Hôm nay,  

Cánh Gió Mình Ơi!

3/29/201400:00:00(View: 5672)
Sean Bảo
(Riêng tặng Mình ơi!)

Người ta hay ngợi ca tình yêu. Ví tình yêu là đôi cánh nâng tâm hồn và cuộc đời bay cao, bay xa vào niềm hạnh phúc. Thật vậy! khi thân phận con người vươn cao lên từ những trở ngại đời thường, đạt đến thành công trong đời sống, dù tràn trề vật chất hay danh tiếng phù hư, thì đều nhờ vào những đường bay miệt mài không mệt mỏi qua ngày tháng nhọc nhằn, bằng đôi cánh đầy khát vọng của kiếp nhân sinh.

Thế nhưng ít ai nhận ra lực đẩy nào đã nâng đôi cánh bay. Lắm khi mệt nhoài, đuối sức nản lòng, nếu không có một người bạn đồng hành, một tri kỹ, một người tình trăm năm…Chỉ cần một trong ba người thân yêu đó, họ sẽ làm ngọn gió nâng đôi cánh bạn lên cao, giúp bạn bay đi, bay xa vào miền đời tháng năm.

Như cái tựa đẹp và đẹp như nội dung của bài hát, Wind Beneath My Wings - Ngọn gió dưới đôi cánh của tôi, là ca khúc ngợi ca người bạn tình đẹp tuyệt, lắng đọng và mượt mà chân chất.

It must have been cold there in my shadow,
to never have sunlight on your face.
You were content to let me shine, that's your way.
You always walked a step behind.
.
So I was the one with all the glory,
while you were the one with all the strength.
A beautiful face without a name for so long.
A beautiful smile to hide the pain.
.
Did you ever know that you're my hero,
and everything I would like to be?
I can fly higher than an eagle,
'cause you are the wind beneath my wings.
.
It might have appeared to go unnoticed,
but I've got it all here in my heart.
I want you to know I know the truth, of course I know it.
I would be nothing without you.
.
Fly, fly, fly high against the sky,
so high I almost touch the sky.
Thank you, thank you,
thank God for you, the wind beneath my wings.
.
Hẳn sẽ lạnh lắm trong bóng của tôi
Không ánh mặt trời nơi em giấu mặt
Bởi em muốn thế cho anh rạng rở
Nên em luôn bước một bước đằng sau
.
Thế nên anh là kẻ vinh quang
Trong khi em có đủ sức mạnh
với khuôn mặt đẹp, khuyết danh từ lâu lắm
và nụ cười che giấu những niềm đau
.
Em đích thực chính là người hùng
và tất cả những gì anh ao ước
Anh có thể bay cao hơn chim ưng
Vì em là gió nâng đôi cánh
.
Thấp thoáng ẩn hiện không hề biết
Chỉ riêng anh, anh biết tận đáy tim
Và hiển nhiên anh muốn cho em biết
Anh chẳng là gì nếu thiếu em
.
Vì em là gió nâng đôi cánh
Để anh bay cao hơn chim ưng
Bay, bay, em giúp anh bay cao
Bay, bay, bay cao đến tận trời
Cám ơn em, ơn cuộc đời ân sũng
Cho em là cánh gió nâng đời anh

blank
Cánh gió Mình ơi.

Lời ngợi ca của ca khúc rất là thực. Cái thực của người Tây phương, không bóng bẩy miệng lưởi. Hãy hình dung hình ảnh mong manh của cánh chim cô liêu, sải cánh bay về miền nắng ấm sau cuộc thiên di đầy khát vọng. Cánh chim bay thật cao trên tất cả những thấp hèn của mặt đất rong rêu. Bay chạm đến những tầng mây danh vọng, tận trời xanh của hạnh phúc vẹn toàn. Cánh chim thành tựu sẽ không đến đích được nếu thiếu vắng ngọn gió. Một ngọn gió êm mơ âm thầm quẩn quanh bên mình. Ngọn gió nhẫn nhục sau đôi cánh giang hồ phiêu bạt. Ngọn gió không tên nơi chốn khuê phòng và luôn giử sáng ngọn lửa bếp nhà ấm áp…

Người phương Tây có câu: “Sau lưng người đàn ông thành công luôn có bóng dáng một người phụ nữ.” Điều đáng yêu và dí dỏm của câu nói là hình tượng “sau lưng” và “bóng dáng”. Cũng như trong ca khúc đã thật thà yêu thương khi bảo ngọn gió You always walked a step behind. Một bước đằng sau lưng người bạn tình có phải đó là hình ảnh ngày xưa của người phụ nử Nhật? (Để từ đó có được ước ao: ăn cơm Tàu, ở nhà Tây, lấy vợ Nhật.)

