Hôm nay,  

Huyền Thoại Lam Giang

26/11/201300:00:00(Xem: 5509)
Lời mở đầu: Chiều chủ nhật 1 tháng 12-2013 hải quân VNCH sẽ hội ngộ tại Convention Center Santa Clara để ghi dấu Chuyến hải hành cuối cùng 38 năm về trước. Bài này viết riêng về HQ 402, con tàu duy nhất trên đường đi không đến.

*

Khi toàn thể hạm đội hải quân Việt Nam Cộng Hòa ra khơi ngày 30 tháng 4-1975 có môt chiến hạm rời Saigon sau cùng và không bao giờ đến bến tự do.

Hải vận hạm Lam Giang HQ 402 đã chìm trong lòng biển Thái Bình Dương sau khi làm tròn nhiệm vụ. Chỉ là con tàu tiếp vận, Lam Giang vào cuối cuộc đời đã ra đi từ hải xưởng đến biển Nam Hải cứu được 2 ngàn hành khách.

Trong cuộc đời sông biển, 2 tháng cuối cùng Lam Giang đã vớt hàng ngàn dân di tản từ miền Trung xuôi Nam. Sau cùng con tàu HQ 402 rã rời mệt mỏi phải vào sửa chữa tại Hải quân công xưởng Saigon.

Nhưng rồi Lam Giang đau ốm kiệt lực phải ra đi lần cuối cùng với 2 ngàn dân di tản tuyệt vọng. Chuyến đi huyền thoại đã được tác giả Điệp Mỹ Linh mô tả trong tác phẩm Hải Quân Việt Nam Cộng Hòa ra khơi 1975.

Ai là người anh hùng hạm trưởng của Lam Giang vào ngày sinh tử cuối cùng. Theo truyền thống của hải quân, hạm trưởng Lam Giang phải là sĩ quan cấp tá ngành chỉ huy.

Nhưng chiều 30 tháng 4 – 1975 định mệnh đã giao số phận con tàu vào tay 1 trung úy ngành cơ khí cùng với toàn sỹ quan cấp úy. Hành khách trên con tàu tả tơi rách nát đó có cả các vị tướng tá mọi quân binh chủng và quân dân chánh VNCH nhập hạm trong những giờ phút sinh tử của Saigon.

Dựa vào tài liệu của nữ tác giả Điệp Mỹ Linh tôi xin kể lại câu chuyện lạ lùng như sau:

Trưa ngày 30 tháng 4-1975 đại tướng Dương Văn Minh tuyên bố đầu hàng. Chiến xa của cộng sản đã vào dinh Độc lập. Nhiều tăng khác có mặt ngay trước hải quân công xưởng và bến Bạch Đằng.

Hải vận hạm Lam Giang vẫn còn nằm trong hải xưởng. Nhiều sĩ quan và đoàn viên đã tan hàng. Còn lại duy nhất trung úy cơ khí Cao Thế Hùng, một số thiếu úy và đoàn viên.

Ông Hùng ra lệnh sĩ quan an ninh bắn vỡ ổ khóa phòng hạm trưởng lấy tiền gọi là phát lương lần cuối cho anh em. Sau cùng tất cả giải tán. Trên HQ 402 chỉ còn lại 3 anh hạ sĩ quan xa nhà tạm thời ở lại tàu. Tương lai bất định.

Những đứa con lưu lạc của Lam Giang ngậm ngùi chia tay nhau. Nhưng lạ thay, lúc này hàng ngàn quân dân chính trong hải xưởng nháo nhác xuống tàu Lam Giang. Dù con tàu bất động nhưng trông vẫn uy nghi bề thế như sắp sửa khởi hành. Trong khi đó trung úy Hùng đã qua phía bộ tư lệnh đi về bến Bạch Đằng. Khi thấy chiến xa Việt cộng án ngữ, anh liền quay lại HQ 402. Hàng ngàn hành khách tuyệt vọng yêu cầu ông Hùng sửa chữa cho tàu ra khơi. Trong đó có cả các đoàn viên và sĩ quan HQ 402 cũng trở lại tàu.

