Hôm nay,  

Nam Kha Nhất Mộng

02/01/202500:00:00(Xem: 1261)

Greenland
 
Người xưa vẫn thường dùng câu “Nam Kha nhất mộng” hay “Giấc mộng Nam Kha” câu chuyện Thuần Vu Phần ngủ mơ dưới gốc cây, để chỉ về những thứ vô thực, hư ảo, vượt xa tầm tay với của con người.
 
Thời nay, có vị tổng thống đắc cử, chưa chính thức lên ngôi, nhưng đang ôm mộng bành trướng diện tích quốc gia, bằng đô-la thay vì đánh trận.

Tổng thống đắc cử Donald Trump bước vào mùa lễ lớn cuối cùng trong năm 2024 với quả quyết sẽ giành lại quyền kiểm soát Kênh đào Panama (Panama Canal); đòi mua Đan Mạch và gợi ý Canada có thể trở thành tiểu bang thứ 51 của Hoa Kỳ.

Tất cả đều cho thấy, bằng cách nào đó, Trump đang tập trung vào việc “mở rộng Hoa Kỳ” trong nhiệm kỳ của ông ta. Mặc dù những phát ngôn bốc đồng như thế từ Donald Trump là không xa lạ, nhưng cũng khó có thể biết trước có bao nhiêu phần nghiêm túc, và nghiêm túc đến mức độ nào.

Quốc gia Panama đã kiểm soát kênh đào, nơi nối liền Đại Tây Dương và Thái Bình Dương, từ ngày 31/12/1999, sau khi Hiệp Ước Kênh Đào Panama được ký kết, quy định quyền sở hữu kênh đào sẽ được người Mỹ chuyển giao cho Panama. Nay, khi còn đến 20 ngày nữa mới là ngày nhậm chức tổng thống theo thông lệ nước Mỹ, Donald Trump muốn lấy lại vì cho rằng “Hoa Kỳ đã ngu ngốc chuyển nhượng cho đồng minh Trung Mỹ.”

Một số đảng viên Cộng Hòa cho rằng “Trump đang ‘nhử mồi’ trong khi những người khác lại thấy một trò chơi chiến lược liên quan đến việc thúc đẩy an ninh quốc gia Hoa Kỳ.” Một cựu quan chức chiến dịch tranh cử của Trump nói: “Vấn đề Panama là Trung Quốc. Họ (Trung Quốc) đang thống trị Tây bán cầu về mặt kinh tế và tài chính và chúng ta đã đứng yên để dõi theo.”
 
Trung Quốc đã đầu tư rất nhiều vào Panama, bao gồm những hợp đồng xây dựng và quản lý hai trong số năm cảng chính của Panama. Trong đề nghị “đòi” lại kênh đào Panama, Trump ngụ ý rằng các quốc gia như Trung Quốc đang ảnh hưởng không đúng đến việc quản lý kênh đào. Các chủ tàu Mỹ bị đối xử không công bằng, phải trả phí cao khi sử dụng. Tổng thống Panama José Raúl Mulino đã phản bác lại những tuyên bố của Trump, nhấn mạnh giá cước vận chuyển qua kênh đào không được quyết định “theo ý muốn nhất thời.”
 
Jorge Luis Quijano, người giữ chức vụ quản lý tuyến đường thủy này từ năm 2014 đến năm 2019, nói trên AP rằng tất cả người sử dụng kênh đào đều phải chịu cùng một mức phí, tùy theo kích cỡ tàu và các yếu tố khác. Và “không có điều khoản nào trong thỏa thuận trung lập cho phép lấy lại kênh đào.”
Chưa đủ với Trump. Sáng Chủ Nhật 22/12/2024, Trump bổ nhiệm bổ nhiệm ông Kenneth Howery vào chức vụ đại sứ Mỹ tại Đan Mạch. Trump viết trên mạng xã hội Truth Social rằng: “Vì mục đích An Ninh Quốc Gia và Tự Do khắp thế giới, Hoa Kỳ cảm thấy quyền sở hữu và kiểm soát Đan Mạch là tuyệt đối cần thiết.”

