Hôm nay,  

Đây là đất ông Đề

13/11/201612:36:00(Xem: 6265)

Đây là đất ông Đề
  

Nguyệt Quỳnh


blank

Có sự đe dọa, khủng bố nào đáng ghê sợ bằng những hình ảnh được in trên bưu thiếp của thực dân Pháp vào những năm 1908? Đó là tấm hình đầu các nghĩa quân bị chặt, bỏ rọ treo lơ lửng trên các cành cây ở đầu làng.

Thực dân gọi họ là “bọn cướp”, chúng mô tả các nghĩa quân như sau: “mặc áo vá nhiều mảnh, bằng đủ mọi thứ vải, rách rưới, râu tóc lù xù, ốm yếu lòi xương …” có người còn phải đóng khố vì không có đến một manh quần để mặc. Thế nhưng, những con người rách rưới, ốm yếu đó chưa bao giờ cho phép thực dân được ngon giấc trên đất nước của họ. Cái chết còn chưa ngăn nổi bước chân của những con người không chấp nhận làm nô lệ; vậy thì, Ai đã phải sợ Ai trong cuộc đấu cân não ấy ?

***

Phải công nhận về thủ thuật hù dọa, khủng bố, gây sợ hãi thì thực dân còn thua xa cộng sản. Chỉ có cộng sản mới có đủ sức làm cho xã hội điêu đứng vì sợ. Chỉ có cộng sản mới đủ xảo quyệt để biến tất cả, từ người dân thường cho đến những nhân cách trí thức, những nhà văn, nhà thơ phải khuất phục, phải thú nhận mình đã sống hèn chỉ vì sợ.

Và ở bất cứ nơi đâu, bất cứ quốc gia nào, khi cộng sản xuất hiện, sự khủng bố xuất hiện đầu tiên. Anna Akhmatova, thi sĩ người Nga đã diễn tả nỗi sợ của nhân dân Sô Viết trước cộng sản như sau:“… những ngôi sao chết chóc trên đầu ta / và nước Nga vô tội co rúm lại / Dưới những đế giày thấm máu…”

Nhưng cái thời tắm máu nhân dân qua các chiến dịch “Cải Cách Ruộng Đất”, “Nhân Văn Giai Phẩm”… thời cộng sản nắm trong tay quyền sinh sát đã qua. Khả năng sinh tồn, khả năng sống còn của con người mạnh hơn tất cả. Đó là lý do mà sự sụp đổ hàng loạt của các quốc gia cộng sản ở Đông Âu nhanh hơn một cơn gió. Những thành trì bảy, tám mươi năm được khởi công xây dựng bằng những cuộc thanh trừng tắm máu thi nhau ngã đổ hàng loạt, dù trong tay các chính quyền này còn nguyên vẹn quân đội, đạn pháo, xe tăng…

Bản năng sống còn khiến người ta vượt qua sự sợ hãi cố hữu để dành lại quyền sống chính đáng cho mình và các thế hệ tương lai. Nên nhớ cuộc biểu tình ôn hòa ngày 2 tháng 10 trước cổng Formosa đâu phải không có sự đàn áp của công an. Đã có lúc những dùi cui của đám cảnh vệ đã hung hãn vung lên, vụt thẳng vào người biểu tình như chúng vẫn thường làm. Thế nhưng, sự kiên định, ôn hòa nhưng quyết liệt của người dân đã khiến chính bọn chúng sau đó đã phải trút vội quần áo để tháo chạy.

Đây là điểm then chốt, điểm son của cuộc biểu tình ngày 2 tháng 10, mà cả lãnh đạo CS và người dân VN, những người đang đấu tranh cho quyền lợi chính đáng của mình cần ghi nhớ. Ngày nào dân ta biết đoàn kết để tạo thành số đông, ngày nào dân ta nhận rõ ra rằng quyền lực nằm trong chính tay mình - ngày đó là ngày tàn của lãnh đạo cộng sản.

