Hôm nay,  

Nếu Có Tiền...

12/06/200800:00:00(Xem: 9700)
Một buổi sáng, bỗng nhận được một thông điệp qua thư điện tử, mở ra, thấy nhiều điều đơn giản nhưng rất chí lý làm bừng tỉnh một giấc mơ vàng. Thông điệp thuộc loại dây chuyền, yêu cầu người nhận hãy chuyển đi ít nhất hai chục nơi để có thể được may mắn ngay lập tức. Nếu không, sự xui xẻo sẽ đến với người nhận.

Bỏ qua những yếu tố may rủi có tính huyền hoặc này, thông điệp đã đem lại những suy nghĩ rất bổ ích cho cuộc sống hiện tại.

Thông điệp bắt đầu bằng hai chữ "Có Tiền": "Có tiền, ta có thể mua được một ngôi nhà, nhưng không mua được tổ ấm. Có tiền, ta có thể mua được chiếc đồng hồ, nhưng không mua được thời gian. Có tiền, ta có thể mua được chiếc gường, nhưng không mua được giấc ngủ. Có tiền, ta có thể mua được cuốn sách, nhưng không mua được kiến thức. Có tiền, ta có thể đi khám bác sĩ, nhưng không mua được sức khỏe tốt. Có tiền, ta có thể mua được địa vị, nhưng không mua được sự nể trọng. Có tiền, ta có thể mua được máu, nhưng không mua được cuộc sống. Có tiền, ta có thể mua được thể xác,  nhưng không mua được tình yêu."

Đúng lắm! Rất nhiều lần, ta cảm thấy thèm thuồng khi nhìn thấy những ngôi nhà đẹp như mơ, lãng mạn như trong chuyện cổ tích. Ta chợt cảm thấy thất vọng, và tự nhủ: "Thôi, chắc chờ kiếp sau vậy! Kiếp sau nhớ kiếm chỗ đầu thai nào giầu thật giầu, sang thật sang, để có một ngôi nhà đẹp như vậy, để có một chiếc giường êm ái như vậy, có những cuốn sách lộng lẫy dát vàng như thế, có chiếc đồng hồ oai vệ như thế, và nhất là có cái địa vị, cái tên mà người ta ghi lại trong những cuốn sách dành riêng cho giới thượng lưu quốc tế..."

Từ đó, ta buồn. Ta đâm chán đời, giận ghét, ghen tị bùng lên. Tại sao ta cũng có hai tay, hai chân  như thiên hạ, mặt mũi ta cũng đầy đủ như ai, mà sao thiên hạ sang trọng quá, giầu quá" Tưởng tượng ra cách xài tiền của thiên hạ! Kìa! Trong cuốn sách về kiến trúc, có nguyên chục trang in hình về ngôi nhà của người ấy, ngôi nhà độc lập, đứng một mình giữa trùng trùng điệp điệp núi cao, cây cối xanh tươi, lả lướt. Người vẽ kiểu căn nhà đó đã tả lại từng góc cạnh, từng loại vật liệu, và thời gian, và tính cách của từng căn phòng..  đọc như mê đi. Ánh sáng, mầu sắc, kiểu cọ được phân phối hài hòa, độc đáo, cả thế kỷ không có căn nhà thứ hai.

