Hôm nay,  

Đây là đất ông Đề

13/11/201612:36:00(Xem: 6268)

Đây là đất ông Đề
  

Nguyệt Quỳnh


blank

Có sự đe dọa, khủng bố nào đáng ghê sợ bằng những hình ảnh được in trên bưu thiếp của thực dân Pháp vào những năm 1908? Đó là tấm hình đầu các nghĩa quân bị chặt, bỏ rọ treo lơ lửng trên các cành cây ở đầu làng.

Thực dân gọi họ là “bọn cướp”, chúng mô tả các nghĩa quân như sau: “mặc áo vá nhiều mảnh, bằng đủ mọi thứ vải, rách rưới, râu tóc lù xù, ốm yếu lòi xương …” có người còn phải đóng khố vì không có đến một manh quần để mặc. Thế nhưng, những con người rách rưới, ốm yếu đó chưa bao giờ cho phép thực dân được ngon giấc trên đất nước của họ. Cái chết còn chưa ngăn nổi bước chân của những con người không chấp nhận làm nô lệ; vậy thì, Ai đã phải sợ Ai trong cuộc đấu cân não ấy ?

***

Phải công nhận về thủ thuật hù dọa, khủng bố, gây sợ hãi thì thực dân còn thua xa cộng sản. Chỉ có cộng sản mới có đủ sức làm cho xã hội điêu đứng vì sợ. Chỉ có cộng sản mới đủ xảo quyệt để biến tất cả, từ người dân thường cho đến những nhân cách trí thức, những nhà văn, nhà thơ phải khuất phục, phải thú nhận mình đã sống hèn chỉ vì sợ.

Và ở bất cứ nơi đâu, bất cứ quốc gia nào, khi cộng sản xuất hiện, sự khủng bố xuất hiện đầu tiên. Anna Akhmatova, thi sĩ người Nga đã diễn tả nỗi sợ của nhân dân Sô Viết trước cộng sản như sau:“… những ngôi sao chết chóc trên đầu ta / và nước Nga vô tội co rúm lại / Dưới những đế giày thấm máu…”

Nhưng cái thời tắm máu nhân dân qua các chiến dịch “Cải Cách Ruộng Đất”, “Nhân Văn Giai Phẩm”… thời cộng sản nắm trong tay quyền sinh sát đã qua. Khả năng sinh tồn, khả năng sống còn của con người mạnh hơn tất cả. Đó là lý do mà sự sụp đổ hàng loạt của các quốc gia cộng sản ở Đông Âu nhanh hơn một cơn gió. Những thành trì bảy, tám mươi năm được khởi công xây dựng bằng những cuộc thanh trừng tắm máu thi nhau ngã đổ hàng loạt, dù trong tay các chính quyền này còn nguyên vẹn quân đội, đạn pháo, xe tăng…

Bản năng sống còn khiến người ta vượt qua sự sợ hãi cố hữu để dành lại quyền sống chính đáng cho mình và các thế hệ tương lai. Nên nhớ cuộc biểu tình ôn hòa ngày 2 tháng 10 trước cổng Formosa đâu phải không có sự đàn áp của công an. Đã có lúc những dùi cui của đám cảnh vệ đã hung hãn vung lên, vụt thẳng vào người biểu tình như chúng vẫn thường làm. Thế nhưng, sự kiên định, ôn hòa nhưng quyết liệt của người dân đã khiến chính bọn chúng sau đó đã phải trút vội quần áo để tháo chạy.

Đây là điểm then chốt, điểm son của cuộc biểu tình ngày 2 tháng 10, mà cả lãnh đạo CS và người dân VN, những người đang đấu tranh cho quyền lợi chính đáng của mình cần ghi nhớ. Ngày nào dân ta biết đoàn kết để tạo thành số đông, ngày nào dân ta nhận rõ ra rằng quyền lực nằm trong chính tay mình - ngày đó là ngày tàn của lãnh đạo cộng sản.

Ngay sau cuộc biểu tình, lãnh đạo CS lập tức vu vạ cho người dân là bị Việt Tân xúi giục và Bộ Công an cuống cuồng ra thông báo: "việt tân là tổ chức khủng bố; do đó, người nào có hành vi tham gia, tuyên truyền … sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật Việt Nam”. Trong đoạn trích dẫn này, tôi không muốn viết hoa hai chữ “việt tân” vì đó là chiêu trò thường xuyên của lãnh đạo CS luôn gán ghép các lý do phi lý nhằm chia rẽ, hăm doạ hoặc đánh lạc hướng các sức mạnh đang ngăn trở mưu đồ đen tối của họ. Trên thực tế, CSVN đã nhận ra và hết sức kiêng dè trước sức bật của nhân dân Nghệ Tĩnh. Những ngư dân đến từ những vùng biển mà nguồn sống của họ đã khô cạn… những con người không còn gì để mất.

