Hôm nay,  

Lính Mỹ đọc thơ Lính Cộng Hòa

06/06/201710:52:00(Xem: 65319)

Thơ Linh Miền Nam do tủ sách Tiếng Quê Hương ấn hành và sẽ được giới thiệu cùng với một số sách khác của TQH trong buổi sinh hoạt văn học tại Westminster Community Center 8200 Westminster Blvd, Westminste, nam California lúc 1 giờ 30 chiều Chúa Nhật 18-6-2017.  Các nhà báo Trịnh Bình An, Mặc Lâm, Đinh Quang Anh Thái, các nhà văn Uyên Thao, Trần Phong Vũ sẽ có mặt trong buổi sinh hoạt này,


Giới thiệu: "ARVN Soldiers’ Poetry edited by Nguyễn Ngọc Bích" là bài điểm sách của David Wilson về tuyển tập "Thơ Lính Chiến Miền Nam – ARVN Soldiers' Poetry" do Nguyễn Hữu Thời sưu tầm và dịch tiếng Anh. David Wilson là một cựu quân nhân Hoa Kỳ tại Việt Nam và viết điểm sách nhiều năm trên trang "Books in Review" của hội VVA (Vietnam Veterans of America). https://vvabooks.wordpress.com/tag/vietnam-war-arvn-poetry/

blank

Nguyễn Hữu Thời, người đã chuyển ngữ tiếng Anh các bài thơ trong tác phẩm "Thơ Lính Chiến Miền Nam: ARVN Soldiers’ Poetry" cho chúng ta biết bộ sưu tập thơ này "… là sản phẩm của lính. Không phải lính ma, lính kiểng, lính bàn giấy, lính văn phòng mà là lính chiến đấu trong một cuộc chiến cam  go,  đứng  trước  một  kẻ  thù dầy dạn chiến trường, đầy mưu mẹo và không cho ta bao nhiêu lựa chọn: hoặc mình sống thì anh ta phải chết và ngược lại." (1)

Chính Nguyễn Hữu Thời cũng đã "thực sự vào sinh ra tử để có thể thông cảm sâu xa với những tình cảm mãnh liệt của những thi sĩ này, những đồng đội anh dũng của anh." (1)

Không một tác giả bài thơ nào trong tuyển tập này mà không từng cầm súng chiến đấu. "Người dịch mong tập thơ sẽ giúp độc giả có khái niệm tốt về người lính chiến miền Nam, những người suốt 20 năm ròng rã xả thân bảo vệ hòa bình và an ninh cho hơn 20 triệu dân miền Nam, một phần tư quân đội Việt Nam Cộng Hòa thiệt mạng, hàng trăm nghìn người đã bị tàn phế suốt cuộc đời và 300 ngàn người bị giam cầm trong các trại tập trung." (1)

Những bài thơ được dịch, và được trình bày chung với bản gốc tiếng Việt, đa số nói về những điều người lính Miền Nam đã trải qua và phơi bày một bức tranh ảm đạm về chiến tranh và giai đoạn sau chiến tranh. Lời lẽ trong thơ thường khắc nghiệt hơn lời lẽ của những bài thơ người Mỹ viết về những trải nghiệm của họ trong Chiến Tranh Việt Nam. Mực độ cay đắng cũng đậm nét hơn so với các bài thơ cựu chiến binh Mỹ, bày tỏ cảm giác bi phẫn vì bị bán đứng bởi các lợi ích chính trị.

Dưới đây là một ví dụ, "Bữa cơm ngoài Chiến Trường" của Trần Dzạ Lữ, sĩ quan tác chiến ở một đơn vị thuộc tiểu khu Kiến Hòa:


Bữa cơm ngoài Chiến Trường


Bốn năm thằng lơ láo
Áo quần rách tả tơi
Ăn cơm bên xác người
Tay bốc, tay cầm súng

Lòng nhớ mẹ phương Tây
Ý thương em chạy giặc
Xóm làng sầu khôn khuây
Đất trời thêm hiu hắt

Ăn xong, múc nước ruộng
Uống đại cho qua ngày
Quê nhà em có biết
Chinh chiến thân lưu đày?

Ăn được là điều may
Có khi hai, ba ngày
Không ăn, chẳng có uống


Ta nằm với cỏ cây


(Phong Điền 25.5.1972)


The Meal on the Battlefield


Four or five boys look helpless

In their ragged clothes

Eating besides the bodies

They pick their rice, holding the rifles

My heart’s with Mom in the Western Paradise

My mind’s with sister in the refugee camp

Villages and hamlets are inconsolably sad

The world is more deserted

After the meal, we scoop from the field

Some water we drink to get by

At home, do you know it?

