Hôm nay,  

Giới thiệu sách mới: Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

02/06/202115:56:00(Xem: 6596)

Giới thiệu sách mới:
 
Văn-Học Quốc-Ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh

qua vài nhận định, biên khảo của
Nguyễn Vy Khanh
.
nhà Nhân Ảnh xuất bản tháng 5-2021
.
Amazon.com và lulu.com phát hành


blank  
Buổi bình-minh của văn-học chữ Quốc-ngữ đã bừng lên từ nửa cuối của thế-kỷ XIX, nay đã trở thành quá khứ nhưng đã là sỏi đá nền móng! Hơn 150 năm sau, đất nước cũng như con người Việt-Nam đã trải qua biết bao dâu bể, biến suy, chưa biết bao giờ sẽ có thể sống hòa hợp lại được như thời thịnh trị và an bình như tổ tiên xưa. Chúng tôi thiển nghĩ cần có một cái nhìn lại, "ôn cố tri tân" như thường nghe, việc vốn không dễ vì dù chấp nhận hậu sinh là kẻ "phê bình" tối hậu của mọi nền văn học đã qua, nhưng chúng ta hôm nay không thể đọc lại các tác phẩm văn học các thời trước như người thời đó. Các thời đại văn chương đã qua đi và chúng ta có nhìn lại thì mới thấy chúng chỉ là những hiện tượng xuất hiện một thời nhưng không chết, không mất, vì chúng đắp lối, dọn ngõ cho các thế hệ đến sau.
.
Văn-học Miền Nam trong tuyển tập này một phần được giới hạn ở tính "miền Nam lục-tỉnh". Tìm hiểu và nêu lên những đặc-tính nhưng không so sánh và xếp loại theo nghĩa địa phương. Với biên khảo này, chúng tôi có một số nhận định như sau:
 
- Văn-học chữ quốc-ngữ đã khởi đầu từ Miền Nam Lục-tỉnh (Nam kỳ, Cochinchine), từ 1869 với Gia Định Báo - là tờ báo chữ Quốc-ngữ đầu tiên ở Việt-Nam, từ ngày 15-4-1865.
- Nền văn-học chữ quốc-ngữ này xuất hành từ báo chí: các truyện kể, truyện ngắn, thơ, vè, bút ký, nghị luận đã xuất hiện trên các báo thời đầu này trước khi được xuất bản và được gọi là tác phẩm văn học:
- Tác phẩm văn xuôi mang tính văn học đầu tiên được xuất bản là Chuyện Đời Xưa của Trương Vĩnh Ký năm 1866, 74 văn bản bằng chữ Quốc-ngữ, sau đó đến tác phẩm của Trương Minh Ký và Huình Tịnh Của;
- Tiểu-thuyết chữ Quốc-ngữ đầu tiên được xuất bản là truyện Thầy Lazaro Phiền của tác giả tiên phong Nguyễn Trọng Quản vào năm 1887;
- Văn bản kịch nói đầu tiên được xuất bản là Tuồng Joseph của Trương Minh Ký, vào năm 1887;
- Thể loại tự truyện xuất phát với Chơn Cáo Tự Sự (1910) của Michel Tinh.
  
Nhân đây cũng xin xác nhận chúng tôi không phân biệt Nam Bắc vì quan niệm muốn thông-cảm và giải quyết một số vấn nạn lịch-sử, sự hiểu biết tường tận là điểm khởi đầu thiết yếu. Văn-học là một phần quan trọng của văn-hóa và lịch sử một dân tộc và phê bình, nghiên cứu đặc tính địa lý được nhiều nhà phê bình văn học Âu Mỹ xem trọng. Cho nên khi nói đến một số nhà văn thơ – mà không là tất cả những vị đã nổi tiếng, chúng tôi làm công việc văn-học sử, mục-đích phân tích và nhận định, chớ không nhắm kỳ thị địa phương hay đề cao, hạ giá tác-giả nào cả! Tất cả các nhà văn thơ đều thuộc văn-học sử Việt-Nam.
 


