Hôm nay,  

Đây là đất ông Đề

13/11/201612:36:00(Xem: 6257)

Đây là đất ông Đề
  

Nguyệt Quỳnh


blank

Có sự đe dọa, khủng bố nào đáng ghê sợ bằng những hình ảnh được in trên bưu thiếp của thực dân Pháp vào những năm 1908? Đó là tấm hình đầu các nghĩa quân bị chặt, bỏ rọ treo lơ lửng trên các cành cây ở đầu làng.

Thực dân gọi họ là “bọn cướp”, chúng mô tả các nghĩa quân như sau: “mặc áo vá nhiều mảnh, bằng đủ mọi thứ vải, rách rưới, râu tóc lù xù, ốm yếu lòi xương …” có người còn phải đóng khố vì không có đến một manh quần để mặc. Thế nhưng, những con người rách rưới, ốm yếu đó chưa bao giờ cho phép thực dân được ngon giấc trên đất nước của họ. Cái chết còn chưa ngăn nổi bước chân của những con người không chấp nhận làm nô lệ; vậy thì, Ai đã phải sợ Ai trong cuộc đấu cân não ấy ?

***

Phải công nhận về thủ thuật hù dọa, khủng bố, gây sợ hãi thì thực dân còn thua xa cộng sản. Chỉ có cộng sản mới có đủ sức làm cho xã hội điêu đứng vì sợ. Chỉ có cộng sản mới đủ xảo quyệt để biến tất cả, từ người dân thường cho đến những nhân cách trí thức, những nhà văn, nhà thơ phải khuất phục, phải thú nhận mình đã sống hèn chỉ vì sợ.

Và ở bất cứ nơi đâu, bất cứ quốc gia nào, khi cộng sản xuất hiện, sự khủng bố xuất hiện đầu tiên. Anna Akhmatova, thi sĩ người Nga đã diễn tả nỗi sợ của nhân dân Sô Viết trước cộng sản như sau:“… những ngôi sao chết chóc trên đầu ta / và nước Nga vô tội co rúm lại / Dưới những đế giày thấm máu…”

Nhưng cái thời tắm máu nhân dân qua các chiến dịch “Cải Cách Ruộng Đất”, “Nhân Văn Giai Phẩm”… thời cộng sản nắm trong tay quyền sinh sát đã qua. Khả năng sinh tồn, khả năng sống còn của con người mạnh hơn tất cả. Đó là lý do mà sự sụp đổ hàng loạt của các quốc gia cộng sản ở Đông Âu nhanh hơn một cơn gió. Những thành trì bảy, tám mươi năm được khởi công xây dựng bằng những cuộc thanh trừng tắm máu thi nhau ngã đổ hàng loạt, dù trong tay các chính quyền này còn nguyên vẹn quân đội, đạn pháo, xe tăng…

Bản năng sống còn khiến người ta vượt qua sự sợ hãi cố hữu để dành lại quyền sống chính đáng cho mình và các thế hệ tương lai. Nên nhớ cuộc biểu tình ôn hòa ngày 2 tháng 10 trước cổng Formosa đâu phải không có sự đàn áp của công an. Đã có lúc những dùi cui của đám cảnh vệ đã hung hãn vung lên, vụt thẳng vào người biểu tình như chúng vẫn thường làm. Thế nhưng, sự kiên định, ôn hòa nhưng quyết liệt của người dân đã khiến chính bọn chúng sau đó đã phải trút vội quần áo để tháo chạy.

Đây là điểm then chốt, điểm son của cuộc biểu tình ngày 2 tháng 10, mà cả lãnh đạo CS và người dân VN, những người đang đấu tranh cho quyền lợi chính đáng của mình cần ghi nhớ. Ngày nào dân ta biết đoàn kết để tạo thành số đông, ngày nào dân ta nhận rõ ra rằng quyền lực nằm trong chính tay mình - ngày đó là ngày tàn của lãnh đạo cộng sản.

Ngay sau cuộc biểu tình, lãnh đạo CS lập tức vu vạ cho người dân là bị Việt Tân xúi giục và Bộ Công an cuống cuồng ra thông báo: "việt tân là tổ chức khủng bố; do đó, người nào có hành vi tham gia, tuyên truyền … sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật Việt Nam”. Trong đoạn trích dẫn này, tôi không muốn viết hoa hai chữ “việt tân” vì đó là chiêu trò thường xuyên của lãnh đạo CS luôn gán ghép các lý do phi lý nhằm chia rẽ, hăm doạ hoặc đánh lạc hướng các sức mạnh đang ngăn trở mưu đồ đen tối của họ. Trên thực tế, CSVN đã nhận ra và hết sức kiêng dè trước sức bật của nhân dân Nghệ Tĩnh. Những ngư dân đến từ những vùng biển mà nguồn sống của họ đã khô cạn… những con người không còn gì để mất.

