Hôm nay,  

Mèo Mù Bắt Chuột Chết (*)

25/10/202400:00:00(Xem: 3334)

Meo Mu
 
17 ngày nữa, cuộc tranh cử tổng thống Mỹ bước vào kết thúc. Ai thắng? Ai bại? Đời sống sẽ được trở lại bình thường không bị ám ảnh của truyền thông lôi kéo, không bị áp lực của đảng phái thuyết phục. Thật là đáng mừng.

Không chắc.

Nếu ông Trump thắng, cuộc giao chuyển quyền lực tuy không vừa ý, nhưng chắc sẽ xuôi qua bình yên. Nếu ông Trump thua, đây mới là vấn nạn.

Đến giờ phút này, ai cũng biết, nếu ông Trump không được làm tổng thống thì sẽ ứng với câu: Được làm vua, thua làm giặc. Chuyện này đã xảy ra trong lịch sử: Ngày 6 tháng 1, 2021. Và căn cứ theo những lời ông tuyên bố khi vận động tranh cử.

Chính quyền Biden, FBI, nội an, cảnh sát, quân đội, có chuẩn bị gì chưa? Hay chỉ có ông Howard Stern tuyên bố: “Tôi không đồng ý với Trump về mặt chính trị, tôi không nghĩ ông ta nên đến gần Nhà Trắng. Tôi không ghét ông. Tôi ghét những người bỏ phiếu cho ông. Tôi nghĩ họ ngu ngốc. Tôi ghét. Tôi sẽ thành thật với bạn, tôi không tôn trọng bạn," (Fox News.) [Câu nói này được 3 triệu “Like” và 2 triệu ý kiến (comment.) Tin này do Fox News loan truyền, Fox News proTrump, phản ứng 3 triệu ủng hộ, thử xét lại sự nổi tiếng của ông Trump?]

Dường như không có chuẩn bị hoặc chuẩn bị ngầm không tiết lộ. Chuyên gia An ninh Nội địa Juliette Kayyem lập luận rằng chính phủ chưa sẵn sàng cho tình trạng bạo lực mà Trump có thể gây ra. Và bà hiện đang tham gia cùng Hari Sreenivasan để thảo luận về những gì Tổng thống Biden nên làm để lập kế hoạch cho tình huống xấu nhất. (Tin Weekdays trên PBS.)

Phe cuồng Trump, ông Nieznany tuyên bố: "Có rất nhiều người được trang bị vũ khí đầy đủ đang tự hỏi điều gì đang xảy ra với đất nước này", ông nói. "Chúng ta sẽ để Biden tiếp tục phá hủy nó? Hay chúng ta cần loại bỏ ông ta? Chúng ta sẽ chỉ chịu đựng được đến một mức độ nào đó trước khi chúng ta phản công". Ông nói thêm rằng cuộc bầu cử năm 2024 có thể là ngòi nổ.” Câu nói này được 4 triệu người ủng hộ (Newsweek Magazine.)

The Hill nhận định: “Khi người Mỹ đi bỏ phiếu vào tháng 11, họ sẽ bầu ra một tổng thống — và tùy thuộc vào kết quả của cuộc bầu cử, thiết lập một sự lặp lại của sự hỗn loạn hậu bầu cử năm 2020. Chúng ta cần phải đối mặt với thực tế đó ngay bây giờ và thừa nhận khả năng chúng ta sẽ phải trải qua một chấn thương quốc gia khác...”

Lý do nào chính quyền không lên tiếng trước, đưa ra những biện pháp ngăn cản người dân, trước khi bầu cử, phe cuồng Trump cũng như phe cuồng Dân Chủ sẽ phải suy nghĩ kỹ trước khi có những hành động sẽ mang đến hậu quả te tua cho bản thân như trường hợp một số người nổi loạn hôm ngày 6 tháng 01 nay đang ngồi tù hoặc đang chờ xử án. Nguy hiểm hơn nữa, lần này phe cuồng Trump chắc sẽ chuẩn bị đầy đủ và có tổ chức hơn. Nguy cơ có thể mạnh bạo hơn dự đoán.

Bạn thử nghĩ xem, lý do không công khai ngăn chận, đề phòng là gì?

Tôi nghĩ đến ẩn dụ và mưu kế trong câu châm ngôn Trung Hoa: “Mèo mù bắt chuột chết.”

Ý Nghĩa Ẩn Dụ Mèo Mù Bắt Chuột Chết

Trước hết là ý nghĩa của ẩn dụ. Những ai không thấy ông Trump dối trá, nói bậy, hăm dọa, trốn thuế, gian lận tăng giá bất động sản, vân vân, quá nhiều để kê khai, không thấy thì là mù.