Nhưng, "có tiền, ta có thể mua được một ngôi nhà, nhưng không mua được tổ ấm!" Ngôi nhà khác với Tổ Ấm! À, ra thế! Mà con người thì cần tổ ấm, chứ không cần ngôi nhà. Nếu có nhà đẹp, mà không phải là Tổ Ấm, thì cũng như không. Có khi còn khổ hơn nữa. Những người làm chủ ngôi nhà đẹp như mơ đó, liệu có hạnh phúc không" Liệu có vui vẻ suốt ngày không" Vợ chồng có tình yêu không" Tư tưởng của họ có hòa hợp không" Khi vắng nhau, có nhớ nhau không" Hay là chồng chỉ kiếm cớ vắng nhà để đi tìm người đẹp khác" Một người không đủ, phải hai, ba người" Cô này giọng chua quá, lúc nào cũng léo nhéo. Cô kia chỉ tham tiền, sẵn sàng bán sắc đẹp cho bất cứ ai trả giá cao. Người đẹp kia, người to bao nhiêu thì óc nhỏ bấy nhiêu, suốt ngày õng ẹo, lượn qua lượn lại. Còn người đàn bà làm chủ ngôi nhà này, có tình yêu không" Con cái có ngoan ngoãn, yêu mẹ thương cha, hay mỗi đứa mỗi tổ" Con trai chỉ lái xe đi tìm ruợu, hết con bồ này đến con đào kia, con nào trông cũng giống ngựa.  Đứa con gái vừa phá thai hai tháng trước, lại sắp sửa vào bệnh viện cai ma túy. Thằng út mới 19 tuổi, khỏe mạnh, đẹp trai, chợt lăn đùng ra chết vì cúm tim. Còn bản thân, đôi khi chán chường vì những cuộc tình nhầy nhụa, sớm nở tối tàn, lại vừa nghe bác sĩ cho biết bị buớu tử cung, có thể ung thư...

Vậy đó, có tiền nhiều chưa chắc mua được hạnh phúc. "Có tiền, mua được thể xác nhưng không mua được tình yêu!"Thử coi Donald Trump. Người tỉ phú ăn chơi, tuổi cũng chưa già, chung quanh đầy gái đẹp, mà da mặt nhăn nheo như ông lão. Trang điểm tối đa rồi, mà nhìn lâu phát nhợn. Ông ta có người bạn thân nào để tâm sự không" Hay chỉ toàn người nịnh và những kẻ chờ ông ta xẩy chân, là đá cho ngã luôn" "Có tiền, ta có thể mua được đồng hồ, nhưng không mua được thời gian."

Thử nghe Bill Gates nói chuyện. Toàn những con số rối rắm, nhức đầu, những hệ thống chằng chịt, giờ giấc định sẵn từ cả tháng trước, những "stock" và "bond", "software" và "programs".  Dĩ nhiên, Bill Gates có thể có những giấc mơ dễ chịu hơn Donald Trump vì sẵn sàng chia xẻ tiền bạc cho những người nghèo, cho những ai bất hạnh, và cho lớp thanh niên có ý chí tiến thủ. Có một điều chắc chắn là cả hai đều khó ngủ vì những con số, những dự định, kế hoạch lớn nhỏ cứ ồn ào trong đầu, không lúc nào yên.

Thử nhìn vào những nhân vật lãnh đạo đất nước, những chính trị gia nổi tiếng, mà tên tuổi lừng lẫy thế giới. Như Hillary, như  Obama, như McCain. Hình ảnh họ đâu đâu cũng thấy. Mỗi lời nói là mỗi thông điệp để cho toàn dân thiên hạ suy gẫm. Nhưng, nếu có thể nhìn vào giấc ngủ của họ, nhập vào trong giấc mơ của họ, sẽ thấy cả một cuộc chiến tranh khốc liệt. Mệnh lệnh, nghị quyết, dự định, cân nhắc từng chữ từng lời,  giận dữ, lo âu, buồn phiền, chán nản, kế hoạch và kế hoạch...tràn ngập trong đầu. Tình bạn chỉ là những lời giả trá, hoặc quỵ lụy, hoặc trách móc. Tình yêu" Có lẽ chỉ còn tình nghĩa. Còn tình yêu vợ chồng đã chắp cánh bay đi, nhường chỗ cho say mê chính trị.

Trong khi đó, nhìn ra công viên kia, hai ông bà cụ ngồi trên ghế đá, tay trong tay, yên lặng, nhìn đám con cháu vui chơi, mà mỉm cười, những nụ cười chan hòa hạnh phúc.

