên. Tại sao ta cũng có hai tay, hai chân  như thiên hạ, mặt mũi ta cũng đầy đủ như ai, mà sao thiên hạ sang trọng quá, giầu quá" Tưởng tượng ra cách xài tiền của thiên hạ! Kìa! Trong cuốn sách về kiến trúc, có nguyên chục trang in hình về ngôi nhà của người ấy, ngôi nhà độc lập, đứng một mình giữa trùng trùng điệp điệp núi cao, cây cối xanh tươi, lả lướt. Người vẽ kiểu căn nhà đó đã tả lại từng góc cạnh, từng loại vật liệu, và thời gian, và tính cách của từng căn phòng..  đọc như mê đi. Ánh sáng, mầu sắc, kiểu cọ được phân phối hài hòa, độc đáo, cả thế kỷ không có căn nhà thứ hai.

Nhưng, "có tiền, ta có thể mua được một ngôi nhà, nhưng không mua được tổ ấm!" Ngôi nhà khác với Tổ Ấm! À, ra thế! Mà con người thì cần tổ ấm, chứ không cần ngôi nhà. Nếu có nhà đẹp, mà không phải là Tổ Ấm, thì cũng như không. Có khi còn khổ hơn nữa. Những người làm chủ ngôi nhà đẹp như mơ đó, liệu có hạnh phúc không" Liệu có vui vẻ suốt ngày không" Vợ chồng có tình yêu không" Tư tưởng của họ có hòa hợp không" Khi vắng nhau, có nhớ nhau không" Hay là chồng chỉ kiếm cớ vắng nhà để đi tìm người đẹp khác" Một người không đủ, phải hai, ba người" Cô này giọng chua quá, lúc nào cũng léo nhéo. Cô kia chỉ tham tiền, sẵn sàng bán sắc đẹp cho bất cứ ai trả giá cao. Người đẹp kia, người to bao nhiêu thì óc nhỏ bấy nhiêu, suốt ngày õng ẹo, lượn qua lượn lại. Còn người đàn bà làm chủ ngôi nhà này, có tình yêu không" Con cái có ngoan ngoãn, yêu mẹ thương cha, hay mỗi đứa mỗi tổ" Con trai chỉ lái xe đi tìm ruợu, hết con bồ này đến con đào kia, con nào trông cũng giống ngựa.  Đứa con gái vừa phá thai hai tháng trước, lại sắp sửa vào bệnh viện cai ma túy. Thằng út mới 19 tuổi, khỏe mạnh, đẹp trai, chợt lăn đùng ra chết vì cúm tim. Còn bản thân, đôi khi chán chường vì những cuộc tình nhầy nhụa, sớm nở tối tàn, lại vừa nghe bác sĩ cho biết bị buớu tử cung, có thể ung thư...

Vậy đó, có tiền nhiều chưa chắc mua được hạnh phúc. "Có tiền, mua được thể xác nhưng không mua được tình yêu!"Thử coi Donald Trump. Người tỉ phú ăn chơi, tuổi cũng chưa già, chung quanh đầy gái đẹp, mà da mặt nhăn nheo như ông lão. Trang điểm tối đa rồi, mà nhìn lâu phát nhợn. Ông ta có người bạn thân nào để tâm sự không" Hay chỉ toàn người nịnh và những kẻ chờ ông ta xẩy chân, là đá cho ngã luôn" "Có tiền, ta có thể mua được đồng hồ, nhưng không mua được thời gian."

Thử nghe Bill Gates nói chuyện. Toàn những con số rối rắm, nhức đầu, những hệ thống chằng chịt, giờ giấc định sẵn từ cả tháng trước, những "stock" và "bond", "software" và "programs".  Dĩ nhiên, Bill Gates có thể có những giấc mơ dễ chịu hơn Donald Trump vì sẵn sàng chia xẻ tiền bạc cho những người nghèo, cho những ai bất hạnh, và cho lớp thanh niên có ý chí tiến thủ. Có một điều chắc chắn là cả hai đều khó ngủ vì những con số, những dự định, kế hoạch lớn nhỏ cứ ồn ào trong đầu, không lúc nào yên.