Mặt khác, những ảnh-hưởng lên văn-học Việt-Nam nếu có cũng cần được nghiên cứu, ví dụ như nếu Anh quốc hay Tây-ban-nha, Bồ-đào-nha xâm chiếm, đô hộ miền Nam rồi cả nước thay vì thực dân Pháp, thì sinh hoạt văn-hóa và việc nghiên cứu văn-học đã khác chăng? Văn-học dân gian (folklore/oral literature) sẽ được chú tâm hơn? Và ảnh-hưởng trên văn-học bác học?
 
Những bài viết trong tập sách đánh dấu một quãng thời gian viết của chúng tôi. Một cố gắng chủ quan, rời rạc, về một số vấn đề của văn-học bầng chữ Quốc-ngữ thời đầu và miền Nam lục-tỉnh, không hẳn có tính cách hệ thống. Bài Miền Nam Khai Phóng là bài đầu tiên đánh dấu sự quan tâm và nghiên cứu của chúng tôi với quan niệm “Kiến thức cũng như nghề nghiệp chính thức và nghiệp dư, sau nhiều thập niên hoạt động, cho chúng tôi tâm niệm và ý chí, trong khả năng khiêm tốn và khả thể, đi tìm sự thực và ghi lại cho các thế hệ sau, với hy vọng rằng chỉ có thống nhất nhân tâm và địa lý khi nào những khúc mắc và vấn nạn lịch sử đã được nhìn nhận và giải tỏa”. Bài đã gây tiếng vang về vấn đề, từ khi được xuất hiện trong tuyển tập 1 Văn-Học Nghệ-Thuật Liên Mạng (1996). Một số bài trong tập đã được in trong các tuyển tập biên khảo và một số đã được phổ biến trên các tạp chí cũng như các trang liên-mạng internet. Chúng tôi giới hạn thời gian văn học từ năm 1865 đến 1954, tuy trong vài bài, vì mạch văn hoặc muốn đầy đủ, chúng tôi đi qua lằn ranh thời gian đó, hoặc lặp lại một số chi tiết, sự kiện.
 
Chúng tôi quyết định xuất-bản tuyển tập biên-khảo vào lúc này, dù chúng tôi vẫn muốn cập nhật và đặt lại một số vấn-đề, nguồn cơn. Trong thời gian biên soạn, tập nhận định và biên khảo này, đã được quí thân hữu và văn hữu góp ý và phê phán. Chúng tôi mong tiếp tục được quí độc giả chỉ giáo những sai lầm và thiếu sót cũng như sẵn sàng thảo luận về những quan điểm đưa ra trong tập sách. (NVK)
.
Sách gồm 20 tiểu luận và biên khảo mới hoặc đã được cập nhật:
- Văn-Học chữ quốc-ngữ thời đầu
- Miền Nam khai phóng
- Miền Nam đạo lý
- Văn-học yêu nước
- Tiếng Việt qua một số tác-phẩm chữ quốc-ngữ thời đầu
- Báo-chí từ thời bình minh văn-học chữ quốc-ngữ đến buổi qua phân 1954
- Về Nguyễn Đình Chiểu và lý-luận văn-học
- Trương Vĩnh Ký và các tác-phẩm văn xuôi tiền-phong
- Huình Tịnh Paulus Của
- Trương Minh Ký
- Nguyễn Trọng Quản, Hồ Biểu-Chánh và Ảnh hưởng Âu-Tây trong thể-loại tiểu-thuyết thời đầu
- Thể-loại Tự truyện với Chơn Cáo Tự Sự
- Lê Hoằng Mưu, nhà tiểu-thuyết tiền phong
- Nhìn lại sự-nghiệp hiện-đại hóa của Nguyễn Văn Vĩnh
- Nỗ lực hiện đại hóa tiểu-thuyết của Hồ Biểu-Chánh
- Ngôn-ngữ của tiểu-thuyết Hồ Biểu Chánh
- Nguyễn Thị Manh-Manh
- Hồ Văn Hảo và Thơ Mới hiện-thực
- Thi ca yêu nước của Vũ Anh Khanh
- Đôi nét về Văn-học Công Giáo Việt Nam ​
. ​
Mua sách, liên lạc NXB Nhân Ảnh: Ông Lê Hân
[email protected] - (408) 722-5626
.
Mua online qua Amazon bìa mềm $40:
https://www.amzn.com/1667100106 
.
bìa cứng $45:
https://www.amzn.com/1483499448 



Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trang đầuTrang trước840841842843844845846Trang sauTrang cuối

Cách đây không lâu, tôi được một anh bạn vong niên am tường Phật Giáo nhắc nhở: phaỉ coi chừng “những lời Phật dạy” đang được lan truyền đầy dẫy trên mạng. Rất nhiều trong số đó không phải là “hàng thiệt”! Giật mình, xem lại, thấy quả là có nhiều câu hơi “kỳ kỳ”, thấy “có vẻ” không giống lắm với những gì thầy mình dạy từ trong kinh điển.

Nhiều người trong các cộng đồng di dân ở Hoa Kỳ ở trong tình trạng bất định, lo âu và sợ hãi về những quy luật mới của Tòa Bạch Ốc, nơi đang có kế họach chống di dân, đặc biệt là những sắc dân không là da trắng. Sở di trú cần cẩn trọng nhìn lại chính mình. Cơ quan này sẽ thấy những lý do tại sao họ không giải quyết được.

Washington -- Bộ Trưởng Quốc Phòng Mark Esper đang làm rung rinh Bạch Ốc sau khi nói hôm Thứ Tư, 3 tháng 6 rằng ông không ủng hộ sử dụng các quân đội để dập tắt các cuộc biểu tình quy mô lớn trên khắp Hoa Kỳ do cái chết của George Floyd và những lực lượng đó chỉ nên được sử dụng trong một vai trò thực thi pháp luật như là một phương sách cuối cùng, theo CNN cho biết. Esper lưu ý rằng "hiện tại chúng ta không ở một trong những tình huống đó," tránh xa mối đe dọa gần đây của Tổng Thống Donald Trump để triển khai quân đội nhằm thực thi trật tự.

Khủng hoảng sức khỏe tâm thần gây ra bởi COVID-19 đang leo thang nhanh chóng. Một bằng chứng cụ thể là khi so với một thăm dò hồi năm 2018, những người lớn tuổi ở Hoa Kỳ hiện nay nhiều gấp 8 lần hơn để đáp ứng tiêu chuẩn đối với sự suy kiệt tâm thần nghiêm trọng. 1/3 người Mỹ báo cáo các triệu chứng đáng kể của mối lo sợ hay trầm cảm, theo dữ liệu của Phòng Thống Kê Dân Số được công bố vào cuối tháng 5 năm 2020 cho biết.

Mục Sư Al Sharpton đã tuyên bố hôm Thứ Năm, 4 tháng 6 rằng ông đang tổ chức một cuộc biểu tình rộng lớn tại Thủ Đô Hoa Thịnh Đốn vào cuối tháng 8 để đánh dấu 57 năm ngày biểu tình lịch sử vì dân quyền trong khi những người biểu tình phản đối cái chết của George Floyd lan rộng khắp nước Mỹ, theo CNN tường thuật cho biết. Sharpton nói sự kiện này sẽ được dẫn đầu bởi các gia đình người da đen là những người đã chết trong tay các cảnh sát, gồm gia đình của Floyd. Sharpton đưa ra tuyên bố này trong lúc phát biểu tại lễ tưởng niệm Floyed hôm Thứ Năm. “Vào ngày 28 tháng 8, tưởng niệm năm thứ 57 của Cuộc Diễn Hành tại Washington, chúng ta sẽ trở lại Washington,” theo MS Sharpton cho biết khi ông đọc điếu văn cho Floyd, một người đàn ông da đen đã bị giết chết hồi tuần trước bởi cảnh sát da trắng tại Minneapolis, trong lễ tưởng niệm.