Tuy đổ tội cho Việt Tân, nhưng chỉ ít ngày sau đó những động thái của công an như vây bắt, đàn áp thành viên của một nhóm XHDS nhóm họp ở Vũng Tàu; đánh đập, nhũng nhiễu, bắt bớ những người chẳng có liên quan gì đến Việt Tân như Ls Lê Công Định, chị Nguyễn Thúy Quỳnh, blogger Mẹ Nấm, … rồi tiếp đến ông Lưu Văn Vịnh, bác sĩ Hồ Hải, … đã cho thấy lãnh đạo CS đang rất lo sợ trước ý chí mạnh mẽ của người dân. Chúng lo sợ trước đường lối đấu tranh ôn hòa bất bạo động, một phương pháp đã giật sập hàng loạt những chế độ độc tài trên thế giới.

Điều còn lại là sự sáng suốt, kiên định của người dân VN. Tại thời điểm này, không còn nghi ngờ gì nữa, chấm dứt chế độ cộng sản là sự sống còn của dân tộc. Chấm dứt chế độ cộng sản để thoát ra được tình trạng lệ thuộc ngoại bang; để chấm dứt tình trạng tham nhũng, thối nát, tụt hậu và chấm dứt sự nô lệ của chính mình. Nhà thơ Bùi Minh Quốc bảo cộng sản là “tên gọi của một thế lực quỷ dữ, một thế lực kết xoắn mọi độc ác và dối trá, một thiết chế của chế độ nô lệ mới”. Dưới thể chế này, dân ta sống chẳng khác nào như những kẻ nô lệ: bị bóc lột đến tận cùng, bị cướp nhà, cướp đất, cướp mất nguồn sống… Tệ hơn nữa là sống với một tư duy nô lệ: chúng ta sợ hãi, thấp hèn, cô đơn, đánh mất cả nhân phẩm và cả danh dự của dân tộc.

Chuyện lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa lùa dân ra phất cờ đón rước binh lính Trung Quốc cùng chiếc Tương Đàm, tên của chiến hạm đã xả xúng giết chết 64 chiến sĩ ở Gạc Ma có để lại trong lòng chúng ta những cay đắng? Tôi tin rằng chuyện các thiếu nhi VN cầm “lá cờ sáu sao” đón rước Tập Cận Bình hay việc bố trí chiếc Tương Đàm dẫn đầu hai chiến hạm ghé cảng Cam Ranh đều ngầm mang chủ ý của Trung Quốc. Liệu nhân dân VN có tiếp tục cố tình làm ngơ trước những chỉ dấu và vận mạng đen tối của đất nước mình?

Hình đầu của các nghĩa quân trên tấm bưu thiếp nhắc nhở chúng ta những hy sinh vô bờ bến của các thế hệ đi trước. Nó cũng nhắc nhở chúng ta lời miệt thị của viên tướng thực dân E. Diguet dành cho người Việt: "...Để có được một huân chương, một mảnh bằng với con dấu đỏ, một chức quan tước huênh hoang, một địa vị làm cho chúng trở thành ngôi sao, chúng sẽ sẵn sàng phát huy cống hiến tất cả mọi tiềm lực và sức kiên trì dai dẳng trong nhiều tháng, nhiều năm. Vậy thì chúng ta có gì đâu phải than van ? Cái khuyết điểm đó của bọn bị bảo hộ giao trong tay chúng ta một công cụ đô hộ tuyệt vời..."

Không ai có thể giải thoát cho mình ngoại trừ chính mình. Dân tộc Việt Nam đang đứng bên bờ vực thẳm. Niềm tự tôn dân tộc trong từng cá nhân của chúng ta đang đối mặt với thử thách: hoặc tiếp tục chấp nhận làm nô lệ cho một thể chế thối nát; hoặc đoàn kết, sát vai nhau khiến chúng phải tháo chạy như đám cảnh sát cơ động trong cuộc biểu tình lịch sử ngày 2 tháng 10 trước cổng Formosa.

Ai sẽ sợ Ai? Tất cả là cách nhìn và là quyết định lựa chọn của mỗi người dân Việt Nam.

