Hôm nay,  

Mùa Thu Tóc Ngắn

01/03/201300:00:00(Xem: 6754)
“Em ở đâu hỡi mùa thu tóc ngắn.”

Câu thơ tình của thi sĩ Nguyên Sa mà ai cũng biết, lãng mạn ở nghĩa đen nhưng dưới con mắt tôi, nó lại trần tục ở nghĩa bóng! Nói thế vì tôi đang ở ngưỡng cửa “thất thập cổ lai hy”, chiều chiều ngồi nhìn hoàng hôn mà nghĩ đến thân phận nên có đầy đủ lý lẽ để giải thích.

Này nhé... Mùa thu tóc ngắn trong “Áo Lụa Hà Đông” là chân dung người yêu bé nhỏ có mái tóc ngắn nguyên thủy, một cô bé ngây thơ xuân thì tuổi vừa biết thổn thức khi chiếc lá vàng tình cờ rơi trên núm ngực! Ngược lại, trong bài viết có cùng tựa đề này là hình ảnh người đàn bà sau thời điểm mãn kinh, là cuộc đời đang đi vào mùa thu và tự ý quyết định... cắt tóc ngắn.

Hai mùa thu có hai vẻ đẹp đối nghịch là măng non và đậm đà chín ngọt tượng trưng cho hai đoạn đời: yêu cuồng lúc xuân xanh và sống vội thời vàng son tròn trĩnh của người phụ nữ. Chúng cũng mang hai nghĩa khác nhau: nghĩa đen mầu xanh, nghĩa bóng mầu vàng mặc dù cùng là mùa thu cả.

Nghĩa đen liên tưởng đến nét mặt hồn thu man mác nhạc tình Chopin của cô bé tóc đời chưa đủ dài... Nghĩa bóng dính liền với người phụ nữ từng trải, bờ vú nặng vì dĩ vãng qua nhiều lần những bàn tay ân ái! Có thể bây giờ đã được nâng đầy bằng silicone và nhất là đúng vào thời kỳ “menopause” nên muốn đổi kiểu tóc... Cắt ngắn!

Mùa thu “xanh” thứ nhất có hương da thịt thơm mùi trinh trắng, thân chưa lấm bụi trần nên rụt rè tinh khiết... Tả chân đến đây dù muốn hay không tôi cũng phải dừng lại vì chẳng còn gì để viết thêm! Nàng sửa soạn bước vào đời, mọi khổ đau và hạnh phúc chỉ vừa mới bắt đầu...

Từng chiếc lá thu la đà rời cành nằm yên dưới gốc cội: Cảnh mùa thu “vàng” thứ hai này chính là chân dung người đàn bà từ lâu đã qua tuổi 20, chung quanh tấm thân còn thoang thoảng mùi sữa mẹ lẫn với mùi thơm lúa chín theo gió thổi về từ cánh đồng xa. Ký ức của mùa thu “vàng” là một quãng đời dài nên nói mãi dĩ nhiên cũng không hết chuyện...

Nhận thấy dấu vết sự từng trải ẩn hiện trên từng nếp nhăn nhưng ánh mắt kia dường như vẫn chưa dứt tình yêu sôi nổi. Tuy khuôn mặt đã mất nét hồn nhiên mà xuân cũ bao lần đi qua nhưng nhiều nhà tâm lý vẫn quả quyết rằng mùa thu “vàng” cực kỳ quyến rũ dựa trên hai sắc thái tinh tế của người đàn bà đứng tuổi: Tình yêu bề ngoài luôn luôn quang đãng như mưa tạnh che lấy bề trong có tâm thân an lạc, biết thỏa mãn đợi chờ nên dễ chia sẻ sự thăng hoa tuyệt đỉnh lúc yêu đương.

Phong cách an nhàn bên trong tâm hồn người đàn bà khác hẳn với những cô gái xuân thì! Cái đẹp thanh tịnh của mặt hồ thu không gợn sóng, êm đềm trong sáng để có thể nhìn rõ những viên sỏi nằm bên nhau dưới đáy hồ. Nghĩa đen là thế, còn nghĩa bóng muốn ám chỉ lúc giao tình người phụ nữ ấy cảm nhận từng xúc động với đam mê tuyệt đỉnh dâng trào tự đáy lòng.