Công ty dược phẩm Astrazeneca đang đặt ra mục tiêu sản xuât 2 tỉ liều thuốc chích ngừa vi khuẩn corona, gồm 400 triệu liều cho Hoa Kỳ và Anh Quốc và 1 tỉ liều cho các quốc gia trung bình và nghèo. Hãng này có kế hoạch bắt đầu phân phối thuốc chích người cho Mỹ và Anh vào tháng 9 hay tháng 10 năm nay, với việc giao hàng được xong vào đầu năm 2021, theo tổng giám đốc của Astrazeneca là Pascal Soriot, cho các phóng viên biết trong một cuộc điện đàm hôm Thứ Năm, 4 tháng 6.

Hàng ngàn người Hồng Không đã tưởng niệm vụ thảm sát tại Thiên An Môn hôm Thứ Năm, 4 tháng 6, cầm nến dù cảnh sát đã cấm khi lãnh thổ này chứng kiến Bắc Kinh bóp ngẹt tự do trong thời gian tưởng niệm biến cố này. Mỗi năm, những người biểu tình ủng hộ dân chủ bị giết chết bởi quân đội TQ vào ngày 4 tháng 6 năm 1989, để được vinh danh tại Hồng Kong – một trong vài nơi tại TQ, cùng với Macau, nơi ngày này thường được cho phép đề được ghi nhận. TQ đã cố xóa bỏ và viết lại lịch sử của vụ thảm sát tập thể này, và tại đại lục, có ít người được biết quân đội TQ đã nghiền nát phong trào này như thế nào.

Số trường hợp bị lây vi khuẩn corona tại California đang gia tăng sau nhiều tuần lạc quan rằng sự truyền nhiễm đã giảm thấp, làm tăng nỗi lo sợ rằng các kế hoạch tái mở cửa các quận, cùng với những cuộc biểu tình đông đảo chống lại sự bạo hành của cảnh sát, có thể làm leo thang sự truyền nhiễm của vi khuẩn. Theo số liệu từ Đại Học Johns Hopkins, đã và đang theo dõi các trường hợp bị lây và tử vong, California là một trong 20 tiểu bang đã được thấy gia tăng các trường hợp bị lây bệnh trong 5 ngày qua.

Một điều chắc chắn là Bắc Kinh không tranh đua làm cảnh sát quốc tế mà nhường vai trò này cho Hoa Kỳ phung phí tài sản và nhân lực trong các chiến trường Trung Đông, Trung Á và Bắc Phi. Trong khi đó Trung Quốc hưỡng lợi từ việc mua dầu hỏa, khai thác tài nguyên thiên nhiên, bán hàng tiêu dùng cùng kế hoạch Vành Đai Con Đường. Về phương diện an ninh Bắc Kinh hiện muốn đẩy lùi Hoa Kỳ ra khỏi Đông Thái Bình Dương để tạo một vòng đai an ninh vì khu vực này được xem thuộc ảnh hưởng truyền thống của Trung Quốc và là nơi có nền kinh tế năng động nhất thế giới. Trên khía cạnh tài chánh Bắc Kinh tìm cách phối hợp với Nga, Trung Đông và cả Âu Châu để chấm dứt vai trò thống trị của đồng đô-la.

Tại công viên Village Green (ở góc đường Euclid và đường Main), vào lúc 3 giờ chiều Thứ Tư ngày 3 Tháng Sáu năm 2020 hàng ngàn người đủ các sắc tộc, đa phần là giới trẻ đã tham dự cuộc biểu tình để cầu nguyện và phản đối về cái chết của ông George Floyd, là cư dân thành phố Minneapolis, Tiểu Bang Minnesota, đã bị cảnh sát đè cổ hôm 25 Tháng Năm.