Mèo mù thì không thể phân biệt chuột sống hay chết. Mù chắc chắn là khó bắt chuột sống. Mù mắt bên ngoài cũng như mù mắt bên trong.

Một ẩn dụ luôn có nhiều nghĩa. Trong trường hợp này, những ai không thấy Trump là người không có tư cách tổng thống, che mắt bịt luôn tai, bỏ phiếu cho Trump, người đó mù tâm trí.


Những người này tin rằng nếu Trump làm tổng thống sẽ mang lợi ích họ. Điều này đúng với một số người giàu cao cấp, nhất là Elon Musk và Mark Zuckerberg. Còn quý nhân Việt, đa số trung lưu thấp và nghèo. Bắt được chuột chết rồi.

Mưu Kế Mèo Mù Bắt Chuột Chết.

Tháng Bảy vừa qua tôi đưa gia đình đi dạo cảnh ở Vancouver, rồi băng qua phà, đi Victoria, nơi đèo dốc quanh co. Khi chiếc xe vừa lên khỏi dốc rồi tụt xuống, giữa dốc có con đường đi bộ băng ngang lộ, trên đó, một người mù, tóc vàng, tướng bảnh bao, đeo kính đen và dò cây gậy trắng giữa lưng chừng. Dĩ nhiên, tôi đạp thắng, tuy nhiên xe thuê, chưa rành điều khiển, chiếc xe dừng lại rồi nhấp lên lấn đến trước. Ông mù hoảng hốt, dỡ cây gậy lên, chạy cái rột qua bên kia đường, không dừng lại, tiếp tục chạy cho đến cuối dốc. Bài học thứ nhất.

Đi thăm vườn hồng, nhà quốc hội, nhà ma, sau một hồi loanh quanh, trưa, đói, ngừng ăn ở một tiệm ăn khá sang trọng cho biết mùi Canada. Trong khi đang gọi món ăn, tôi nhìn, cách độ khoảng ba bàn xéo, ông mù, giờ đây mắt sáng rực rỡ, ngồi ăn thịt nướng với hai phụ nữ, cười nói quên cả lúc giả trang. Bài học thứ hai.

Giả mù kiếm lợi. Nếu một hôm nào bạn thấy tôi cầm cây gậy trắng, dò đường qua sông, xin giúp đỡ, tôi mù thật.

Nhưng chưa hay bằng câu chuyện Mèo Mù.

Trong một khu chợ về đêm, chỉ có chuột và mèo, chuột ăn rác, mèo ăn chuột. Đám mèo thương hại con mèo vằn và ganh tị với con mèo xám. Con mèo vằn bị mù nên chỉ có thể ăn thịt chuột chết. Lâu lâu được đồng bọn giúp đỡ cho thịt sống. Mèo xám luôn ăn uống phủ phê, thừa mứa, mà không cần phải hoạt động săn đuổi gì nhiều. Đám mèo chia nhau rình rập, theo dõi. Khám phá ra bí quyết của mèo xám. Nó giả mù nằm trong đống rác, lủ chuột tưởng thật đến gần nó kiếm ăn, coi như toi mạng. Mù thật ăn thịt thúi, mù giả ăn thịt tươi.

Chính quyển Dân Chủ mù thật hay mù giả?

Tôi nghĩ là mù giả. Làn như không quan tâm, không lo lắng đối phó. Nếu Trump thua mà chính trị bình an, Harris tuyên thệ tổng thống. Thì mọi chuyện tốt đẹp.  Nếu ngược lại, lần này Trump phải lộ diện nhiều hơn, gây nhiều bằng cớ hơn. Không thể chối cãi tội xách động hỗn loạn.

Meo Mu 2
(Ảnh của The Atlanta.)
                                   
Thử nghĩ, vụ việc 6 tháng 1, trưng bày rất nhiều bằng chứng mà Trump vẫn có thể trơn tuột. Trên cao có thẩm phán Cộng Hòa bênh vực. Bên dưới có cuồng Trump sẵn sàng bạo động. Xung quanh thì đám tai to mặt lớn của Cộng Hòa bao che. Ngay cả những người hiểu biết như cựu tổng thống Bush mà cũng đặt quyền lợi đảng lên trên đất nước.

Nếu Trump xách động một lần nữa, chắc rằng ngoài trừ số cuồng Trump, những người còn lại dù Cộng Hòa hay Dân Chủ cũng sẽ rời bỏ ông. Số phận đi tù sẽ có nhiều khả năng hơn.