Một chuyên gia tâm lý nói với tôi khi người đàn bà cắt tóc, thay đổi kiểu thì đó là một hiện tượng đổi đời tựa như hồn thu thích hợp với cảnh thu khi cơn mưa đầu mùa bắt đầu đổ xuống những con đường thành phố. Cuộc đời phụ nữ chẳng khác hình ảnh bốn mùa là mấy! Thời con gái mơ xuân về để yêu đương, nắng hè râm ran mơ chuyện vợ chồng, thu sang chìm vào cảnh vật tĩnh lặng và khi đông đến là lúc đã cảm thấy già, sửa soạn đi về nơi giá lạnh!

Người nghệ sĩ lưu luyến nhìn thu đi, đến khi thu về họ vui mừng quyến luyến chẳng khác gì đứng trước “mùa thu tóc ngắn” bằng xương bằng thịt của mình. Họ yêu đương đến tận cùng cảm xúc, miên man xác thịt như cây mùa thu rụng vàng cội đến chiếc lá cuối cùng! Người đàn bà bước vào mùa thu cuộc đời có mái tóc ngắn nên gọi là “mùa thu tóc ngắn” giống mùa gặt vào độ đầu thu nên đến khi lõa thể tỏa mùi lúa chín, mùi hoa trái lẫn cả hương hoa dại ngạt ngào...

Vài người bạn già trần tục như tôi chán ngán với cảnh thu buồn, không sao nhìn ra nét đẹp khi thu về để mà vui nên họ đi tìm mùa xuân mơn mởn trên quê hương và cố tình đứt gánh với “mùa thu tóc ngắn” đã già trên đất Mỹ nhưng thiết nghĩ chẳng có mùa nào đẹp mãi nếu không có sự vun sới chăm sóc theo chu kỳ. Đọc những dòng tản mạn về “mùa thu vàng” của tôi ở trên, đẹp cũng tùy người đối diện nên ước mong sao ai cũng để ý và nhìn ra nét hiếm quý của mùa thu trong bộ áo nâu sòng. Đó cũng là mùa trái chín trên cây, mùa của “blueberries and thyme” nên quả quyết không thiếu những hương thơm vừa thân quen vừa lạ.

Trời mùa thu có những ngày ảm đạm, thiếu cả nắng mặt trời, có khi mưa ướt lê thê nên thiết nghĩ vợ chồng già cần chỉnh đốn bề ngoài và sửa soạn tâm hồn bên trong khi bước vào mùa thu cuộc đời để hòa đồng trong yêu thương và bắt nhịp cầu thông cảm. Tay trong tay đi bộ trên những con đường lá rụng để nghe lòng thấm vào tình thu. “Tóc ngắn” cũng xin đừng mặc cảm vì thân mình đã đổi thay! Hãy để người tình già tìm ra những khác lạ bởi vì tình yêu với khám phá là một thú vui luôn hỗ trợ nhau. Như thế, các ông chồng hảo ngọt sẽ không bay về quê hương đi tìm mùa thu “xanh” thứ nhất theo nghĩa đen, còn hiểu là “mùa thu tóc ngắn” của thi sĩ Nguyên Sa mà nhiều phần sẽ là cảnh sướng chỉ một chiều và có khi chỉ một lần nhưng đã... mù con mắt. Tình yêu nhẹ dạ ở tuổi già tứ bề sẽ gánh mọi ưu phiền sau vở tưồng chéo cẳng ngỗng... Ờ! Không phải thế! Phim chéo (x) cẳng “người” thì mới đúng chứ...

“Người đi qua đời tôi” vừa cắt tóc! Bây giờ nàng đúng là “mùa thu tóc ngắn” trong bài viết. Những sợi tóc buông trước vầng trán rộng mà tôi hằng ưa thích và khen tặng không còn nữa... Như chuyên gia tâm lý đã nói ở trên: “hồn thu phải thích hợp với cảnh thu khi cơn mưa đầu mùa đổ xuống những con đường phố nhỏ”. Tôi luôn luôn hiểu rằng hạnh phúc được cấu tạo từ con số trên số 1 nên cố đừng để ai thiệt thòi!

Tiết thu êm dịu nên cảnh thu hữu tình, không gian thiền lặng này giúp nội tâm thanh tịnh lúc bất ngờ nghe tiếng nai vàng ngơ ngác đạp nhẹ trên lá khô... “Em ở đâu hỡi mùa thu tóc ngắn” hình như tôi đã có câu trả lời cho thi sĩ!