Tuy nhiên, sau khi xem lại tình trạng 402, lại 1 lần nữa anh Hùng từ chối vì biết rằng tàu không sửa được nên lại bỏ đi. Các hành khách tuyệt vọng kéo anh trung úy cơ khí trở lại để đóng vai cứu nạn.

Địch thực sự đã đến cửa thành và 2 ngàn người nhất định ra đi quyết sống chết với con tàu bất hạnh.

Một cuộc sửa chữa hết sức lạ lùng với các tay thợ không chuyên môn và các sĩ quan cao cấp lo an ninh trật tự. Giữa cơn giao động của thủ đô Saigon, từ trưa đến 3 giờ chiều ngày 30 tháng tư, như một phép lạ, HQ 402 nổ máy ra khơi. Một hàng dài các thanh niên từ hầm máy đến đài chỉ huy để truyền lệnh miệng. Con tàu quay ngang quay dọc trên sông Saigon đâm vào câu lạc bộ nổi của hải quân rồi làm xập cả dãy nhà sàn bên Thủ Thiêm.

Trên công trường Mê Linh, lính cộng sản ngồi chiến xa tưởng là tàu trở về nên giơ tay vẫy.

Sau 1 giờ đồng hồ đầu tiên loay hoay giữa sông hết sức căng thẳng, Lam Giang ổn định và tiến ra Nhà Bè. Trên đường vượt thoát, nhiều ghe và tàu nhỏ mặc sức bám vào Lam Giang mà nhập hạm. Cho đến chiều 30 tháng 4-1975, HQ 402 gặp HQ 601 đang trên đường về lại Saigon báo tin ngỏ Vũng Tàu đã bị cộng sản chận rồi.

Nhưng rồi ngay tại ngã ba Soài Rạp, Lam Giang gặp được đại tá hải quân Lê Hữu Dõng. Ông Dõng đang chỉ huy các chiến đỉnh bảo vệ thủy lộ. Khi lên 402 ông rất ngạc nhiên và thán phục anh em đã đưa được con tàu bất khiển dụng ra được khỏi Saigon.

Giờ phút này dù hết sức đau yếu nhưng Lam Giang đã nhận thêm rất nhiều nhân vật của VNCH nhập hạm. Phó đề đốc Nghiêm văn Phú cùng các sĩ quan và quân nhân hải quân lên tàu trong đó có cả 2 người Mỹ.

Cho đến sáng 1tháng 5-1975 Lam Giang mới ra cửa biển và gặp tàu của Đệ Thất hạm đội. Một chiến hạn Destroyer của Hoa kỳ muốn đến giúp nhưng thấy Lam Giang cứ quay tròn suý?t đụng nên phải tránh xa. Giữa biển khơi Lam Giang liên lạc được với hạm đội và được lệnh cố đem tàu về tập họp tại Côn Sơn.

Sáng hôm sau tàu Mỹ trở lại đưa chuyên viên qua sửa chữa tàu HQ 402. Chuyên viên xem lại máy móc kết luận là không thể sửa chữa trong hoàn cảnh hiện tại. Kết luận kỹ thuật sau cùng đã khai tử Lam Giang giữa trùng khơi vạn l?ý. Báo cáo được trình lên tư lệnh đệ thất hạm đội Hoa Kỳ. Cho lệnh khai tử Lam Giang. Tàu Mỹ kẹp sát 1 bên HQ 402 để toàn thể đồng bào và chiến binh chuyển hạm.

Sau khi kiểm soát và rung chuông báo động nhiều lần để chắc rằng không còn ai trên Hải vận hạm Lam Giang, hai chiến hạm Hoa Kỳ bắn chìm 402 giữa biển khơi.

Lúc đó là 3 giờ chiều ngày 2 tháng 5-1975.

Trong chuyến hải hành cuối cùng của hạm đội Việt Nam Cộng Hòa, 402 là con tàu duy nhất tuẫn tiết.