Ngay sau cuộc biểu tình, lãnh đạo CS lập tức vu vạ cho người dân là bị Việt Tân xúi giục và Bộ Công an cuống cuồng ra thông báo: "việt tân là tổ chức khủng bố; do đó, người nào có hành vi tham gia, tuyên truyền … sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật Việt Nam”. Trong đoạn trích dẫn này, tôi không muốn viết hoa hai chữ “việt tân” vì đó là chiêu trò thường xuyên của lãnh đạo CS luôn gán ghép các lý do phi lý nhằm chia rẽ, hăm doạ hoặc đánh lạc hướng các sức mạnh đang ngăn trở mưu đồ đen tối của họ. Trên thực tế, CSVN đã nhận ra và hết sức kiêng dè trước sức bật của nhân dân Nghệ Tĩnh. Những ngư dân đến từ những vùng biển mà nguồn sống của họ đã khô cạn… những con người không còn gì để mất.

Tuy đổ tội cho Việt Tân, nhưng chỉ ít ngày sau đó những động thái của công an như vây bắt, đàn áp thành viên của một nhóm XHDS nhóm họp ở Vũng Tàu; đánh đập, nhũng nhiễu, bắt bớ những người chẳng có liên quan gì đến Việt Tân như Ls Lê Công Định, chị Nguyễn Thúy Quỳnh, blogger Mẹ Nấm, … rồi tiếp đến ông Lưu Văn Vịnh, bác sĩ Hồ Hải, … đã cho thấy lãnh đạo CS đang rất lo sợ trước ý chí mạnh mẽ của người dân. Chúng lo sợ trước đường lối đấu tranh ôn hòa bất bạo động, một phương pháp đã giật sập hàng loạt những chế độ độc tài trên thế giới.

Điều còn lại là sự sáng suốt, kiên định của người dân VN. Tại thời điểm này, không còn nghi ngờ gì nữa, chấm dứt chế độ cộng sản là sự sống còn của dân tộc. Chấm dứt chế độ cộng sản để thoát ra được tình trạng lệ thuộc ngoại bang; để chấm dứt tình trạng tham nhũng, thối nát, tụt hậu và chấm dứt sự nô lệ của chính mình. Nhà thơ Bùi Minh Quốc bảo cộng sản là “tên gọi của một thế lực quỷ dữ, một thế lực kết xoắn mọi độc ác và dối trá, một thiết chế của chế độ nô lệ mới”. Dưới thể chế này, dân ta sống chẳng khác nào như những kẻ nô lệ: bị bóc lột đến tận cùng, bị cướp nhà, cướp đất, cướp mất nguồn sống… Tệ hơn nữa là sống với một tư duy nô lệ: chúng ta sợ hãi, thấp hèn, cô đơn, đánh mất cả nhân phẩm và cả danh dự của dân tộc.

Chuyện lãnh đạo tỉnh Khánh Hòa lùa dân ra phất cờ đón rước binh lính Trung Quốc cùng chiếc Tương Đàm, tên của chiến hạm đã xả xúng giết chết 64 chiến sĩ ở Gạc Ma có để lại trong lòng chúng ta những cay đắng? Tôi tin rằng chuyện các thiếu nhi VN cầm “lá cờ sáu sao” đón rước Tập Cận Bình hay việc bố trí chiếc Tương Đàm dẫn đầu hai chiến hạm ghé cảng Cam Ranh đều ngầm mang chủ ý của Trung Quốc. Liệu nhân dân VN có tiếp tục cố tình làm ngơ trước những chỉ dấu và vận mạng đen tối của đất nước mình?

Hình đầu của các nghĩa quân trên tấm bưu thiếp nhắc nhở chúng ta những hy sinh vô bờ bến của các thế hệ đi trước. Nó cũng nhắc nhở chúng ta lời miệt thị của viên tướng thực dân E. Diguet dành cho người Việt: "...Để có được một huân chương, một mảnh bằng với con dấu đỏ, một chức quan tước huênh hoang, một địa vị làm cho chúng trở thành ngôi sao, chúng sẽ sẵn sàng phát huy cống hiến tất cả mọi tiềm lực và sức kiên trì dai dẳng trong nhiều tháng, nhiều năm. Vậy thì chúng ta có gì đâu phải than van ? Cái khuyết điểm đó của bọn bị bảo hộ giao trong tay chúng ta một công cụ đô hộ tuyệt vời..."