Cao Đắc Vinh (2/2013)

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Hôm Thứ Sáu 26/9, Tổng Biên Tập JEFFREY GOLDBERG của tạp chí The Atlantic gửi ra tuyên bố phản đối lệnh của Ngũ Giác Đài về việc áp đặt, kiểm duyệt báo chí. Tuyên bố ghi rõ: “Về cơ bản, The Atlantic phản đối những hạn chế mà Ngũ Giác Đài đang cố gắng áp đặt đối với các nhà báo đưa tin về vấn đề quốc phòng và an ninh quốc gia. Những yêu cầu này vi phạm quyền Tu Chính Án Thứ Nhất của chúng ta, và quyền của người Mỹ muốn biết hình thức khai triển nguồn lực và nhân sự vốn do tiền thuế của người dân tài trợ. Những quy định này cũng phá vỡ các thông lệ lâu đời - dưới thời tổng thống của cả hai đảng, trong suốt thời kỳ chiến tranh và khủng hoảng quốc gia - vốn cho phép các phóng viên Ngũ Giác Đài thực hiện công việc của mình mà không bị can thiệp chính trị.” The Atlantic đăng tuyên bố này trên trang mạng xã hội chính thức của tạp chí.
Chuyện phải, trái ở đây không hẳn là chuyện đúng, sai mà đúng ra là chuyện bên phải (khuynh hữu hay thiên hữu) và bên trái (khuynh tả hay thiên tả) trong chính trị Mỹ. Tất nhiên, trên đời này mọi chuyện đều có hai mặt của nó. Trong chính trị cũng thế, đã có cánh phải thì ắt có cánh trái, vì đó không những là bản chất tương đối của mọi sự mọi vật mà còn là hiện tượng phải có trong một nền dân chủ. Tuy nhiên, nền chính trị Mỹ trong những năm gần đây đã bị phân cực và phân hóa trầm trọng. Thể chế dân chủ kiểu mẫu của Mỹ xưa nay đương nhiên chấp nhận sự khác biệt vì đó là một trong những yếu tính ắt có của một nền dân chủ thật sự. Nhưng đẩy sự khác biệt của mình đến mức cực đoan và biến sự khác biệt của người khác thành kẻ thù bất dung thì là hiện tượng biến dạng nguy hiểm báo hiệu sự sụp đổ của nền dân chủ. Nước Mỹ trong những năm gần đây đã chứng kiến nhiều hiện tượng cực đoan như thế.
Với sự tham gia của khoảng 100.000 binh sĩ, cuộc diễn tập quân sự Nga-Belarus mang tên “Zapad 2025” đang được khối NATO theo dõi chặt chẽ và các quốc gia phía đông của liên minh cực kỳ lo ngại, đặc biệt nhất là sau khi các máy bay không người lái của Nga xuất hiện trên bầu trời Ba Lan. Cuộc tập trận này vẫn diễn ra theo chu kỳ bốn năm một lần, nhưng lần này, chính giới và công luận xem đây là phép thử đối với khả năng phản ứng của NATO trong bối cảnh địa chính trị mới. Để đối phó, NATO và Ukraine đang tăng cường các biện pháp an ninh, khi nguy cơ chiến tranh được đánh giá là ngày càng leo thang. Kinh nghiệm từ năm 2022 cho thấy Nga đã tiến hành các cuộc tập trận trước khi mở cuộc tấn công vào Ukraine. Câu hỏi đặt ra là liệu lịch sử có lặp lại không và tình hình hiện nay nghiêm trọng đến mức nào?
Khi chính phủ liên bang đe dọa cắt hàng tỷ đô la tài trợ nghiên cứu cho Harvard, đó không chỉ là một quyết định ngân sách. Đó là một phép thử cho chính nền tảng dân chủ: liệu chính quyền có thể dùng sức mạnh tài chính để định đoạt tư tưởng hay không. Tòa án liên bang vừa trả lời dứt khoát: không.
Ở với cộng sản, tuy còn trẻ con, chúng tôi đã hiểu thấu bài học: không nói theo là có tội, mà nói khác đi lại càng là trọng tội. Bước sang Mỹ, cứ tưởng rằng mọi chuyện sẽ khác vì đây là đất tự nhận là xứ sở tự do, nơi hiến pháp bảo đảm quyền được nói. Nhưng tuần qua, sau mấy chục năm ở Mỹ, tôi bỗng bắt gặp chính mình ngập ngừng muốn nói điều thật: tôi không thích Charlie Kirk, và tôi không muốn “celebrate his life” (tôn vinh cuộc đời ông).