Trung úy Cao thế Hùng, sĩ quan cơ khí của hải quân VNCH, người đặc trách sửa chữa con tàu cuối cùng rời bến Saigon, đứng nhìn Lam Giang chìm sâu xuống Thái bình Dương. Nhân dịp San Jose hội ngộ trùng dương vào cuối năm 2013 Dân Sinh Media đã có dịp phỏng vấn trung úy Hùng và chưa hết. Có thêm một trung úy hải quân ở ngay tại San Jose cũng từng lái Lam Giang 402 vào ngày giờ cuối đã lên đài kể lại đầu đuôi.

Những người được cứu thoát trên Lam Giang 402 vào ngày 30 tháng 4-1975 nghiệt ngã. Tháng 4-2015 là 40 năm sau có thể sẽ họp mặt và cùng xác định xem ai là ông hạm trưởng cuối cùng của con tàu vĩnh biệt cứu được 2.000 hành khách.

Đó là 1 huyền thoại đáng ghi trong lần trùng dương hội ngộ tại San Jose 1 tháng 12 năm nay.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ông X. Nguyễn bị trục xuất vào sáng sớm của một ngày trong tháng Tư. Cuối ngày hôm đó, vào lúc 5 giờ chiều, cô K. Nguyễn bay về Sài Gòn. Cô đến phi trường Tân Sơn Nhứt sau chuyến bay trục xuất anh cô khoảng một ngày.“Khi đến Tân Sơn Nhứt, họ đưa anh tôi và mấy người bị trục xuất một lối đi đặc biệt để vào nơi làm thủ tục hải quan. Họ phỏng vấn, lăn tay, làm giấy tờ. Rồi họ đọc tên từng người, nếu có thân nhân, họ sẽ dắt ra cổng, bàn giao lại cho người nhà. Với ai không có thân nhân, nhưng có tên trong danh sách của Ba Lô Project (BLP) thì tình nguyện viên của nhóm sẽ nhận. BLP cho mỗi người một ba lô, trong đó có những vật dụng cá nhân cần thiết, một điện thoại có sim sẵn và $50”, cô K. kể.
Tôi có một người bạn viết lách văn nghệ. Chị cho rằng mình có chút tài nghệ, đủ để khi cần móc túi lấy ra xài. Chị không viết đều. Chỉ viết khi thích – đôi khi chị viết gửi vài tạp chí mạng, có khi chỉ viết để đó, không gửi ai. Chị sống trên căn gác nhỏ, gọi đó là "giang sơn sáng tác" của riêng mình. Mỗi ngày chị dậy lúc gần trưa, pha ly cà phê nguội, rồi mở máy tính. Có bài chị viết ngay sau ngụm cà-phê đầu tiên – vài chục phút là xong – gửi đi ngay rồi gập máy, đi ngủ tiếp. Có bài để ba năm hôm, không sửa gì cả, gửi đi như vậy. Tôi hỏi: “Sao không đọc lại?” Chị nhún vai: Lúc viết là thật nhất. Sửa nhiều, mất hồn. Tôi hỏi tiếp: Không sợ thiếu sót? Chị cười, lấy ngón tay chỉ lên bức thư pháp trên tường:“Tri túc giả phú” (Biết đủ là đủ).
Kể từ khi Donald Trump tái đắc cử Tổng thống, giới sáng lập và đầu tư trong lĩnh vực công nghệ cao tại Thung lũng Silicon – gồm các tỷ phú như Elon Musk, Jeff Bezos và Mark Zuckerberg – đã được xem là những nhân vật có ảnh hưởng quan trọng đối với chính quyền mới. Họ xuất hiện trong lễ nhậm chức của Trump và nhanh chóng đóng vai trò chính trong việc định hình các chính sách "Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại". Với niềm tin mãnh liệt vào tiềm năng của công nghệ hiện đại, những nhà lãnh đạo này tin rằng họ có thể vận hành nó trong khuôn khổ một nền kinh tế thị trường tự do. Họ cổ súy cho sự phát triển không giới hạn của một hình thái tư bản tự do tuyệt đối và công nghệ có thể giải quyết hầu hết các vấn đề xã hội và quốc gia. Trong tầm nhìn của các cá nhân tiên phong công nghệ, họ muốn có vai trò lãnh đạo trong việc xóa bỏ các thủ tục hành chính phức tạp của nhà nước phúc lợi. Đó là hai điều kiện tiên quyết để tăng tốc cho các tiến bộ xã hội,