Người mình có câu “giàu nhờ bạn, sang nhờ vợ”. Để tri ân những ngọn gió âm thầm làm huy hoàng một đôi cánh tang bồng. Người Anh thì lãng mạn gallant hơn khi gọi những cánh gió này là better half - một nửa “tốt đẹp” hơn. Cái nửa này nhấn mạnh về giá trị tinh thần hơn là vật chất. “Tốt” hơn, mà không là “cao” hơn, “lớn” hơn, hay “giàu” hơn…Nguồn gốc từ better half có lẻ bắt nguồn từ thời Trung Đông cổ xưa. Khi có một ông chồng tên là Bedouin phạm tôi và bị xử tử, người vợ cầu xin tha mạng cho chồng, viện lý do là họ đã thành vợ chồng, một thực thể đồng nhất, nếu có trừng phạt nửa kia là chồng nàng thì xin hảy xin trừng phạt luôn nửa còn lại – là nàng (dù nàng vô tội). Tòa đồng ý và người chồng ấy được sống sót nhờ cái nửa tốt đẹp hơn của chàng.

Quả là cái nửa tuyệt vời khi biết chồng phạm tội mà vẫn thiết tha được chết theo chồng. Vì rằng tình yêu mạnh hơn cái chết, vì rằng đời sống có ý nghĩa gì nếu thiếu vắng chàng. Hai cái nửa người dưng xa lạ bổng nhiên yêu nhau, rồi thề nguyện gắn bó suốt đời, chung tình trọn nghĩa. Bởi vậy nên nếu phải xa nhau thì phải là sự mất mát tột cùng: người đi một nửa hồn tôi mất, một nửa hồn kia bổng dại khờ. (Hàn Mạc Tử) Và cũng từ đó có “nửa hồn thương đau”. Sao không là một hồn thương đau khi chia lìa đoạn tuyệt? Vì khi nửa hồn kia mất, nửa hồn còn lại thì dại khờ. Dại khờ cũng xem như là chết. Là hết nguyên một khối tình, là hết luôn một cuộc đời.

Ngẫm nghĩ mới thấy người Việt yêu thương và trân quý người bạn đời hơn ai hết, hơn bất cứ nơi nào trên trái đất thênh thang này. Hãy nghe Bùi Giáng gọi về cánh gió, về cái nửa tốt đẹp hơn thật tuyệt:

Mình ơi tôi gọi là nhà
Nhà ơi tôi gọi mình là nhà tôi.

“Nhà tôi” là một khái niệm trọn vẹn về nơi an trú bình yên nhất của vật chất (house) và tinh thần (home). Nhà tôi là sự trao phó cuộc đời tuyệt đối nhất khi gọi nhau âu yếm. Và từ “mình ơi” cũng là từ chân chất, không sáo ngữ mà đẹp nhất trong cuộc đời đôi lứa. Mình là một thể trọn vẹn, không chia cắt, không phân nửa. Khi xưng hô “mình” là ngầm ý thân thuộc, sở hửu vào nhau như chính cùng thân thể này một cách tuyệt đối. Sẽ không có “ta”, không có tha nhân, không ai xa lạ khác. Chỉ có mình, có chàng, có nàng. Trong cuộc hành hương của hôn phối về miền hạnh phúc. Mình chính là “nhà tôi” nơi ta về nương náu trong từng giây của đời sống bấp bênh. Nơi ta về chia sẻ những ngọt ngào và đắng cay của vô thường năm tháng.

Dẫu có tan vỡ chia lìa một nửa, một nửa hồn xa vắng, nửa vầng trăng gối chiếc lẻ loi, nửa cung đàn lạnh đêm hạ úa…Nhưng sẽ không có nửa mình hư hao bao giờ. Vì đã mất là mất luôn cả mình. Đã xa là xa luôn cả mình. Cho đi - bay đi những hệ lụy nhân gian trong cuộc sống hôn nhân. Bay đi cánh chim biển hiền lành một thuở – bay đi những cơn mưa phùn cuối đời – bay đi những ước nguyện huyển mộng phù trầm.

Bởi biết thế nên lòng lắm khi sợ hãi. Khi gió heo may đã về, một sớm mai nhìn những vết chân chim trên thịt da buồn tủi. Khi mái tóc đã chớm điểm sương trắng và nghe xác thân mòn mỏi…Tự dưng lòng muốn gọi thầm “mình ơi!”

Về thu xếp lại
Ngày trong nếp ngày
Vội vàng thêm những lúc yêu người
Cuồng phong cánh mỏi…
(Trịnh Công Sơn. Chiếc lá thu phai)

Vâng mình ơi! Chúng mình không còn trẻ nữa để nhẩn nha tháng ngày. Vội vàng thêm những lúc yêu nhau là phải. Đôi cánh này đã mỏi thì xin đừng làm cuồng phong. Hảy làm ngọn gió xuân êm đềm dưới đôi cánh thủy chung. Xin cứ thấp thoáng sau lưng và nhè nhẹ như tà áo xanh mà lồng lộng một mối tình thơ năm nào.