Bắt đầu từ Thứ Hai, ngày 1 tháng Sáu, Thành phố Garden Grove sẽ tiến hành biên phạt quét đường (street sweeping) bằng cách phạt cảnh cáo trong hai tuần tới. Và kể từ Thứ Hai, ngày 15 tháng Sáu, 2020, Thành phố sẽ bắt đầu biên phạt quét đường thông thường trở lại. Các giấy biên phạt sẽ không bị phạt trả trễ (penalty) nếu được trả trước ngày 30 tháng Sáu, 2020.

Donald Trump là tổng thống đầu tiên trong đời tôi không nỗ lực đoàn kết người Mỹ - ngay cả không thử cố gắng. Thay vì vậy ông ấy cố gắng chỉa rẽ chúng ta. Chúng ta đang chứng kiến các hậu quả của 3 năm của nỗ lực có chủ ý này. Chúng ta đang chứng kiến các hậu quả của 3 năm mà không có lãnh đạo trưởng thành. Chúng ta có thể đoàn kết mà không cần ông ấy, dựa trên những sức mạnh vốn có trong xã hội dân sự của chúng ta. Điều này sẽ không dễ dàng, như những ngày vừa qua đã cho thấy, nhưng chúng ta nợ nó với đồng bào của chúng ta; đối với các thế hệ trong quá khứ đổ xương máu để bảo vệ lời hứa của chúng ta; và cho con cái chúng ta.

Trump đã lên mạng phóng tweet để đáp trả các tướng lãnh phản đối. Trong khi đó, Bộ Trưởng Quốc Phòng Hoa Kỳ tuyên bố không đồng ý với TT Trump và sẽ không cho dùng quân đội dẹp biểu tình.

Là người tị nạn, cộng đồng người Mỹ gốc Việt không xa lạ gì với vấn nạn phân biệt chủng tộc. Nhiều người Mỹ đã hướng sự tức giận và sợ hãi của họ đối với những người tị nạn đến Hoa Kỳ đầu tiên vì họ cho rằng những người tị nạn mới đến sẽ lấy đi các nguồn lực kinh tế quan trọng và đồng thời cũng là một sự ảnh hưởng đến tình hình chính trị tại thời điểm đó. Là cư dân San Jose, cộng đồng người Mỹ gốc Việt không xa lạ gì với những hành động mang tính bạo lực của cảnh sát. Chắc hẳn cộng đồng người Mỹ gốc Việt ở San Jose vẫn còn nhớ sự việc cảnh sát bắn chết chị Trần Thị Bích Cầu và anh Daniel Phạm. Cả hai bị bắn chết trong nhà của họ vào năm 2003 và 2009.

Vào cuối tuần qua, Tổng Thống Hoa Kỳ, Donald Trump đã phải tìm kiếm sự bảo vệ khỏi những người biểu tình trong hầm ngầm bên dưới Tòa Bạch Ốc. Nơi trú ẩn khét tiếng là gì? Chúng tôi giải thích nó ở đâu và được xây khi nào và cho mục đích gì. Hoa Kỳ đang trong tình trạng khẩn cấp. Không chỉ vì cuộc khủng hoảng corona, mà còn ngày càng tăng do các cuộc biểu tình dân sự sau khi người Mỹ gốc Phi George Floyd bị giết bởi một cảnh sát. Các cuộc biểu tình ở nhiều thành phố trên cả nước đã đạt tỷ lệ đến mức Tổng thống Donald Trump phải đi đến nơi an toàn trong một hầm ngầm vào thứ Sáu tuần trước. Một hầm ngầm? Nơi trú ẩn khét tiếng này là gì? Chính xác thì nó được dùng để làm gì? Được xây khi nào? Nó nằm ở đâu? Chúng tôi cung cấp câu trả lời cho những điều này và các câu hỏi khác.
Trang đầuTrang trước840841842843844845846Trang sauTrang cuối
VB Podcast



Kính chào quý vị,

Tôi là Derek Trần, dân biểu đại diện Địa Hạt 45, và thật là một vinh dự lớn lao khi được đứng nơi đây hôm nay, giữa những tiếng nói, những câu chuyện, và những tâm hồn đã góp phần tạo nên diện mạo văn học của cộng đồng người Mỹ gốc Việt trong suốt một phần tư thế kỷ qua.
Hai mươi lăm năm! Một cột mốc bạc! Một cột mốc không chỉ đánh dấu thời gian trôi qua, mà còn ghi nhận sức bền bỉ của một giấc mơ. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 25 năm Giải Viết Về Nước Mỹ của nhật báo Việt Báo.