Trước đó, vào ngày tiếp đón Thủ Tướng Canada Justin Trudeau tại Mar-a-lago, AP đã đề nghị Canada trở thành tiểu bang thứ 51 của Hoa Kỳ. AP đã trích dẫn lời của Bộ trưởng An toàn Công cộng Dominic LeBlanc, người có mặt hôm đó, cho biết “đó là lời nói đùa.” Một ngày sau đó, Trump viết trên Truth Social, gọi Thủ tướng Trudeau là Thống đốc Trudeau của tiểu bang Canada vĩ đại.”

Ngày 18/12/2024, cũng trên Truth Social, Trump viết: “Không ai có thể trả lời tại sao chúng ta trợ cấp cho Canada lên tới hơn $100 ngàn tỷ/một năm? Thật vô lý! Nhiều người Canada muốn Canada trở thành Tiểu bang thứ 51. Họ sẽ tiết kiệm được rất nhiều tiền thuế và quân đội của họ được bảo vệ. Tôi nghĩ đó là một ý tưởng tuyệt vời. Tiểu bang thứ 51!!!”

Trong đêm 25/12/2024, Trump gửi lời chúc Giáng Sinh trên Truth Social bằng cách gọi Thủ tướng Canada là “Thống đốc Trudeau của Canada, nơi đánh thuế công dân quá cao. Nếu Canada trở thành tiểu bang thứ 51, thuế sẽ được cắt giảm 60%.”

Không biết “nhiều người Canada” là nhiều bao nhiêu? Và người nào? Chỉ biết rằng đó là lời nói đùa không có giới hạn và vô ý thức về vấn đề chủ quyền một quốc gia – lòng tự trọng thiêng liêng của bất kỳ dân tộc nào. Khi một nguyên thủ quốc gia đưa ra ý tưởng mở rộng lãnh thổ bằng cách chiếm đoạt diện tích từ đất nước khác, dù bằng cách nào, thì đó cũng là XÂM LƯỢC.

‘Giấc Nam Kha’ của Trump

Năm 2019, khi còn tại chức, Donald Trump đã từng ngỏ ý muốn mua Greenland – hòn đảo lớn nhất thế giới, nơi sinh sống của hơn 50.000 người dân Đan Mạch. Ông ta từng tuyên bố với báo giới tại câu lạc bộ chơi golf Bedminster ở New Jersey: “Mua Greenland là một chiến lược thú vị. Chúng tôi đang thảo luận. Đan Mạch là đồng minh tốt. Chúng tôi sẽ bảo vệ Đan Mạch như chúng tôi làm với phần lớn thế giới.”

Đối với một tay tài phiệt, kinh doanh khách sạn, sòng bài như Donald Trump, mua Greenland, không khác gì một thương vụ bất động sản. Chính ông ta đã thừa nhận như thế vào năm 2019.

Lý do muốn mua Greenland, theo lời của Trump, là để giúp đỡ người dân và đất nước này, “vì họ đang mất gần $200 triệu mỗi năm khi giữ chủ quyền. Vì vậy, họ đang mang một tổn thất lớn. Chúng tôi là đồng minh của Đan Mạch, chúng tôi sẽ giúp đỡ và bảo vệ họ.”

Thực hư thế nào không rõ, nhưng đáp lại “tấm lòng” của Trump, Thủ tướng Đan Mạch khi đó là bà Mette Frederiksen, gọi ý tưởng của Trump là “phi lý”: “Greenland không để bán. Tôi rất hy vọng đây không phải là ý tưởng nghiêm chỉnh.”

Thêm nữa, trong một bài điều tra độc quyền của ProPublica đăng năm 2019 phanh phui về vụ vụ kiện các công ty của Trump bị cáo buộc trốn thuế ở Panama. Những chủ sở hữu của khách sạn 70 tầng – trước đây là Trump Ocean Club, do Donald Trump đầu tư năm 2015 đã kiện các công ty của Trump đã không trả 12.5% thuế quản lý cho chính phủ Panama từ thu nhập của khách sạn. Các nguyên đơn cho biết họ sẽ không mua lại bất động sản Trump Ocean Club nếu biết về những vấn đề thuế và an sinh xã hội cũng như những bất thường về tài chính khác, theo điều tra của ProPublica.