Cứ đến gần mèo mù thì tự động dâng hiến thịt tươi.

Câu châm ngôn này có thể chia sẻ trong hai ý nghĩa Mèo mù: Mù thật, bắt chuột chết. Mù giả bắt chết chuột.

Thật ra, vấn đề đáng quan tâm hơn là những người thực sự yêu nước sẽ phải làm gì, nếu Trump thắng cử?

Và nếu bốn năm tới phải bị ở dưới quyền Trump lãnh đạo, dân Mỹ sẽ học thêm cái gì là mù thật hay mù giả? Học kỹ cái gì là tư cách của nhà lãnh đạo? Học khả năng khôn ngoan khi sử dụng lá phiếu? Học phẩm chất suy nghĩ của bản thân?
 
Ngu Yên
 
(*) Châm ngôn của Trung Hoa.
 

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối

Từng là một trung tâm thương mại sầm uất và biểu tượng cho niềm hy vọng đang dâng cao về tương lai dân chủ trong khu vực, Hồng Kông hiện đang đối mặt với các biện pháp kiểm soát ngày càng siết chặt của chính quyền Bắc Kinh. Từ năm 2019 cho đến nay, khoảng hơn 200.000 người đã ra đi để cố thoát khỏi bầu không khí chính trị ngày càng ngột ngạt. Với việc áp dụng Luật An ninh Quốc gia, quyền tự trị của Hồng Kông từng được cam kết trong mô hình “một quốc gia, hai chế độ” đã bị gần như hoàn toàn xoá bỏ. Xu hướng toàn trị của chính quyền Trung Quốc không những ảnh hưởng trực tiếp đến số phận nghiệt ngã của Hồng Kông mà còn gián tiếp đến trào lưu dân chủ hoá của Việt Nam.

Ở New York, khoảng 2 triệu cử tri đã đi bỏ phiếu cho cuộc bầu cử thị trưởng lần này, cao nhất từ năm 1969, theo dữ liệu của NBC. Tất cả người dân hiểu được tầm quan trọng của lá phiếu lần này. Mười tháng qua, có vẻ họ hiểu được mức an toàn cuộc sống của họ ra sao, và sức mạnh của nền dân chủ hơn 200 năm của Hoa Kỳ đang lâm nguy như thế nào.

Mamdani không bán mộng. Anh bán khả thi. Và cử tri, sau nhiều lần bị dọa nạt, có vẻ đã chọn đúng thứ cần mua. Hy vọng, khi ấy, không phải lời hứa. Nó là hóa đơn thanh toán mỗi cuối tháng, nhẹ hơn một chút — và là bằng chứng rằng lý trí vẫn chưa bị bôi xóa.

Hiến pháp là văn bản pháp lý tối cao quy định các nguyên tắc tổ chức bộ máy nhà nước, xác lập thẩm quyền của các cơ quan công quyền, đồng thời quy định các chế độ kinh tế, văn hóa, xã hội và những quyền cơ bản của công dân. Tất cả các cơ quan nhà nước và công dân đều có nghĩa vụ tuân thủ Hiến pháp...

Trong bài phát biểu tại Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc ở New York hôm 23 tháng 9 năm 2025, Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nói rằng, “Biến đổi khí hậu, bất kể điều gì xảy ra, các bạn đã bị cuốn hút vào đó rồi. Không còn việc hâm nóng toàn cầu nữa, không còn chuyện toàn cầu lạnh cóng nữa. Tất cả những tiên đoán này được thực hiện bởi Liên Hiệp Quốc và nhiều tổ chức khác, thường là những lý do tồi và đều sai lầm. Chúng được tiên đoán bởi những kẻ ngu mà dĩ nhiên là số phận của đất nước họ và nếu tiếp tục thì những quốc gia đó không có cơ hội để thành công. Nếu các bạn không tránh xa khỏi trò lừa đảo xanh này thì đất nước của các bạn sẽ thất bại.” Đó là lời chứng rõ ràng được đưa ra trước cộng đồng quốc tế về quan điểm và hành động của chính phủ Trump chống lại các giá trị khoa học mà nhân loại đã, đang, và sẽ tiếp tục giữ gìn và thực hiện để làm cho cuộc sống ngày càng văn minh tiến bộ và hạnh phúc hơn.