Tuy đổ tội cho Việt Tân, nhưng chỉ ít ngày sau đó những động thái của công an như vây bắt, đàn áp thành viên của một nhóm XHDS nhóm họp ở Vũng Tàu; đánh đập, nhũng nhiễu, bắt bớ những người chẳng có liên quan gì đến Việt Tân như Ls Lê Công Định, chị Nguyễn Thúy Quỳnh, blogger Mẹ Nấm, … rồi tiếp đến ông Lưu Văn Vịnh, bác sĩ Hồ Hải, … đã cho thấy lãnh đạo CS đang rất lo sợ trước ý chí mạnh mẽ của người dân. Chúng lo sợ trước đường lối đấu tranh ôn hòa bất bạo động, một phương pháp đã giật sập hàng loạt những chế độ độc tài trên thế giới.

Điều còn lại là sự sáng suốt, kiên định của người dân VN. Tại thời điểm này, không còn nghi ngờ gì nữa, chấm dứt chế độ cộng sản là sự sống còn của dân tộc. Chấm dứt chế độ cộng sản để thoát ra được tình trạng lệ thuộc ngoại bang; để chấm dứt tình trạng tham nhũng, thối nát, tụt hậu và chấm dứt sự nô lệ của chính mình. Nhà thơ Bùi Minh Quốc bảo cộng sản là “tên gọi của một thế lực quỷ dữ, một thế lực kết xoắn mọi độc ác và dối trá, một thiết chế của chế độ nô lệ mới”. Dưới thể chế này, dân ta sống chẳng khác nào như những kẻ nô lệ: bị bóc lột đến tận cùng, bị cướp nhà, cướp đất, cướp mất nguồn sống… Tệ hơn nữa là sống với một tư duy nô lệ: chúng ta sợ hãi, thấp hèn, cô đơn, đánh mất cả nhân phẩm và cả danh dự của dân tộc.

Chuyện lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa lùa dân ra phất cờ đón rước binh lính Trung Quốc cùng chiếc Tương Đàm, tên của chiến hạm đã xả xúng giết chết 64 chiến sĩ ở Gạc Ma có để lại trong lòng chúng ta những cay đắng? Tôi tin rằng chuyện các thiếu nhi VN cầm “lá cờ sáu sao” đón rước Tập Cận Bình hay việc bố trí chiếc Tương Đàm dẫn đầu hai chiến hạm ghé cảng Cam Ranh đều ngầm mang chủ ý của Trung Quốc. Liệu nhân dân VN có tiếp tục cố tình làm ngơ trước những chỉ dấu và vận mạng đen tối của đất nước mình?

Hình đầu của các nghĩa quân trên tấm bưu thiếp nhắc nhở chúng ta những hy sinh vô bờ bến của các thế hệ đi trước. Nó cũng nhắc nhở chúng ta lời miệt thị của viên tướng thực dân E. Diguet dành cho người Việt: "...Để có được một huân chương, một mảnh bằng với con dấu đỏ, một chức quan tước huênh hoang, một địa vị làm cho chúng trở thành ngôi sao, chúng sẽ sẵn sàng phát huy cống hiến tất cả mọi tiềm lực và sức kiên trì dai dẳng trong nhiều tháng, nhiều năm. Vậy thì chúng ta có gì đâu phải than van ? Cái khuyết điểm đó của bọn bị bảo hộ giao trong tay chúng ta một công cụ đô hộ tuyệt vời..."

Không ai có thể giải thoát cho mình ngoại trừ chính mình. Dân tộc Việt Nam đang đứng bên bờ vực thẳm. Niềm tự tôn dân tộc trong từng cá nhân của chúng ta đang đối mặt với thử thách: hoặc tiếp tục chấp nhận làm nô lệ cho một thể chế thối nát; hoặc đoàn kết, sát vai nhau khiến chúng phải tháo chạy như đám cảnh sát cơ động trong cuộc biểu tình lịch sử ngày 2 tháng 10 trước cổng Formosa.

Ai sẽ sợ Ai? Tất cả là cách nhìn và là quyết định lựa chọn của mỗi người dân Việt Nam.