Ba giờ sáng của một ngày giữa Tháng Tư, cả hệ thống điện và điện thoại trong trại giam Adelanto Detention Center (California) đồng loạt bị ngắt. Bóng tối phủ trùm khắp các khu vực. Nhân viên trại giam đi từng khu vực, gõ cửa từng phòng, gọi tên “những người được chọn.” Mỗi phòng một, hoặc hai người bị gọi tên. “Thu xếp đồ đạc của các anh” – lệnh được truyền đi vắn tắt, không giải thích. Ông X. Nguyễn, cư dân của Santa Ana, đến Mỹ từ năm 1990, là một trong những người bị đánh thức được lệnh phải thu dọn đồ đạc.Cùng với những người khác - không ai biết ai vì tất cả đèn đã tắt, trong bóng tối họ bị áp tải ra khỏi trại giam trong tình trạng tay bị còng, chân bị xích. Chỉ đến khi bước vào chiếc xe bít bùng, họ mới nhận ra nhau qua cùng tiếng Mẹ đẻ, mới biết mình không đơn độc – mà cùng những người khác cùng ngôn ngữ, cùng cố hương, cùng một chuyến đi không có ngày trở lại. “Họ đưa anh tôi và những người trên xe đến tòa nhà INS (Immigration and Naturalization Service) ở Los Angeles.
Chuyện đời của Tổng thống Donald Trump như một cuốn sách, không phải tự truyện, không phải tiểu sử, là một trường thiên tiểu thuyết đang viết vào chương cuối cùng. Đã gọi là tiểu thuyết, nghĩa là không thật như đời thường, có nhiều diễn biến ly kỳ, bí mật và những âm thầm giấu giếm bên trong. Nhân vật chính là một người có đời sống phóng đảng từ trẻ đến già. Con nhà giàu, đẹp trai, học không giỏi. Bảy mươi mấy năm sống có thể gôm vào sáu chữ: Ham gái. Ham danh. Ham tiền. Ông không có khả năng gì đặc biệt, ngoài trừ khả năng bạo phổi, quen thói tỷ phú quyền lực, ít học, kém tư cách, ông muốn nói gì thì nói, muốn tuyên bố gì thì tuyên bố, bất kể đúng sai, bất kể hậu quả. Việc này khiến ông nổi bật giữa những kiểu mẫu đứng đắn, đạo hạnh, tử tế, trí thức của các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ dọc theo lịch sử. Sự phá vỡ tư cách lãnh đạo theo truyền thống, lạ lùng, được một số đông cử tri ủng hộ.
Tôi có một đứa cháu gái. Mỗi sáng, cháu ngồi trên bậc thềm, chăm chỉ buộc dây giày. Mỗi bên phải đều nhau, mỗi nút thắt phải đúng thứ tự. Nếu lỡ tay thắt ngược, cháu sẽ gỡ ra và làm lại từ đầu – đôi khi ba, bốn lần. Cháu sẽ nhất định không chịu đi học cho đến khi nào giây thắt thật ngay ngắn. Cháu thuộc dạng trẻ em tự kỷ – một khác biệt mà người ngoài mới nhìn vào khó thấy. Và để được hỗ trợ trong lớp học, con bé phải làm điều mà cả hệ thống ép nó làm: thi IQ. Nếu điểm thấp quá, cháu bị đưa ra khỏi lớp chính. Nếu điểm “không thấp đủ,” cháu lại không được hỗ trợ vì không đạt tiêu chuẩn “khuyết tật.” Cùng một con số, khi là tấm thẻ vào cửa, khi là án lệnh đuổi ra khỏi cửa. Và chẳng ai thấy việc này có gì sai. Tất cả đều hợp lệ. Tất cả đều dựa vào một niềm tin: con người có thể đo được bằng ba con số.