Khi những người sáng lập giải thưởng này lần đầu tiên ngồi lại bàn thảo, họ đã hiểu một điều rất căn bản rằng: Kinh nghiệm tỵ nạn, hành trình nhập cư, những phức tạp, gian nan, và sự thành công mỹ mãn trong hành trình trở thành người Mỹ gốc Việt – tất cả cần được ghi lại. Một hành trình ý nghĩa không những cần nhân chứng, mà cần cả những người viết để ghi nhận và bảo tồn. Họ không chỉ tạo ra một cuộc thi; họ đã và đang xây dựng một kho lưu trữ. Họ thắp lên một ngọn hải đăng cho thế hệ sau để chuyển hóa tổn thương thành chứng tích, sự im lặng thành lời ca, và cuộc sống lưu vong thành sự hội nhập.

Trong những ngày đầu ấy, văn học Hoa Kỳ thường chưa phản ánh đầy đủ sự phong phú và đa dạng về kinh nghiệm của chúng ta. Giải thưởng Viết Về Nước Mỹ thực sự đã lấp đầy khoảng trống đó bằng sự ghi nhận và khích lệ vô số tác giả, những người đã cầm bút và cùng viết nên một thông điệp mạnh mẽ: “Chúng ta đang hiện diện nơi đây. Trải nghiệm của chúng ta là quan trọng. Và nước Mỹ của chúng ta là thế đó.”


Suốt 25 năm qua, giải thưởng này không chỉ vinh danh tài năng mà dựng nên một cộng đồng và tạo thành một truyền thống.
Những cây bút được tôn vinh hôm nay không chỉ mô tả nước Mỹ; họ định nghĩa nó. Họ mở rộng giới hạn của nước Mỹ, làm phong phú văn hóa của nước Mỹ, và khắc sâu tâm hồn của nước Mỹ. Qua đôi mắt họ, chúng ta nhìn thấy một nước Mỹ tinh tế hơn, nhân ái hơn, và sau cùng, chân thật hơn.

Xin được nhắn gửi đến các tác giả góp mặt từ bao thế hệ để chia sẻ tấm chân tình trên các bài viết, chúng tôi trân trọng cảm ơn sự can đảm của quý vị. Can đảm không chỉ là vượt qua biến cố của lịch sử; can đảm còn là việc ngồi trước trang giấy trắng, đối diện với chính mình, lục lọi ký ức đau thương sâu đậm, và gửi tặng trải nghiệm đó đến tha nhân. Quý vị là những người gìn giữ ký ức tập thể và là những người dẫn đường cho tương lai văn hóa Việt tại Hoa Kỳ.

Với Việt Báo: Xin trân trọng cảm ơn tầm nhìn, tâm huyết, và sự duy trì bền bỉ giải thưởng này suốt một phần tư thế kỷ.
Khi hướng đến 25 năm tới, chúng ta hãy tiếp tục khích lệ thế hệ kế tiếp—những blogger, thi sĩ, tiểu thuyết gia, nhà phê bình, nhà văn trẻ—để họ tìm thấy tiếng nói của chính mình và kể lại sự thật của họ, dù đó là thử thách hay niềm vui. Bởi văn chương không phải là một thứ xa xỉ; đó là sự cần thiết. Đó là cách chúng ta chữa lành, cách chúng ta ghi nhớ, và là cách chúng ta tìm thấy nơi chốn của mình một cách trọn vẹn.

Xin cảm ơn quý vị.

NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.