***

Nhân nhắc đến lời miệt thị của viên Tướng E. Diguet, tôi cũng muốn nhắc lại câu ca dao mà thời ấy các trẻ em Việt Nam vẫn hát ví với nhau. Thực dân Pháp chỉ khống chế dân ta được là nhờ vào vũ khí văn minh và sự hợp tác trung thành của bọn Việt gian bán nước cầu vinh. Thời ấy, chúng vẫn mất ăn, mất ngủ về cái biệt danh “Hùm Thiêng Yên Thế” của lãnh tụ nghĩa quân và những vùng đất hoang vu còn lưu dấu trong ca dao cho mãi đến tận giờ:

“Ở đây là đất ông Đề
 Tây vô thì có Tây về thì không”

Nguyệt Quỳnh



Ý kiến bạn đọc
14/11/201601:27:24
Khách
Vũ Ðình Huỳnh - Cựu bí thư của Hồ Chí Minh: “”Muốn cho dân tộc ta không thua kém các dân tộc khác, muốn cho đất nước được thịnh vượng, muốn cho dân ta không nghèo khổ mãi thì không thể thiếu một điều kiện tiên quyết: Ấy là phải gạt bỏ sự lãnh đạo của đảng Cộng Sản.”
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ở đời dường như chúng ta hay nghe nói người đi buôn chiến tranh, tức là những người trục lợi chiến tranh như buôn bán vũ khí, xâm chiếm đất đai, lãnh thổ của nước khác, thỏa mãn tham vọng bá quyền cá nhân, v.v… Nhưng lại không mấy khi chúng ta nghe nói có người đi buôn hòa bình. Vậy mà ở thời đại này lại có người đi buôn hòa bình. Thế mới lạ chứ! Các bạn đừng tưởng tôi nói chuyện vui đùa cuối năm. Không đâu! Đó là chuyện thật, người thật đấy. Nếu các bạn không tin thì hãy nghe tôi kể hết câu chuyện dưới đây rồi phán xét cũng không muộn. Vậy thì trước hết hãy nói cho rõ ý nghĩa của việc đi buôn hòa bình là thế nào để các bạn khỏi phải thắc mắc rồi sau đó sẽ kể chi tiết câu chuyện. Đi buôn thì ai cũng biết rồi. Đó là đem bán món hàng này để mua món hàng khác, hoặc đi mua món hàng này để bán lại cho ai đó hầu kiếm lời. Như vậy, đi buôn thì phải có lời...
Hồi đầu năm nay, một người bạn quen gọi đến, chỉ sau một tháng quốc gia chuyển giao quyền lực. Giọng chị mệt mỏi, pha chút bất cần, “Giờ sao? Đi đâu bây giờ nữa?” Chị không hỏi về kế hoạch chuyến đi du lịch, cũng không phải địa chỉ một quán ăn ngon nào đó. Câu hỏi của chị đúng ra là, “Giờ đi tỵ nạn ở đâu nữa?” “Nữa!” Cái chữ “nữa” kéo dài, rồi buông thỏng. Chữ “nữa” của chị dài như nửa thế kỷ từ ngày làm người tỵ nạn. Vài tháng trước, cuộc điện thoại gọi đến người bạn từng bị giam giữ trong nhà tù California vì một sai phạm thời trẻ, chỉ để biết chắc họ bình an. “Mỗi sáng tôi chạy bộ cũng mang theo giấy quốc tịch, giấy chứng minh tôi sinh ở Mỹ,” câu trả lời trấn an người thăm hỏi.
Chỉ trong vài ngày cuối tuần qua, bạo lực như nổi cơn lốc. Sinh viên bị bắn trong lớp ở Đại học Brown. Người Do Thái gục ngã trên bãi biển Bondi, Úc châu, ngay ngày đầu lễ Hanukkah. Một đạo diễn tài danh cùng vợ bị sát hại — nghi do chính con trai. Quá nhiều thảm kịch trong một thời khắc ngắn, quá nhiều bóng tối dồn dập khiến người ta lạc mất hướng nhìn. Nhưng giữa lúc chưa thể giải được gốc rễ, ta vẫn còn một điều có thể làm: học cho được cách ứng xử và phản ứng, sao cho không tiếp tay cho lửa hận thù. Giữ đầu óc tỉnh táo giữa khủng hoảng giúp ta nhìn vào ngọn cháy thật, thay vì mải dập tàn lửa do người khác thổi lên.
Trong những thời khắc nguy kịch nhất, thảm họa nhất, tổng thống Hoa Kỳ là người duy nhất có tiếng nói quyền lực với toàn dân để đưa họ vượt qua nghịch cảnh. Tổng thống sẽ trấn an dân bằng luật pháp, bằng ý chí kiên cường, bằng bản lĩnh lãnh đạo, bao dung nhưng dứt khoát. Thậm chí, có khi phải bằng mệnh lệnh sắc bén để khống chế những tư tưởng bốc đồng sẽ gây hỗn loạn. Mấy trăm năm lập quốc của Mỹ đã chứng minh rất nhiều lần như thế.