Năm xưa, khi Benjamin Franklin rời khỏi Hội nghị Lập hiến năm 1787, một người phụ nữ hỏi ông: “Ngài Franklin, chúng ta có được chính thể gì, một nền quân chủ hay một nền cộng hòa?” Ông đáp: “Một nền cộng hòa, nếu các người còn giữ được nó.” Benjamin Franklin muốn nói, một nền cộng hòa, tức chính quyền của nhân dân, dựa trên luật pháp và trách nhiệm của người dân. Nền cộng hoà không tự bền vững, nó chỉ tồn tại nếu người dân có đủ phẩm hạnh, lý trí. Dân chủ không phải một thành quả, mà là thử thách liên tục. Câu nói ngắn gọn, đanh thép năm xưa của Franklin nay linh nghiệm, dưới thời Donald Trump.

Sáng nay, một post trên mạng xã hội của một người bạn làm tôi khựng lại: “Nếu không thích nước Mỹ, thì cuốn gói cút đi.” Câu đó khiến tôi nhớ về một buổi chiều hơn mười năm trước. Hôm ấy, nhóm bạn cũ ngồi quây quần, câu chuyện xoay về ký ức: Sài Gòn mất. Cha bị bắt. Mẹ ra tù. Chị em bị đuổi học, đuổi nhà. Và những chuyến tàu vượt biển không biết sống chết ra sao. Giữa lúc không khí chùng xuống, một người bạn mới quen buông giọng tỉnh bơ: “Các anh chị ra đi là vì không yêu tổ quốc. Không ai ép buộc dí súng bắt các anh chị xuống tàu cả.” Cả phòng sững sờ. Ở đây toàn người miền Nam, chỉ có chị ta là “ngoài ấy.” Vậy mà chị không hề nao núng. Ai đó nói chị “gan dạ.” Có người chua chát: “Hèn gì miền Nam mình thua.”

Trong cái se lạnh của trời Tháng Mười vào Thu, khi màu lá trên khắp nước Mỹ chuyển sang gam màu đỏ rực, vàng óng, thì một cơn bão đang âm ỉ sôi sục, len lỏi dưới bề mặt của cuộc sống người Mỹ. Gió càng thổi mạnh, cơn bão ấy sẽ càng nhanh chóng bùng nổ. Vỏn vẹn trong một tháng, nước Mỹ chứng kiến ba sự kiện chấn động, nức lòng những người đang dõi theo sự mong manh của nền Dân Chủ. Mỗi sự kiện diễn ra trong một đấu trường riêng của nó, nhưng đều dệt nên từ cùng một sợi chỉ của sự phản kháng kiên cường: bắt nguồn từ sự phỉ báng tính chính trực của quân đội; tước toạt thành trì độc lập, tự do của báo chí – ngôn luận; và những cú đánh tới tấp vào sức chịu đựng của người dân.

Hiểu một cách đơn giản, văn hoá là một khái niệm tổng quát để chỉ sự chung sống của tất cả mọi người trong cùng xã hội, bao gồm ngôn ngữ, phong tục tập quán, tôn giáo và luật pháp. Do đó, luật pháp là một thành tố trong toàn bộ các hoạt động văn hoá và có ảnh hưởng đến tiến trình phát triển xã hội, một vấn đề hiển nhiên...

Bất kỳ là ai, trẻ cũng như già, nữ cũng như nam, thật là tò mò, nếu chúng ta có thể biết được tương lai gần hoặc xa của mình, của người khác. Biết được tương lai là chuyện thú vị, hoặc căng thẳng, hoặc sôi nổi, hoặc sợ hãi. Ví dụ như bạn tiên đoán được ba tháng nữa sẽ gặp tai nạn hoặc cuối năm nay sẽ bị vợ ly dị. Nhưng có thể nào tiên đoán như vậy không? Làm gì có, chỉ là chuyện giả tưởng, chuyện phim ảnh và tiểu thuyết. Chuyện mấy bà phù thủy nhìn vào thau nước hoặc quả bóng kính trong thấy được chuyện mai sau, việc mấy ông thầy bói bấm tay nhâm độn, lật bài bói toán, v… v… chỉ thỏa mãn giấc mơ và tưởng tượng. Trong thực tế, chuyện đang xảy ra còn chưa giải quyết xong, nói chi chuyện ngày mai. Không đúng, nếu biết chuyện ngày mai thì chuyện hôm nay vô cùng dễ giải quyết. Ví dụ, “nếu biết rằng em sẽ lấy chồng, anh về lấy vợ thế là xong. Vợ anh không đẹp bằng em lắm, nhưng lấy cho anh đỡ lạnh lòng.” (Thơ vô danh). Thay vì cứ đeo đuổi hai ba năm sau, kéo dài buồn bã, đau khổ, để rồi “Lòn
Trang đầuTrang trước1234567Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.