Thử nhìn vào những nhân vật lãnh đạo đất nước, những chính trị gia nổi tiếng, mà tên tuổi lừng lẫy thế giới. Như Hillary, như  Obama, như McCain. Hình ảnh họ đâu đâu cũng thấy. Mỗi lời nói là mỗi thông điệp để cho toàn dân thiên hạ suy gẫm. Nhưng, nếu có thể nhìn vào giấc ngủ của họ, nhập vào trong giấc mơ của họ, sẽ thấy cả một cuộc chiến tranh khốc liệt. Mệnh lệnh, nghị quyết, dự định, cân nhắc từng chữ từng lời,  giận dữ, lo âu, buồn phiền, chán nản, kế hoạch và kế hoạch...tràn ngập trong đầu. Tình bạn chỉ là những lời giả trá, hoặc quỵ lụy, hoặc trách móc. Tình yêu" Có lẽ chỉ còn tình nghĩa. Còn tình yêu vợ chồng đã chắp cánh bay đi, nhường chỗ cho say mê chính trị.

Trong khi đó, nhìn ra công viên kia, hai ông bà cụ ngồi trên ghế đá, tay trong tay, yên lặng, nhìn đám con cháu vui chơi, mà mỉm cười, những nụ cười chan hòa hạnh phúc.

Xa hơn, cũng hai bóng người chập chờn bên nhau, tay trong tay, tản bộ giữa rừng cây, lúc thì nhìn lên những đỉnh cây cao vút, lúc lại nhìn thật gần trong mắt nhau, tưởng như chỉ có một trái tim đang hòa cùng một nhịp. Tâm hồn họ đang lâng lâng, thưởng thức vẻ đẹp thiên nhiên, lắng nghe tiếng chim tung cánh, tiếng lá rơi, tiếng bước chân xào xạc. Một con sóc nhỏ chạy vụt qua cũng tạo được một nụ cười. Hồn nhiên, thơ trẻ. Lúc ngồi trên ghế đá công viên, từng chuỗi kỷ niệm hiện về. Những mùi thơm của trái cây, của thức ăn cũng nhẹ nhàng trở lại. Một giây phút xa xưa, nằm bên mẹ, ngửi mùi sữa ngọt, ngửi tấm áo mẹ, mà trí tưởng bay tung.

Ngày đầu tiên tới trường, như Thanh Tịnh tả, "buổi mai hôm ấy..." Rồi dào dạt những giấc mơ, những lần say mê bất chợt, một tiếng gọi, một giọng nói thân quen, một cuốn phim hay, một hình ảnh thân mến...

Có những rung động thầm kín mà không ai biết. Có những tình cảm mà không ai hay. Có những giây phút tuyệt diệu mà chỉ có mình mới cảm nghiệp được. Hồn như bung ra, tươi nở. Tim như rộn ràng, trẻ trung.

Như thế, nhà cao cửa rộng mà chi" Vàng bạc óng ánh mà chi" Ngày mai, ngày mốt, bất chợt một cơn đau ùa đến, tay chân bỗng thừa thãi, muốn nắm lại cũng không được, muốn gọi tên em cũng không có âm thanh. Thèm di động đôi chân, thèm tự tay rót ly nước, thèm nghe tiếng nói thân quen, thèm làm một người bình thường, không có nhà cũng được, miễn sao lại sống, lại thở bình thường.

Mới tuần trước, soi gương, thấy mình đẹp quá, sang trọng quá, hào hoa quá. Giờ này, như ông lão, bà lão tám mươi, mệt mỏi, chán chường và trên hết, lo sợ ông Thần chi có lưỡi hái dài dài, nhọn sắc, đang đi tìm địa chỉ nhà mình. Hối hận đã không sống một đời đáng sống thì đã muộn rồi.

Muốn chia xẻ niềm vui với người bên cạnh, với bạn bè xưa cũ, với người yêu thì cũng không còn hơi sức nữa rồi! Cô đơn kinh khủng! Sợ hãi kinh khủng! Nghĩ đến cái hòm, đến hai thước đất, hay một cái hộp tro tàn... Ôi! Đời ta rồi qua đi, những giọt lệ rồi cũng khô, xe cộ vẫn chạy đầy đường, đầy phố. Người ta vẫn yêu nhau, tán nhau, bỏ nhau, cái tên ta rồi chỉ là một thoáng nào nhắc nhở trong vài người thân, và thời gian sẽ xóa sạch. Như trong phim ảnh. Những tấm bia ngả nghiêng, chờ cát bụi làm mòn...

Vậy, nếu có tiền, ta làm chi nhỉ" Sao không chia cho người bất hạnh quanh ta để đổi lấy những nụ cười, những bắt tay, những ôm vai ân cần, ấm áp. Để ngày ấy đến, ta nhắm mắt mà vẫn vui...Vì nếu biết xử dụng tiền, thì ta sẽ có Tình Yêu, và nếu có Tình Yêu, sẽ có tất cả, trừ sự Cô đơn.