(Sydney – 14 tháng 12, 2025) - Hàng trăm người có mặt tại bãi biển Bondi, Sydney, để dự lễ Hanukkah đã chứng kiến một trong những vụ khủng bố đẫm máu nhất kể từ sau thảm sát Port Arthur năm 1996. Vào lúc 6 giờ 45 chiều Chủ Nhật, hai tay súng mặc đồ đen xuất hiện trên cây cầu bộ hành nối Campbell Parade với Bondi Pavilion, bắt đầu nổ súng xuống đám đông đang dự lễ. Hai kẻ này dùng súng trường, bắn liên tục trong khoảng 10 phút, khiến hàng trăm người hoảng loạn bỏ chạy, nhiều người ngã gục ngay trên bãi cát và công viên ven biển. Ít nhất 12 người thiệt mạng, trong đó có 9 nạn nhân thường dân, 1 cảnh sát và 2 tay súng (một bị bắn chết tại chỗ, một bị bắt nhưng sau đó tử vong do vết thương). Ngoài ra, có ít nhất 38 người bị thương, trong đó có 2 cảnh sát và nhiều nạn nhân ở tình trạng nguy kịch.
Năm 2024, con người trung bình dành hai giờ rưỡi mỗi ngày trên mạng xã hội. Nhân lên, đó là hơn một tháng mỗi năm nhìn vào màn hình, lướt ‘feed’ (dòng tin), đợi ‘notification’ (báo tin), đếm ‘like’ (lược thích). Bạn dành nhiều thới giờ cho Facebook, Instagram, TikTok. Và câu hỏi không phải "có nhiều không?", mà là "chúng ta nhận được gì?" Câu trả lời, theo một nhóm triết gia, nhà tâm lý học, nhà xã hội học đương đại, không phải kết nối, không phải hạnh phúc, không phải sự thật. Mà là cô đơn có tổ chức, lo âu có hệ thống, và sự thật bị thao túng. Mạng xã hội—đặc biệt Facebook, nền tảng với ba tỷ người dùng, lớn hơn bất kỳ quốc gia nào trên hành tinh—không phải công cụ trung lập. Nó là kiến trúc quyền lực đang định hình lại não bộ, xã hội, và chính trị theo cách mà chúng ta chưa kịp nhận ra. Và đây là điều đáng sợ nhất: chúng ta không bị ép. Chúng ta tự nguyện. Chúng ta mở Facebook vì muốn "kết nối." Nhưng sau ba mươi phút lướt, chúng ta cảm thấy trống rỗng hơn. Chúng ta vào để "cập nhật
Trong sân khấu chính trị đồ sộ từ cổ chí kim của nước Mỹ, hiếm có nhân vật nào diễn xuất giỏi như Donald J. Trump. Những cuộc vận động tranh cử từ hơn mười năm trước của Trump vốn đã tràn ngập những lời hứa, giáo huấn, sự tức giận vì “nước Mỹ quá tệ hại”, những lời phỉ báng đối thủ. Tất cả hòa hợp thành những bản giao hưởng ký tên DJT. Mỗi lần Trump bước lên sân khấu, điệu nhảy YCMA vô tư, không theo chuẩn mực, thay cho tiếng kèn hiệu triệu “hoàng đế giá lâm.”
Năm 2025 được xem là giai đoạn khó khăn cho ngành khoa học khi ngân sách nghiên cứu bị thu hẹp và nhiều nhóm chuyên môn phải giải thể. Tuy vậy, những thành tựu y học nổi bật lại chứng minh rằng sức sáng tạo của con người chưa bao giờ dừng lại. Hàng loạt phát hiện mới đã mở rộng hiểu biết của chúng ta về sức khỏe, đồng thời thay đổi cách chăm sóc bệnh nhân hiện nay. Dưới đây là chín trong số những khám phá ấn tượng nhất trong năm 2025.
Năm 2025 khởi đầu bằng nỗi lo dấy lên từ các sàn tài chính quốc tế. Tháng Tư, Tổng thống Donald Trump khơi lại cuộc chiến thương mại, khiến nhiều người e sợ suy thái toàn cầu. Thế nhưng, sau mười hai tháng, kinh tế thế giới vẫn đứng vững: tổng sản lượng tăng khoảng 3%, bằng năm trước; thất nghiệp thấp và chứng khoán nhiều nơi tiếp tục lên giá. Chỉ riêng lạm phát vẫn còn là bóng mây bao phủ, vì phần lớn các nước trong khối công nghiệp OECD chưa đưa được vật giá về mức ổn định như mong muốn.
Sự phát triển nhanh chóng của Artificial Intelligence/ AI và robot đặt ra nhiều thách thức về đạo đức xã hội và cá nhân, đặc biệt là trong việc thu thập dữ liệu cá nhân làm ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng như tuyển dụng, trị liệu và xét xử. Mặc dù AI có thể mô phỏng cảm xúc, nhưng không có ý thức thực sự, dẫn đến nguy cơ làm cho con người phụ thuộc vào AI và robot và suy giảm kỹ năng giao tiếp xã hội...


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.