Khoảng năm năm sau, Donald Trump trở lại giấc mơ “mua” Đan Mạch cho nước Mỹ. Thủ tướng đương nhiệm Múte Egede nhắc lại nói của những người tiền nhiệm: “Đan Mạch là của chúng tôi. Chúng tôi không bán và sẽ không bao giờ bán. Chúng tôi không để mất cuộc chiến lâu dài vì tự do.”

Giáo sư khoa học chính trị Matthew Lebo tại Đại học Western Ontario nói trên The Hill: “Thật đáng sợ khi ông ấy (Trump) không thấy có vấn đề gì khi đưa ra những lời đe dọa như vậy đối với đồng minh thân cận nhất của Hoa Kỳ.”

Tổng thống Panama José Raúl Mulino cho biết trong một video vào Chủ nhật 22/12 rằng “mỗi mét vuông của kênh đào đều thuộc về Panama và luôn là như vậy.” Ông nói thêm rằng, trong khi người dân đất nước của ông bị chia rẽ về một số vấn đề quan trọng, “khi nói đến kênh đào và chủ quyền của chúng tôi, tất cả chúng ta sẽ đoàn kết dưới lá cờ Panama của chúng tôi.”

Hãy nhìn về Ukraine, cuộc chiến phi nhân nghĩa của Putin đã kéo dài ba năm. Mất mát không thể kể cho hết, về cả hai phía. Nhưng người dân Ukraine vẫn kiên cường chống trả, tổng thống Ukraine vẫn lặn lội khắp nơi khẩn cầu sự đồng lòng của quốc tế. Điều đó cho thấy, quốc gia là thiêng liêng. Lịch sử ngàn năm đã chứng minh tự do không phải tự nhiên mà có. Nó không phải là thương vụ bất động sản để nếu kinh doanh thất bại thì gỡ bỏ bảng hiệu như tập đoàn Ithaca Capital Partners gỡ bỏ tên Trump ra khỏi tòa tháp 70 tầng.

Rõ ràng Donald Trump sẽ không thể nào thực hiện điều mong muốn, chiếm Canada, Greenland, hay kênh đào Panama bằng hình thức xâm lược tấn công như Putin đang làm đối với Ukraine. Nhưng phía sau những phát ngôn ngông cuồng và bốc đồng đó là hậu quả không nhỏ trong ngoại giao, dẫn đến hàng loạt ảnh hưởng về kinh tế, chính trị, an ninh quốc phòng.

Mua Đan Mạch, lấy lại kênh đào Panama, thu nhận Canada thành tiểu bang thứ 51, những điều này dưới ánh mắt tài phiệt của Donald Trump như những canh bạc lợi nhuận không hơn không kém. Cũng có sự tính toán, chiến lược, nhưng nó hoàn toàn không phải là chiến lược chính trị của một quốc gia trong thế kỷ 21, mà nó là sự tính toán phi lý, vô hiến, không tuân thủ luật pháp quốc tế. Thượng nghị sĩ Ben Cardin của Maryland cho biết những tuyên bố gần đây của Trump về việc đòi lại kênh đào Panama, mua Greenland và sáp nhập Canada thành tiểu bang thứ 51 của Hoa Kỳ, đang ảnh hưởng đến “sự tín nhiệm của Mỹ trên toàn cầu.”