Xa hơn, cũng hai bóng người chập chờn bên nhau, tay trong tay, tản bộ giữa rừng cây, lúc thì nhìn lên những đỉnh cây cao vút, lúc lại nhìn thật gần trong mắt nhau, tưởng như chỉ có một trái tim đang hòa cùng một nhịp. Tâm hồn họ đang lâng lâng, thưởng thức vẻ đẹp thiên nhiên, lắng nghe tiếng chim tung cánh, tiếng lá rơi, tiếng bước chân xào xạc. Một con sóc nhỏ chạy vụt qua cũng tạo được một nụ cười. Hồn nhiên, thơ trẻ. Lúc ngồi trên ghế đá công viên, từng chuỗi kỷ niệm hiện về. Những mùi thơm của trái cây, của thức ăn cũng nhẹ nhàng trở lại. Một giây phút xa xưa, nằm bên mẹ, ngửi mùi sữa ngọt, ngửi tấm áo mẹ, mà trí tưởng bay tung.

Ngày đầu tiên tới trường, như Thanh Tịnh tả, "buổi mai hôm ấy..." Rồi dào dạt những giấc mơ, những lần say mê bất chợt, một tiếng gọi, một giọng nói thân quen, một cuốn phim hay, một hình ảnh thân mến...

Có những rung động thầm kín mà không ai biết. Có những tình cảm mà không ai hay. Có những giây phút tuyệt diệu mà chỉ có mình mới cảm nghiệp được. Hồn như bung ra, tươi nở. Tim như rộn ràng, trẻ trung.

Như thế, nhà cao cửa rộng mà chi" Vàng bạc óng ánh mà chi" Ngày mai, ngày mốt, bất chợt một cơn đau ùa đến, tay chân bỗng thừa thãi, muốn nắm lại cũng không được, muốn gọi tên em cũng không có âm thanh. Thèm di động đôi chân, thèm tự tay rót ly nước, thèm nghe tiếng nói thân quen, thèm làm một người bình thường, không có nhà cũng được, miễn sao lại sống, lại thở bình thường.

Mới tuần trước, soi gương, thấy mình đẹp quá, sang trọng quá, hào hoa quá. Giờ này, như ông lão, bà lão tám mươi, mệt mỏi, chán chường và trên hết, lo sợ ông Thần chi có lưỡi hái dài dài, nhọn sắc, đang đi tìm địa chỉ nhà mình. Hối hận đã không sống một đời đáng sống thì đã muộn rồi.

Muốn chia xẻ niềm vui với người bên cạnh, với bạn bè xưa cũ, với người yêu thì cũng không còn hơi sức nữa rồi! Cô đơn kinh khủng! Sợ hãi kinh khủng! Nghĩ đến cái hòm, đến hai thước đất, hay một cái hộp tro tàn... Ôi! Đời ta rồi qua đi, những giọt lệ rồi cũng khô, xe cộ vẫn chạy đầy đường, đầy phố. Người ta vẫn yêu nhau, tán nhau, bỏ nhau, cái tên ta rồi chỉ là một thoáng nào nhắc nhở trong vài người thân, và thời gian sẽ xóa sạch. Như trong phim ảnh. Những tấm bia ngả nghiêng, chờ cát bụi làm mòn...

Vậy, nếu có tiền, ta làm chi nhỉ" Sao không chia cho người bất hạnh quanh ta để đổi lấy những nụ cười, những bắt tay, những ôm vai ân cần, ấm áp. Để ngày ấy đến, ta nhắm mắt mà vẫn vui...Vì nếu biết xử dụng tiền, thì ta sẽ có Tình Yêu, và nếu có Tình Yêu, sẽ có tất cả, trừ sự Cô đơn.