Mình nhé! ngọn gió dưới đôi cánh đời tôi.

Sean Bảo. Aniversary 2014

www.baosinh.com| Tùy Bút site

www.sean-bao.com| SB Graphic Design

Send comment
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu.Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Your Name
Your email address
)
Trong bối cảnh thế giới đang trải qua những biến động nghiêm trọng về kinh tế, chính trị và công nghệ, toàn cầu hoá – vốn từng được xem là động lực chính thúc đẩy cho tăng trưởng và thịnh vượng – đang đứng trước những thách thức chưa từng có. Tiến trình công nghiệp hoá và toàn cầu hoá đã đem lại nhiều thành tựu vượt bậc trong suốt thời gian dài qua, từ thế kỷ XX sang thế kỷ XXI, đặc biệt là thông qua sự chuyên môn hoá, tự do thương mại và tiến bộ công nghệ. Tuy nhiên, các cuộc khủng hoảng tài chính, đại dịch toàn cầu, chiến tranh và cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc đã khiến mô hình toàn cầu hoá truyền thống bộc lộ nhiều tình trạng bất ổn...
Nhiều thế hệ sống ở Sài Gòn những năm của thập niên 80-90, khi con gà trống của Thương Xá Tax chưa bị bức tử, khi những hàng cây cổ thụ trên đường Tôn Đức Thắng vẫn là nét thơ mộng của Sài Gòn, có lẽ đều quen thuộc với câu “Chương Trình Truyền Hình Đến Đây Là Hết…” Nó thường xuất hiện vào cuối các chương trình tivi tối, khi chưa phát sóng 24/24. Thời đó, mỗi ngày truyền hình chỉ phát sóng trong một số khung giờ nhất định (thường từ chiều đến khuya) nên hầu như ai cũng có tâm lý chờ đợi đến giờ ngồi trước màn ảnh nhỏ, theo dõi vài giờ giải trí. Đó cũng là chút thời gian quên đi một ngày cơ cực, bán mồ hôi cho một bữa cơm độn bo bo thời bao cấp. Nhắc nhớ chút chuyện xưa, để nói chuyện nay, đang diễn ra ở một đất nước văn minh hàng đầu, từng là niềm mơ ước của biết bao quốc gia về quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận.
Trên mạng gần đây lan truyền một bức tranh chuỗi tiến hóa ngược nhại kiểu Banksy - vẽ hình ảnh tiến hóa quen thuộc từ khỉ tiến tới người, nhưng đến giữa chặng đường, một gương mặt ai cũng nhận ra quay lưng đi ngược lại về phía khỉ. Cái dáng ngoảnh đầu ấy khiến tôi chạnh lòng nghĩ đến hình ảnh nước Mỹ hôm nay. Giữa thế kỷ XXI, lẽ ra phải tiếp tục đi tới, nhưng thay vì mở rộng tự do học thuật – ngọn nguồn của sáng tạo – chúng ta lại thấy những dấu hiệu nước Mỹ thoái lui theo một quỹ đạo lạ lùng: thử nghiệm một kiểu “tiến hóa ngược”.
Từ khi Tối Cao Pháp Viện lật đổ Roe v. Wade, chúng ta đều biết câu chuyện không dừng lại ở đó. “Để tiểu bang tự quyết” chỉ là cái cớ. Và Texas, tiểu bang bảo thủ dẫn đầu, vừa chứng minh điều đó bằng một luật mới: trao cho bất kỳ ai quyền săn lùng và kiện những người dính dáng tới thuốc phá thai. Texas vốn đã có một trong những lệnh cấm khắc nghiệt nhất: phá thai bị cấm hoàn toàn, trừ vài ca y tế khẩn cấp. Không ngoại lệ cho thai dị tật chết non. Không ngoại lệ cho hiếp dâm. Không ngoại lệ cho loạn luân. Thế nên, nhiều phụ nữ Texas chỉ còn con đường tìm đến thuốc phá thai qua mạng, thường từ những nhà cung cấp ở ngoài tiểu bang. Luật mới nhắm thẳng vào cánh cửa mong manh ấy.