Rõ ràng, các đồng minh Mỹ sẽ không biết liệu Hoa Kỳ có phải là đối tác đáng tin cậy hay không, khi nguyên thủ của một quốc gia luôn ấp ủ giấc mộng thôn tính thuộc địa nước khác. Những gì Donald Trump dự tính, đang làm, hoặc sẽ làm, chẳng khác nào một giấc mộng kê vàng, vượt quá tầm vóc một lãnh đạo của đất nước, về đạo đức lẫn pháp lý.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Chúng ta đang sống trong kỷ nguyên số, nơi mọi thứ đều được đo bằng thuật toán: nhịp tim, bước chân, năng suất, thậm chí cả tình yêu. Thuật toán không có tình cảm, nhưng khôi hài vì chúng ta điều khiển thuật toán bằng cảm xúc.Máy móc có thể xử lý hàng tỷ dữ liệu mỗi giây, còn con người — chỉ cần một tưởng tượng — mọi thứ biến hoá. Cảm xúc lan truyền nhanh hơn tin tức, giận dữ được tối ưu hóa bằng công nghệ, và hạnh phúc được đong đếm bằng lượt thả tim. Chúng ta tưởng mình tiến hóa thành sinh vật lý trí, nhưng thật ra chỉ là sinh vật cảm xúc có Wi-Fi. Trong khi AI đang thao túng mọi lãnh vực, chúng ta loay hoay với cảm xúc, thao túng mọi ý nghĩ, hành vi.
Năm 2025 sắp khép lại, và theo thông lệ hàng năm, các nhà từ điển trên thế giới lại đi tìm từ ngữ để chọn đặt tên cho cái mớ hỗn độn mà nhân loại vừa bơi qua trong năm. Oxford chọn cụm từ “mồi giận dữ” (rage bait). Theo các nhà ngôn ngữ học của Oxford, đây là cách tiếng Anh vẫn thường vận hành: hai chữ quen thuộc — “giận dữ” và “mồi nhử” — ghép lại trong bối cảnh trực tuyến để tạo nên một ý niệm mới: thứ nội dung bày ra để cố tình khêu gợi bản tính nóng nảy của người xem, người đọc, khiến thiên hạ phải lao vào vòng tranh cãi chỉ để cuối cùng bấm thêm một cú “tức” nữa.
Tài năng như ông vua tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung cũng chỉ có thể tạo ra những vị tướng phản diện nhưng có võ công cao cường và chí lớn, chứ không thể giả mạo làm tướng. Mộ Dung Phục, tức Nam Yến Quốc, là một trong nhiều ví dụ. Mộ Dung Phục là kẻ háo danh, không từ thủ đoạn để đạt mục đích. Hắn sẵn sàng bỏ quên nhân nghĩa, thậm chí phản bội anh em, bạn bè, để leo lên nấc thang quyền lực, khôi phục nước Yên. Nhưng vẫn là một kẻ võ công cái thế. Đối thủ của Mộ Dung Phục là anh hùng chính nghĩa Kiều Phong. Bởi vậy, mới có câu "Bắc Kiều Phong, Nam Mộ Dung" để chỉ hai cao thủ võ lâm mạnh nhất thời bấy giờ. Vậy mà nước Mỹ hôm nay lại có bộ phim kỳ quái về một kẻ giả danh tướng, khoác lên mình chiếc áo quyền lực để công kích một anh hùng, một đại tá Hải Quân, một phi hành gia của NASA, một người yêu nước đích thực.
Trong lúc hàng triệu người không đủ thực phẩm để ăn, chính quyền của Tổng thống Donald Trump lại để mặc cho nông sản thối rữa hàng loạt ngoài đồng, trong kho bãi, và thậm chí còn trực tiếp tiêu hủy hàng ngàn tấn thực phẩm viện trợ. Tất cả đều nhân danh mục tiêu “nâng cao hiệu quả” của bộ máy chính phủ. Những thay đổi quyết liệt trong chính sách thuế quan, các cuộc bố ráp di dân gắt gao và cắt giảm các chương trình hỗ trợ người dân như tem phiếu thực phẩm đã khiến nông dân kiệt quệ vì thiếu nhân lực và vốn liếng. Nông sản thì bị bỏ mặc cho mốc meo trong kho và thối rữa ngoài đồng, trong khi hàng triệu người dân rơi vào cảnh đói kém. Đó là chưa kể đến những trường hợp chính quyền trực tiếp tiêu hủy nguồn thực phẩm hoàn toàn có thể sử dụng được.