Không ai có thể giải thoát cho mình ngoại trừ chính mình. Dân tộc Việt Nam đang đứng bên bờ vực thẳm. Niềm tự tôn dân tộc trong từng cá nhân của chúng ta đang đối mặt với thử thách: hoặc tiếp tục chấp nhận làm nô lệ cho một thể chế thối nát; hoặc đoàn kết, sát vai nhau khiến chúng phải tháo chạy như đám cảnh sát cơ động trong cuộc biểu tình lịch sử ngày 2 tháng 10 trước cổng Formosa.

Ai sẽ sợ Ai? Tất cả là cách nhìn và là quyết định lựa chọn của mỗi người dân Việt Nam.

***

Nhân nhắc đến lời miệt thị của viên Tướng E. Diguet, tôi cũng muốn nhắc lại câu ca dao mà thời ấy các trẻ em Việt Nam vẫn hát ví với nhau. Thực dân Pháp chỉ khống chế dân ta được là nhờ vào vũ khí văn minh và sự hợp tác trung thành của bọn Việt gian bán nước cầu vinh. Thời ấy, chúng vẫn mất ăn, mất ngủ về cái biệt danh “Hùm Thiêng Yên Thế” của lãnh tụ nghĩa quân và những vùng đất hoang vu còn lưu dấu trong ca dao cho mãi đến tận giờ:

“Ở đây là đất ông Đề
 Tây vô thì có Tây về thì không”