The war dooms us the soldiers

It’s still lucky I can eat

Sometimes for two or three days

Having neither meal nor drink

I lie beside the plants and trees


Đây là một trong những bài thơ ngắn và nhẹ nhàng của tuyển tập.


Riêng tôi, thích những bài thơ của Trần Đắc Thắng. Mở đầu với từ "Đ.m!"


Khi dắt quân đi tắm biển


Đ.m.! Cứ bơi trên mặt biển

Để quên lúc lấy nước trên rừng

Cho lòng tan trăm ngàn vết tích

Mà đi lên dưới nắng mùa xuân (2)


Bathing in the sea with my men


Fuck! Just swim in the sea

To forget the minutes of collecting water in the jungle

To wash away one hundred thousand traces

Then come up under the spring sunlight (2)


Ngủ trên rừng


Đ.m! Sao ta vẫn ngủ rừng

Đêm trường muỗi đốt cháy da lưng

Nhưng bây không một lời than thở

Như thế lòng ta cũng đã mừng


Sleep in the jungle


Fuck! Why sleep in the jungle again?

All night, the mosquitoes bite and burn one’s back

But you boys have made no complaints

And that set my mind at rest (2)


Khóc chiến hữu

— Khóc Trung sĩ Quý, Thành và Thiếu úy Tư


Đ.m.! Tụi bây chết thật rồi

Ta nghe hồn chết giữa mưa rơi

Bao giờ ta lại ngồi uống rượu

Cùng kể nhau nghe những chuyện rời


Mourning my companions in arms

— To late Sgt. Quý, Thành and 2nd Lieut. Tư


Fuck! You boys are dead, actually

I hear my heart break in the falling rain

When shall we sit and drink again?

To tell one another the unconnected stories (2)


Tôi đặc biệt muốn giới thiệu cuốn thơ lính này tới các cựu chiến binh Hoa Kỳ thường hay phàn nàn về quân đội Việt Nam Cộng Hòa. Những người lính ấy có thể không oai vệ cỡ chúng ta, nhưng chắc chắn họ đã chịu đựng và đã chịu chết nhiều hơn chúng ta tưởng. Và do đó, họ xứng đáng được tôn trọng.


Hãy đọc cuốn sách này và hãy khóc. Như chính tôi đã khóc.

Nguyên tác: David Willson, Chuyển ngữ: Trịnh Bình An


Chú thích:


  1. Những đoạn David Wilson trích là từ bài giới thiệu của cố Giáo sư Nguyễn Ngọc Bích.

  2. Những đoạn thơ của Trần Đắc Thắng là người dịch thêm vào cho rõ nghĩa.

  3. Tuyển tập "Thơ Lính Chiến Miền Nam – ARVN Soldiers' Poetry" do Tủ Sách Tiếng Quê Hương xuất bản – 475 trang – giá 25.0 USD  

Mua sách: VLAC / TS Tiếng Quê Hương, P.O. Box 4653, Falls Church, VA 22044, USA. Email: [email protected] / [email protected]

Hoặc mua tại: Người Việt  - 14771 Moran Street, Westminster, CA 92683

Phone: (714) 892-9414 - Website: www.nguoivietshop.com

Sách cũng có bán trên trang điện tử Amazon.com

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.
Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.
Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.
Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.
Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...
Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.
Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.
Ngày đi phỏng vấn thẻ xanh để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thường là một ngày tràn đầy hy vọng và đáng nhớ, đặc biệt đối với những đôi vợ chồng, hoặc những hôn phu, hôn thê. Lễ Tạ Ơn tưởng đâu là ngày họ sum vầy, nói câu “Tạ ơn nước Mỹ” với những hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Nhưng điều đó không xảy ra trong thời này, ở Hoa Kỳ. Khi bước cuối cùng trong quá trình xin thường trú nhân Hoa Kỳ, là cuộc phỏng vấn với viên chức di trú kết thúc, các đặc vụ liên bang lại ập đến, còng tay người vợ/chồng người ngoại quốc và đưa họ đi. Hy vọng trở thành ác mộng.
Dự thảo Hòa ước Ukraine do Hoa Kỳ và Nga đề ra gồm có 28 điểm đã được công bố gần đây. Kết quả của diễn biến này khá bất thường vì không có sự tham gia đàm phán của Ukraine và Liên minh châu Âu (EU)...
Trong một nghiên cứu phối hợp giữa đại học Hồng Kông và đại học Rutgers tại Mỹ cùng một số khoa học gia trong khu vực hồi tháng 8 năm 2024, báo cáo này chỉ ra rằng vị trí của Việt nam sẽ là một "điểm nóng" của những cơn bão nhiệt đới với cường độ dữ dội và thường xuyên hơn trước sự biến đổi khí hậu toàn cầu, với rủi ro cao là ngay Hải Phòng.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.