Chu Tất Tiến. 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Năm 1895, Alfred Nobel – nhà khoa học bị ám ảnh bởi cái giá mà nhân loại phải trả từ phát minh của mình – đã để lại di chúc năm 1895 rằng tài sản của ông sẽ dùng để tài trợ các giải thưởng “mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại.” Đối với Nobel Hòa Bình, ông có phần đặc biệt: giải thưởng này sẽ được trao cho người đã “có nhiều hành động hoặc nỗ lực mang đến sự đoàn kết, hòa bình giữa các quốc gia, bãi bỏ hoặc giảm bớt quân đội thường trực, tổ chức và thúc đẩy các hội nghị hòa bình.” Sứ mệnh chọn lựa được giao cho Quốc Hội Na Uy, có lẽ vì ông tin rằng Na Uy – khi đó còn nhỏ bé và trung lập – sẽ ít bị cám dỗ bởi chính trị quyền lực.
Trung Hoa ngày nay như kinh thành giữa sa mạc, vẻ yên ổn bên ngoài chỉ là lớp sơn son thếp vàng phủ lên nền đá đã rạn. Thế giới đứng ngoài quan sát, vừa lo nó sụp, vừa biết nó trụ lại nhờ ảo ảnh quyền lực và niềm tin vay mượn. Dưới lớp hào nhoáng của “Giấc mộng Trung Hoa” là một cơ đồ quyền lực đang già nua trong chính tuổi trẻ của mình. Bởi sức mạnh của nó không khởi từ niềm tin, mà từ nỗi sợ — và nỗi sợ, tự thuở khai triều lập quốc, chưa bao giờ là nền tảng lâu bền.
Ngày 8 tháng 10 năm 2025, tại tòa án liên bang ở Alexandria, bang Virginia, cựu Giám đốc Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) James Comey không nhận tội đối với hai cáo buộc hình sự. Cáo trạng nêu rằng vào tháng 9 năm 2020, Comey đã nói dối Quốc Hội khi vẫn giữ nguyên lời khai trong buổi điều trần trước đó rằng ông không hề cho phép để lộ thông tin về cuộc điều tra của FBI liên quan đến Hillary Clinton. Theo nhiều bình luận gia pháp lý, từ cánh tả đến cánh hữu, việc truy tố Comey chủ yếu chỉ là do chính phủ liên bang đang cố tình nhắm vào kẻ mà Tổng thống “thấy không vừa mắt.” Comey là người đứng đầu cuộc điều tra nghi án Nga can thiệp bầu cử tổng thống 2016 và bị Trump lột chức vào năm 2017.
Sau sáu ngày đột ngột “bặt tiếng,” chương trình Jimmy Kimmel Live, của MC kiêm diễn viên hài và nhà biên kịch nổi tiếng, đã trở lại với khán thính giả vào tối 23/9/2025. Sự trở lại này, chỉ vỏn vẹn sau gần một tuần bị đình chỉ, không chỉ là tin vui với những người yêu tiếng cười đêm khuya của truyền hình Mỹ, mà còn là một hồi chuông cảnh tỉnh, kéo theo những bàn luận trái chiều, chạm đến cốt lõi của tự do ngôn luận, một trong những quyền thiêng liêng nhất trong thể chế dân chủ.
Texas, mùa thu 2025 – trên khuôn viên đại học giữa vùng đất vốn tự hào là “trái tim bảo thủ của nước Mỹ”, thay vì nghe tiếng lá thu rơi, người ta lại nghe tiếng giày đinh vang vọng, bước chân của bóng ma McCarthyism quay về - phiên bản thế kỷ 21 - trở lại giảng đường với tốc độ và sự kinh dị của thời đại kỹ thuật số. Ngày 9 tháng 9, trên bục giảng của trường Texas A&M University, giáo sư Melissa McCoul trong giờ văn học thiếu nhi, dùng hình một con kỳ lân tím để nói với sinh viên rằng bản sắc con người không chỉ có hai nửa nam–nữ. Một sinh viên giơ tay hỏi: “Điều này có hợp pháp không?” và viện dẫn sắc lệnh mà Tổng thống Donald Trump ký hồi tháng Giêng, tuyên bố chỉ có hai giới tính sinh học. Bà McCoul đáp bằng lý lẽ, không viện dẫn chính trị. Nhưng một chiếc điện thoại trong lớp đã ngầm quay lại hình ảnh. Và chỉ ít lâu sau, cả nước đều xem đoạn clip ấy – không phải để học, mà để phán xét.