Chu Tất Tiến. 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hôm Thứ Sáu 26/9, Tổng Biên Tập JEFFREY GOLDBERG của tạp chí The Atlantic gửi ra tuyên bố phản đối lệnh của Ngũ Giác Đài về việc áp đặt, kiểm duyệt báo chí. Tuyên bố ghi rõ: “Về cơ bản, The Atlantic phản đối những hạn chế mà Ngũ Giác Đài đang cố gắng áp đặt đối với các nhà báo đưa tin về vấn đề quốc phòng và an ninh quốc gia. Những yêu cầu này vi phạm quyền Tu Chính Án Thứ Nhất của chúng ta, và quyền của người Mỹ muốn biết hình thức khai triển nguồn lực và nhân sự vốn do tiền thuế của người dân tài trợ. Những quy định này cũng phá vỡ các thông lệ lâu đời - dưới thời tổng thống của cả hai đảng, trong suốt thời kỳ chiến tranh và khủng hoảng quốc gia - vốn cho phép các phóng viên Ngũ Giác Đài thực hiện công việc của mình mà không bị can thiệp chính trị.” The Atlantic đăng tuyên bố này trên trang mạng xã hội chính thức của tạp chí.
Chuyện phải, trái ở đây không hẳn là chuyện đúng, sai mà đúng ra là chuyện bên phải (khuynh hữu hay thiên hữu) và bên trái (khuynh tả hay thiên tả) trong chính trị Mỹ. Tất nhiên, trên đời này mọi chuyện đều có hai mặt của nó. Trong chính trị cũng thế, đã có cánh phải thì ắt có cánh trái, vì đó không những là bản chất tương đối của mọi sự mọi vật mà còn là hiện tượng phải có trong một nền dân chủ. Tuy nhiên, nền chính trị Mỹ trong những năm gần đây đã bị phân cực và phân hóa trầm trọng. Thể chế dân chủ kiểu mẫu của Mỹ xưa nay đương nhiên chấp nhận sự khác biệt vì đó là một trong những yếu tính ắt có của một nền dân chủ thật sự. Nhưng đẩy sự khác biệt của mình đến mức cực đoan và biến sự khác biệt của người khác thành kẻ thù bất dung thì là hiện tượng biến dạng nguy hiểm báo hiệu sự sụp đổ của nền dân chủ. Nước Mỹ trong những năm gần đây đã chứng kiến nhiều hiện tượng cực đoan như thế.
Với sự tham gia của khoảng 100.000 binh sĩ, cuộc diễn tập quân sự Nga-Belarus mang tên “Zapad 2025” đang được khối NATO theo dõi chặt chẽ và các quốc gia phía đông của liên minh cực kỳ lo ngại, đặc biệt nhất là sau khi các máy bay không người lái của Nga xuất hiện trên bầu trời Ba Lan. Cuộc tập trận này vẫn diễn ra theo chu kỳ bốn năm một lần, nhưng lần này, chính giới và công luận xem đây là phép thử đối với khả năng phản ứng của NATO trong bối cảnh địa chính trị mới. Để đối phó, NATO và Ukraine đang tăng cường các biện pháp an ninh, khi nguy cơ chiến tranh được đánh giá là ngày càng leo thang. Kinh nghiệm từ năm 2022 cho thấy Nga đã tiến hành các cuộc tập trận trước khi mở cuộc tấn công vào Ukraine. Câu hỏi đặt ra là liệu lịch sử có lặp lại không và tình hình hiện nay nghiêm trọng đến mức nào?
Khi chính phủ liên bang đe dọa cắt hàng tỷ đô la tài trợ nghiên cứu cho Harvard, đó không chỉ là một quyết định ngân sách. Đó là một phép thử cho chính nền tảng dân chủ: liệu chính quyền có thể dùng sức mạnh tài chính để định đoạt tư tưởng hay không. Tòa án liên bang vừa trả lời dứt khoát: không.
