Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 6274)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh
.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước60616263646566Trang sauTrang cuối

(WASHINGTON, ngày 3 tháng 6, Reuters) – Bộ Tư Pháp hôm thứ Ba (3/6) cho biết đang truy tố hai khoa học gia người TQ với cáo buộc đưa bất hợp pháp vào một loài nấm rất độc đối với cây cối vào lãnh thổ Hoa Kỳ.

(WASHINGTON, ngày 3 tháng 6, Reuters) - Khi nước Mỹ bước vào mùa bão năm nay, một trong những tuyến đầu giúp khôi phục hoạt động hàng hải lại hoàn toàn vắng bóng: Đội Phản Ứng Dẫn Đường (Navigation Response Team, NRT) của Cơ quan Hải dương và Khí tượng Quốc gia (NOAA) tại Fernandina, Florida, hiện không còn một ai. Nguyên nhân chủ yếu là do việc cắt giảm nhân sự liên bang trên diện rộng của chính quyền Trump.

Trân trọng kính mời quý đồng hương đến tham gia sự kiện “50 Năm Phát Triển Vững Mạnh của Little Saigon” vào Thứ Năm, ngày 5 Tháng Sáu, 2025, từ 1 giờ trưa đến 7 giờ 30 tối tại Great Wolf Lodge, Garden Grove, California. Sự kiện đánh dấu bước ngoặt trọng đại này sẽ quy tụ các doanh nhân, nhà lãnh đạo cộng đồng, và đối tác chính quyền từ khắp miền Nam California nhằm tôn vinh hành trình xứng đáng được trân trọng và những đóng góp to lớn của cộng đồng người Mỹ gốc Việt suốt năm thập kỷ qua.

- VN sẽ ký, mua hơn 2 tỷ đô nông sản Mỹ - Trump hối thúc VN, Nhật, Ấn, Liên Âu tự đưa ra đề xuất thuế quan rồi cò kè sau - Trump cảnh báo: Mỹ "phá sản kinh tế" nếu tòa không cho Trump áp thuế quan đơn phương - Kinh tế TQ suy giảm, sản xuất co cụm.

(WASHINGTON, ngày 2 tháng 6, Reuters) – Bộ Tư Pháp đang tiến hành một cuộc điều tra nhằm vào các lệnh ân xá mà cựu Tổng thống Joe Biden đã ban hành trong những ngày cuối nhiệm kỳ của mình, bao gồm cả những lệnh dành cho thân nhân và các phạm nhân đang chờ thi hành án tử hình.

(WILMINGTON, Delaware, ngày 2 tháng 6, Reuters) – Đại học Harvard vừa đệ đơn yêu cầu tòa án liên bang ở Boston ra phán quyết chấm dứt việc chính quyền Tổng thống Donald Trump đóng băng 2.5 tỷ MK tiền tài trợ cho trường. Harvard cho rằng hành động này là bất hợp pháp và gây tổn hại đến các công trình nghiên cứu quan trọng liên quan đến an ninh quốc gia và sức khỏe cộng đồng.

Chúng tôi trân trọng kính mời Anh/Chị đến tham dự chương trình cộng đồng đặc biệt: “PHƯƠNG PHÁP DẠY CON THỜI HIỆN ĐẠI” một không gian kết nối yêu thương, kiến thức và trải nghiệm thực tế, nhằm giúp phụ huynh định hình một hành trình đồng hành sâu sắc và hiệu quả với con trẻ.

Ra khỏi giấc mộng dài đêm qua, ra khỏi cuộc mộng tồn-sinh, thực tại là một tâm thức vật vờ, ngái ngủ, chưa hoàn toàn tỉnh giác. Cái muốn nhớ không thể nhớ. Cái đã quên hay cố quên, lại lảng vảng lờn vờn quanh nơi đôi mắt, quờ quạng quàng xiên nơi đôi chân...

Có một thiền ngữ nổi tiếng, thường được nhắc tới trong nhà thiền. Thiền sư Thanh Nguyên Duy Tín đời Tống nói: “Hồi 30 năm trước, khi lão tăng còn chưa tham thiền, thấy núi là núi, thấy sông là sông. Về sau, gặp được thiện tri thức, có chỗ hội nhập, thấy núi không là núi, thấy sông không là sông. Bây giờ được chỗ dứt sạch, thấy núi chỉ là núi, thấy sông chỉ là sông.”

- TNS Dân Chủ Chris Murphy lập ủy ban PAC, hỗ trợ bầu cử giữa kỳ 2026, dọn đường ghế cao nhất năm 2028 - Trump đăng thuyết âm mưu: Joe Biden bị xử tử năm 2020, từ đó thay bằng robot Biden

(TULSA, ngày 1 tháng 6, Reuters) – Hôm Chủ Nhật (1/6/2025), Thị trưởng thành phố Tulsa, Oklahoma đã công bố thành lập một quỹ đặc biệt trị giá hơn 100 triệu MK. Quỹ này mang mục tiêu hàn gắn những tổn thương lịch sử, và giải quyết những hệ lụy dai dẳng do vụ thảm sát năm 1921 gây ra – sự kiện kinh hoàng từng xóa sổ toàn bộ khu phố của người da đen.

(BOULDER, Colorado, ngày 2 tháng 6, APNews) – Theo thông tin từ cảnh sát, sáu người đã bị thương, một số người bị phỏng, trong một vụ tấn công xảy ra tại khu phố đi bộ ở thành phố Boulder, tiểu bang Colorado. Cảnh sát địa phương đã bắt giữ hung thủ ngay tại hiện trường.

- Mừng Pháp thắng giải bóng đá: 200 xe bị đốt cháy, 2 người chết, 192 người bị thương, 500 người bị bắt - Chính quyền Trump xài 100.000 đô la/ngày cho mỗi di dân để họ đến giam ở Vịnh Guantanamo, nơi đang giam 70 người (trong khi giam ở Mỹ sẽ chỉ tốn 165 đô la/ngày/người).

- 138 thẩm phán đã nghỉ hưu trình bản văn kêu gọi tòa liên bang hủy các cáo buộc Bộ tư pháp của Trump quy chụp thẩm phán Hannah Dugan (ở Wisconsin) - Trump thua thêm 1 vụ kiện: Tòa Kháng Án tỷ phiếu 2-1 đồng ý với Tòa dưới rằng Trump không có quyền sa thải hàng loạt công chức mà không cho họ quyền khiếu nại

Trong những ngày gần đây, dư luận Trung Quốc xôn xao trước tin đồn về khả năng Chủ tịch Tập Cận Bình sẽ từ chức, cùng với những thông tin về cuộc đấu đá quyền lực nội bộ trong Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), theo tờ Japan Forward, ấn bản Anh ngữ của Sankei Shimbun, một trong 5 tờ nhật báo hàng đầu của Nhật, số ra ngày 26 May 2025. Những tin đồn này được thúc đẩy bởi các báo cáo từ các nhà bình luận hải ngoại và những tiết lộ được cho là xì ra từ nội bộ đảng.
Trang đầuTrang trước60616263646566Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.