Trong tháng 7 năm 2025, Thượng Viện Hoa Kỳ đã bỏ phiếu gần như hoàn toàn theo đường lối đảng phái để hủy bỏ khoản ngân sách trị giá 1.1 tỷ MK đã được chuẩn thuận cấp cho Tập Đoàn Phát Thanh Truyền Hình Công Cộng (Corporation for Public Broadcasting, CPB). Những người ủng hộ quyết định này cho rằng đây là hành động cần thiết để ngừng tài trợ cho “cánh truyền thông thiên tả.” “Phát thanh truyền hình công cộng đã rơi vào tay các nhà hoạt động đảng phái từ lâu rồi,” TNS Ted Cruz (Texas) tuyên bố, khẳng định chính phủ không cần thiết phải tài trợ cho các cơ quan báo chí “thiếu công tâm.” Ông châm biếm: “Muốn xem tuyên truyền của phe cấp tiến hả, cứ bật MSNBC đi.”
Tổng thống Donald Trump đã cố gắng áp đặt Hoa Kỳ lên thế giới và tách đất nước ra khỏi thế giới. Ông bắt đầu nhiệm kỳ thứ hai bằng cách vung vũ lực cứng của Mỹ, đe dọa Đan Mạch về quyền kiểm soát Greenland, và đề nghị sẽ giành lại kênh đào Panama. Ông đã sử dụng thành công các mối đe dọa về thuế quan trừng phạt để ép buộc Canada, Colombia và Mexico về các vấn đề nhập cư. Ông đã rút khỏi các hiệp định khí hậu Paris và Tổ chức Y tế Thế giới. Vào tháng 4, ông đã khiến thị trường toàn cầu rơi vào hỗn loạn bằng cách công bố thuế quan sâu rộng đối với các quốc gia trên toàn thế giới. Không lâu sau đó, ông đã thay đổi chiến thuật bằng cách rút lại hầu hết các mức thuế bổ sung, mặc dù vẫn tiếp tục gây sức ép cho một cuộc thương chiến với Trung Quốc – mặt trận chủ yếu trong cuộc tấn công hiện nay để chống lại đối thủ chính của Washington...
Tài liệu ghi chép lịch sử Tòa Bạch Ốc cho biết, khi nhân viên dưới thời chính quyền của Woodrow Wilson chuẩn bị dời vị trí của Vườn Hồng, họ nhìn thấy hồn ma của cố Đệ Nhất Phu Nhân Dolley Madison, phu nhân của cố Tổng thống đời thứ tư của Mỹ James Madison. Thế là, để “xoa dịu” bà Madison, họ quyết định không di dời nữa và Vườn Hồng ở nơi đó cho đến tận bây giờ. Ông Jeremiah Jerry Smith làm việc trong Toà Bạch Ốc dưới thời của chính quyền Tổng Thống Ulysses S. Grant vào cuối những năm 1860. Trong suốt 35 năm, ông là một người hầu, quản gia, đầu bếp, gác cửa, dọn dẹp văn phòng. Smith là người được các ký giả, người viết sách tìm đến khi họ muốn biết về tin tức hoặc chuyện hậu cung. Theo tài liệu lịch sử của White House, ông Smith nói từng nhìn thấy hồn ma của Lincoln, Grant, McKinley và một số đệ nhất phu nhân từ năm 1901 đến 1904.
Trong nhóm bạn bè khá thân, chúng tôi có một cặp bạn - anh chồng là người tốt bụng, dễ mến; anh yêu vợ, nhưng lại có tình ý với một người khác. Khi bạn bè nhắc, anh luôn trả lời chắc nịch: “Vợ tôi đơn giản lắm, bả ấy chẳng để ý, cũng chẳng hay biết gì đâu.”Cô vợ cũng là bạn tôi, một người hiền lành, tử tế. Khi nghe tiếng gần tiếng xa, bạn chỉ cười nhẹ nhàng: “Mình chẳng muốn biết, biết chi cho mệt, cứ nhắm mắt, rồi mọi chuyện cũng qua thôi.”


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.