Ở với cộng sản, tuy còn trẻ con, chúng tôi đã hiểu thấu bài học: không nói theo là có tội, mà nói khác đi lại càng là trọng tội. Bước sang Mỹ, cứ tưởng rằng mọi chuyện sẽ khác vì đây là đất tự nhận là xứ sở tự do, nơi hiến pháp bảo đảm quyền được nói. Nhưng tuần qua, sau mấy chục năm ở Mỹ, tôi bỗng bắt gặp chính mình ngập ngừng muốn nói điều thật: tôi không thích Charlie Kirk, và tôi không muốn “celebrate his life” (tôn vinh cuộc đời ông).
Không rõ ABC có lường trước được phản ứng của cộng đồng, khán giả đối với hành động cúi đầu trước áp lực và quyền lợi, dẫn đến dừng ngay lập tức Jimmy Kimmel Live! hay không, nhưng thực tế đã cho thấy một làn sóng tức giận đã bùng nổ. Viên đạn dường như quay ngược lại, xé gió, đâm thẳng vào ba ký tự khổng lồ của đế chế truyền thông. Các cuộc tẩy chay Hulu và Disney+ bắt đầu. Trang mạng Disney+ bị sụp đổ vì lượng khán giả đăng nhập để “cancel subcription” trong đêm họ ra lệnh tắt đèn sân khấu; Disney mất gần $4 tỷ trên thị trường. Hàng loạt cuộc biểu tình phản đối trước trụ sở của ABC và Disney. Về phía các nhà báo, nghệ sĩ giải trí, các nhà lãnh đạo chính trị – từ Stephen Colbert đến David Letterman đến cựu Tổng thống Barack Obama – cùng lên án việc làm của ABC, coi đó là sự đầu hàng nguy hiểm trước áp lực chính trị và là phép thử đối với quyền tự do ngôn luận.
Nhìn vào những gì đang diễn ra tại nước Mỹ hiện nay, người ta không thể không liên tưởng đến cuộc cách mạng văn hóa tại Trung Quốc như vậy. Cũng là cuộc tấn công vào những gì bị cho là khuynh tả, là sự tập trung quyền lực vào một cá nhân qua phong trào cuồng lãnh tụ với những vệ binh trung thành chưa từng thấy tại Hoa Kỳ.
Người ta thường có nhiều cách định nghĩa về hy vọng. Hy vọng là một cảm xúc lạc quan, một niềm tin tươi sáng rằng mọi thứ chắc chắn sẽ được cải thiện. Hy vọng có thể đến từ một tiếng nói cá nhân xa lạ nào đó trong triệu triệu người trên thế giới này. Hy vọng có thể đến từ một bản tuyên bố chung của hai phong trào đối lập. Hy vọng là phải nhận ra rằng cái ác và sự bất công có thể chiếm ưu thế ngay cả khi chúng ta đang đối đầu với nó. Hy vọng là khi nhìn thấy rõ một bên sáng và một bên tối, thấu hiểu rằng vòng cung của vũ trụ đạo đức có thể không uốn cong về phía công lý – nhưng chúng ta không tuyệt vọng. Hy vọng, là khi một đêm vinh danh nghệ thuật trở thành nơi hàng trăm người giơ cao ngọn đuốc tôn vinh sự kiên cường, tiếng nói dũng cảm, như một lời nhắc nhở với thế giới rằng nghệ thuật và nhân văn là không thể tách rời.
Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.
Bạn, tôi, chúng ta, không ai an toàn trước bạo lực súng đạn ở Mỹ. Chắc người Mỹ chưa kịp quên hình ảnh người mẹ tất tả chạy trên đôi chân trần, tìm con trong vụ xả súng mới nhất ở Annunciation Catholic School in Minneapolis tháng vừa qua. Những đứa trẻ xứng đáng có đời sống an toàn để đến trường mỗi ngày và trở về an toàn trong vòng tay cha mẹ. “Thay vì kích động thêm bạo lực, các nhà lãnh đạo chính trị nên tận dụng thời điểm này để đoàn kết chúng ta hướng tới những thay đổi hợp lý về súng đạn mà đa số người Mỹ ủng hộ,” Giáo sư Robert Reich đã nói như thế.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.