Nguyệt Quỳnh



Ý kiến bạn đọc
14/11/201601:27:24
Khách
Vũ Ðình Huỳnh - Cựu bí thư của Hồ Chí Minh: “”Muốn cho dân tộc ta không thua kém các dân tộc khác, muốn cho đất nước được thịnh vượng, muốn cho dân ta không nghèo khổ mãi thì không thể thiếu một điều kiện tiên quyết: Ấy là phải gạt bỏ sự lãnh đạo của đảng Cộng Sản.”
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tháng Năm, 2024, trong phiên tòa xét xử bị cáo, tức cựu Tổng thống Donald Trump, liên quan các khoản chi phí cho nữ diễn viên phim khiêu dâm Stormy Daniels dưới dạng tiền bịt miệng, có một cựu công tố viên, bộ trưởng tư pháp từ Flordia đến tòa New York. Bà ngồi bên dưới theo dõi để ủng hộ Trump. Đó là Pam Bondi. Sau khi bồi thẩm đoàn phán quyết Trump có tội trong 34 tội danh, Bondi đã xuất hiện trên Fox News, cùng với Kash Patel, phát biểu rằng “một niềm tin rất lớn đã bị mất vào hệ thống tư pháp tối nay.” Bà còn nói thêm: “Người dân Mỹ đã nhìn thấu điều đó.”
Chiều thứ Sáu, chúng tôi ăn trưa với một người bạn mới ở Huntington Beach. Không biết vì men bia hay vì chọn quán giữa một thành phố “đỏ”, câu chuyện đang nhẹ nhàng bỗng rẽ thẳng vào chính trường. Nhắc đến những gì xảy ra kể từ ngày tổng thống Trump nắm quyền sinh sát, cô bạn tôi đề cập đến vật giá leo thang, vừa lạm phát vừa thuế quan, kinh tế bất ổn, đời sống bất an… Anh bạn mới của chúng tôi nghe đến đây lên tiếng cắt lời: “Dẫu có thế, so với nhiều người, nhiều xứ khác, người Mỹ vẫn còn đang sống trong may mắn. Và chúng ta nên biết ơn điều đó.” Anh khiến tôi liên tưởng đến thuyết “dân túy tàn bạo”, được Jay Kuo nhắc đến trong bài báo mới đăng của Ông trên Substack tuần qua.
Tuần trước, tình cờ tôi đọc được một bài viết của tác giả Vũ Kim Hạnh được chia sẻ lại qua Facebook. Bài viết có tựa đề là "Cơ hội vàng ở Mỹ sau mức thuế đối ứng 20%", trong đó bà nhắc riêng về kỹ nghệ xuất cảng gỗ của Việt Nam sang Hoa Kỳ và thế giới. Trước khi đi vào chi tiết của bài viết, có thể nhắc sơ về bà Vũ Kim Hạnh ắt đã quen thuộc với nhiều người trong nước. Bà từng là Tổng Biên Tập báo Tuổi Trẻ, cũng như nằm trong nhóm sáng lập tờ tuần báo Sài Gòn Tiếp Thị, từng là những tờ báo khá thành công tại Việt Nam.
Franklin D. Roosevelt (1882-1945), Tổng Thống Hoa Kỳ thứ 32 và là vị tổng thống Mỹ duy nhất phục vụ hơn 2 nhiệm kỳ, đã từng nói rằng, “Tự do của nền dân chủ không an toàn nếu người dân dung túng sự gia tăng của quyền lực cá nhân tới mức trở thành mạnh hơn chính nhà nước dân chủ đó. Điều đó trong bản chất là chủ nghĩa phát xít: quyền sở hữu của chính phủ thuộc về một cá nhân, một nhóm người, hay bất cứ thế lực cá nhân nào đang kiểm soát.” Lời cảnh giác đó của TT Roosevelt quả thật đã trở thành lời tiên tri đang ứng nghiệm trong thời đại hiện nay của nước Mỹ. Tổng Thống Donald Trump trong nhiệm kỳ đầu và gần 8 tháng của nhiệm kỳ hai đã thể hiện rõ ý chí và hành động của một nhà lãnh đạo muốn thâu tóm mọi quyền lực trong tay mình bất chấp những việc làm này có phá vỡ nền tảng tự do và dân chủ mà nước Mỹ đã nỗ lực không ngừng để tạo dựng và giữ gìn trong suốt hai trăm năm mươi năm qua hay không!
Từ lâu trong chính trị Mỹ vẫn tồn tại một quy tắc bất thành văn, khi thì nói lên to rõ “chúng ta tốt đẹp hơn như thế này,” hoặc có khi chỉ thì thầm, nhẹ nhàng, rằng đảng Dân Chủ không nên sa vào bùn lầy. Nhiều thập niên qua, “quy tắc” này đã định hình cả vận động tranh cử lẫn cách cầm quyền lãnh đạo. Tổng thống Barack Obama, bằng sự điềm tĩnh, được xem là bậc thầy về nghệ thuật này, ngay cả khi Donald Trump mở màn thuyết âm mưu “giấy khai sinh giả.” Tổng thống Joe Biden cũng vậy. Ông lèo lái đất nước sau đại dịch bằng chiến lược đặt niềm tin vào sự văn minh, đoàn kết, tin rằng lời kêu gọi phẩm giá có thể giữ thăng bằng cho con thuyền trong cơn chao đảo vì sóng dữ.