Quan hệ Trung Quốc-Ấn Độ-Hoa Kỳ phản ánh sự dịch chuyển mạnh của trật tự quyền lực toàn cầu. Trung Quốc và Ấn Độ có tiềm năng hợp tác lớn nhờ quy mô dân số và kinh tế, nhưng nghi kỵ chiến lược, cạnh tranh ảnh hưởng và tranh chấp biên giới khiến hợp tác bị hạn chế. Với Mỹ, việc Ấn Độ nghiêng về Trung Quốc có thể làm suy yếu chiến lược kiềm chế Bắc Kinh, trong khi tranh chấp thương mại như thuế 50% của Mỹ càng làm quan hệ thêm bất ổn...
Nếu có ai nói, nhạc của Trịnh Công Soạn giống như nhạc Trịnh Công Sơn, đôi bài nghe còn ác liệt hơn. Chắc bạn sẽ không tin. Tôi cũng không tin, cho đến khi tôi nghe được một số ca khúc của Trịnh Công Soạn, quả thật là như vậy. Tôi nghĩ, nếu anh này dứt bỏ dòng nhạc Trịnh cũ mà khai phá dòng nhạc Trịnh mới, thì chắc anh sẽ thành công. Người viết lách thì tính hay tò mò và mến mộ tài năng, tôi dọ hỏi người quen và nhất là những ca sĩ trẻ mong được nổi bật, đã tranh nhau khởi sự hát nhạc của Soạn. Cuối cùng, tôi cũng tìm đến được nhà anh. Gõ cửa. Mở.
Vào một buổi sáng Tháng Sáu năm 2025, dân biểu, cựu chủ tịch Hạ Viện đảng Dân Chủ tiểu bang Minnesota, Melissa Hortman, một trong những nhà lập pháp được kính trọng nhất của tiểu bang, và chồng của bà bị bắn chết tại nhà riêng. Chú chó cảnh sát lông vàng của họ, Gilbert, cũng ra đi với chủ. Vụ giết người này không phải là ngẫu nhiên. Thượng nghị sĩ John Hoffman và vợ cũng bị tấn công cùng ngày, nhưng may mắn sống sót. Chính quyền sớm tiết lộ thủ phạm, Vance Boelter, 57 tuổi, người theo chủ nghĩa cực hữu, đã viết bà Hortman vào “danh sách mục tiêu” bao gồm các nhà lập pháp Đảng Dân Chủ khác.
Ngày đi phỏng vấn thẻ xanh để trở thành thường trú nhân Hoa Kỳ thường là một ngày tràn đầy hy vọng và đáng nhớ, đặc biệt đối với những đôi vợ chồng, hoặc những hôn phu, hôn thê. Lễ Tạ Ơn tưởng đâu là ngày họ sum vầy, nói câu “Tạ ơn nước Mỹ” với những hy vọng về một tương lai tốt đẹp. Nhưng điều đó không xảy ra trong thời này, ở Hoa Kỳ. Khi bước cuối cùng trong quá trình xin thường trú nhân Hoa Kỳ, là cuộc phỏng vấn với viên chức di trú kết thúc, các đặc vụ liên bang lại ập đến, còng tay người vợ/chồng người ngoại quốc và đưa họ đi. Hy vọng trở thành ác mộng.
Dự thảo Hòa ước Ukraine do Hoa Kỳ và Nga đề ra gồm có 28 điểm đã được công bố gần đây. Kết quả của diễn biến này khá bất thường vì không có sự tham gia đàm phán của Ukraine và Liên minh châu Âu (EU)...
Trong một nghiên cứu phối hợp giữa đại học Hồng Kông và đại học Rutgers tại Mỹ cùng một số khoa học gia trong khu vực hồi tháng 8 năm 2024, báo cáo này chỉ ra rằng vị trí của Việt nam sẽ là một "điểm nóng" của những cơn bão nhiệt đới với cường độ dữ dội và thường xuyên hơn trước sự biến đổi khí hậu toàn cầu, với rủi ro cao là ngay Hải Phòng.


Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.