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và chuyển đổi thể chế, phương Tây và Việt Nam đang phải đối diện trước những thách thức nghiêm trọng về cải cách chính sách để cho phù hợp với nhu cầu của thời đại mới, nhất là vai trò của pháp luật. Pháp luật là nền tảng thiết yếu cho sự vận hành ổn định và công bằng của xã hội. Là hệ thống quy phạm điều chỉnh hành vi con người, pháp luật không chỉ bảo vệ quyền lợi cá nhân và tập thể mà còn thúc đẩy sự phát triển bền vững. Trong xã hội hiện đại, vai trò của pháp luật được thể hiện rõ nét qua các lĩnh vực như bảo vệ an ninh quốc phòng, duy trì trật tự xã hội, bảo đảm quyền tự do cá nhân, phát triển phúc lợi xã hội, và thúc đẩy tinh thần hợp tác cũng như hội nhập.
Ngày 30 tháng 9 năm 2025, tại căn cứ Thủy Quân Lục Chiến ở Quantico, Virginia, Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth bước lên sân khấu trước hàng trăm tướng và đô đốc được triệu tập từ khắp nơi trên thế giới. Ông tuyên bố sẽ “cải tổ văn hóa quân đội” bằng mười chỉ thị mới, nhằm quét sạch cái mà ông gọi là “rác rưởi thức tỉnh” và khôi phục “tinh thần chiến binh”. Cụm từ ấy – nửa ca tụng bạo lực, nửa tán dương cơ bắp – nay đã trở thành thương hiệu chính trị của Hegseth. Trong cuốn Cuộc Chiến Chống Lại Những Chiến Binh (2024), ông cho rằng việc phụ nữ được đưa vào các vai trò chiến đấu đã “làm cạn kiệt” tinh thần này, khiến quân đội Hoa Kỳ “ít sát thương hơn.” Nghe qua, người ta tưởng quân đội chỉ tồn tại để đong máu đếm xác.
Ông bà xưa đã nói, nắm thì “nắm kẻ có tóc ai nắm kẻ trọc đầu.” Cách nói dân gian này rất cụ thể và dễ hình dung, người có tóc thì dễ bị nắm, bị túm, còn người trọc đầu thì không thể nắm được. Mang câu nói này vào chính trường Mỹ hiện tại, quả là khôi hài, nhưng không kém màu bi kịch. Nó phản ánh một sự thật trần trụi và không thể tránh khỏi: Quyền lực, chính sách, sắc lệnh hành pháp, các cuộc chiến pháp lý và ‘tuổi thọ’ chính trị của người đứng đầu nhánh hành pháp đang phụ thuộc vào sự phục tùng của các nhà lãnh đạo và những tài phiệt. Họ là ai? Họ là một mạng lưới của các quan chức, nhà lập pháp, giám đốc điều hành truyền thông, nhà tài trợ…, những người đã chọn chọ họ một thế đứng, xuôi theo những gì tổng thống muốn.
Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đang đánh một đòn nguy hiểm: huy động các văn phòng công tố đi điều tra mạng lưới từ thiện Open Society Foundations của gia đình Soros, một quỹ từ thiện quốc tế, nổi tiếng với việc tài trợ cho các dự án dân chủ, giáo dục và nhân quyền trên khắp thế giới. Danh sách cáo buộc nghe cứ như “vật lạ”: từ đốt phá đến tài trợ khủng bố. Open Society Foundations lập tức phản đối, khẳng định mình hoạt động hợp pháp, và nhắc lại điều mà bất cứ người tỉnh táo nào cũng hiểu: khi chính quyền có thể tùy tiện lấy một nhóm dân sự làm vật tế, thì quyền của mọi nhóm khác cũng chẳng còn gì bảo đảm.
Trong nhiều thập niên qua, giải pháp hai nhà nước luôn được xem là phương án khả thi nhằm mang lại hòa bình cho khu vực Trung Đông. Tuy nhiên, tiến trình này vẫn chưa đạt được kết quả cụ thể. Gần đây, cuộc tranh luận về việc công nhận nhà nước Palestine đang có những chuyển biến mới khi Pháp và Ả Rập Xê Út tổ chức một hội nghị quốc tế tại New York, ngay trước thềm Đại hội thường niên của Liên Hiệp Quốc.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.