Không rõ ABC có lường trước được phản ứng của cộng đồng, khán giả đối với hành động cúi đầu trước áp lực và quyền lợi, dẫn đến dừng ngay lập tức Jimmy Kimmel Live! hay không, nhưng thực tế đã cho thấy một làn sóng tức giận đã bùng nổ. Viên đạn dường như quay ngược lại, xé gió, đâm thẳng vào ba ký tự khổng lồ của đế chế truyền thông. Các cuộc tẩy chay Hulu và Disney+ bắt đầu. Trang mạng Disney+ bị sụp đổ vì lượng khán giả đăng nhập để “cancel subcription” trong đêm họ ra lệnh tắt đèn sân khấu; Disney mất gần $4 tỷ trên thị trường. Hàng loạt cuộc biểu tình phản đối trước trụ sở của ABC và Disney. Về phía các nhà báo, nghệ sĩ giải trí, các nhà lãnh đạo chính trị – từ Stephen Colbert đến David Letterman đến cựu Tổng thống Barack Obama – cùng lên án việc làm của ABC, coi đó là sự đầu hàng nguy hiểm trước áp lực chính trị và là phép thử đối với quyền tự do ngôn luận.
Nhìn vào những gì đang diễn ra tại nước Mỹ hiện nay, người ta không thể không liên tưởng đến cuộc cách mạng văn hóa tại Trung Quốc như vậy. Cũng là cuộc tấn công vào những gì bị cho là khuynh tả, là sự tập trung quyền lực vào một cá nhân qua phong trào cuồng lãnh tụ với những vệ binh trung thành chưa từng thấy tại Hoa Kỳ.
Người ta thường có nhiều cách định nghĩa về hy vọng. Hy vọng là một cảm xúc lạc quan, một niềm tin tươi sáng rằng mọi thứ chắc chắn sẽ được cải thiện. Hy vọng có thể đến từ một tiếng nói cá nhân xa lạ nào đó trong triệu triệu người trên thế giới này. Hy vọng có thể đến từ một bản tuyên bố chung của hai phong trào đối lập. Hy vọng là phải nhận ra rằng cái ác và sự bất công có thể chiếm ưu thế ngay cả khi chúng ta đang đối đầu với nó. Hy vọng là khi nhìn thấy rõ một bên sáng và một bên tối, thấu hiểu rằng vòng cung của vũ trụ đạo đức có thể không uốn cong về phía công lý – nhưng chúng ta không tuyệt vọng. Hy vọng, là khi một đêm vinh danh nghệ thuật trở thành nơi hàng trăm người giơ cao ngọn đuốc tôn vinh sự kiên cường, tiếng nói dũng cảm, như một lời nhắc nhở với thế giới rằng nghệ thuật và nhân văn là không thể tách rời.
Donald Trump từng bóng gió rằng mình xứng đáng được khắc tượng trên núi Rushmore, sánh vai cùng những bậc khai quốc công thần nước Mỹ. Bên kia Thái Bình Dương, Tập Cận Bình chẳng màng đá núi, nhưng ôm mộng lọt vào sử xanh, đặt mình ngang hàng những “đại thánh đế vương” của đảng và đất nước. Bởi thế, cuộc duyệt binh rùm beng ở Thiên An Môn vừa rồi không chỉ là phô trương cờ trống rình rang, mà là lời tuyên cáo giữa chiến địa, là tiếng trống thúc quân của một kẻ đang gấp gáp thúc ngựa đuổi theo bá mộng thiên cổ.
Bạn, tôi, chúng ta, không ai an toàn trước bạo lực súng đạn ở Mỹ. Chắc người Mỹ chưa kịp quên hình ảnh người mẹ tất tả chạy trên đôi chân trần, tìm con trong vụ xả súng mới nhất ở Annunciation Catholic School in Minneapolis tháng vừa qua. Những đứa trẻ xứng đáng có đời sống an toàn để đến trường mỗi ngày và trở về an toàn trong vòng tay cha mẹ. “Thay vì kích động thêm bạo lực, các nhà lãnh đạo chính trị nên tận dụng thời điểm này để đoàn kết chúng ta hướng tới những thay đổi hợp lý về súng đạn mà đa số người Mỹ ủng hộ,” Giáo sư Robert Reich đã nói như thế.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.