***

Nhân nhắc đến lời miệt thị của viên Tướng E. Diguet, tôi cũng muốn nhắc lại câu ca dao mà thời ấy các trẻ em Việt Nam vẫn hát ví với nhau. Thực dân Pháp chỉ khống chế dân ta được là nhờ vào vũ khí văn minh và sự hợp tác trung thành của bọn Việt gian bán nước cầu vinh. Thời ấy, chúng vẫn mất ăn, mất ngủ về cái biệt danh “Hùm Thiêng Yên Thế” của lãnh tụ nghĩa quân và những vùng đất hoang vu còn lưu dấu trong ca dao cho mãi đến tận giờ:

“Ở đây là đất ông Đề
 Tây vô thì có Tây về thì không”

Nguyệt Quỳnh



Ý kiến bạn đọc
14/11/201601:27:24
Khách
Vũ Ðình Huỳnh - Cựu bí thư của Hồ Chí Minh: “”Muốn cho dân tộc ta không thua kém các dân tộc khác, muốn cho đất nước được thịnh vượng, muốn cho dân ta không nghèo khổ mãi thì không thể thiếu một điều kiện tiên quyết: Ấy là phải gạt bỏ sự lãnh đạo của đảng Cộng Sản.”
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ngài tự nhận trọn đời ngài chỉ là một nhà sư đơn giản, nhưng sóng gió tiền định đã đưa ngài vào ngôi vị Đức Đạt Lai Lạt Ma đời thứ 14 để gánh vác chức lãnh đạo cả đạo và đời cho dân tộc Tây Tạng từ khi ngài còn thơ ấu. Ngài từ những ngày mới lớn, miệt mài tu học theo lời Đức Phật dạy về hạnh từ bi và trí tuệ, nhưng từ khi chưa đủ tuổi thành niên đã chứng kiến khắp trời khói lửa chinh chiến để tới lúc phải đào thoát, vượt nhiều rặng núi Hy Mã Lạp Sơn để xin tỵ nạn tại Ấn Độ.
Zohran Mamdani tuyên bố tranh cử thị trưởng New York vào tháng 10/2024. Khi đó, phần lớn New York vẫn không biết đến vị lập pháp tiểu bang 33 tuổi này là ai. Ngày 1/7/2025, Zohran Mamdani chính thức đánh bại cựu Thống đốc Andrew Cuomo, chiến thắng vòng bầu cử sơ bộ cuộc tranh cử thị trưởng New York vào tháng 11/2025.
Tồn tại qua hơn hai thế kỷ, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ chưa bao giờ là một cánh cửa vô tri. Mỗi nhiệm kỳ Tòa để lại một dấu ấn ảnh hưởng đến đời sống người dân. Có nhiệm kỳ, Roe v. Wade1 mất hiệu lực, tòa cắt quyền phá thai khỏi tay người phụ nữ, coi như món nợ trả về từng tiểu bang, tự lo tự liệu. Có nhiệm kỳ, cánh cửa Affirmative Action2 sập lại, đám trẻ da màu nghèo khỏi cơ hội cầu tiến. Có nhiệm kỳ, Tòa thả lỏng súng đạn, cãi vã sân trường cũng đủ gây đổ máu3. Nhưng cũng đã có những nhiệm kỳ Tòa đứng thẳng lưng, bảo vệ người dân buộc Bạch Ốc Nixon phơi ra hồ sơ mật với Pentagon Papers
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
Bao dung – một từ nghe thật thanh thoát. Âm tiết của nó cũng thật bình dị, thốt ra từ thanh quản nhẹ nhàng không cần uốn nắn, như cỏ mọc từ đất, như mưa từ trời. Vậy mà ngày nay, trong một xã hội đứng đầu thế giới về tự do, về quyền con người, hai từ “bao dung” bỗng dưng khó tìm. Chính trong tháng Sáu này, tháng gọi là Pride Month, những câu chuyện thương tâm về cộng đồng LGBTQ+ bị chìm trong bóng tối. Có lẽ trong sáu tháng qua, nước Mỹ có quá nhiều những phát ngôn, biến cố, thay đổi mà đối với truyền thông, đó là điều cần phải nói, và nói mỗi ngày. Hoặc cũng có lẽ, trong một chính quyền đang nỗ lực bác bỏ DEI, đóng chặt cửa với di dân, thì truyền thông cũng không dám đào sâu về những gì thuộc về cộng đồng yếu thế. Cho dù, đó là một án mạng lấy đi cuộc sống một con người, hoặc chấm dứt những nguyên tắc vốn đã được nhìn nhận hàng thập kỷ.
“Nơi nào người ta bắt đầu đốt sách, nơi đó người ta rồi cũng sẽ thiêu người.”— Heinrich Heine. Câu nói nổi tiếng từ thế kỷ XIX của thi sĩ Heinrich Heine, tưởng chỉ là tiếng vọng u ám của bóng ma lịch sử nhưng hôm nay, giữa thế kỷ XXI, lời cảnh báo ấy lại trở nên rúng động – ngay trên đất nước từng được xem là ngọn hải đăng của tự do học thuật. Oái oăm thay, những dấu hiệu đầu tiên của bóng tối không phát xuất từ một chế độ độc tài phương Đông, mà từ chính nước Mỹ – xứ sở từng được xem là ngọn hải đăng của giáo dục tự do.
Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.