Trong nhiều tháng qua, các tài khoản chính thức của Bạch Ốc và Bộ Nội An trên mạng X liên tục tung ra hình ảnh và video (meme) dị hợm: từ ảnh ghép kèm âm thanh chế giễu, những đoạn đăng kiểu TikTok, cho đến tranh vẽ bằng trí tuệ nhân tạo. Đây không phải trò vui của vài nhân viên rảnh rỗi, mà là một chiến dịch có chủ ý, lặp đi lặp lại, như muốn răn: ai mới thực sự được coi là người Mỹ. Trang NPR ngày 18 tháng 8 nhận định: “Các tài khoản chính thức của chính quyền Trump đang khai thác đủ kiểu meme, hình ảnh AI với giọng điệu đầy thách thức trong các bài đăng trên mạng xã hội.”
Trước khi quay lại cùng cuộc họp song phương giữa Trump và Putin tại Alaska, hãy quay lại những cuộc họp giữa Donald Trump và lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong Un trong nhiệm kỳ đầu của Donald Trump. Lần đầu tiên, một đương kim tổng thống Hoa Kỳ đã hạ mình sang Châu Á đến ba lần, lần đầu tại Singapore, rồi Việt Nam và cuối cùng ngay tại khu phi quân sự giữa Nam-Bắc Hàn, để gặp và nâng cao vị thế một tay "Chí Phèo" cộng sản mặt sữa nhưng khét tiếng độc ác lên vị thế chính thức ngang hàng với Hoa Kỳ trên chính trường quốc tế.
Trong căn phòng trắng, lổm chổm những mảng phù điêu mạ vàng trên trần nhà và tường, một người đàn ông mảnh khảnh, nhanh nhẹn bước ra giới thiệu trước ống kính báo chí món quà đặc biệt ông cố ý mang theo tặng Tổng thống Donald Trump. Đó là lần hiếm hoi CEO của hãng Apple, Tim Cook, xuất hiện trong trang phục sơ mi cà vạt vest đen. Ngay cả trong những lần ra mắt sản phẩm iPhone mới hàng năm, vốn được xem là sự kiện quan trọng bật nhất của Apple, người ta cũng không thấy Cook phải bó mình trong bộ lễ phục trịnh trọng như vậy. Tim Cook đã mang đến cho các tín đồ của trái táo một sự bất ngờ, giống như 15 năm trước, ông xuất hiện trên tạp chí Out ở vị trí đầu bảng xếp hạng Power 50, một danh sách xếp hạng những cá nhân đồng tính nam và đồng tính nữ có ảnh hưởng nhất vào thời điểm đó.
Trong những tháng qua, thảm họa đói của người Palestine ở dải Gaza đã làm thế giới rúng động. Tin tức về trẻ em Palestine bị bắn chết trong khi cố len lỏi tới rào sắt để nhận thức ăn viện trợ được truyền đi; nhiều người đặt câu hỏi về lương tri của những kẻ tổ chức “công tác nhân đạo” này (công ty Gaza Humanitarian Foundation do chính phủ Trump hậu thuẫn). UN ước tính có khoảng 1,400 người Palestine đã chết khi tìm cách nhận thực phẩm cứu trợ. Vào tháng 12 năm 2023, Nam Phi đã đệ đơn kiện Israel lên Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ) cáo buộc quốc gia này phạm tội diệt chủng ở Gaza. Một số quốc gia khác tham gia hoặc bày tỏ sự ủng hộ đối với vụ kiện, bao gồm: Nicaragua, Bỉ, Colombia, Thổ Nhĩ Kỳ, Libya, Ai Cập, Maldives, Mexico, Ireland, Chile Palestine…
Trí nhớ của một cộng đồng không chỉ mất đi khi thời gian làm phai mờ, mà có khi có bàn tay cố tình tháo gỡ. Không cần nhiều bút mực, chỉ cần bỏ vài dòng, thay một chữ, hoặc xóa một đoạn – câu chuyện lập tức đổi nghĩa. Lịch sử hiện đại đã nhiều lần chứng kiến điều đó. Năm 1933, chính quyền Quốc xã Đức đốt sách giữa quảng trường, thay lại giáo trình, đặt viện bảo tàng và văn khố dưới quyền Bộ Tuyên Giám. Joseph Goebbels nói: “Chúng ta không muốn người dân sử dụng cái đầu. Chúng ta muốn họ hành xử theo cảm tính.” Tám thập niên sau, ở một góc khác của địa cầu, những bản thảo của Trương Vĩnh Ký – người khai sáng nền quốc ngữ Việt – bị loại khỏi thư viện vì bị gán là “tay sai thực dân”. Sau 1975, chính quyền cộng sản xét duyệt văn hóa trên toàn quốc: các tác phẩm học thuật bị cấm; bị đốt, tên tuổi các học giả và nhà văn miền Nam biến mất khỏi mọi tiến trình văn hóa. Tại Hoa Kỳ ngày nay, sự thật không bị đấu tố – nhưng bị biên tập lại.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.