Suốt 250 năm, người Mỹ đồng ý rằng cai trị bởi một người duy nhất là sai lầm, rằng chính quyền liên bang vốn cồng kềnh, kém hiệu quả. Lẽ ra hai điều ấy đủ để ngăn một cá nhân cai trị bằng mệnh lệnh từ Bạch Ốc. Nhưng Trump đang làm đúng điều đó: đưa quân vào thành phố, áp thuế quan, can thiệp vào ngân hàng trung ương, chen vào quyền sở hữu công ty, gieo nỗi sợ để buộc dân chúng cúi đầu. Quyền lực bao trùm, nhưng không được lòng dân. Tỉ lệ chấp thuận của ông âm 14 điểm, chỉ nhỉnh hơn chút so với Joe Biden sau cuộc tranh luận thảm hại năm ngoái. Khi ấy chẳng ai lo ông Biden “quá mạnh”. Vậy tại sao Trump, dù bị đa số phản đối, vẫn dễ dàng thắng thế?
Có bao giờ bạn nói một điều rõ ràng như ban ngày, rồi nghe người khác nhắc lại với nghĩa hoàn toàn khác? Bạn viết xuống một hàng chữ, tin rằng ý mình còn nguyên, thế mà khi quay lại, nó biến thành điều bạn chưa từng nghĩ đến – kiểu như soi gương mà thấy bóng mình méo mó, không phải bị hiểu lầm, mà bị người ta cố ý dựng chuyện. Chữ nghĩa, rơi vào tay kẻ cố ý xuyên tạc, chẳng khác gì tấm gương vỡ. Mỗi mảnh gương phản chiếu một phần, nhưng người ta vẫn đem mảnh vỡ đó làm bằng chứng cho toàn bộ bức tranh. Một câu, một đoạn, một khẩu hiệu – xé khỏi bối cảnh trở nên lệch lạc – hóa thành thứ vũ khí đâm ngược lại chính ý nghĩa ban đầu. Câu chuyện của đạo diễn Trấn Thành gần đây là một minh họa. Anh chỉ viết đôi dòng thương tiếc chia buồn với sự ra đi của nghệ sĩ đàn bầu Phạm Đức Thành. Vậy thôi. Thế mà lập tức bị chụp mũ, bêu riếu, bị gọi “3 que,” “khát nước,” “Cali con.” Người ta diễn giải đủ kiểu, vẽ ra đủ cáo buộc: từ tội mê văn hóa Việt Nam Cộng Hòa đến tội phản quốc.
Sau thất bại trước đối thủ đảng Dân Chủ Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2020, nội các “gia đình trị” của Donald Trump gần như biến mất khỏi chính trường. Các đồng minh không thể có cùng tiếng nói với Trump, nhất là sau vụ bạo loạn Quốc Hội Jan 06. Duy nhất một người vẫn một lòng trung thành không bỏ rơi Trump, đó chính là Stephen Miller. Nhiệm kỳ hai của Trump, người được cho là có quyền lực hơn trong vòng tròn thân cận của Trump, hơn cả JD Vance, chẳng ai khác hơn chính là Stephen Miller. Để tạo ra những ảnh hưởng chính trong chính quyền Trump hôm nay, Miller đã có một đường dài chuẩn bị, khôn ngoan và nhẫn nại.
Đầu tháng 8 năm 2025, Tổng thống Donald Trump đã ký một mệnh lệnh đặc biệt, chỉ đạo các cơ quan hữu trách lập kế hoạch đưa quân đội Hoa Kỳ đi trấn áp các tổ chức tội phạm ở Mỹ Latinh. Khoảng hai tuần sau, mệnh lệnh đã thành hiện thực. Ba khu trục hạm có gắn phi đạn viễn khiển (guided-missile destroyers) của Hoa Kỳ đã được khai triển tới vùng biển Venezuela, đảm trách việc chặn giữ các chuyến hàng ma túy.
Một góc khuôn viên của Đồi Capitol sáng Thứ Tư là những câu chuyện tưởng đã bị chôn vùi, nay được kể ra trong sự run rẩy, xúc động và cả nước mắt. Trước hàng chục ống kính truyền thông chiếu trực tiếp trên toàn quốc, khoảng mười người phụ nữ lần lượt kể ra câu chuyện của chính mình – nạn nhân của Jeffrey Epstein, tỷ phú tội phạm tình dục và buôn bán mại dâm trẻ vị thành niên. Ngày đó, những phụ nữ này chỉ vừa 16, 18 tuổi, nhỏ nhất là Marina Lacerda, 14 tuổi.
Ở đời, chẳng có ngai vàng nào là miễn phí. Muốn hỏi cưới công chúa thì phải có sính lễ. Làm gì có chuyện đi tay không mà cuỗm được gái đẹp — trừ trường hợp dùng quyền lực bẩn thỉu cưỡng hiếp gái tơ (nghe quen quen). Muốn làm đàng anh đàng chị không thể vừa keo kiệt vừa đòi được người ta kính nể. Quy luật xưa nay không đổi ăn khế thì phải trả vàng. Ngai vàng toàn cầu cũng vậy -- không chỉ làm bằng vàng, mà còn bằng chi phí, lời hứa, và trên hết, là sự tín nhiệm.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.